Opieka i wychowanie Wyprawa w kosmos mgr Elżbieta Sobczyk nauczyciel Przedszkola Miejskiego nr 8 w Mielcu Kosmonauta Jurij Gagarin 14 kwietnia 1961 roku jako pierwszy opuścił przestrzeń okołoziemską i okrążył Ziemię. Był to pierwszy człowiek w kosmosie. W czerwcu 1965 roku Edward White odbył spacer w przestrzeni kosmicznej. 21 lipca 1969 roku z powierzchni Księżyca usłyszano słowa: „To zaledwie mały krok dla człowieka, lecz ogromny krok dla ludzkości’’. Lądowanie na srebrnym globie było niezaprzeczalnie wielkim osiągnięciem. Te wielkie wydarzenia zapoczątkowały serię lotów kosmicznych stanowiących wkład w zdobywaniu kosmosu. Obecnie po czterdziestu latach od tamtych wydarzeń rozpoczyna się nowa era – era pasażerskich lotów w kosmos. Każde dziecko oglądając relacje z tych wydarzeń pragnie w przyszłości zostać kosmonautą. Zainteresowania każdą tematyką, także i tematem kosmosu należy inicjować i rozwijać już od najmłodszych lat. W swojej pracy często zachęcałam dzieci do wyrażania swoich pomysłów odnośnie tematyki, którą chciałyby poznawać w ramach zajęć i zabaw w przedszkolu. Jednym z tematów był kosmos, dlatego postanowiłam zorganizować takie zajęcia. SCENARIUSZ ZAJĘĆ WYCHOWAWCZO – DYDAKTYCZNYCH DLA DZIECI 6 –LETNICH TEMAT: Wyprawa w kosmos. Czas trwania: 40 minut. CELE OGÓLNE: − − − Rozwijanie wyobraźni dzieci przez zachęcanie do udziału w zabawach twórczych, Rozumienie i przestrzeganie przez dzieci obowiązujących w grupie norm, zasad, Integracja grupy, nawiązanie bliższych kontaktów w mniejszych i większych grupkach, 92 CKPiDN w Mielcu – Zeszyty nauczycielskie – Nr 2/2005 − Pogłębianie sprawności umysłowej dzieci dzięki ćwiczeniom z kinezjologii edukacyjnej Paula Dennisona. CELE OPERACYJNE: Dzieci: − − − − − − − Zapamiętają nazwy ciał niebieskich (gwiazda, planeta, księżyc), Zapamiętają nazwy niektórych planet układu słonecznego, Odczytają nazwy planet, Wskażą miejsce planet (Ziemia, Mars, Saturn, Pluton) w kolejności oddalenia od Słońca, Rozpoznają dotykiem i wzrokowo cyfry 1-9 oraz prawidłowo je nazwą, Zilustrują intonacją głosu i mimiką twarzy różne stany uczuciowe, W oparciu o zdobytą wiedzę rozwiążą krzyżówkę, CELE WYCHOWAWCZE: − − Wyrabianie umiejętności zgodnego współdziałania w grupach, Kształtowanie właściwej postawy w odniesieniu do innych i do siebie. ŚRODKI DYDAKTYCZNE: − − − − − − − − Nagranie magnetofonowe tekstu „W planetarium”, oraz muzyki relaksacyjnej, Makieta układu słonecznego rozpięta pod sufitem, Cztery stojaki z planszami planet, Instrumenty niekonwencjonalne (grzechotki z puszek, kapsli, zakrętek, dzwonki z pudełek plastikowych, itp.), Karteczki o śliskiej powierzchni z naklejonymi cyframi z papieru ściernego dla każdego dziecka, Gazety – jedna dla każdego dziecka, Diagram, litery, napisy, składanki sylabowe, puzzle oraz ilustracje niezbędne do rozwiązania krzyżówki, Medale ,,Zdobywca kosmosu’’- dla każdego dziecka. 93 Elżbieta Sobczyk – Wyprawa w Kosmos PRZEBIEG ZAJĘCIA: 1. Powitanie z gestem (KLANZA) – każde dziecko wita się z innymi wypowiadając swoje imię i wykonując gest wymyślony przez siebie. 2. Pod sufitem rozwieszona jest makieta układu słonecznego. Dzieci leżąc na dywanie na plecach patrzą w górę i słuchają nagrania „W planetarium” (dzieci poznają budowę układu słonecznego na zasadzie jakby były w prawdziwym planetarium). 3. Nauczycielka zaprasza dzieci na wyprawę w kosmos, by odkryć nowe planety. Przed każdym lotem kosmonauci odpowiednio się przygotowują: wykonują np. ćwiczenia na koncentrację uwagi. Przy muzyce relaksacyjnej wspólnie z dziećmi nauczycielka wykonuje ćwiczenia wg kinezjologii edukacyjnej Dennisona: Picie niegazowanej wody mineralnej, Pozycja Cook’a, Ćwiczenia naprzemienne „Pajacyki”. 4. Przybycie na „PLANETĘ KOLOROWYCH NUTEK” Dzieci próbują nazwać nowo odkrytą planetę, Dzieci mają przywitać się z mieszkańcami za pomocą rytmicznie wypowiadanych zdań (wg własnego pomysłu) z akompaniamentem instrumentów niekonwencjonalnych. 5. „PLANETA CYFERKOWICZÓW” Dzieci nazywają nowo odkrytą planetę, Rozpoznają i nazywają cyfry, które tworzą postać Cyferkowicza (dzieci prawidłowo nazywają części ciała i strony przestrzeni –prawa, lewa), Dzieci zamykają oczy, dostają kartoniki i mają rozpoznać dotykiem cyfry (szorstki materiał). Dzieci przekazują sobie informacje na temat swoich doznań. 6. „PLANETA MINOLUDKÓW” Dzieci ponownie wyszukują nazwy dla spotkanej planety, Stają w parach, jedno z nich tworzy język mieszkańców odkrytej planety poprzez dobranie do wybranej spółgłoski samogłosek (np. ba – bi – bo – by - be), oraz wypowiada w różnej intonacji te sylaby. Drugie dziecko ma za zadanie wyrazić za pomocą mimiki twarzy odbierane stany uczuciowe. – Ćwiczenia intonacyjne i mimiczne (elementy dramy). 94 CKPiDN w Mielcu – Zeszyty nauczycielskie – Nr 2/2005 7. „PLANETA CIEMNOŚCI” Dzieci na podstawie planszy wyszukują nazwy dla odkrytej planety, Dzieci trzymają w rękach gazety, lekko szeleszcząc określają swoje położenie by chodząc z zamkniętymi oczami nie potrącać się. 8. Praca w grupkach – każda z grup ma rozwiązać jedno ze składowych haseł krzyżówki (rebus, składanka literowa bądź sylabowa, puzzle itp.), następnie wspólnie rozwiązujemy całą krzyżówkę: R P A K I E T A K O M E T A A R S Z I E M I A L U T O N S A U R T N 9. Przyznanie dzieciom odznak: „ZDOBYWCY KOSMOSU”. Zajęcie to przeprowadziłam w grupie 6-latków, w II półroczu. Uważam, że pobudziło zainteresowania dzieci kosmosem, zachęciło do pogłębiania wiedzy na ten temat. Zastosowane formy pracy zachęcały do aktywnego udziału w zajęciu, rozwijały wszechstronnie dzieci, pobudzały do realizowania własnych pomysłów. Literatura: 1. Atlas ekologii – M. Lukas, wyd. Wiedza i Życie, Warszawa 1991 2. Grupa i ruch – G. Reichei; R. Rabenstein; M. Thanhoffer, Centrum Animacji Kultury, Warszawa 1994 3. Seria – Księga kosmosu. Planety. Rakiety. E. Beaumont, M. Pimont, wyd. Paweł Skokowski, Lublin 1993 4. Kosmos w twoich rękach – J. Nayer, wyd. E. Jarmołkiewicz, Zielona Góra 1993 5. Seria – Encyklopedia Wiedzy i Życia. Gwiazdy i galaktyki. Układ słoneczny. R. Kedrrod, wyd. Wiedza i Życie, Warszawa 1990 6. Świat wczoraj i dziś, budowa wszechświata, gwiazdy, galaktyki, komety, czarne dziury i kwaczary, układ słoneczny, podróże kosmiczne, wyd. Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa 1991 7. Zabawy matematyczne i ciekawostki – T. Fiutowska, wyd. Didasko, Warszawa 1994 95