Załącznik nr 5b do Uchwały senatu UMB nr 61/2016 z dnia 30.05.2016 KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu w neurologii - część I Wydział Nauk o Zdrowiu Fizjoterapia Kierunek Profil kształcenia □ ogólnoakademicki □ praktyczny □ inny jaki………………………………………. Nazwa jednostki realizującej moduł/przedmiot: Kontakt (tel./email): Klinika Rehabilitacji UMB Osoba odpowiedzialna za przedmiot: Osoba(y) prowadząca(e) Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Poziom studiów: Prof. dr hab. n. med. Anna Kuryliszyn-Moskal dr n. med. Sylwia Chwieśko-Minarowska, mgr Katarzyna Kaniewska Rodzaj studiów: stacjonarne niestacjonarne □ Rok studiów I □ Nazwa modułu/przedmiotu: Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu w neurologii - część I Typ modułu/ przedmiotu: Rodzaj modułu/ przedmiotu: Obowiązkowy fakultatywny □ Kształcenia ogólnego □ podstawowy □ kierunkowy/profilowy OPIEKA SPECJALISTYCZNA (OS) – nauki w zakresie opieki specjalistycznej (D) □ inny…………………………………□ polski obcy □ ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH Klinika Rehabilitacji Język wykładowy: Miejsce realizacji : Tel./fax (85) 746 83 15 Anatomia z fizjologią, Kinezyterapia, Fizykoterapia, Neurologia I stopnia (licencjackie) II stopnia (magisterskie) □ II □ III PRAKTYK ZAWODOWYCH FORMA KSZTAŁCENIA Wykład Seminarium Liczba godzin 10 Semestr studiów: 1 □ 2 □ ECTS 2,5 3 □ 4 □ 5 6 □ Kod modułu FIZ-1-S-CFIZKLNEUR Ćwiczenia Samokształcenie Laboratorium E-learning Zajęcia praktyczne Praktyki zawodowe Inne …………………… RAZEM Założenia i cel przedmiotu: Opis przedmiotu: Metody dydaktyczne Narzędzia dydaktyczne 40 40 15 105 Celem zajęć w poznanie zagadnień dotyczących anatomii i fizjologii układu nerwowego oraz zapoznanie z zaburzeniami jego struktury i funkcji, które leżą u podstaw schorzeń neurologicznych. W tym czasie studenci uczą się metod terapii stosowanych w neurologii. W wyniku realizacji przedmiotu student powinien znać etiologię, patofizjologię oraz zasady leczenia fizjoterapeutycznego schorzeń centralnego i obwodowego układu nerwowego, umieć wykonać podstawowe badanie fizjoterapeutyczne, znać sposoby wykonywania badań dla potrzeb fizjoterapii u pacjentów z uszkodzeniami neuronu obwodowego i ośrodkowego, umieć dobrać i wykonać ćwiczenia lecznicze w zależności od schorzenia i aktualnego stanu zdrowia pacjenta, umieć zaplanować, przygotować i wdrożyć plan postępowania fizjoterapeutycznego z zastosowaniem kinezyterapii, fizykoterapii i masażu seminaria – prezentacje multimedialne; metoda poszukująca – dyskusje podczas ćwiczeń. metoda praktyczna – zastosowanie zdobytych umiejętności w praktycznym działaniu Pokaz, dyskusja, objaśnienie pracownia umiejętności praktycznych - rzutnik multimedialny, sala gimnastyczna, gabinet fizykoterapii, sala dydaktyczna MACIERZ EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA MODUŁU /PRZEDMIOTU W ODNIESIENIU DO KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA, METOD WERYFIKACJI ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA ORAZ FORMY REALIZACJI ZAJĘĆ. Symbol i numer przedmiotowego efektu kształcenia Student, który zaliczy moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: Formujące *** Podsumowujące ** Bieżąca informacja zwrotna SSQ Forma zajęć dydaktycznych* wpisz symbol WIEDZA W07 posiada szczegółowa wiedzę z zakresu budowy i funkcjonowania aparatu ruchu człowieka i układu nerwowego M1A_W02 S, Ć W36 potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu neuroanatomii i neurofizjologii dla potrzeb zabiegów fizjoterapii W41 potrafi wymienić podstawowe jednostki chorobowe i określić podstawowe pojęcia z zakresu patologii ogólnej i głównych zmian patofizjologicznych w stopniu ułatwiającym zrozumienie istoty zmian patologicznych w różnych schorzeniach dla racjonalnego planowania procesu usprawniania W42 wykazuje wiedzę z zakresu opisu i interpretacji podstawowych jednostek i zespołów chorobowych w stopniu umożliwiającym racjonalne stosowanie środków fizjoterapii i planowanie procesu rehabilitacji SSQ S, Ć SSQ S, Ć M1A_W12 Bieżąca informacja zwrotna Bieżąca informacja zwrotna SSQ S, Ć M1A_W13 Bieżąca informacja zwrotna Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Realizacja zleconego zadania Ć Realizacja zleconego zadania Ć Realizacja zleconego zadania S, Ć Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Realizacja zleconego zadania Ć Ocena aktywności Realizacja C M1A_W11 UMIEJĘTNOŚCI M1A_U01 U01 umie samodzielnie wykonywać zabiegi z zakresu kinezyterapii i elementy terapii manualnej U02 umie samodzielnie wykonywać zabiegi z zakresu fizykoterapii i masażu leczniczego M1A_U04 U12 potrafi interpretować wiedzę z zakresu zmian patologicznych w różnych schorzeniach oraz zaburzeniach strukturalnych wywołanych chorobą, urazem, lub inną formą niepełnosprawności dla potrzeb diagnostyki funkcjonalnej oraz wykonywania zabiegów fizjoterapeutycznych M1A_U05 U16 potrafi przeprowadzić diagnostykę funkcjonalną w zakresie niepełnosprawności układów narządu ruchu i zmysłu oraz zaplanować wykonanie zabiegów fizjoterapeutycznych U17 potrafi przeprowadzić badania i testy funkcjonalne niezbędne dla doboru środków fizjoterapii, wykonywania zabiegów i stosowania podstawowych metod terapeutycznych studenta w czasie zajęć zleconego zadania Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Realizacja zleconego zadania Ć Przedłużona Obserwacja pracy obserwacja studenta przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ć Ć okazuje szacunek wobec pacjenta, dba o dobro pacjenta Przedłużona Obserwacja pracy obserwacja studenta przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ć okazuje zrozumienie dla problemów wynikających z niepełnosprawności, kalectwa czy przewlekłej choroby Przedłużona Obserwacja pracy obserwacja studenta przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ć K07 okazuje tolerancję dla postaw i zachowań wynikających z odmiennych uwarunkowań społecznych, kulturowych i wieku Przedłużona Obserwacja pracy obserwacja studenta przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego K08 samodzielnie wykonuje powierzone mu zadania i właściwie Przedłużona obserwacja Ć U20 umie wykonywać zabiegi z zakresu fizjoterapii u osób z chorobami i dysfunkcjami dotyczącymi różnych narządów i układów- stosownie do ich stanu klinicznego i funkcjonalnego M1A_U05 KOMPETENCJE SPOŁECZNE / POSTAWY K04 K05 K06 przestrzega właściwych relacji z pacjentem, z rodziną pacjenta, z najbliższym otoczeniem i społeczeństwem M1A_K02 M1A_K03 Obserwacja pracy organizuje prace własną przez opiekuna studenta / nauczyciela prowadzącego M1A_K04 K11 potrafi brać odpowiedzialności za pracę własną Przedłużona Obserwacja pracy obserwacja studenta przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ć * FORMA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; EL- e-learning; ZP- zajęcia praktyczne; PZ- praktyka zawodowa; METODY WERYFIKACJI OSIĄGNĘCIA ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA **przykłady metod PODSUMOWUJĄCYCH metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy: Egzamin ustny (niestandaryzowany, standaryzowany, tradycyjny, problemowy) Egzamin pisemny – student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/; test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; test dopasowania; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi) Egzamin z otwartą książką Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie umiejętności: Egzamin praktyczny Obiektywny Strukturyzowany Egzamin Kliniczny /OSCE/ - egzamin zorganizowany w postaci stacji z określonym zadaniem do wykonania /stacje z chorym lub bez chorego, z materiałem klinicznym lub bez niego, z symulatorem, z fantomem, pojedyncze lub sparowane, z obecnością dodatkowego personelu, wypoczynkowe/ Mini-CEX (mini – clinical examination) Realizacja zleconego zadania Projekt, prezentacja Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych / postaw: Esej refleksyjny Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ocena 360° (opinie nauczycieli, kolegów/koleżanek, pacjentów, innych współpracowników) Samoocena ( w tym portfolio) ***PRZYKŁADY METOD FORMUJĄCYCH Obserwacja pracy studenta Test wstępny Bieżąca informacja zwrotna Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Obserwacja pracy na ćwiczeniach Zaliczenie poszczególnych czynności Zaliczenie każdego ćwiczenia Kolokwium praktyczne ocena w systemie punktowym Ocena przygotowania do zajęć Dyskusja w czasie ćwiczeń Wejściówki na ćwiczeniach Sprawdzanie wiedzy w trakcie ćwiczeń Zaliczenia cząstkowe Ocena wyciąganych wniosków z eksperymentów Zaliczenie wstępne Opis przypadku Próba pracy NAKŁAD PRACY STUDENTA (BILANS PUNKTÓW ECTS) Forma nakładu pracy studenta Obciążenie studenta (h) (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawdzenie, itp.) Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim (wg planu studiów) Udział w wykładach (wg planu studiów) Udział w ćwiczeniach(wg planu studiów) Udział w seminariach (wg planu studiów) 40 10 Udział w konsultacjach związanych z zajęciami Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich (zajęcia praktyczne) (wg planu studiów) Samodzielna praca studenta (przykładowa forma pracy studenta) Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń Samodzielne przygotowanie do seminariów Wykonanie projektu, dokumentacji, opisu przypadku, samokształcenia itd………………………………. Przygotowanie do zajęć praktycznych Obciążenie studenta związane z praktykami zawodowymi (wg planu studiów) Przygotowanie do egzaminu/ zaliczenia i udział w egzaminie Sumaryczne obciążenie pracy studenta 30 10 15 105 Godziny ogółem Punkty ECTS za moduł/przedmiotu 2,5 TREŚĆ PROGRAMOWE POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ: Liczba godzin WYKŁADY ĆWICZENIA Nie dotyczy 1. Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku niedowładów i porażeń połowiczych.(definicja udaru, epidemiologia i patogeneza udarów, typy udarów, objawy udarów krwotocznych i niedokrwiennych, objawy udarów w zależności od rejonu zaburzenia krążenia mózgowego: TACI,LACI,PACI,POCI, objawy udaru krwotocznego nadnamiotowego i podnamiotowego, plastyczność mózgu, cele fizjoterapii w przypadku niedowładów i porażeń połowiczych, postępowanie fizjoterapeutyczne w okresie ostrym, regeneracyjno-kompensacyjnym, przewlekłym, wzór skurczowy, etapy ewolucji napięcia mięśniowego w przypadku udaru mózgu, pomijanie jednostronne, syndrom puschera) 8 2. Fizjoterapia zespołu bolesnego barku hemiplegia.(definicja, patogeneza, epidemiologia, anatomia i 8 kinezjologia kompleksu barkowego, funkcja łopatki, mechanizm domykający, podwichnięcie stawu ramiennego w kierunku górnym i dolnym- objawy, postepowanie fizjoterapeutyczne, zespół ręka-barkprzyczyny powstania, objawy, postepowanie fizjoterapeutyczne). Urazy czaszkowo- mózgowe. Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku śpiączki. (śpiączka, skala Glasgow, anozognozja, zaburzenia pamięci, zaburzenia orientacji, pomijanie stronne, zaburzenia emocjonalne, apraksja, afazja, fizjoterapia pacjentów po urazach czaszkowo-mózgowych) 3. Diagnostyka i sposoby postępowania fizjoterapeutycznego w przypadku zespołów 8 korzeniowych.(przebieg zmian zwyrodnieniowych tarczy międzykręgowej, zmiany biomechaniczne kręgosłupa, rwa kulszowa, udowa, ramienna, objawy podrażnienia korzenia L5, S1,L4, C6, C7, test Loveta, test Schobera, test palce-podłoga, test Bragarda, badanie ruchomości kręgosłupa, postepowanie fizjoterapeutyczne- okres ostry, podostry, przewlekły, PIR) 4. Choroby obwodowego UN. Zespoły uszkodzeń splotów, oraz pojedynczych nerwów 8 obwodowych.(stopnie uszkodzenia nerwu, anatomia obwodowego układu nerwowego, objawy uszkodzenia nerwów obwodowych, postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku uszkodzenia nerwów obwodowych: uszkodzenie splotu ramiennego, nerw promieniowy, pośrodkowy, łokciowy, udowy, kulszowy, strzałkowy, piszczelowy) 5. Postępowanie fizjoterapeutyczne w stwardnieniu rozsianym (definicja epidemiologia i patogeneza SM, postacie SM, typy kliniczne SM, objawy SM, cele fizjoterapia w przypadku SM, postepowanie usprawniające w przebiegu SM) Postępowanie fizjoterapeutyczne w chorobie Parkinsona.(Definicja Choroby Parkinsona, epidemiologia i patogeneza choroby Parkinsona, objawy choroby Parkinsona, postepowanie fizjoterapeutyczne w chorobie Parkinsona) 8 SEMINARIA ZAJĘCIA PRAKTYCZNE PRAKTYKI ZAWODOWE SAMOKSZTAŁCEN IE LITERATURA 1. 2. 3. 4. Choroby naczyniowe mózgu. Rodzaje uszkodzeń w obrębie korzeni nerwowych i nerwów obwodowych Postępowanie fizjoterapeutyczne w urazach czaszkowo- mózgowych Postępowanie fizjoterapeutyczne w chorobach OUN- choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, stwardnienie zanikowe boczne 5. Uszkodzenia rdzenia kręgowego Zapoznanie się z zasadami funkcjonowania oddziałów neurologicznego i neurochirurgicznego Wykonywanie podstawowych badań dla potrzeb fizjoterapii w przypadku uszkodzenia OUN (udary, urazy czaszkowo – mózgowe). Dobór i wykonywanie ćwiczeń kinezyterapeutycznych w przypadku schorzeń neurologicznych. Dobór i wykonywanie ćwiczeń kinezyterapeutycznych w fazie ostrej udaru mózgu. Dobór i wykonywanie ćwiczeń kinezyterapeutycznych w fazie regeneracyjno-kompensacyjnej udaru mózgu. Profilaktyka przeciwodleżynowa i przeciwprzykurczowa u pacjentów z uszkodzeniem OUN. Pionizacja bierna i czynna pacjentów z uszkodzeniem OUN. Nauka chodu u pacjentów z niedowładem połowiczym. Prowadzenie terapii w przypadku zespołów korzeniowych (rwa kulszowa, ramienna, udowa). Prowadzenie terapii w przypadku uszkodzenia pojedynczych nerwów obwodowych. Diagnostyka fizjoterapeutyczna i dobór odpowiedniej terapii w przypadku pacjentów z mózgowym porażeniem dziecięcym. Diagnostyka fizjoterapeutyczna i dobór odpowiedniej terapii w przypadku pacjentów z przepukliną oponowo-rdzeniową. 2 2 2 2 2 15 PODSTAWOWA 1. Kwolek A.: Rehabilitacja medyczna., Tom I i II, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2007 2. Grochmal S., Zielińska-Charszewska S. „Rehabilitacja w chorobach układu nerwowego” – PZWL, Warszawa, 1986 3. Prusiński A. „Neurologia praktyczna” PZWL, 2007 4. W o l f g a n g F r i e s, I n g e b o r g L i e b e n s t u n d, przekład: 5. Jan Ścigalski: „Rehabilitacja w chorobie Parkinsona”, Elipsa-Jaim S. C., Kraków 2004 6. Zembaty A.: Kinezyterapia., PZWL, Kraków 2000 UZUPEŁNIAJĄCA 1. Mazur R., Kozubski W., Prusiński A. (Red.) – „Podstawy kliniczne neurologii” - PZWL, Warszawa, 2. Narkiewicz O., Moryś J.: „Neuroanatomia czynnosciowa i kliniczna”, PZWL, 2001 3. Matyja M., Domagalska M.:”Podstawy usprawniania neurorozwojowego według Berty i Karla Bobathów”, Śląska Akademia Medyczna, Katowice,1998 4. Rosławski A., Skolimowski T.: Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych, PZWL, Warszawa 2003 KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (opisowe, procentowe, punktowe, inne ……………………..formy oceny do wyboru przez wykładowcę) EFEKTY KSZTAŁCENIA NA OCENĘ 3 NA OCENĘ 3.5 NA OCENĘ 4 NA OCENĘ 4.5 WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: OSIĄGNIĘCIE ZAŁOŻONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA □ pozytywny wynik końcowego egzaminu □ pisemny x egzamin teoretyczny pisemny – w ramach egzaminu: Fizjoterapia w chorobach narządu ruchu □ egzamin teoretyczny ustny □ egzamin praktyczny □ zaliczenie Data opracowania programu: 20.09.2016 Program opracował: dr n. med. Sylwia Chwieśko-Minarowska, mgr Katarzyna Kaniewska NA OCENĘ 5