Cel zajęć: Poznanie zróżnicowania społeczeństwa pod względem wieku, płci i zatrudnienia Na Co Będziemy Zwracać Uwagę: • analizuje piramidy wieku (społeczeństwo rozwojowe, zastojowe, regresywne) • charakteryzuje zróżnicowanie społeczeństwa (wiek, płeć, zatrudnienie) • wyjaśnia przyczyny wzrostu średniej długości trwania życia w Europie • wyjaśnia przyczyny i skutki starzenia się społeczeństwa na wybranych przykładach • definiuje bezrobocie, wyjaśnia przyczyny i skutki bezrobocia, zna rodzaje bezrobocia STRUKTURA WIEKU Procentowy udział poszczególnych grup wiekowych w ogólnej liczbie mieszkańców danego państwa lub obszaru. Podział ze względu na wiek: dzieci ( 0 – 14 lat) młodzież i dorośli (15 – 64 lat) osoby w wieku starszym (powyżej 64 roku życia) Na strukturę wieku decydujący wpływ ma średnia długość trwania życia. Zależy ona od: poziomu higieny usług medycznych sposobu odżywiania sytuacji politycznej danego obszaru (państwa) STARZENIE SIĘ SPOŁECZEŃSTWA Jest to wzrost udziału osób w średnim i podeszłym wieku w ogólnej liczbie ludności danego kraju Przyczyny: zmniejszenie liczby urodzeń spadek liczby zgonów malejący udział dzieci wydłużenie średniej długości trwania życia Skutki: niekorzystny wpływ na gospodarkę poprzez: wzrost wydatków na emerytury i renty wzrost wydatków na ochronę zdrowia spadek dochodów państwa ze względu na zmniejszenie się udziału osób pracujących STRUKTURA PŁCI Jest to procentowy udział kobiet i mężczyzn w danym społeczeństwie Współczynnik feminizacji – liczba kobiet przypadająca na 100 mężczyzn Współczynnik maskulinizacji – liczba mężczyzn przypadająca na 100 kobiet Kraje słabo rozwinięte – przewaga mężczyzn nad kobietami (wysoka umieralność podczas porodów oraz praca w trudnych warunkach Kraje wysoko rozwinięte – przewaga kobiet na mężczyznami (kobiety wykształcone, mają dostęp do usług medycznych, mężczyźni bardziej narażenia na choroby cywilizacyjne) PIRAMIDA PŁCI I WIEKU STRUKTURA ZATRUDNIENIA Ludność aktywna zawodowo – to osoby w wieku produkcyjnym. Ze względu na źródło utrzymania wyróżnia się: CZYNNA (osoby pracujące, bezrobotni) BIERNA Osoby niepracujące np. uczący się, renciści Struktura zatrudnienia określa w jakich działach gospodarki zatrudniona jest ludność czynna zawodowo Podział gospodarki: sektor I – rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo sektor II – przemysł i budownictwo sektor III – usługi (handel, transport, usługi bankowe i finansowe, administracja, edukacja, służba zdrowia itp. Społeczeństwo ze względu na zdolność do aktywności zawodowej wyróżnia się ludność w wieku: przedprodukcyjnym – poniżej 18 lat produkcyjnym – osoby od 18 lat do wieku emerytalnego poprodukcyjnym – osoby, które osiągnęły wiek emerytalny Wielkość zatrudnienia: Kraje słabo rozwinięte – dominuje zatrudnienie w sektorze I Kraje wysoko rozwinięte – dominuje sektor III Kraje rozwijające się – spadek zatrudnienia w sektorze II wzrost zatrudnienia w sektorze III BEZROBOCIE Bezrobotny – osoba zdolna do pracy, poszukująca jej ale nie może znaleźć zatrudnienia. Współczynnik (stopy) bezrobocia – procentowy udział bezrobotnych w ogólnej liczbie osób aktywnych zawodowo SEZONOWE TECHNOLOGICZNE PRZEJŚCIOWE Podział ze względu na przyczyny STRUKTURALNE KONIUNKTURALNE