WYMAGANIA PRAWNE I WETERYNARYJNE PRZY UTRZYMYWANIU KURCZĄT BROJLERÓW LEK. WET. MAŁGORZATA JUNIAK PODSTAWY PRAWNE • • • • • • • • Ustawa z dn. 26 września 2014 r. o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2014, poz. 1539 z późn. zm.) Ustawa z dn. 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. 2014, poz. 1794) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 17 grudnia 2009 r. w sprawie sposobu ustalania poziomu obsady kurcząt brojlerów w kurniku, w ktorym są one utrzymywane ( Dz. U. Nr 223, poz. 1784 ) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 24 listopada 2009 r. w sprawie warunków kadrowych, organizacyjnych i technicznych, jakie powinien spełniać podmiot upoważniony do prowadzenia szkolenia w zakresie przepisów dotyczących ochrony kurcząt brojlerów, oraz wzoru zaświadczenia o ukończeniu szkolenia( Dz. U. Nr 210, poz. 1620 ) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie wymagań i sposobu postępowania przy utrzymywaniu gatunków zwierząt gospodarskich, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej ( Dz. U. Nr 56, poz.344 ) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 17 grudnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wprowadzenia „Krajowego programu zwalczania niektórych serotypów salmonella w stadach brojlerów gatunku kura na lata 2014-2016” (Dz. U. 2015, poz. 2275) Rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego WE 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. Ustawa z dn. 29 stycznia 2004 r. o inspekcji weterynaryjnej (Dz. U. 2004, nr 33, poz. 287) UTRZYMYWANIE BROJLERÓW JEST DZIAŁALNOŚCIĄ NADZOROWANĄ I WYMAGA ZGŁOSZENIA • • • • • • • • • Imię i nazwisko hodowcy Numer stada jeżeli jest nadany Lokalizacja (adres) Ilość kurników Gatunek drobiu Typ utrzymania Data rozpoczęcia działalności Data zakończenia działalności / bezterminowo Podpis KONTROLE WETERYNARYJNE • Kontrola spełnienia wymagań • Kontrole dobrostanu • Kontrola realizacji krajowego programu zwalczania niektórych serotypów salmonella • Kontrole dokumentacji OPIEKUN KURCZĄT • Właściciel fermy • Osoby, które odbyły szkolenia i posiadają zaświadczenie o przebytym szkoleniu • Osoby posiadające wykształcenie kierunkowe potwierdzone dokumentem (dyplom, świadectwo) DOKUMENTACJA NA FERMIE O D P O WI A D A Z A N I Ą WŁ A Ś C I C I E L DOKUMENTACJA ODDZIELNA DLA KAŻDEGO KURNIKA • Liczba wprowadzonych kurcząt (i powiązany z tym dokument zakupu piskląt) • Informacja o powierzchni użytkowej pokrytej ściółką • Liczba padłych kurcząt odnotowywana podczas każdej kontroli wraz z podaniem przyczyny śmierci • liczba kurcząt uśmierconych i przyczyny ich uśmiercenia (UWAGA!!! – konieczne zastosowanie odpowiednich metod uśmiercania) • Liczba kurcząt pozostałych w stadzie po sprzedaży lub uśmierceniu • Dokumentacja ważenia, śmiertelności, kontroli obsady • Nazwa mieszańca kurcząt brojlerów jeśli jest znana • Dokumentacja leczenia • Dokumentacja pobierania prób DOKUMENTACJA LECZENIA • Dane o stadzie: nr kurnika, wiek ptaków, ilość (zgodna z rejestrem na dzień podania leku!!!), nr stada lub WNI jeśli jest. • Data podania leków • Zawiera wyniki badań laboratoryjnych (wymazy, posiewy, sekcja) • Nazwę produktu leczniczego, seria i data, karencja • Podpisana przez właściciela lub opiekuna drobiu DOKUMENTACJA POBRANIA PRÓB • liczba sztuk (zgodnie z książką fermową na dany dzień) • wiek, • rodzaj próbek, • data i godzina pobrania próbek, • imię i nazwisko oraz adres osoby pobierającej próbki, • data i godzina wysłania próbek do laboratorium, • nazwa i adres laboratorium, • wyniki DODATKOWA DOKUMENTACJA DLA KURNIKÓW O OBSADZIE DO 39KG/M2 • wskaźnik śmiertelności dziennej • skumulowany wskaźnik śmiertelności dziennej, będący sumą wskaźników śmiertelności dziennej • plan kurnika, w tym wymiary powierzchni użytkowej; • opis systemu wentylacji oraz, jeżeli to konieczne, schładzania i ogrzewania wraz z jego lokalizacją, plan wentylacji zawierający docelowe parametry jakości powietrza, takie jak prędkość przepływu powietrza i temperatura; • informacje dotyczące: • systemów karmienia i pojenia oraz ich lokalizacji, • systemów alarmowych i awaryjnych systemów zasilania w przypadku awarii wyposażenia elektrycznego lub mechanicznego niezbędnego dla zdrowia i dobrostanu zwierząt; • informacje o typie używanej podłogi i ściółki. OBLICZANIE WSKAŹNIKA ŚMIERTELNOŚCI DZIENNEJ Liczba padłych ptaków/ liczba ptaków kurniku x 100 = wskaźnik śmiertelności dziennej OBLICZANIE WSKAŹNIKA ŚMIERTELNOŚCI DZIENNEJ wiek ptaków/ data Liczba ptaków w kurniku na początku dnia Liczba ptaków padłych i zabitych w danym dniu Wskaźnik śmiertelności dziennej Skumulowany wskaźnik śmiertelności dziennej 1 A B (B/A) x 100=G G 2 A‐B=C D (D/C) x 100=H G+H 3 C‐D=E F (F/E) x 100=I G+H+I 1 27000 58 0.2148 0. 2148 2 26942 39 0.1448 0. 3596 3 26903 44 0.1636 0. 5231 Przykład liczbowy PRZECHOWYWANIE I AKTUALIZACJA DOKUMENTACJI Wszelkie zmiany na kurniku odnotowywane: • Zmiana ściółki po rzucie i dezynfekcja, data, czym przeprowadzono dezynfekcje, kto za to odpowiada. • Zmiany temperatury (ogrzewanie/schładzanie): data, pomiar, temp. zadana, kto za to odpowiada • Wszelkie zmiany w wentylacji: np. pomiar wilgotności, zwiększenie wydajności wentylatorów itp. • Dościelanie, sucha dezynfekcja w trakcie rzutu, włączanie natrysków, kontrole systemów – TO WSZYSTKO MUSI BYĆ ODNOTOWYWANE WYMAGANIA WETERYNARYJNE • wydzielone miejsce do składowania środków dezynfekcyjnych, zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych, • wydzielone miejsce do składowania obornika, • miejsce zapewniające właściwe warunki do przetrzymywania produktów leczniczych weterynaryjnych, zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych, • odzież i obuwie przeznaczone tylko do obowiązkowego użycia w gospodarstwie, • maty dezynfekcyjne w liczbie zapewniającej zabezpieczenie wejść i wjazdów do gospodarstwa w przypadku wystąpienia zagrożenia epizootycznego, • środki dezynfekcyjne w ilości niezbędnej do przeprowadzenia doraźnej dezynfekcji; • budynki, w których utrzymywane są zwierzęta zabezpieczone przed dostępem zwierząt innych niż utrzymywane w gospodarstwie, w tym gryzoni, dzikich ptaków, itp. • budynki, w których utrzymywane są zwierzęta, utrzymywane są w czystości; • przy wejściach do budynków, w których utrzymywane są zwierzęta, znajdują się tablice z napisem „Osobom nieupoważnionym wstęp wzbroniony” WYMAGANIA DOBROSTANOWE OPIEKA NAD ZWIERZĘTAMI • Co najmniej 2 x dziennie doglądane • Natychmiast usuwane martwe ptaki i niezwłocznie przekazywane do zakładu utylizacyjnego, dopuszcza się gromadzenie w warunkach chłodniczych, nie stwarzających zagrożenia dla zdrowia i ludzi do momentu odbioru zwłok przez zakład utylizacyjny jednak powinno się to odbywać bez nieuzasadnionej zwłoki. • W przypadku zaobserwowania zmian stanu zdrowia, objawów choroby natychmiast wezwany lekarz weterynarii • czystość pomieszczeń oraz sprzętu, odchody zwierząt oraz niezjedzone resztki pasz są usuwane z pomieszczeń inwentarskich tak często, aby uniknąć wydzielania się nieprzyjemnych woni, zanieczyszczenia paszy lub wody, oraz zabezpiecza się je przed muchami i gryzoniami; • w pomieszczeniu nie ma ostrych krawędzi ani innych wystających elementów, które mogłyby powodować urazy u zwierząt; • pomieszczenia wyposażone w mechaniczny lub automatyczny system wentylacji są połączone z systemem alarmowym sygnalizującym awarię systemu wentylacyjnego oraz systemem wentylacji awaryjnej; • właściciel sprawdza co najmniej raz dziennie wyposażenie i sprzęt używane w pomieszczeniach inwentarskich oraz czy wykryte usterki są niezwłocznie usuwane; • czy warunki utrzymania zwierząt w przypadku systemu otwartego uwzględniają fakt, iż zwierzętom gospodarskim utrzymywanym w takim systemie musi być zapewniona ochrona przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi i zwierzętami drapieżnymi. STAŁE MONITOROWANIE OBSADY liczenie średniej masy ciała ptaków: • Ważymy 1% ptaków w każdym kurniku w: 7 dniu życia, i każdego 7 dnia kończącego kolejny tydzień chowu. • Obliczanie obsady na zakończenie każdego tygodnia chowu – kontrola obsady !!! • Średnia masa kurcząt w danym kurniku x ilość kurcząt w danym kurniku/Powierzchnia użytkowa kurnika NORMY UTRZYMANIA • Temp. temperatura oraz względna wilgotność powietrza są utrzymane na poziomie nieszkodliwym dla zwierząt, temperaturę wewnątrz kurnika nie przekraczającą temperatury na zewnątrz więcej niż o 3 °C, jeżeli temperatura na zewnątrz kurnika mierzona w cieniu przekracza 30 °C, • Wilgotność: średnia wilgotność względna mierzona wewnątrz kurnika w okresie 48 godzin nie przekraczająca 70 %, jeżeli temperatura na zewnątrz kurnika jest niższa niż 10 °C; • stężenie gazów utrzymane na poziomie: stężenie amoniaku (NH3) nie przekraczającym 20 ppm, CO2 3000 ppm • oświetlenie min. 20lx • obsada >33kg/m2 chyba, że zgłosono PLW większą obsadę i spełnione są dodatkowe warunki • minimalizuje się poziom halasu. JAK MA TO WYGLĄDAĆ W PRAKTYCE? KONTROLA NA 5+ NA KURNIKU • Nie dławi nas przykry zapach, czujemy zapach naturalny, nie ma przekroczeń norm gazów. • Nie ma zbyt dużej wilgoci, nie czujemy tego fizycznie na skórze. • Temperatura optymalna, brak szoku termicznego • Kurnik oświetlony równomiernie, natężenie oświetlenia zgodnie z normą • Czyste i schludne pomieszczenia • Idąc wzdłuż kurnika, nie napotykamy martwych ptaków (powinny być zbierane co najmniej 2x dziennie) • Ptaki nie wykazują widocznych oznak choroby, są „żywe”, adekwatnie reagują na bodźce • W karmnikach jest pasza a poidełka są sprawne • Ściółka sucha, bez miejsc gdzie zbiera się woda bądź jest odsłonięta podłoga • Skóra na podeszwach bez zmian (niewielka ilość zmian na 100 obejrzanych ptaków) DOKUMENTACJA • Książki leczenia z ostatniego podania leków • Dziennik fermowy uzupełniony: ilość ptaków oraz sztuki padłe - stan na dzień kontroli • Wskaźniki śmiertelności, ważenie ptaków, kontrola obsady - z dane ostatniego tygodnia • Dokumentacja dot. zwiększonej obsady uzupełniona: ostatnia dezynfekcja, pomiar temp., sprawdzenie sprawności urządzeń itp. • Dokumenty zakupu, sprzedaży, utylizacyjne STAN SKÓRY PODESZWY WA Ż N Y W S K A Ź N I K D O B R O S T A N U PROBLEM „ŁAPEK” ZAPALENIE SKÓRY PODESZWY pododermatitis - każdy stan zapalny spodów stóp czyli podeszwy Zaczyna się od zmian zapalnych skóry wywołanych różnymi czynnikami, a następnie dochodzi do zakażenia bakteryjnego. Jest to na ogół choroba przewlekła Zawsze jednak infekcja jest wtórna do uszkodzenia (albo mikrouszkodzenia) skóry. Skóra stanowi barierę, która chroni wnętrze organizmu przed czynnikami zewnętrznymi, w tym także przed znajdującymi się w środowisku patogenami. Na samej skórze oraz w otoczeniu znajdują sie ogromne ilości bakterii. Czynniki zewnętrzne Mikrouszkodzenia BAKTERIE Stan zapalny Ropień PIERWOTNIAKI Czynniki wewnętrzne GRZYBY PLW z terenu rzeźni rzeźnia DOBROSTAN Producent żywca kontrola PLW z terenu producenta żywca CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA MIKROUSZKODZENIA ZEWNĘTRZNE: • ŚCIÓŁKA: jakość, wilgotność, czystość, pH • ŻYWIENIE: niedobór wit. A, biotyny, metioniny, zbyt dużo łatwostrawnego białka, zbyt dużo nienasyconych kwasów tłuszczowych. • ZAGĘSZCZENIE – brak możliwości swobodnego poruszania się – brak ruchu to słabe krążenie w nogach, odciski WEWNĘTRZNE: • Choroby przewodu pokarmowego – biegunki • Choroby nerek – kwas moczowy • Ogólny zły stan zdrowia Z DOŚWIADCZENIA HODOWCÓW • najgorsze jest podłoże ze słomy, nie ciętej, tworzy się zbita szczelna, słabo przepuszczalna warstwa na wierzchu, pod spodem jest sucha słoma ale nie ma możliwości mieszania się ściółki. • najlepszym podłożem jest podłoże torfowe, jednak jest dosyć drogie. Poza tym ze względu na intensywne pylenie nie nadaje się do wzruszania w celu spulchnienia, • w miarę dobry efekt daje słoma pocięta na sieczkę, • inną, dosyć skuteczna metodą jest stosowanie pelletu słomianego jako podłoża. Hodowcy twierdzą, że efekt jest bardzo dobry. Wadą jest możliwość nierównomiernego pokrycia betonowego podłoża i możliwość wychładzania piskląt w pierwszych dniach odchowu. https://www.youtube.com/watch?v=s mLjyBOiBa8 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ