Gmina Nisko
advertisement
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nisku 37-400 Nisko, ul. Rudnicka 13 tel. (15) 841-20-10, 841-20-11 Nisko, dn. 27.02.2012r. PSK.453-18/12 Ocena obszarowa jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na terenie Gminy i Miasta Nisko w 2011r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nisku działając na podstawie § 17 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) przesyła informację dotyczącą oceny jakości wody do spożycia przez ludzi na terenie Gminy i Miasta Nisko w 2011r. 1. Gmina i Miasto Nisko zaopatrywana była w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi przez 3 wodociągi sieciowe oraz 3 wodociągi lokalne objęte przez Państwową Inspekcję Sanitarną stałym monitoringiem jakości wody. Są to wodociągi w: - Nisku o produkcji wody ok. 1600 m3/d, - Nowosielcu o produkcji wody ok. 90 m3/d, - Zarzeczu o produkcji wody ok. 200 m3/d oraz - Niepublicznym Przedszkolu „Żaczek” ul. J. M. Gisgesa 1 w Nisku, - Publicznej Szkole Podstawowej Nr 4 ul. Dąbrowskiego 8 w Nisku, - Publicznej Szkole Podstawowej w Wolinie ul. Piaskowa. 2. Na obszarze zaopatrywanym przez w/w urządzenia wodociągowe znajduje się 26 punktów pobierania próbek wody. W 12 z nich Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nisku pobierał próbki wody do badań laboratoryjnych. 3. W 2011r. z w/w urządzeń wodociągowych pobrano do badań laboratoryjnych 23 próbki w zakresie monitoringu kontrolnego i 4 próbki w zakresie monitoringu przeglądowego zgodnie z załącznikiem nr 5 do w/w rozporządzenia. Dodatkowo pobrano 1 próbkę wody do badań w zakresie bakteriologicznym z wodociągu sieciowego w Zarzeczu. 4. W ramach prowadzonego nadzoru sanitarnego nad jakością wody przeprowadzone badania laboratoryjne wody w 2011r. wykazały w dalszym ciągu przekroczenia dopuszczalnych norm w składzie fizykochemicznym wody: a) wodociąg sieciowy Nisko - mangan (w 50 % pobranych próbek wody), - żelazo (w 33 % pobranych próbek wody), - mętność (w 100 % pobranych próbek wody), - nikiel (w 100 % pobranych próbek wody), - azotany (w 50 % pobranych próbek wody), - amonowy jon (w 8,3 % pobranych próbek wody). Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nisku decyzją z dnia 06.09.2007r., znak: PSK.453-14-12/07 zobowiązał producenta wody do doprowadzenia jej jakości do obowiązujących norm w zakresie przekroczonych parametrów fizykochemicznych: barwy, mętności, manganu i żelaza w terminie do 31.12.2008r., przedłużonym do 31.12.2010r., a następnie do 31.05.2012r. Ponadto PPIS w Nisku działając zgodnie z § 21 i 22 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) w dniu 17.07.2008r. udzielił zgody na odstępstwo od dopuszczalnego stężenia parametru niklu do wartości 0,045 mg/l do 17.01.2010r., natomiast Podkarpacki Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny działając zgodnie z § 24 ust. 2 i § 25 ust. 2 w/w rozporządzenia w dniu 16.03.2010r. udzielił drugiej zgody na odstępstwo od maksymalnego dopuszczalnego stężenia parametru niklu w wodzie do dnia 31.12.2011r. Postępowanie w tej sprawie prowadzi Podkarpacki Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny. W próbce wody pobranej w listopadzie 2011r. stwierdzono przekroczenia w zakresie amonowego jonu i azotanów. PPIS w Nisku wystosował do producenta wody stosowne pisma dot. ponadnormatywnej zawartości tych parametrów w wodzie. Przedstawione przez MZK Nisko Sp. z o.o. w Nisku sprawozdanie z badań przeprowadzonych w grudniu potwierdziło doprowadzenie do odpowiedniej jakości wody z wodociągu sieciowego Nisko w zakresie azotanów. Również analiza próbki wody pobranej w ramach nadzoru nad jej jakością w grudniu nie wykazała przekroczeń w zakresie amonowego jonu. b) wodociąg lokalny Publicznej Szkoły Podstawowej w Wolinie ul. Piaskowa - mangan (w 100 % pobranych próbek wody), - żelazo (w 100 % pobranych próbek wody), - mętność (w 100 % pobranych próbek wody). Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nisku decyzją z dnia 15.05.2008r., znak: PSK.453-15-2/08 zobowiązał PSP w Wolinie do doprowadzenia jakości wody do obowiązujących norm w zakresie przekroczonych parametrów fizykochemicznych: mętności, odczynu i żelaza w terminie do 31.12.2009r., przedłużonym następnie do 31.12.2010r., a następnie do 31.12.2011r. oraz decyzją z dnia 29.10.2009r., znak: PSK.453-15-4/09 w zakresie parametrów: barwa i mangan w terminie do 31.12.2009r., przedłużonym następnie do 31.12.2010r., a następnie do 31.12.2011r. 5. Badania laboratoryjne wody z wodociągu sieciowego w Zarzeczu przeprowadzone w sierpniu 2011r. wykazały przekroczenie w zakresie mętności (w 20 % pobranych próbek wody). Zgodnie z wyjaśnieniami producenta wody przyczyną tego był bardzo mały rozbiór wody z uwagi na okres wakacyjny (próbka pobrana w Publicznej Szkole Podstawowej w Zarzeczu). Miejski Zakład Komunalny w Nisku przedstawił sprawozdanie z badań wody, które wykazało, że jej jakość odpowiada obowiązującym normom. W 1 próbce wody pobranej w listopadzie 2011r. stwierdzono obecność bakterii grupy coli. W związku z tym, PPIS w Nisku wydał w dniu 23.11.2011r. decyzję stwierdzającą warunkową przydatność wody do spożycia przez ludzi z w/w wodociągu, dopuszczając jej spożycie pod warunkiem przegotowania. Wyeliminowanie zanieczyszczenia mikrobiologicznego wody potwierdzone zostało wynikiem badań próbek wody przedstawionym przez MZK w Nisku. W 2011r. także w wodzie z wodociągu sieciowego w Nowosielcu dwukrotnie wystąpiło przekroczenie mętności (w 40 % pobranych próbek wody). Zgodnie z wyjaśnieniami producenta wody przyczyną przekroczenia w/w parametru w sierpniu był niekontrolowany wypływ wody z hydrantu w dniu poprzedzającym pobranie próbki, a w listopadzie zbyt małe zużycie wody. Przekazane sprawozdania z kolejnych badań wody przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej nad jej jakością z tych wodociągów wykazały zgodność z obowiązującymi normami. 6. Jakość wody podawanej z lokalnego wodociągu Niepublicznego Przedszkola „Żaczek” w Nisku ul. J. M. Gisgesa 1 odpowiadała wymaganiom określonym w w/w rozporządzeniu. 7. Znaczenie wyżej wymienionych wskaźników dla zdrowia ludzi (na podstawie danych Światowej Organizacji Zdrowia): Mętność - woda o wysokiej mętności może chronić mikroorganizmy znajdujące się w wodzie przed działaniem środków dezynfekcyjnych i może powodować wzrost bakterii. Zaleca się aby mętność wody była utrzymywana na możliwie najniższym poziomie, głównie ze względu na jej znaczenie dla jakości wody pod względem mikrobiologicznym, jak też pogorszenie się cech organoleptycznych wody. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami wskaźnik mętności w wodzie nie powinien przekraczać 1 NTU. Żelazo - jest jednym z najpowszechniej spotykanych metali w skorupie ziemskiej. Żelazo w wodzie może pochodzić z gruntu, ze ścieków przemysłowych, jak też z korozji rur i zbiorników. Żelazo jest niezbędnym pierwiastkiem w pożywieniu człowieka jako składnik krwiotwórczy, a dzienne zapotrzebowanie jest zależne od płci, wieku, stanu fizjologicznego oraz przyswajalności żelaza i waha się w przedziale od 10 – 50 mg. Żelazo sprzyja również wzrostowi „bakterii żelazowych”, które czerpią energię utleniania jonów żelazawych do żelazowych i w wyniku tego procesu wewnątrz rur osadza się szlamowata wyściółka. Biorąc pod uwagę pogorszenie się własności organoleptycznych wody i wynikającą z tego możliwość brudzenia bielizny i urządzeń sanitarnych, nadmiar związków żelaza należy usuwać. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami - Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29.03.2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. nr 61, poz. 417 z późn. zm.) zawartość żelaza w wodzie nie powinna przekraczać 200 μg/l. Mangan - podobnie jak żelazo jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych metali w skorupie ziemskiej i wodach naturalnych. Pochodzi z resztek roślinnych, z gleby oraz zanieczyszczeń, głównie przemysłowych. W przypadku kontaktu z tlenem mangan tworzy nierozpuszczalne tlenki, które mogą powodować powstawanie niepożądanych osadów i problemy z barwą wody w systemach wodociągowych. Mangan jest niezbędnym pierwiastkiem śladowym, jego dobowe zapotrzebowanie wynosi 30 - 50 mg/kg masy ciała. Dzienne spożycie manganu przez osoby dorosłe przyjmuje się w granicach 2 - 9 mg. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami zawartość manganu w wodzie nie powinna przekraczać 50 μg/l, jednakże już stężenie 0,1 mg/l może powodować pogorszenie się cech organoleptycznych wody i zastrzeżenia konsumentów. Nikiel – należy do grupy metali ciężkich, które mogą działać toksycznie na organizm ludzki. Jest głównym alergenem w chorobach kontaktowych skóry szczególnie dla osób z atopowym zapaleniem skóry i wypryskiem kontaktowym oraz alergii przewodu pokarmowego i płuc. Maksymalna wartość czasowego odstępstwa dla niklu w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi, przy założeniu, że 10 % wartości akceptowanego dziennego pobrania przypada na wodę do spożycia, został ustalony ze względów zdrowotnych na poziomie 50 μg/l. W w/w rozporządzeniu maksymalna wartość dopuszczalnego stężenia niklu 20 μg/l. Bakterie grupy coli - stwierdzenie ich obecności w próbce wody świadczy o stosunkowo świeżym zanieczyszczeniu wody: kałem, ściekami, glebą lub gnijącym materiałem roślinnym. Największe znaczenie mają mikroorganizmy dostające się do wody ze ściekami bytowo – gospodarczymi, szczególnie z kałem ludzi i zwierząt. Są to bakterie z rodzaju Escherichia, Salmonella, Shigella, Campylobacter, Yersinia enterocolitica. W rutynowych badaniach jakości wody niemożliwe jest wykrywanie wszystkich organizmów patogennych jakie mogą przedostać się do wody. Jakość wody określa się na podstawie badań obecności tzw. bakterii wskaźnikowych. Wykrycie tych bakterii w badanej próbce wody wskazuje na jej mikrobiologiczne zanieczyszczenie i tym samym wskazuje na duże prawdopodobieństwo obecności w wodzie również drobnoustrojów chorobotwórczych. Bakterie z grupy coli powinny być nieobecne w wodzie natychmiast po dezynfekcji, a ich obecność sygnalizuje nieodpowiednie uzdatnianie. Ich obecność jest także sygnałem rozwoju flory mikrobiologicznej, działania błony biologicznej, zanieczyszczenia zewnętrznego. Bakterie grupy coli mogą powodować między innymi różnego rodzaju zakażenia żołądkowo – jelitowe. 8. Według danych Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Nisku pozyskanych od producenta wody, z wody wodociągowej korzystało w 2011r. ok. 17550 mieszkańców Gminy i Miasta Nisko, co stanowi ok. 77,8 % wszystkich osób mieszkających w gminie. Z wody spełniającej wymagania obowiązujących norm w 2011r. korzystało ok. 4250 osób, co stanowi ok. 24 %, natomiast z wody nie spełniającej określonych wymagań sanitarnych korzystało ok. 13300 osób, co stanowi ok. 76 % wszystkich konsumentów. Należy zaznaczyć, że około 100 osób jest zaopatrywanych w wodę z wodociągu sieciowego w Bielińcu (część miejscowości Zarzecze oraz przysiółki Hawryły i Szoje), której jakość spełniała wymagania rozporządzenia Ministra Zdrowia. 9. Na terenie gminy Nisko ok. 5000 osób (22,2 % mieszkających w gminie) zaopatrywanych jest w wodę przeznaczoną do spożycia z indywidualnych ujęć, której jakość nie jest kontrolowana przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej. 10. W czerwcu 2011r. Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 4 w Nisku ul. Dąbrowskiego 8 została podłączona do sieci wodociągowej w Nisku, w związku z tym postępowanie administracyjne dot. jakości wody z wodociągu lokalnego tej szkoły zostało zakończone. Jednak placówka ta nadal zaopatrywana jest w wodę złej jakości, nie odpowiadającą obowiązującym normom. 11. Biorąc powyższe pod uwagę PPIS w Nisku ponownie wskazuje na konieczność doprowadzenia jakości wody podawanej z wodociągu sieciowego w Nisku do wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.). Analizując wyniki badań wody z tego wodociągu można stwierdzić, że do tej pory nie podjęto skutecznych działań naprawczych mających na celu wyeliminowanie przekroczeń parametrów fizykochemicznych: mętności, manganu, żelaza, a przede wszystkim niklu, który jest metalem ciężkim i może działać toksycznie na organizm ludzki.
