menu - SlideBoom

advertisement
Prezydent
Portugalii
Położenie:
ląd: 91 951 km²
woda: 440 km²
całkowita: 92 391 km²
Długość granic lądowych:
Hiszpania: 1214 km
całkowita: 1214 km
Długość wybrzeża:
całkowita: 1793 km
Najwyższy punkt: Ponta do Pico: 2351 m
n.p.m.
Najniższy punkt: Ocean Atlantycki 0 m
n.p.m.
Największe miasta:
Lizbona: 600 000
Porto: 263 000
Braga: 170 858
Coimbra: 148 470
Setúbal: 114 000
Na północy przeważa teren
górzysty i wyżynny. Tu
przebiegają pasma gór Serra do
Larouco (1525 m n.p.m.), Serra
do Marão (1415 m n.p.m.) i Serra
da Estrela (1993 m n.p.m.). Na
południu króluje krajobraz
nizinno-wyżynny. Bliżej morza
rozciągają się wyżyny Alentejo i
Algarve. Wybrzeże w
południowej części klifowe, na
pozostałym terenie pokryte
wydmami i lagunami.
W starożytności teren Portugalii był zamieszkany przez ludy iberyjskie i celtyckie. W
III wieku p.n.e. obszary te zostały objęte wpływami Kartaginy, a w II wieku p.n.e. stały
się terenem Rzymian.
Pod panowaniem rzymskim (II w. p.n.e.–początek V w. n.e.) południowo-zachodnie
ziemie półwyspu objęła od 27 p.n.e. prowincja Luzytania. Nastąpił rozwój
cywilizacyjny i integracja gospodarcza z imperium (miasta, kolonizacja, drogi,
górnictwo, spichlerz zbożowy) oraz romanizacja ludności i jej chrystianizacja (III–V
wiek). Po najeździe germańskim na półwysep (409 n.e.) większą część jego
zachodnich obszarów opanowali początkowo Swebowie, tworząc królestwo ze stolicą
w Bradze, następnie Wizygoci zajęli w 469 południową część dzisiejszej Portugalii, a
w 585 — jej północne obszary. Po rozbiciu (711–718) przez Arabów królestwa
Wizygotów ziemie półwyspu objął kalifat Umajjadów. Prowadzona od VIII wieku przez
chrześcijan rekonkwista objęła w IX–XI wieku rejon Bragi, Porto i Coimbry, które
zostały zdobyte przez królów Leónu i Kastylii.
Obszar ten, związany początkowo z prowincją Galicią, w 1097 wydzielono w hrabstwo
Portucale z ośrodkiem w Porto (staroż. Portus Cale), nadając je w lenno Henrykowi
Burgundzkiemu; 1139 jego syn przyjął tytuł króla Portugalii (Alfons I Zdobywca) i
uzyskał niezależność swego państwa (ze stolicą w Coimbrze) od Leónu i Kastylii. Do
połowy XIII wieku Portugalia kontynuowała rekonkwistę zachodniego pasa Półwyspu
Iberyjskiego; oprócz rodzimego rycerstwa świeckiego w walkach uczestniczyły zakony
rycerskie (m.in. Aviz) oraz krzyżowcy zachodnioeuropejscy (1147 zdobycie Lizbony). W
1249 osiągnięto wybrzeże Algarve na południu (Portugalia uzyskała obecny kształt
terytorialny). Równocześnie monarchia dążyła do ograniczenia rosnącej potęgi
możnych, Kościoła i zakonów rycerskich; popierała rozwój handlu i miast. W XIII wieku
rada królewska przekształciła się w parlament stanowy, Kortezy, do których w 1254
dopuszczono delegatów miast. Około 1255 przeniesiono stolicę do Lizbony, gdzie w
latach 1288–1290 powstał pierwszy portugalski uniwersytet, przeniesiony później do
Coimbry.
Do Portugalii najlepiej przyjechać wiosną lub latem. Zimą są wyraźne różnice
między północą a południem kraju. Na wysuniętym najdalej na południe Algarve
zdarzają się wtedy często ciepłe, słoneczne dni, a osłonięte plaże południa
pozwalają się opalać przez cały rok. Wieczory bywają chłodne, ale nie na tyle, aby
zrazić turystów. W okolicach Lizbony zima jest łagodna, ale nieprzewidywalna – na
przemian występują dni słoneczne i deszczowe. W centrum i na północy zimy
bywają deszczowe i chłodne, ale nie mroźne. Okresy deszczu są przerywane
rozpogodzeniami, stwarzającymi doskonałą okazję do spacerów. W górach jest
zdecydowanie zimniej. Śnieg leży od listopada do lutego w Serra da Estrela oraz w
pasmach górskich na północy i wschodzie (czasem wystarczy go dla miłośników
narciarstwa, ale warunki są dalekie od ideału). Zima trwa krótko – od
listopada/grudnia do lutego/marca, ze średnią temperaturą 12°C. W całym kraju
zaczyna być cieplej w maju i czerwcu, a wysoka temperatura utrzymuje się do
września. Z wyjątkiem Algarve noce bywają chłodne nawet w lecie, zwłaszcza na
wybrzeżu Cascais i Estorilu niedaleko Lizbony.
Na wybrzeżu zachodnim woda w Atlantyku jest przeważnie chłodna (22°C) do
lipca. Na południu ogrzewa się wcześniej. W lecie w całym kraju panują upały, a
słoneczne dni zdają się nie mieć końca. Na północy bywa tak samo gorąco jak na
pozostałym obszarze, ale występuje większe prawdopodobieństwo deszczu. Na
niektórych terenach w głębi lądu spiekota staje się trudna do wytrzymania – w
Alentejo i górnym Douro słupek rtęci często utrzymuje się przez dłuższy czas na
poziomie 40° C. Algarve latem jest umiarkowanie gorące (31° C), dzięki chłodnym
wiatrom zachodnim.
typ klimatu: Śródziemnomorski
W drugiej połowie lat 80. produkt krajowy brutto wzrastał średnio o 4,6 proc.
rocznie. Na przyspieszenie rozwoju gospodarczego wpłynęło członkostwo w EWG
(od 1986) i napływ kapitału zagranicznego. W latach 1988-1993 Portugalia
otrzymała 3,7 mld dolarów amerykańskich z Regionalnego Funduszu EWG na
modernizację przemysłu, gospodarki rolnej i rozbudowę infrastruktury. Od 1988 r.
zaczęła się reprywatyzacja przedsiębiorstw, przejętych przez państwo po 1974 r.
Szybkie zmiany struktury gospodarki, opartej do lat 70. na rolnictwie i eksploatacji
kolonii. W 1990 r. ok. 56 proc. produktu krajowego brutto wytworzyły usługi
(głównie handel, turystyka), 38 proc. — przemysł i budownictwo, 6 proc. —
rolnictwo i leśnictwo. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosi 16 700
dolarów amerykańskich (2006). Istotną rolę w gospodarce odgrywają przekazy
pieniężne od pracujących za granicą emigrantów portugalskich (1991 — 3,4 mld
dolarów amerykańskich).
Portugalia jest obecnie jednym z najwolniej rozwijających się krajów Europy. Na
uwagę zasługuje fakt iż w kwietniu 2007 r. The Economist opisała Portugalię jako
"chorego człowieka Europy"[1]. Ponadto należy zauważyć, że w 2003 r. Portugalia
zanotowała spadek PKB zaś jego wzrost w 2006 r. w wysokości 1,3 proc. był nie
tylko najniższy w Unii Europejskiej ale też w całej Europie.
Powszechny spis ludności
przeprowadzony w 2001 roku
wykazał, że populacja
Portugalii wynosi 10 356 117
mieszkańców (z czego
51,7% to kobiety). Obecnie
szacuje się tę liczbę na około
10,6 milionów i większość
przyrostu naturalnego ma
miejsce za sprawą
imigrantów. Pod koniec 2003
roku legalni imigranci
reprezentowali 4,2% całej
populacji, głównie z Ukrainy
(15%), Brazylii (14,8%),
Republiki Zielonego
Przylądka (14,4%) i Angoli
(7,9%).
Ludność Portugalii (wg spisów
powszechnych)
Lata
Ludność
Lata
Ludność
1864
4 188 419
1950
8 510 240
1890
5 049 729
1960
8 851 240
1911
5 969 056
1970
8 648 369
1920
6 032 991
1981
9 833 041
1930
6 825 883
1991
9 862 540
1940
7 722 152
2001
10 356 117
Download