Prezydent Portugalii Położenie: ląd: 91 951 km² woda: 440 km² całkowita: 92 391 km² Długość granic lądowych: Hiszpania: 1214 km całkowita: 1214 km Długość wybrzeża: całkowita: 1793 km Najwyższy punkt: Ponta do Pico: 2351 m n.p.m. Najniższy punkt: Ocean Atlantycki 0 m n.p.m. Największe miasta: Lizbona: 600 000 Porto: 263 000 Braga: 170 858 Coimbra: 148 470 Setúbal: 114 000 Na północy przeważa teren górzysty i wyżynny. Tu przebiegają pasma gór Serra do Larouco (1525 m n.p.m.), Serra do Marão (1415 m n.p.m.) i Serra da Estrela (1993 m n.p.m.). Na południu króluje krajobraz nizinno-wyżynny. Bliżej morza rozciągają się wyżyny Alentejo i Algarve. Wybrzeże w południowej części klifowe, na pozostałym terenie pokryte wydmami i lagunami. W starożytności teren Portugalii był zamieszkany przez ludy iberyjskie i celtyckie. W III wieku p.n.e. obszary te zostały objęte wpływami Kartaginy, a w II wieku p.n.e. stały się terenem Rzymian. Pod panowaniem rzymskim (II w. p.n.e.–początek V w. n.e.) południowo-zachodnie ziemie półwyspu objęła od 27 p.n.e. prowincja Luzytania. Nastąpił rozwój cywilizacyjny i integracja gospodarcza z imperium (miasta, kolonizacja, drogi, górnictwo, spichlerz zbożowy) oraz romanizacja ludności i jej chrystianizacja (III–V wiek). Po najeździe germańskim na półwysep (409 n.e.) większą część jego zachodnich obszarów opanowali początkowo Swebowie, tworząc królestwo ze stolicą w Bradze, następnie Wizygoci zajęli w 469 południową część dzisiejszej Portugalii, a w 585 — jej północne obszary. Po rozbiciu (711–718) przez Arabów królestwa Wizygotów ziemie półwyspu objął kalifat Umajjadów. Prowadzona od VIII wieku przez chrześcijan rekonkwista objęła w IX–XI wieku rejon Bragi, Porto i Coimbry, które zostały zdobyte przez królów Leónu i Kastylii. Obszar ten, związany początkowo z prowincją Galicią, w 1097 wydzielono w hrabstwo Portucale z ośrodkiem w Porto (staroż. Portus Cale), nadając je w lenno Henrykowi Burgundzkiemu; 1139 jego syn przyjął tytuł króla Portugalii (Alfons I Zdobywca) i uzyskał niezależność swego państwa (ze stolicą w Coimbrze) od Leónu i Kastylii. Do połowy XIII wieku Portugalia kontynuowała rekonkwistę zachodniego pasa Półwyspu Iberyjskiego; oprócz rodzimego rycerstwa świeckiego w walkach uczestniczyły zakony rycerskie (m.in. Aviz) oraz krzyżowcy zachodnioeuropejscy (1147 zdobycie Lizbony). W 1249 osiągnięto wybrzeże Algarve na południu (Portugalia uzyskała obecny kształt terytorialny). Równocześnie monarchia dążyła do ograniczenia rosnącej potęgi możnych, Kościoła i zakonów rycerskich; popierała rozwój handlu i miast. W XIII wieku rada królewska przekształciła się w parlament stanowy, Kortezy, do których w 1254 dopuszczono delegatów miast. Około 1255 przeniesiono stolicę do Lizbony, gdzie w latach 1288–1290 powstał pierwszy portugalski uniwersytet, przeniesiony później do Coimbry. Do Portugalii najlepiej przyjechać wiosną lub latem. Zimą są wyraźne różnice między północą a południem kraju. Na wysuniętym najdalej na południe Algarve zdarzają się wtedy często ciepłe, słoneczne dni, a osłonięte plaże południa pozwalają się opalać przez cały rok. Wieczory bywają chłodne, ale nie na tyle, aby zrazić turystów. W okolicach Lizbony zima jest łagodna, ale nieprzewidywalna – na przemian występują dni słoneczne i deszczowe. W centrum i na północy zimy bywają deszczowe i chłodne, ale nie mroźne. Okresy deszczu są przerywane rozpogodzeniami, stwarzającymi doskonałą okazję do spacerów. W górach jest zdecydowanie zimniej. Śnieg leży od listopada do lutego w Serra da Estrela oraz w pasmach górskich na północy i wschodzie (czasem wystarczy go dla miłośników narciarstwa, ale warunki są dalekie od ideału). Zima trwa krótko – od listopada/grudnia do lutego/marca, ze średnią temperaturą 12°C. W całym kraju zaczyna być cieplej w maju i czerwcu, a wysoka temperatura utrzymuje się do września. Z wyjątkiem Algarve noce bywają chłodne nawet w lecie, zwłaszcza na wybrzeżu Cascais i Estorilu niedaleko Lizbony. Na wybrzeżu zachodnim woda w Atlantyku jest przeważnie chłodna (22°C) do lipca. Na południu ogrzewa się wcześniej. W lecie w całym kraju panują upały, a słoneczne dni zdają się nie mieć końca. Na północy bywa tak samo gorąco jak na pozostałym obszarze, ale występuje większe prawdopodobieństwo deszczu. Na niektórych terenach w głębi lądu spiekota staje się trudna do wytrzymania – w Alentejo i górnym Douro słupek rtęci często utrzymuje się przez dłuższy czas na poziomie 40° C. Algarve latem jest umiarkowanie gorące (31° C), dzięki chłodnym wiatrom zachodnim. typ klimatu: Śródziemnomorski W drugiej połowie lat 80. produkt krajowy brutto wzrastał średnio o 4,6 proc. rocznie. Na przyspieszenie rozwoju gospodarczego wpłynęło członkostwo w EWG (od 1986) i napływ kapitału zagranicznego. W latach 1988-1993 Portugalia otrzymała 3,7 mld dolarów amerykańskich z Regionalnego Funduszu EWG na modernizację przemysłu, gospodarki rolnej i rozbudowę infrastruktury. Od 1988 r. zaczęła się reprywatyzacja przedsiębiorstw, przejętych przez państwo po 1974 r. Szybkie zmiany struktury gospodarki, opartej do lat 70. na rolnictwie i eksploatacji kolonii. W 1990 r. ok. 56 proc. produktu krajowego brutto wytworzyły usługi (głównie handel, turystyka), 38 proc. — przemysł i budownictwo, 6 proc. — rolnictwo i leśnictwo. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosi 16 700 dolarów amerykańskich (2006). Istotną rolę w gospodarce odgrywają przekazy pieniężne od pracujących za granicą emigrantów portugalskich (1991 — 3,4 mld dolarów amerykańskich). Portugalia jest obecnie jednym z najwolniej rozwijających się krajów Europy. Na uwagę zasługuje fakt iż w kwietniu 2007 r. The Economist opisała Portugalię jako "chorego człowieka Europy"[1]. Ponadto należy zauważyć, że w 2003 r. Portugalia zanotowała spadek PKB zaś jego wzrost w 2006 r. w wysokości 1,3 proc. był nie tylko najniższy w Unii Europejskiej ale też w całej Europie. Powszechny spis ludności przeprowadzony w 2001 roku wykazał, że populacja Portugalii wynosi 10 356 117 mieszkańców (z czego 51,7% to kobiety). Obecnie szacuje się tę liczbę na około 10,6 milionów i większość przyrostu naturalnego ma miejsce za sprawą imigrantów. Pod koniec 2003 roku legalni imigranci reprezentowali 4,2% całej populacji, głównie z Ukrainy (15%), Brazylii (14,8%), Republiki Zielonego Przylądka (14,4%) i Angoli (7,9%). Ludność Portugalii (wg spisów powszechnych) Lata Ludność Lata Ludność 1864 4 188 419 1950 8 510 240 1890 5 049 729 1960 8 851 240 1911 5 969 056 1970 8 648 369 1920 6 032 991 1981 9 833 041 1930 6 825 883 1991 9 862 540 1940 7 722 152 2001 10 356 117