1. Główną przyczyną wybuchu I wojny światowej były konflikty polityczne i gospodarcze między mocarstwami europejskimi 2. Przeczytaj poniższy tekst. Następnie zapisz w wyznaczonym miejscu odpowiedzi dwa postanowienia traktatu wersalskiego dotyczące terytorium Niemiec oraz dwa postanowienia zabezpieczające przed ponownym wzrostem niemieckiej potęgi militarnej. 28 czerwca 1919 r. Państwa, które zwyciężyły w I wojnie światowej, zawarły układ pokojowy z Niemcami, zwany wersalskim. Niemcy uznawały niezawisłość Austrii i Czechosłowacji, utraciły wszystkie kolonie zamorskie oraz musiały przekazać część swojego terytorium innym państwom: Alzację i Lotaryngię – Francji, okręgi Eupen i Malmedy- Belgii, a Wielkopolskę- Polsce (...). Na mocy traktatu zniesiono w Niemczech powszechny obowiązkowy pobór do wojska i zmniejszono liczebność armii do stu tysięcy żołnierzy. Nakazano Niemcom zburzyć fortyfikacje na zachodniej granicy, zabroniono produkcji wozów pancernych i czołgów oraz posiadania lotnictwa wojskowego i marynarki wojennej. Ponadto Niemcy zostały zobowiązane do zapłacenia wysokich odszkodowań wojennych, głównie Francji. ....................................................................................................................................................... Postanowienia traktatu wersalskiego dotyczące terytorium Niemiec : Utrata kolonii zamorskich Przekazanie Francji Alzacji i Lotaryngii Przekazanie Belgii okręgów Eupen i Malmedy Przekazanie Polsce Wielkopolski Postanowienia zabezpieczające przed ponownym wzrostem niemieckiej potęgi militarnej: Zniesienie powszechnego obowiązkowego poboru do wojska Zmniejszenie liczebności armii do 100 tys. żołnierzy Zburzeni e fortyfikacji na zachodniej granicy Zakaz produkcji wozów pancernych i czołgów Zakaz posiadania lotnictwa wojskowego i marynarki wojennej. 3. Czy umiesz określić, jakie zmiany nastąpiły na politycznej mapie Europy po I wojnie światowej? Odrodzone państwa 1.......................................................................................................................... 2.......................................................................................................................... Odrodzone państwa: Litwa, Węgry Nowo utworzone państwa: 1.......................................................................................................................... 2.......................................................................................................................... Czechosłowacja, Jugosławia (królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców). Państwa, które przestały istnieć 1.......................................................................................................................... 2.......................................................................................................................... Państwa, które przestały istnieć: Austro-Węgry, Serbia. 4. Obejrzyj poniższy diagram i wymień trzy najliczniejsze mniejszości narodowe żyjące w II Rzeczpospolitej. Ukraińcy, Żydzi, Białorusini. 5. Wyjaśnij jednym zdaniem, kim byli: Roman Dmowski, Józef Piłsudski i Ignacy Jan Paderewski. 1.......................................................................................................................... 2.......................................................................................................................... 3.......................................................................................................................... A B C A. Roman Dmowski – był wybitnym politykiem, dyplomata, twórcą KNP, reprezentującego w Paryżu interesy polskie. B. Józef Piłsudski – był twórcą legionów polskich , naczelnikiem odrodzonego państwa polskiego. C. Ignacy Jan Paderewski- był wybitnym pianistą i kompozytorem, dyplomatą reprezentującym Polskę na konferencji pokojowej wersalu, organizatorem pomocy dla Polski podczas I wojny światowej. 6. Kształtowanie się II Rzeczypospolitej 1918-1922 7. Spośród wymienionych niżej czynników wybierz trzy, które w największym stopniu przyczyniły się do odzyskania niepodległości przez Polskę po I wojnie światowej. a. zgoda państw zaborczych na odrodzenie Polski b. poparcie sprawy niepodległości przez Stany Zjednoczone, wyrażone, m.in. w orędziu prezydenta Wilsona c. zwycięstwo na wojskami Rosji bolszewickiej w bitwie warszawskiej 1920 r. d. klęska Niemiec i Austro – Węgier w I wojnie światowej e. plebiscyt na Śląsku w 1921 r.w f. wybuch rewolucji w Rosji w 1917 r. g. powstanie wielkopolskie Odpowiedź: …………………………………………………………………………………… 8. Do tabeli wpisz odpowiednio trzy osiągnięcia i dwa niepowodzenia (nierozwiązane problemy II Rzeczpospolitej) Osiągnięcia Niepowodzenia Osiągnięcia; upowszechniono szkolnictwo, znacznie ograniczając analfabetyzm, zbudowano miasto i port w Gdyni. Od lat 30-tych konkurował z Gdańskiem, rozpoczęto budowę COP-u, mającego stanowić zaplecze dla rozwoju przemysłu zbrojeniowego, zahamowano inflację i wprowadzono silna walutę w 1924 r., - złotego, zrobiono wiele dla scalenia trzech zaborów m.in. w szkołach działających na terenie dawnych zaborów zdołano wychować pokolenie Polaków gotowych walczyć za nieodległa ojczyznę. Niepowodzenia wieś polska była zacofana, szczególnie na obszarach wschodnich II RP, zbyt wolno dzielono majątki ziemskie, przy czym na zakup ziemi stać było jedynie zamożnych chłopów, przez całe dwudziestolecie międzywojenne panowało duże bezrobocie, nie przestrzegano swobód i praw obywatelskich mniejszości narodowych, nie udało się zrealizować koncepcji zapewnienia bezpieczeństwa, polegającej m.in. na stworzeniu wschodniego łańcucha niepodległych państw, które oddzielałyby nasz kraj od ZSRR. 9. Bloki polityczne. 10. Bitwa warszawska (nazywana też Cudem nad Wisłą) – bitwa stoczona w dniach 12-25 sierpnia 1920 w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Uznana za 18. na liście przełomowych bitew w historii świata. Autorem i realizatorem planu bitwy był Józef Piłsudski (zdaniem niektórych historyków Tadeusz Rozwadowski). Decydująca bitwa tej wojny zdecydowała o zachowaniu niepodległości przez Polskę i nie rozprzestrzenieniu się rewolucji komunistycznej na Europę Zachodnią. Kluczową rolę odegrał manewr Wojska Polskiego oskrzydlający Armię Czerwoną przeprowadzony przez Józefa Piłsudskiego, wyprowadzony znad Wieprza 16 sierpnia, przy jednoczesnym związaniu głównych sił bolszewickich na przedpolach Warszawy. 11. Naczelnikiem odrodzonego państwa polskiego został: a) Ignacy Jan Paderewski, b) Jędrzej Moraczewski, c) Józef Piłsudski, d) Roman Dmowski. 12. COP Źródło: loustrzyki.edu.pl Eugeniusz Kwiatkowski (1888-1974), wicepremier, minister skarbu, przemysłu i handlu II Rzeczypospolitej. Twórca 4-letniego planu inwestycyjnego, inicjator budowy portu i miasta Gdyni. Przyczynił sie do powstania Stalowej Woli, wniósł wielki wkład w rozwój polskiego przemysłu chemicznego. patronował Centralnemu Okręgowi Przemysłowemu. Przygotowała: Joanna Wieczorek