Leczenie chirurgiczne przepuklin *ciany jamy brzusznej

advertisement
Leczenie chirurgiczne przepuklin
ściany jamy brzusznej

Przepuklina
 Patologiczne uwypuklenie zawartości jamy ciała przez
otwór w powłokach w miejscu o obniżonej oporności
 Budowa przepukliny:
 Wrota: rozstęp/ubytek mięśniowy lub powięziowy przez,
który przepuklina wydostaje się na zewnątrz
 Kanał: otwór, może być wrodzony lub nabyty
 Worek: tworzy rozciągnięta otrzewna ścienna, która
uwypukla się na zewnątrz przez wrota. Najwęższa część
worka, przechodząca przez wrota to szyja. Pozostałe
części to: trzon i dno
 Zawartość: mogą stanowić wszystkie narządy jamy
brzusznej, najczęściej: sieć większa, jelito cienkie lub
grube
Przepuklina. Objawy kliniczne

Guz w pachwinie (nad lub pod więzadłem pachwinowym) lub w mosznie, który
daje się odprowadzić do jamy brzusznej

Ból, pociąganie, pieczenie w czasie przemieszczania się zawartości worka
przepuklinowego oraz gdy uciska na otoczenie

Ból promieniujący do jądra w czasie podnoszenia ciężarów, kaszlu, napinania
mięśni, podczas mikcji, defakacji, długotrwałym staniu (nasila się pod koniec dnia)

Jeśli doszło do:



Uwięźnięcia sieci: nudności, ból brzucha i w okolicy guza przepuklinowego, który
nie daje się odprowadzić. Perystaltyka przez wiele godzin może być prawidłowa
Uwięźnięcia jelit: nasilona perystaltyka, nudności, ból brzucha i w okolicy guza
przepuklinowego, który nie daje się odprowadzić. W ciągu kilku godzin narastają
objawy niedrożności mechanicznej jelit
Zadzierzgnięcia jelit: objawy niedrożności narastają gwałtownie. Szybko pojawiają
się objawy wstrząsu
Przepukliny
Etiopatogeneza
 Wrodzone – związane z
Podział przepuklin

Odprowadzalne – pod wpływem
łagodnego ucisku z zewnątrz lub
samoistnie w pozycji leżącej
chorego zawartość worka cofa się
do jamy brzusznej

Nieodprowadzalne – zawartości
worka nie daje się odprowadzić z
powodu zrostów między ścianą
worka i zawartością przepukliny

Uwięźnięte

Zadzierzgnięte
zaburzeniami rozwojowymi
 Nabyte – powstające pod
wpływem zwiększonego
ciśnienia śródbrzusznego
wytworzonego przez tłocznię
brzuszną
Przepuklina uwięźnięta a zadzierzgnięta
Przepuklina uwięźnięta

Początkowo brak zaburzeń krezkowego
krążenia

Zawartość pozbawiona jest pasażu jelitowego

Wskazanie do doraźnej operacji

Najczęściej: przepuklina pachwinowa skośna

Żywo bolesne uwypuklenie w miejscu
typowym dla przepukliny

Mogą występować objawy ogólne (wymioty,
bóle brzucha nachodzące falami)
Przepuklina zadzierzgnięta
 Dochodzi do zaciśnięcia
naczyń krezki ->
niedokrwienie -> martwica
jelita
 Przebieg kliniczny burzliwy
 Zgorzelinowa pętla jelita
może ulec perforacji
Wytrzewienie
 Przemieszczenie się jelit (niepokrytych workiem
przepuklinowym) poza jamę brzuszną przez
niewielki ubytek
 Wytrzewienie wrodzone to wada płodu
występująca z częstością 1:3000-4000 żywych
urodzeń
Przepuklina. Epidemiologia
 U 10% populacji przepuklina wystąpi w przeciągu życia
 75% przepuklin stanowią przepukliny pachwinowe:
 50% z nich są skośne, częściej występują po prawej
stronie
 25% to przepukliny proste
 14% to przepukliny pępkowe
 10% to przepukliny w bliźnie lub brzuszne (kobiety 2x
częściej)
 3-5% to przepukliny udowe
Najczęstsze miejsca przepuklin
 Pachwinowa (70% chorych)
 Udowa
 Pępkowa
 W bliźnie pooperacyjnej
 Mosznowa
Anatomia. Trójkąt Hasselbacha
 Ograniczenia:



Przyśrodkowo – mięsień
prosty i jego pochewka
Bocznie – więzadło
pachwinowe
Od góry – naczynia
nabrzuszne dolne
Anatomia. Kanał pachwinowy
 Ściany kanału:




Przednia: rozcięgno
mięśnia skośnego brzucha
zewnętrznego
Tylna: powięź poprzeczna
Dolna: więzadło
pachwinowe
Górna: dolny brzeg mięśnia
skośnego wewnętrznego i
poprzecznego brzucha
Anatomia. Kanał pachwinowy
Anatomia. Corona mortis
 W okolicy więzadła
rozstępowego
 Zespolenie naczyniowe
pomiędzy tętnicą nabrzuszną
dolną a tętnicą zasłonową
 Może być przyczyną
trudnego do opanowania
krwotoku
Anatomia. Kanał udowy
 Ograniczenia:




Od przodu: więzadło
pachwinowe
Przyśrodkowo: więzadło
rozstępowe
Od tyłu: więzadło
grzebieniowe
Bocznie: żyła udowa
Przepuklina
Przepuklina pachwinowa
 Najczęściej spotykana
przepuklina
Etiopatogeneza

Wady tkanki łącznej (zbyt dużo
kolagenu typu III)

Wzmożone parcie związane z
działaniem tłoczni brzusznej

Zwiększone występowanie przepuklin
w chorobach t.j.: z. Ehlers-Danlos, z.
Marfana, osteogenesis imperfecta, z.
Freemana-Sheldona

palacze: zwiększona aktywność
elastazy i niedobrór alfa-antytrypsyny
 Wrota: pierścień
pachwinowy głęboki lub
osłabiona powięź
poprzeczna
 Mężczyźni:kobiety 7:1
Przepuklina pachwinowa
Różnicowanie

Może być wrodzona (zawsze
skośna!!) lub nabyta (skośna
lub prosta)

Prosta występuje dwa razy
rzadziej niż skośna

Granicę między przepuklinami
skośnymi i prostymi tworzą
naczynia nabrzuszne dolne

Współistnienie obydwu
przepuklin: „pantaloon” hernia
kryterium
Skośna
Prosta
Wiek
Dzieci
starsi
Płeć
Męska
Męska
Przyczyna
Wrodzona
Nabyta
Wrota
Pierścień
pachwinowy
głęboki
Trójkąt
Hasselbacha
Szyja worka
Wąska
Szeroka
Kierunek
penetracji
Moszna
Powłoki
brzuszne
Uwięźnięcie
Ok. 20%
Rzadko
Przepuklina
ześlizgowa
Jelito grube
Pęcherz
moczowy
Leczenie
Chirurgiczne
Chirurgiczne,
objawowe
Przepuklina pachwinowa: skośna a prosta
Wskazania do operacji
Przepuklina niepowikłana
 Leczenie operacyjne
 Pas przepuklinowy
 Postępowanie wyczekujące
(w szczególności u osób w
podeszłym wieku
obciążonych
współistniejącymi
chorobami, u których nie
daje ona dolegliwości)
Operacja
 Wskazana u osób dorosłych
ze skośną przepukliną
pachwinową
 Przepuklina objawowa
Przepuklina pachwinowa. Metody
naprawy
 Metody napięciowe





Metoda Bassiniego
Metoda Girarda
Metoda Halsteda
Metoda Shouldice
Metoda MacVaya
 Metody beznapięciowe (z
użyciem siatek)






Metoda Lichtenstein
Metoda Robinsa
Metoda Rutkowa
IPOM
TAPP
TEP
Plastyka przepukliny pachwinowej
 Metoda Lichtenstein
 Nawrotowość <1-10% w
zależności od ośrodka
Plastyka przepukliny met. Lichtenstein
Techniki laparoskopowe
Kiedy?
Przeciwwskazania
 Przepuklina obustronna

niewydolność krążeniowooddechowa
 Przepuklina nawrotowa

Obecność licznych blizn
pooperacyjnych

Przetoki ropne, jelitowe

Duża przepuklina mosznowa

Stan po wycięciu węzłów
chłonnych w miednicy mniejszej

Stan po RT okolicy pachwiny
Metody laparoskopowe
TEP vs TAPP
(transabdominal
preperitoneal)
Totally extraperitoneal
laparoscopic repair (TEP)
Plastyka przepukliny. Powikłania
pooperacyjne
 Uszkodzenie nasieniowodu
 Krwiak
 Zakażenie rany
 Niedokrwienie i zanik jądra
 Przewlekłe bóle – spowodowane uchwyceniem w szew
nerwu biodrowo-pachwinowego
 Nawroty (technika beznapięciowa): 1-10% w zależności
od ośrodka
Przepuklina pępkowa
Plastyka przepukliny pępkowej
Przepuklina w bliźnie pooperacyjnej.
Czynniki ryzyka
Poddające się kontroli
Niepoddające się kontroli
Otyłość
Wiek chorego
Typ cięcia, umiejscowenie, długość,
reoperacje przez bliznę
Płeć
Rodzaj materiału szewnego
Zakażenia ogólne np. ropnie
Technika szycia
Choroby współistniejące (marskość
wątroby, neo, mocznice,
kolagenopatie)
Zakażenie rany
Powikłania pooperacyjne ze strony
ukł. oddechowego
Krwiaki w ranie
Stosowanie GKS
Dreny w ranie
Niedrożność pooperacyjna jelit
Wytrzewienie
Liczne porody
cynk, magnez, antykoagulanty
Czynniki ryzyka nawrotów przepuklin po
opracjach naprawczych
Poddające się kontroli
Niepoddające się kontroli
Wybór operacji naprawczej
Wielkość wrót i worka
przepuklinowego
Napięcie linii szwów
Stopień zniszczenia elementów
powięziowo-mięśniowych
Zmiany zapalne na skórze guza
przepuklinowego
Liczba przebytych operacji
naprawczych
Zaburzenia wydolności ukł.
oddechowego
Przebyte zakażenia rany
pooperacyjnej
Dodatkowe procedury operacyjne
podczas operacji naprawczej
Uwięźnięcie przepukliny
Plastyka przepukliny w bliźnie
pooperacyjnej
Szczególne postaci przepuklin

Przepuklina Spigela: uwypuklenie zawartości jamy brzusznej przez linię
półksiężycowatą

Przepuklina Grynfelta: przepuklina wychodząca przez górny trójkąt
lędźwiowy (mięsień prostownik grzbietu, mięsień skośny zewnętrzny i
dolny brzeg 12 żebra)

Przepuklina Petita: wrota tworzy dolny trójkąt lędźwiowy (boczny brzeg
mięśnia najszerszego grzbietu, przyśrodkowy brzeg mięśnia skośnego
zewnętrznego i grzebień biodrowy)

Przepuklina Richtera: zawartość worka stanowi jedynie część ściany jelita

Przepuklina Littrego: w worku znajduje się uchyłek jelita

Przepuklina Amyanda: w worku znajduje się wyrostek robaczkowy
Zalecenia pooperacyjnie po plastyce
przepukliny
 Unikanie czynności
uruchamiających mięśnie
tłoczni brzusznej (parcie,
kaszel)
 Zakaz dźwigania
przedmiotów powyżej 5 kg
przez okres ok. 3 miesięcy
 Lekki trucht po 3 tyg.
 Okres rekonwalescencji po
plastyce laparoskopowej jest
krótszy
 Codzienna toaleta rany
 Zdjęcie szwów skórnych 7-14
dni po zabiegu
Bibliografia

Mackiewicz Z. Współczesne leczenie przepuklin brzusznych. Biblioteka chirurga i anestezjologa, PZWL, 2006

Lawrence P. Chirurgia ogólna. Urban & Partner, 1998

Noszczyk W. Chirurgia. PZWL

Zollinger R. Atlas zabiegów chirurgicznych. Elsevier Urban & Partner, 2011

www.netterimages.com

Saidi H. Endoscopic anatomy of the groin; implication for transabdominal preperitotoneal herniorrhaphy.
Anatomy Journal of Africa 1 (1): 2-210(2012)

http://graphicwitness.medicalillustration.com/generateexhibit.php?ID=63299

http://www.dailymotion.com/video/xyqzak_dr-r-k-mishra-performing-laparoscopic-repair-of-para-umbilicalhernia_news

Gray’s anatomy illustrations
Download