ocena_powiatu2011 - Powiatowa Stacja Sanitarno
advertisement
Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego OCENA STANU SANITARNEGO I SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ POWIATU NIŻAŃSKIEGO ZA ROK 2011 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego Wstęp Głównym celem działania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Nisku zgodnie z zamierzeniami planu pracy było w 2011r. promowanie zdrowego stylu życia, czuwanie nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz zdrowotnym wody, zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzenie działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej. W niniejszym opracowaniu opisano podstawowe aspekty sytuacji epidemiologicznej w powiecie niżańskim w zakresie chorób zakaźnych oraz wyniki nadzoru sanitarnego prowadzonego przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Nisku. Przeprowadzona analiza wyników działań nadzorowych na terenie powiatu wskazuje, że stan bezpieczeństwa sanitarnego społeczeństwa ulega stałej poprawie. Nadal jednak stwierdza się negatywne zjawiska w sferze sanitarno-higienicznej oraz epidemiologicznej, co świadczy o konieczności kontynuowania stałego systematycznego nadzoru obejmującego działania prewencyjne, monitoringowe i naprawcze. Zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Sanitarnej realizowano zadania z zakresu zdrowia publicznego w powiecie, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami: • higieny środowiska, • higieny pracy, • higieny procesów nauczania i wychowania, wypoczynku i rekreacji, • bezpieczeństwem zdrowotnym żywności, żywienia i przedmiotów użytku oraz kosmetyków, •higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych. Epidemiologia Prowadzi działalność zapobiegawczą i przeciwepidemiczną w zakresie chorób zakaźnych i chorób o cechach epidemii powodowanych warunkami środowiska a także poprzez postępowanie wyjaśniające w przypadku wystąpienia innych zatruć. Prowadzi także działania zmierzające do poprawy sytuacji epidemiologicznej zachorowań szerzących się droga pokarmowa, ustala źródła zakażenia, podejmuje działania zmierzające do przecięcia dróg szerzenia się zakażenia. Prowadzi nadzór nad nosicielami pałeczek duru brzusznego, osobami pokąsanymi przez zwierzęta oraz innymi zachorowaniami. Kontynuuje działania związane z wystąpieniem zachorowań spowodowanych wirusem grypy w tym AH1N1. W sposób ciągły sprawuje nadzór nad prawidłową realizacją programu szczepień ochronnych. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny realizuje dystrybucję szczepionek do punktów szczepień w systemie obowiązkowym - bezpłatnie oraz prowadzi nadzór nad prawidłowym ich wykorzystaniem. Prowadzony jest stały nadzór nad stanem sanitarno – technicznym pomieszczeń, w których świadczone są usługi medyczne, m.in. nad procesami dekontaminacji i sterylizacji sprzętu medycznego, dezynfekcji, usuwaniem odpadów niebezpiecznych z działalności medycznej W komórce Epidemiologii podstawą prognozowania zapadalności na choroby zakaźne jest prawidłowo prowadzona statystyka medyczna. Wiarygodność tych prognoz i analiz zależy od lekarzy, którzy powinni zgodnie z ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego zakaźnych u ludzi zgłaszać każde podejrzenie oraz wystąpienie choroby zakaźnej, właściwemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu w ciągu 24 godzin od jej stwierdzenia. Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Nisku prowadzi punkt przyjmowania próbek materiału do badań laboratoryjnych w kierunku nosicielstwa bakterii chorobotwórczych, które są transportowane do zbadania w laboratorium Państwowej Inspekcji Sanitarnej. PSSE w Nisku uczestniczy również w programie SENTINEL polegającym na monitorowaniu zachorowań na grypę. Higiena Żywności i Żywienia Celem działania komórki jest zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu na terenie powiatu niżańskiego. Nadzorem objęto również materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością oraz kosmetyki wprowadzane do obrotu. Przyjęte zadania realizowano poprzez prowadzenie urzędowych kontroli w zakresie spełnienia przez zakłady obowiązujących wymagań sanitarno-technicznych i higienicznych. Pobierano także próbki żywności do badań. Higiena Dzieci i Młodzieży Jak co roku działalność pionu ukierunkowana była na eliminowanie czynników zagrażających zdrowiu dzieci i młodzieży. Prowadzone czynności kontrolne obejmują szeroki zakres zagadnień mających na celu zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki i pobytu dzieci i młodzieży w placówkach. Nadzór nad przestrzeganiem obowiązujących przepisów i norm prowadzono w następującym zakresie: • oceny stanu sanitarno – technicznego i sanitarno – higienicznego placówek, • oceny warunków pracy ucznia, które obejmują: - higieniczną ocenę rozkładów zajęć lekcyjnych; - ocenę dostosowania mebli szkolnych do wzrostu uczniów; - ocenę warunków zdrowotnych w pracowniach komputerowych w szkołach; - ocenę czynników fizycznych – oświetlenie wnętrz szkoły/placówki i temperatury wewnątrz pomieszczeń placówek; - ocenę realizacji wymogów w zakresie stosowania niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych w pracowniach chemicznych; - bieżący nadzór oraz ocenę przebiegu wypoczynku letniego i zimowego. Higiena Komunalna W zakresie higieny komunalnej kontrolowano warunki zdrowotne środowiska bytowania mieszkańców powiatu. Działalność bieżąca ukierunkowana jest na prowadzenie: - nadzoru nad jakością wody oraz nad obiektami służącymi do zaopatrzenia ludności w wodę, kąpieliskami i basenami kąpielowymi, - kontynuację systemu informatycznego do wspomagania Monitoringu Jakości Sanitarnej Wody Przeznaczonej do Spożycia przez Ludzi (Woda-EXEL), - prowadzenie bazy danych wodociągów, w których stwierdzono przekroczenia parametrów w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi, -nadzór nad warunkami świadczenia usług w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych i odnowy biologicznej, - nadzór nad obiektami świadczącymi usługi hotelarskie, - nadzór nad cmentarzami, zakładami (domami) pogrzebowymi, domami pomocy społecznej, ustępami publicznymi, , ośrodkami kultury, placami targowymi, obiektami sportowymi, Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego przystankami, gospodarstwami agroturystycznymi pod katem warunków higieniczno – sanitarnych oraz terenami rekreacyjnymi (ze szczególnym uwzględnieniem stanu sanitarno-higienicznego placów zabaw i piaskownic), środkami transportu publicznego i środkami transportu służącymi do przewozu zwłok. Ponadto wydawane są decyzje zezwalające na ekshumację zwłok/szczątków, ich przewóz oraz nadzór nad właściwym postępowaniem ze zwłokami i szczątkami ludzkimi. W ramach działań pionu Higieny Komunalnej nadzorem objęto obiekty użyteczności publicznej tj: obiekty opieki zdrowotnej. Promocja Zdrowia i Oświata Zdrowotna Wszystkie zadania podejmowane w zakresie promocji zdrowia wynikają i są zgodne z założeniami Narodowego Programu Zdrowia i wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia. Podejmowane działania dostosowane są do potrzeb zdrowotnych środowiska lokalnego powiatu niżańskiego. Realizacja zadań w zakresie promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej polega na realizacji i koordynowaniu interwencji programowych i nieprogramowych. Opiera się ona m.in. poprzez: − inicjowanie, wdrażanie i koordynowanie programów edukacyjnych, − organizowanie szkoleń i narad, − dystrybucję materiałów edukacyjnych, − nagłośnienie problematyki zdrowotnej w lokalnych mediach, − nadzorowanie działalności oświatowo – zdrowotnej. Realizacja zadań oświatowo zdrowotnych znajduje swoje odzwierciedlenie w programach edukacyjnych oraz w działaniach akcyjnych organizowanych w ciągu roku. Wdrażanie wszelkich działań odbywało sie poprzez szkolenia, narady organizowane dla koordynatorów i realizatorów programów. Nawiązywano współprace z instytucjami samorządowymi i innymi. Nadzór Zapobiegawczy W dziedzinie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego pełniony jest nadzór nad inwestycjami budowlanymi realizowanymi w powiecie, który pozwala na prawidłowe kształtowanie środowiska bytowania człowieka z uwzględnieniem ewentualnego negatywnego wpływu budowanych obiektów na stan środowiska. Egzekwowane są również wymogi sanitarne na etapie lokalizowania, projektowania i przekazywania do użytku nowych i modernizowanych inwestycji. Ponadto dokonywane są uzgodnienia uwarunkowań środowiskowych inwestycji na terenie powiatu mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego OCENA STANU SANITARNEGO I SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ POWIATU NIŻAŃSKIEGO ZA ROK 2011 SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w powiecie niżańskim w roku 2011 w porównaniu do roku 2010 przedstawia się następująco . Stwierdza się znaczny wzrost zachorowań na: -biegunki i zapalenia żołądkowo-jelitowe BNO 186/146 -krztusiec 6/1 -ospę wietrzną 208/124 -różyczkę 19/2 -grypę 854/409 Na porównywalnym z ubiegłym rokiem poziomie kształtował się poziom zachorowań na: -salmonelozę 29/28 (wystąpiło 1 rodzinne ognisko zbiorowego zatrucia pokarmowego, zatruciu uległo 6 osób) -bakteryjne zakażenia jelitowe wywołane przez Escherichia coli biegunkotwórczą, Klebsiella pnemoniae. Pseudomonas aureginosa 19/18 - bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 17/16 -wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rota i adenowirusy 14/16 -wirusowe zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 11/12 -płonicę 11/9. W 2011 r. odnotowano pojedyncze zachorowania na świnkę ,bakteryjne zapalenie mózgu wywołane przez Streptococcus pneumoniae i wirusowe zapalenie mózgu nieokreślone. W 2011r. zostało zgłoszonych 120 przypadków pokąsań przez zwierzęta. W porównaniu do roku 2010 mniej zostało zaszczepionych osób przeciwko wściekliźnie 6/14. Znacznie wzrosła liczba nosicieli wirusów hepatotropowych zarejestrowanych w 2011r. z dodatnim antygenem HBs 9/3 i przeciwciałami anty HCV 6/2. Odnotowano także dwukrotnie więcej zachorowań na grypę 854/409. W 7 przypadkach zidentyfikowano wirusa grypy B i w 1 przypadku wirusa grypy A oraz 5 przypadków wirusa grypy A(H1N1) ,w tym 1 zgon. W 2011r zarejestrowano 23 nosicieli salmonelozy. Wydano 1 decyzję administracyjną odsuwającą od pracy w kontakcie z żywnością w związku z nosicielstwem pałeczek Salmonella. Ogółem w roku 2011 opracowano 436 ognisk chorób zakaźnych. Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w powiecie niżańskim za rok 2011 w odniesieniu do roku 2010. Jednostka chorobowa Salmonelozy Rok 2011 Ilość zachorowań Współczynnik Rok 2010 Współczynnik zapadalności zapadalności 29 42,52 28 41,03 Inne bakteryjne zakażenia jelitowe ogółem Inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 Wirusowe zakażenia jelitowe ogółem 19 27,86 18 26,37 17 - 16 - 14 20,53 16 23,44 w tym u dzieci do lat 2 11 - 12 17,58 Biegunki i zap. żołąd.-jelitowe ogółem w tym u dzieci do lat 2 186 272,71 146 213,94 62 - 67 - 6 8,80 1 1,46 11 16,13 9 13,18 3 4,40 - - 24 35,19 30 43,96 6 8,80 14 20,51 208 304,97 124 19 27,86 2 2,93 Krztusiec Szkarlatyna Róża Borelioza Pokąsania przez zwierzęta (osoby szczep. p/wściekliźnie) Ospa wietrzna Różyczka 181,70 WZW B - - 1 1,46 Świnka 1 1,47 3 4,39 3 4,40 2 2,93 1 1,47 - - 1 1,47 - - Nosiciele antygenu HBsAg(+) 9 13,20 3 4,39 Nosiciele p/ciał anty HCV 6 8,80 2 2,93 Wirusowe zap. opon mózgowordzeniowych (nieokreślone) Bakteryjne zapalenie mózgu Wirusowe zapalenie mózgu Grypa Grypa A(H1N1) 854 1252,11 5 7,33 409 - 599,34 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego Nadzór nad podmiotami świadczącymi usługi medyczne W roku 2011 objęto nadzorem 85 zakładów świadczących usługi medyczne i 22 punkty szczepień ochronnych. W obiektach przeprowadzono 130 kontroli stanu sanitarno-technicznego, procedur dezynfekcji, sterylizacji, postępowania z odpadami i bielizną oraz działalności przeciwepidemicznej i 56 kontroli w zakresie szczepień ochronnych. Na wyposażeniu placówek było 27 autoklawów do sterylizacji sprzętu medycznego. W ramach prowadzonego nadzoru przeprowadzono 24 kontrole nadzoru wewnętrznego nad skutecznością procesów sterylizacji. W związku ze stwierdzeniem wzrostu drobnoustrojów testowych we wskaźniku biologicznym w urządzeniu sterylizującym w prywatnym gabinecie stomatologicznym wydano 1 decyzję wstrzymującą w trybie natychmiastowym korzystanie z autoklawu. Wydano 17 decyzji administracyjnych z zakresu epidemiologii, w tym 5 dot. stanu sanitarnotechnicznego. Uchybienia techniczne stwierdzone podczas kontroli w pozostałych placówkach uwzględnione zostały w programach dostosowawczych opracowanych przez te placówki. Dotychczas zrealizowano w całości 4 decyzje, 1 decyzję wydano z terminem realizacji do 30.09.2012r. Bieżący stan sanitarny placówek służby zdrowia w 2011r. nie budził zastrzeżeń. MONITORING JAKOŚCI WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI 1. Wodociągi sieciowe Na terenie powiatu niżańskiego wodociągi sieciowe stanowią podstawowe źródło zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. Stały monitoring jakości wody dostarczanej do konsumentów prowadzony jest przez Państwową Inspekcję Sanitarną zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29.03.2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi ( Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.). W 2011r. w ewidencji PPIS w Nisku znajdowało się 14 wodociągów sieciowych. Zakończono eksploatację ujęć i stacji uzdatniania wody w Koziarni. Woda dla odbiorców zaopatrywanych z tego ujęcia dostarczana jest obecnie z wodociągu sieciowego w Sigiełkach. W dalszym ciągu wodociąg sieciowy Nisko zaopatruje konsumentów w wodę złej jakości ze względu na przekroczenia parametrów fizykochemicznych: barwy, mętności, manganu, żelaza i niklu. Postępowanie w sprawie przekroczenia dopuszczalnego stężenia parametru niklu w wodzie z tego wodociągu prowadzone jest przez Podkarpackiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego. W 2011r. w próbkach wody pobranej z 3 wodociągów sieciowych (Bieliniec, Nowosielec i Zarzecze) stwierdzono przekroczenia w zakresie mętności. Przedstawione przez producentów wody sprawozdania z badań wykazały, że jej jakość odpowiada obowiązującym normom. Pozostałe wodociągi podawały wodę odpowiadającą wymaganiom w/w rozporządzenia. Sporadyczne przekroczenia w zakresie parametrów mikrobiologicznych (bakterie grupy coli) stwierdzono w próbkach pobranych z 4 wodociągów sieciowych (Jeżowe, Rudnik ul. Stróżańska, Rudnik ul. Chopina oraz Zarzecze). W związku z tym wydano 1 decyzję stwierdzającą brak przydatności wody do spożycia przez ludzi z natychmiastowym terminem wykonania (Jeżowe) oraz Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego 4 decyzje stwierdzające warunkową przydatność wody do spożycia przez ludzi, dopuszczające spożycie wody pod warunkiem jej przegotowania (Jeżowe, Rudnik ul. Chopina, Rudnik ul. Stróżańska i Zarzecze). Decyzje te zostały wykonane. Zanieczyszczenie bakteriologiczne było skutecznie usuwane z sieci wodociągowej i nie spowodowało końcowej negatywnej oceny jakości wody z tych wodociągów. Skontrolowano również stan sanitarno-techniczny wszystkich wodociągów sieciowych. Nie wydano nowych decyzji dot. złego stanu. Natomiast termin doprowadzenia pomieszczeń stacji uzdatniania wody w Nisku do należytego stanu sanitarno-technicznego upłynie z dniem 31.05.2012r. 2. Wodociągi lokalne Przeprowadzone badania próbek wody pobranych z 4 nadzorowanych wodociągów lokalnych w 2011r. wykazały, że woda z 2 nadal nie odpowiada obowiązującym wymaganiom ze względu na przekroczenia parametrów fizyko-chemicznych: barwa, mętność, odczyn, żelazo i mangan (Publiczna Szkoła Podstawowa w Wolinie ul. Piaskowa oraz Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 3 w Rudniku nad Sanem ul. M. Konopnickiej 58). Natomiast w czerwcu 2011r. Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 4 w Nisku ul. Dąbrowskiego 8 została podłączona do sieci wodociągowej w Nisku. W związku z tym postępowanie administracyjne w sprawie jakości wody z ujęcia lokalnego tej szkoły zostało zakończone. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej 1. Ustępy publiczne W ewidencji ujęto 2 ustępy publiczne. Przeprowadzone kontrole tych obiektów nie wykazały nieprawidłowości. 2. Baseny W ewidencji PPIS w Nisku ujęto i skontrolowano 1 basen odkryty w Harasiukach, czynny sezonowo. Pobrano 2 próbki wody do badań w zakresie parametrów mikrobiologicznych. Stan sanitarno-techniczny basenu i jego eksploatacja nie budziły zastrzeżeń. Obiekt oceniony jako dobry. 3. Domy pomocy społecznej Do tej grupy zakwalifikowano 3 obiekty zlokalizowane w Rudniku nad Sanem prowadzone przez Caritas Diecezji Sandomierskiej. Przeprowadzone kontrole Ośrodka Interwencji Kryzysowej, Domu Samotnej Matki, Schroniska dla Bezdomnych Kobiet nie wykazały nieprawidłowości. Kontrole Warsztatów Terapii Zajęciowej oraz Środowiskowego Domu Samopomocy zaplanowano na 2012r. 4. Hotele, motele oraz inne obiekty świadczące usługi hotelarskie PPIS w Nisku nadzoruje 8 tego typu obiektów. Skontrolowano wszystkie. Nie stwierdzono uchybień. 5. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne i odnowy biologicznej Do tej grupy zaliczono 56 zakładów. Podczas kontroli tych obiektów w 3 zostały stwierdzone uchybienia, za które nałożono mandaty karne. Usterki dotyczyły brudnych narzędzi fryzjerskich do Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego obsługi klientów, niewłaściwie sporządzonych roztworów środków dezynfekcyjnych oraz braku odzieży ochronnej dla osób świadczących usługi, a także braku sterylizacji narzędzi stosowanych do świadczenia usług kosmetycznych. Wydano również 2 decyzje administracyjne dot. doprowadzenia do należytego stanu sanitarno-technicznego ścian w pomieszczeniu świadczenia usług fryzjerskich, poczekalni oraz solarium poprzez usunięcie zabrudzeń, odprysków tynku i farby oraz braku opracowanej, wdrożonej i stosowanej procedury zapewniającej ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi, zaopiniowanej przez PPIS w Nisku. Decyzje te zostały wykonane. W 2011r. wydano również 7 opinii sanitarnych dot. w/w procedur. 6. Tereny rekreacyjne W ewidencji ujęto 12 obiektów rekreacyjnych podległych spółdzielniom mieszkaniowym w Nisku i Rudniku nad Sanem, UGiM Nisko oraz zlokalizowanych przy przedszkolach w Nisku, Rudniku, Ulanowie i Bielinach. Skontrolowano 3 obiekty (7 piaskownic) i pobrano 1 próbkę piasku do badań mikrobiologicznych i parazytologicznych. Nie stwierdzono w niej obecności drobnoustrojów ani jaj pasożytów. Stan sanitarny skontrolowanych piaskownic był prawidłowy. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej od wielu lat prowadzą działania edukacyjne mające na celu zwiększenie świadomości osób odpowiedzialnych za place zabaw, a także rodziców i opiekunów, iż najskuteczniejszym sposobem zwalczania pasożytów Ascaris sp., Trichuris sp. Toxocara sp. jest przestrzeganie zasad higieny podczas zabawy w piasku oraz zabezpieczanie piaskownic przed dostępem zwierząt. 7. Cmentarze W ewidencji ujęto 2 cmentarze: komunalno-parafialny w Nisku i komunalny w Rudniku nad Sanem. W kaplicy cmentarnej cmentarza komunalnego w Nisku znajdują się dwa pomieszczenia do przetrzymywania trumien ze zwłokami tuż przed pogrzebem. Na cmentarzu komunalnym w Rudniku nad Sanem znajduje się dom przedpogrzebowy z pomieszczeniem do przechowywania zwłok oraz do wykonywania ceremonii pogrzebowych. Podczas kontroli nieprawidłowości nie stwierdzono. 8. Środki transportu W ramach nadzoru bieżącego w 2011r. skontrolowano następujące środki transportu: 6 autobusów turystycznych, 4 busy oraz 9 samochodów do przewozu zwłok i szczątków ludzkich (należące do 6 zakładów pogrzebowych). Ogólnie stan sanitarny środków transportu drogowego oceniono jako prawidłowy. 9. Inne obiekty użyteczności publicznej Do tej grupy zaliczono 44 obiekty tj.: ośrodki kultury, place targowe, obiekty sportowe, areszt śledczy, przystanki PKS, sceny plenerowe, świetlice wiejskie i gospodarstwa agroturystyczne. W 2011r. skontrolowano 16 obiektów. Nieprawidłowości nie stwierdzono, decyzji nie wydano. Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego ŚRODOWISKO PRACY Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej sprawują nadzór nad higieniczno-zdrowotnymi warunkami pracy w zakładach, w oparciu o przeprowadzone pomiary stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia oraz egzekwowanie od pracodawców zgodności warunków zdrowotnych pracy z przepisami prawnymi. Ma to na celu zapobieganie powstawaniu chorób zakaźnych i zawodowych poprzez polepszenie stanu sanitarno-higienicznego środowiska pracy. Pracownicy PIS sprawują nadzór nad przestrzeganiem przepisów unijnych z zakresu nadzoru nad chemikaliami, środkami powierzchniowo czynnymi i detergentami, obrotem prekursorami narkotyków kategorii 2 i 3, handlem prekursorami narkotyków pomiędzy Wspólnotą a państwami trzecimi oraz egzekwują przepisy dotyczące wprowadzania do obrotu produktów biobójczych i substancji czynnych oraz ich stosowania w działalności zawodowej. Pracownicy higieny pracy w ramach realizacji „Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032” nadzorują podmioty gospodarcze prowadzące działalność związaną z usuwaniem bądź zabezpieczaniem wyrobów zawierających azbest. Głównym celem prowadzonego programu jest likwidacja źródeł emisji włókien azbestu. Organy PIS egzekwują przepisy dotyczące wprowadzania do obrotu produktów biobójczych i substancji czynnych oraz ich stosowania w działalności zawodowej. Pracownicy pionu higieny pracy w ramach zespołu d/s przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu środków zastępczych monitorują środowisko, w celu podjęcia stosownych działań w sytuacjach stwierdzenia „dopalaczy” w środowisku Nadzór nad zakładami pracy W roku 2011 w ewidencji komórki Higieny Pracy znajdowały się 203 podmioty gospodarcze zatrudniające ogółem 3370 pracowników. W stosunku do roku 2010 nieznacznie zwiększyła się zarówno liczba zaewidencjonowanych podmiotów gospodarczych, jak również zatrudnienie pracowników (ok.160 pracowników ). W dalszym ciągu przeważają zakłady małe zatrudniające do 5 pracowników ( 49% ogółu nadzorowanych obiektów) oraz podmioty zatrudniające od 6 do 20 pracowników ( 32%). Zakłady zatrudniające od 51-100 pracowników stanowiły 6,0%, natomiast zakłady zatrudniające powyżej 250 pracowników stanowiły ok.1 % ogółu zewidencjonowanych podmiotów gospodarczych. Analiza danych potwierdza, że wiodącymi kierunkami działalności gospodarczej powiatu są w dalszym ciągu przetwórstwo drewna, produkcja i przetwórstwo spożywcze, produkcja wyrobów ceramicznych, działalność remontowo-budowlana, produkcja konstrukcji stalowych, odlewnictwo i obróbka metali lekkich oraz handel hurtowy i detaliczny. W 2011 roku skontrolowano 94 podmioty gospodarcze, przeprowadzając 142 kontrole sanitarne. Ocena środowiska pracy Z analizy narażenia zawodowego wynika, że na 3370 pracowników zatrudnionych w pomiotach gospodarczych działających na terenie powiatu niżańskiego 210 pracowało w warunkach niezgodnych z normatywami higienicznymi, co stanowi 6,2 % ogółu zatrudnionych. Obserwuje się powolny spadek liczby pracowników zatrudnionych w warunkach przekroczenia NDS/NDN czynników szkodliwych dla zdrowia. W stosunku do ubiegłego roku zmniejszyła się Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego liczba pracowników zatrudnionych w warunkach przekroczeń normatywów higienicznych (o 170 osób). W warunkach przekroczenia NDS pyłu w 2011 roku pracowało 27 osób, co stanowi 13,% ogółu osób pracujących w przekroczeniach NDS/NDN. Najliczniejszą grupę pracującą w warunkach przekroczenia norm higienicznych stanowią osoby eksponowane na hałas. W 2011 roku w przekroczeniach NDN hałasu pracowało 173 osoby, co stanowi 82,0% ogółu osób zatrudnionych w przekroczeniach normatywów higienicznych. Przekroczenia NDN hałasu utrzymują się w wielu zakładach od wielu lat. Najwięcej nadmiernie głośnych stanowisk pracy stwierdzono w zakładach przetwórstwa drewna. W warunkach narażenia na nadmierne drgania pracowało 9 pracowników, co stanowi 4,3 % ogółu zatrudnionych w przekroczeniach NDS/NDN oraz 8 pracowników pracowało w przekroczonym normatywie higienicznym dla mikroklimatu gorącego. W 15 zakładach (16,0 % skontrolowanych zakładów) wartości stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia przekraczały dopuszczalne normatywy higieniczne. Szczególne konsekwencje w postaci rozwoju chorób nowotworowych niesie za sobą kontakt z czynnikami rakotwórczymi obecnymi w środowisku pracy. Czynniki rakotwórcze (karcenogeny) powodują wzrost zapadalności i umieralności na specyficzne choroby nowotworowe w populacji osób narażonych w porównaniu z populacją ogólną. Spośród 114 osób pracujących w narażeniu na czynniki rakotwórcze lub mutagenne najwięcej pracowników pracowało w narażeniu na WZW typu B i C oraz pył drewna twardego (buk). Brak aktualnych wyników pomiarów czynników szkodliwych stwierdzono w 15 zakładach, to jest w 16,0% skontrolowanych w 2011 roku podmiotów gospodarczych. Zły stan sanitarny stwierdzono w 6 zakładach ( 6,4 %). Najczęściej stwierdzane uchybienia dotyczyły braku odpowiedniej wymiany powietrza w pomieszczeniach produkcyjnych i higieniczno-sanitarnych, złego stanu higieniczno-sanitarnego ścian i sufitów w pomieszczeniach socjalnych oraz braku zapewnienia zaplecza higienicznosanitarnego. Na stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości wydano w 2011 roku łącznie 30 decyzji administracyjnych oraz 10 upomnień z powodu nie wykonania przez pracodawców nakazów zawartych w decyzjach administracyjnych. Choroby zawodowe Mimo postępów wiedzy medycznej, systematycznej poprawy warunków pracy i świadomości pracowników poprzez informowanie ich o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą oraz zasadach ochrony przed zagrożeniami, warunki pracy stanowią zróżnicowane zagrożenia zdrowotne, których następstwem są choroby zawodowe. W 2011 r. wydano 1 decyzję o braku podstaw do jej stwierdzenia z powodu nie rozpoznania cech klinicznych choroby zawodowej. Informacja dotycząca producentów, dystrybutorów i stosujących substancje i preparaty chemiczne, prekursorów kategorii 2 i 3, produktów biobójczych, detergentów i szkodliwych czynników biologicznych w powiecie niżańskim. W 2011 r. w oparciu o obowiązujące przepisy kontynuowano nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi, prekursorami narkotykowymi kategorii 2 i 3, produktami biobójczymi, detergentami i szkodliwymi czynnikami biologicznymi. W powiecie niżańskim w ramach nadzoru nad chemikaliami przeprowadzono 62 kontrole sanitarne, w tym 41 kontroli dalszych użytkowników oraz 21 kontroli dystrybutorów substancji i mieszanin chemicznych. Skontrolowano 17 podmiotów gospodarczych wprowadzających do obrotu Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego substancje i mieszaniny chemiczne ( dystrybutorów) oraz 34 podmioty gospodarcze stosujące substancje i mieszaniny chemiczne. Wydano 8 decyzji administracyjnych dot. nadzoru nad substancjami i mieszaninami chemicznymi ( 1 decyzja dot. wprowadzających do obrotu oraz 7 dot. stosujących substancje i mieszaniny chemiczne). Stwierdzone uchybienia związane z wprowadzaniem do obrotu ( 1 podmiot) dotyczyły : - braku kart charakterystyki w 1 obiekcie, - braku spisu s wprowadzanych do obrotu substancji i mieszanin chemicznych 1 obiekcie. W przypadku stosujących dotyczyły: substancje i mieszaniny chemiczne ( 7 podmiotów) uchybienia - braku kart charakterystyki w 6 obiektach - braku spisu w 4 obiektach, - braku oznakowanie miejsca przechowywania substancji i mieszanin chemicznych w 1 obiekcie. Na terenie działania PIS w Nisku w 2011 roku funkcjonowało 9 obiektów wprowadzających do obrotu prekursory narkotyków kategorii 2 i 3 oraz 5 podmiotów, w których stosowano prekursory narkotyków kategorii 2 i 3. W ramach nadzoru nad prekursorami narkotyków kategorii 2 i 3 przeprowadzono 8 kontroli sanitarnych. Skontrolowano w tym zakresie 3 podmioty odpowiedzialne za wprowadzanie do obrotu oraz 5 podmiotów stosujących prekursory narkotyków kategorii 2 i 3. W analizowanym okresie decyzji w tym zakresie nie wydano. W ramach nadzoru nad produktami biobójczymi przeprowadzono w 2011roku 11 kontroli sanitarnych w zakresie wprowadzania do obrotu produktów biobójczych oraz 14 kontroli w zakresie stosowania produktów biobójczych. Skontrolowano w tym zakresie 10 podmiotów odpowiedzialnych za wprowadzanie do obrotu produktów biobójczych oraz skontrolowano 12 podmiotów w zakresie stosowania produktów biobójczych. Wydano 4 decyzje administracyjne związane z nadzorem nad produktami biobójczymi, które dotyczyły: - braku wymaganego pozwolenia w 1 obiekcie ( wprowadzający do obrotu) - braku kart charakterystyki w 3 obiektach ( 1 wprowadzający do obrotu oraz 2 stosujących ). Nadzór nad szkodliwymi czynnikami biologicznymi W 2011 roku w ramach nadzoru nad szkodliwymi czynnikami biologicznymi występującymi w środowisku pracy skontrolowano 21 zakładów pracy ( w ewidencji znajduje się 59 zakładów, w których występuje narażenie na działanie szkodliwych czynników biologicznych). Przeprowadzono łącznie 25 kontroli dot. nadzoru nad szkodliwymi czynnikami biologicznymi. W trakcie czynności kontrolnych stwierdzono, że ogółem 244 osoby narażone są na szkodliwe czynniki biologiczne : 244 pracowników 2 gr. oraz 71 pracowników 3 gr.). Wydano 6 decyzji administracyjnych dot. szkodliwych czynników biologicznych, które dotyczyły: - braku rejestru prac ( gr. 3 i 4) w 4 zakładach, - braku rejestru pracowników narażonych na szkodliwe czynniki biologiczne z gr. 3 i 4 w 4 zakładach, Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego - braku przeszkolenia pracowników z zakresu szkodliwych czynników biologicznych zakładach, - brak znaku ostrzegającego przed zagrożeniem biologicznym w 4 zakładach. w 2 STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCIOWO – ŻYWIENIOWYCH W powiecie niżańskim, w ewidencji żywnościowo-żywieniowych. w roku 2011 znajdowało się 540 obiektów Spośród ogólnej liczby obiektów najliczniejszą grupę stanowiły: -Sklepy spożywcze – 278 (w tym sklepy wielkopowierzchniowe). Znaczna ilość zakładów obrotu żywnością zlokalizowana jest w małych miejscowościach i na wsiach, prowadzona przez Gminne Spółdzielnie ,,SCh” oraz osoby fizyczne. Mimo lokalizacji sklepów na terenach wiejskich w starych budynkach, głównie gminne spółdzielnie wykazują dbałość o poprawę stanu technicznego; wykonywane są remonty pomieszczeń, wymiana wyposażenia i sprzętu. -Zakłady żywienia zbiorowego typu otwartego – 13 (restauracje, bary). Produkcja potraw i posiłków oparta jest o półprodukty i wyroby gotowe, świeże i mrożone jak również na wykorzystaniu surowców i ich obróbce wstępnej. Posiłki przygotowywane są i wydawane na miejscu w salach konsumenckich. Ponadto w 1 obiekcie przygotowuje się posiłki w systemie cateringowym z przeznaczeniem na zaopatrzenie innych obiektów. System bezpieczeństwa żywności wynikający z aktualnie obowiązującego prawa żywnościowego w znacznym procencie oparty jest na wstępnych programach Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) i Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP). Natomiast wymagany system analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (HACCP) pomimo trudności z uwagi na zbyt małe zaangażowanie prowadzących działalność, brak z ich strony wiedzy na temat zalet i korzyści wynikających z wdrażania systemu HACCP, głównie w minimalizowaniu zagrożeń dla bezpieczeństwa zdrowotnego żywności, jakie powstają na danych etapach produkcji został wprowadzony we wszystkich zakładach. -Zakłady Małej Gastronomii – 52 to zakłady typu smażalnie, ,,fast – food” , pijalnie piwa, opiekania kurczaków na rożnie. Do produkcji wykorzystywane są półprodukty świeże i mrożone oraz wyroby gotowe poddawane procesowi podgrzewania w kuchenkach mikrofalowych, opiekaczach elektrycznych smażeniu w głębokim tłuszczu. Podczas kontroli zwracano uwagę na cechy organoleptyczne barwę, zapach tłuszczów stosowanych do głębokiego smażenia, świadczące o ich jakości zdrowotnej. Nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie. Z powodu ograniczonej powierzchni i braku odpowiednich warunków do mycia i termicznej dezynfekcji naczyń stołowych, potrawy wydawane są konsumentom w naczyniach jednorazowego użytku lub w torbach papierowych i z folii termoizolacyjnej. System bezpieczeństwa żywności wynikający z aktualnie obowiązującego prawa żywnościowego oparty jest na wstępnych programach Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) i Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP). W 2 skontrolowanych zakładach stwierdzono naruszenie bieżącego stanu sanitarno –higienicznego; osoby odpowiedzialne ukarano mandatami karnymi, wydano polecenia usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Kontrole sprawdzające wykazały poprawę. -Zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego – 58. Do zakładów tych zaliczane są: Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego -Stołówki w domach wczasowych. Nadzorem objęty jest 1 zakład prowadzący działalność sezonową. Zakład w dobrym stanie sanitarno – technicznym; w czasie kontroli nie stwierdzone nieprawidłowości w zakresie bieżącego stanu sanitarno – higienicznego. W zakładzie wdrożony jest system HACCP. -Punkt wydawania posiłków w Ośrodku Pomocy Społecznej. Nadzorem objęty jest 1 zakłady zlokalizowany w Nisku, w którym przygotowywane są posiłki dla podopiecznych. Obiekt utrzymywany jest w dobrym stanie higienicznym i technicznym. W zakładzie wdrożone są procedury GMP/GHP i system HACCP. -Stołówki szkolne Nadzorem objęte są 38 stołówek, w tym 21 punktów wydawania posiłków, w których prowadzone jest żywienie w systemie cateringowym i 17 bloków żywienia, w których prowadzona jest działalność w zakresie produkcji posiłków jednodaniowych oraz pełnych obiadów. We wszystkich stołówkach wprowadzony jest system bezpieczeństwa żywności o wstępne procedury GMP/GHP; w zakładach wdrożono system HACCP. Stan techniczny stołówek na terenie gmin nie budzi zastrzeżeń, obiekty znajdują się w dobrym stanie sanitarnym i technicznym, wyposażone są w urządzenia i sprzęt niezbędny w produkcji. -Stołówki w przedszkolach Pod nadzorem znajduje się 12 zakładów, w tym 6 stołówek, w których odbywa się produkcja posiłków i 6 stołówek w których prowadzone jest żywienie w systemie cateringowym. Stan sanitarno-techniczny nie budzi zastrzeżeń. W skontrolowanych zakładach opracowane są procedury GMP/GHP, a w 7 zakładach wdrożony jest system HACCP. -Stołówki w domach dziecka i młodzieży. Nadzorem objęty jest 1 zakład. Funkcjonująca stołówka pod kątem bieżącego stanu sanitarnego utrzymywana jest w sposób zadawalający, stan sanitarno – techniczny nie budzi zastrzeżeń. W opracowane i wdrażane są procedury bezpieczeństwa żywności GMP/GHP oraz HACCP. -Inne zakłady żywienia Do grupy tych obiektów zalicza się 4 zakłady w tym: - stołówka w Zakładzie Karnym – produkcja posiłków od surowca do gotowego produktu, - 3 punkty wydawania posiłków w świetlicach szkolnych, do których posiłki dostarczane są w formie cateringowej. W w/w zakładach stan sanitarno – techniczny nie budzi zastrzeżeń. Opracowane i wdrażane są procedury bezpieczeństwa żywności GMP/GHP oraz system HACCP. -Środki transportu żywności – 81. Żywność przewożona jest w samochodach przystosowanych do transportu przez właścicieli zakładów produkujących żywność i wprowadzających do obrotu, oraz specjalistyczne firmy transportowe i fizyczne osoby świadczące usługi transportowe. Środki transportu były oceniane pod kątem spełnienia wymagań sanitarno-higienicznych i zostały zatwierdzone jako środki transportu żywności w określonym zakresie. W ogólnej ocenie warunki przewozu żywności, szczególnie u producentów i w dużych obiektach obrotu detalicznego i hurtowego ulegają systematycznej poprawie. Zakłady posiadają na ogół własne środki transportu, prawidłowe, w dobrym stanie technicznym i przeznaczone wyłącznie do przewozu środków spożywczych. Posiadają decyzje zatwierdzające Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Nisku. Niektóre zakłady korzystają z usług specjalistycznych firm transportowych. W dalszym ciągu najwięcej zastrzeżeń w tym względzie występuje w małych firmach; sklepach, handlu obwoźnym i kioskach, ponieważ środki spożywcze przewożone są w nieprzystosowanych Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego samochodach. Większość zakładów posiada opracowane i wdrażane procedury bezpieczeństwa żywności GMP/GHP oraz HACCP). -Hurtownie spożywcze – 6. Na istniejących 6 zakładów 2 hurtownie znajdują się w starych budynkach, które sukcesywnie przystosowywane są do obowiązujących przepisów prawnych. występujące uchybienia dotyczyły stanu technicznego obiektów. Wszystkie hurtownie posiadają opracowane procedury GMP/GHP i system HACCP. -Inne obiekty obrotu żywnością – 9.Są to sklepy zlokalizowane przy stacjach CPN oraz wydzielone stoiska sprzedaży środków spożywczych w sklepach AGD i sportowych. W sklepach tych odbywa się sprzedaż środków spożywczych w opakowaniach jednostkowych w ograniczonym asortymencie oraz napoje energetyzujące i suplementy diety. te nie budziły zastrzeżeń sanitarno – higienicznych. -Piekarnie - 13, ciastkarnie – 5. Są to zakłady małe, w których produkcja jest częściowo zmechanizowana. Produkowane wyroby piekarnicze i ciastkarskie przeznaczane są głównie na zaopatrzenie rynku lokalnego. W wyniku kontroli w trzech obiektach stwierdzono nieprawidłowości dotyczące stanu technicznego zakładu oraz bieżącego stanu sanitarnego. Wszystkie zakłady posiadają opracowane procedury GMP/GHP oraz system HACCP. -Inne wytwórnie żywności - 2, jest to wytwórnia wafli i wypiek kurczaka – stan sanitarnotechniczny w/w obiektów nie budził zastrzeżeń. Zakłady te posiadają opracowane procedury GMP/GHP oraz system HACCP. -Kioski spożywcze - 5, są to miejsca obrotu żywnością zlokalizowane głownie w placówkach oświatowo – wychowawczych. Artykuły spożywcze sprzedawane są w opakowaniach jednostkowych producenta i w o ograniczonym asortymencie. Stan sanitarno techniczny nie budził zastrzeżeń. -Wytwórnie lodów - 2, są to zakłady ,w których produkuje się lody tradycyjne na bazie mleka, śmietany, jaj i innych dodatków. Stan sanitarno techniczny nie budził zastrzeżeń. W celu sprawdzenia jakości zdrowotnej, lody pobierano do badania mikrobiologicznego. Pobrane próbki nie uległy zakwestionowaniu. Zakłady posiadają opracowane procedury GMP/GHP oraz system HACCP. -Automaty do lodów – 4. Produkcja lodów odbywa się sezonowo od maja do września. Lody sprzedawane są w firmowych sklepach i ciastkarniach. Stan techniczny w/w obiektów jest dobry; obiekty są remontowane przed rozpoczęciem działalności danym sezonie. Przedsiębiorcy sprawdzają również jakość zdrowotną lodów, zlecając wykonanie badań laboratoryjnych. W okresie działalności, w ramach urzędowej kontroli żywności pobierano do badań laboratoryjnych próbki lodów, które nie uległy zakwestionowaniu. -Obiekty ruchome i tymczasowe – 10, są to stragany i ruchome punkty sprzedaży. Nie wszyscy prowadzący taką działalność odpowiednio przystosowali w/w obiekty zgodnie z obowiązującymi przepisami lub stan sanitarny budził zastrzeżenia. -Młyny – 2. Na tut. terenie są to młyny mieszczące się w starych budynkach sukcesywnie dostosowywane do obowiązujących przepisów. Stan sanitarny oraz warunki produkcji nie budziły zastrzeżeń. -Wytwórnie kosmetyków – 2. Nadzorem sanitarnym objęte są 2 zakłady, w których produkuje się wyroby perfumeryjne, wodę po goleniu, odświeżacze do ust, żele do włosów, szampony. W zakładach prowadzi się również konfekcjonowanie kosmetyków i ich dystrybucję. Zakłady te posiadają i realizują odpowiednie procedury przestrzegania właściwych warunków higieniczno – sanitarnych celem eliminowania ryzyka mikrobiologicznego zanieczyszczenia na różnych etapach produkcji. Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego Najczęściej stwierdzane uchybienia w zakładach żywnościowo – żywieniowych : -wprowadzanie do obrotu towarów w ilościach i asortymencie niedostosowanym do wielkości magazynowania i sprzedaży, co skutkuje przechowywaniem produktów głównie, wyrobów cukierniczych, czekolad i wyrobów czekoladowych w warunkach niezgodnych z zaleceniami producenta oraz segregacją produktów w urządzeniach chłodniczych; -niewłaściwa lokalizacja stoisk sprzedaży surowców: mięsa, drobiu oraz warzyw i owoców w ciągu ze sprzedażą środków żywnościowych gotowych do spożycia nieopakowanych, ważonych i porcjowanych na życzenie klienta; np. wędlin, serów, surówek warzywnych . -sprzedaż pieczywa nieopakowanego i innych środków spożywczych nieopakowanych bez należytego zabezpieczenia przed zanieczyszczeniami i bezpośrednim kontaktem z klientem; -samowolne rozszerzanie zakresu sprzedawanych środków spożywczych, niezgodnie z posiadanymi decyzjami Inspekcji Sanitarnej o zatwierdzeniu zakładu; -brak pozytywnych nawyków higienicznych wśród personelu, głównie z uwagi na brak szkoleń i dużą rotacją w zatrudnieniu; -wprowadzanie do obrotu produktów przeterminowanych; -nieodpowiedni stan techniczny pomieszczeń, sprzętu i urządzeń; -brak bieżącej realizacji procedur HACCP. W/w. obiektach przeprowadzono 411 kontroli, w wyniku których wydano 253 decyzje administracyjne, w tym: -73 zatwierdzających obiekt; -21 warunkowo zatwierdzających obiekt; -31 nakazujących ( zarządzających); -6 decyzji umarzających; -75 rachunkowych; -17 przedłużających termin wykonania decyzji; -27 decyzji wygaszających postępowanie; -3 postanowienia Na osoby nie przestrzegające przepisów sanitarnych nałożono 36 mandatów karnych , na kwotę 5800 zł. W ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu w zakresie nadzoru nad jakością zdrowotną żywności w nadzorowanych obiektach powiatu niżańskiego pobrano do badań laboratoryjnych ogółem 138 próbek, które nie uległy zakwestionowaniu. W obiektach żywnościowo-żywieniowych w 2011r. dokonano 192 kompleksowych kontroli zgodnie z arkuszem oceny stanu sanitarnego. Większość zakładów ocenionych wypadła pozytywnie część zakładów wymagała poprawy. W 2011 r. otrzymano 17 powiadomień alarmowych oraz 11 informacyjnych w systemie RASFF ( system wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i paszach). W związku z tym przeprowadzono szereg kontroli sanitarnych tematycznych mających na celu sprawdzenie czy niebezpieczny środek spożywczy znajduje się na terenie powiatu. W wyniku podjętych działań nie stwierdzono w obrocie niebezpiecznych produktów wymienionych w powiadomieniach alarmowych. W okresie od czerwca do sierpnia monitorowano rynek warzyw w związku z wystąpieniem zachorowań obywateli U.E. spowodowanych enterokrwotoczną bakterią Escherichia coli (EHEC). W pobranych do badania próbach nie stwierdzono bakterii grupy E.coli. W ramach funkcjonowania systemu RAPEX (system wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach nieżywnościowych) otrzymano 11 powiadomień dotyczących kosmetyków oraz artykułów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego SANITARNY NADZÓR ZAPOBIEGAWCZY Państwowa Inspekcja Sanitarna nadzoruje przestrzeganie wymogów sanitarno-higienicznych w aspekcie ochrony zdrowia i życia ludzi, na etapie projektowania i realizacji inwestycji, a także uczestniczy w postępowaniu dotyczącym strategicznej oceny oddziaływania na środowisko i w sprawie oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. W 2011r. zaopiniowana dokumentacja na etapie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dotyczyła w sektorze publicznym takich przedsięwzięć jak: budowa kanalizacji, wodociągów, elektrowni wodnej w Ulanowie, elektrowni wiatrowych Kamionce i Krzeszowie Górnym, ujęcia wody „Barce”, budowy i modernizacji dróg, przebudowy oczyszczalni ścieków w Jeżowem, których realizacja przyczyni się bezpośrednio do poprawy stanu środowiska, bezpieczeństwa oraz warunków higienicznych i zdrowotnych mieszkańców powiatu. W 2011 roku przeprowadzono oględziny w tym uczestniczono w odbiorach w związku z dopuszczeniem do użytkowania obiektów zgodnie z art. 56 Prawa budowlanego oraz w celu stwierdzenia spełnienia wymagań higienicznych i zdrowotnych w obiektach. Na uwagę zasługują inwestycje, które przy spełnieniu warunków higieniczno-sanitarnych charakteryzowały się wysokim standardem wykończenia i wyposażenia wnętrz . W sektorze prywatnym do obiektów tych zaliczono: - dom weselny z częścią usługowo-gastronomiczną w Jeżowem, - salon fryzjerski ul.3-go Maja w Nisku, W sektorze publicznym zostały zrealizowane obiekty, które były spełnieniem potrzeb i oczekiwań lokalnego społeczeństwa. Do obiektów tych należą: - kompleks sportowo-rekreacyjny w tym budynek biurowo-administracyjny, budynek sanitarnomagazynowy, wiata z grilem, kort tenisowy, pole biwakowe Krzeszowie; - budynki użyteczności publicznej z przeznaczeniem na potrzeby kultury w Jarocinie i Majdanie Golczańskim (również z przeznaczeniem na działalność zakładu opieki zdrowotnej), które zasługują również na wyróżnienie ze względu na wysoki standard wykończenia; - wiejskie domy ludowe w Hucie Deręgowskiej, Bielińcu, Kopkach (przebudowa), Bukowinie (rozbudowa), - środowiskowy dom samopomocy dla osób niepełnosprawnych w Rudniku. Dzięki oddanemu do użytkowania nowemu obiektowi handlowemu TESCO z właściwym zapleczem higieniczno-sanitarnym dla pracowników, powstały nowe stanowiska pracy w mieście Nisko. Poprawiły się także warunki pracy pracowników sklepu Biedronka przy ul. Sandomierskiej, dzięki rozbudowie i przebudowie istniejącego budynku. Spełnieniem starań władz i samorządu gminy Krzeszów, była oddana do użytkowania mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków w Krzeszowie. Klasyfikując tę grupę obiektów należy stwierdzić, że każda gmina w powiecie niżańskim posiada własną oczyszczalnię ścieków, a fakt ten przyczynił się do zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska gruntowo-wodnego i poprawy warunków higieniczno-sanitarnych miejscowej ludności. Oceniając 2011 rok należy stwierdzić że w powiecie niżańskim zrealizowano mniej o 6 inwestycji, w odniesieniu do ubiegłego roku. Dopuszczone do użytkowania inwestycje w przeważającej większości ponad 80% obiektów, posiadają wysokie standardy wykończenia wnętrz pomieszczeń oraz ich wyposażenia. Wszystkie odebrane obiekty spełniają odpowiednie wymagania higieniczno-sanitarne. Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA Działalność oświatowo-zdrowotna na terenie powiatu niżańskiego prowadzona jest w zakresie profilaktyki chorób i promocji zdrowia wynikającej z zapisów Ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz innych działań, które wynikają z zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia, a także wynikające z sytuacji epidemiologicznej oraz bieżących potrzeb zdrowotnych ludności. W roku 2011 kontynuowane były zadania związane z programami edukacyjnymi /krajowymi, wojewódzkimi/. Przy wdrażaniu nowych interwencji programowych i nieprogramowych organizowane były narady (28 narad / 69 uczestników) oraz szkolenia (2/90). Tematyka prowadzonych działań dotyczyła: - promocji zdrowego stylu życia – „Moje dziecko idzie do szkoły” - promowania zdrowego żywienia /zapobieganie nadwadze i otyłości/- „Trzymaj formę” - profilaktyki chorób zakaźnych – HIV/AIDS, HCV- „Zawsze Razem”, „Zapobieganie HIV/AIDS i chorobom przenoszonym drogę płciową. Edukacja młodzieży szkolnej”, „Stop! HCV”/ - profilaktyki nowotworów /rak piersi, rak szyjki macicy/- „Co każda kobieta wiedzieć powinna” - ograniczania zdrowotnych następstw palenia tytoniu – szkolne programy antytytoniowe „Czyste powietrze wokół nas”, „Nie pal przy mnie proszę”, „Znajdź właściwe rozwiązanie” - profilaktyka chorób przenoszonych przez kleszcze na człowieka – „Kleszcz mały czy duży – nic dobrego nie wróży” Oprócz długotrwałych programów prozdrowotnych inicjowano kampanie i akcje prozdrowotne dotyczące: - profilaktyki meningokoków / kampania społeczna „Nie! Dla meningokoków” - „Stop dopalaczom” -„Światowego Dnia bez Tytoniu” /powiatowy konkurs plastyczny „Czyste powietrze wokół nas” dla szkół podstawowych, „Rzuć palenie razem z nami” /powiatowy konkurs plastyczny „Znajdź właściwe rozwiązanie” dla szkół gimnazjalnych/ - „Światowy Dzień AIDS” / konkurs wiedzy o HIV/AIDS w Regionalnym Centrum Edukacji Zawodowej w Nisku oraz w Publicznym Gimnazjum w Hucie Krzeszowskiej/ - projekt „Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT – Tobacco Free Cities” Światowej Inicjatywy Bloomberga na Rzecz Ograniczenia Używania Tytoniu. W ramach programów prozdrowotnych przeprowadzono 40 wizytacji. Ponadto przeprowadzono systematyczną dystrybucję materiałów edukacyjnych do placówek nauczania i wychowania, zakładów opieki zdrowotnej, zakładów pracy oraz innych placówek. Realizując programy edukacyjne nawiązano współpracę z: Urzędami Miast i Urzędami Gmin, Starostwem Powiatowym, Komendą Powiatową Policji w Nisku, placówkami nauczania i wychowania, zakładami opieki zdrowotnej, zakładami pracy. Celem głównym organizowanej działalności oświatowo-zdrowotnej jest podniesienie poziomu kultury zdrowotnej mieszkańców naszego powiatu, a poprzez dostarczenie informacji i wiedzy, zmianę sposobu myślenia o zdrowiu własnym i swoich najbliższych. PLACÓWKI NAUCZANIA I WYCHOWANIA Na terenie powiatu niżańskiego w roku 2011 funkcjonowało 76 stałych oraz 31 sezonowych placówek nauczania i wychowania. Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego W ramach nadzoru nad warunkami pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach, pracownicy Higieny Dzieci i Młodzieży PSSE w Nisku przeprowadzili 157 kontroli. Na podstawie kontroli, mając na uwadze bezpieczne i higieniczne warunki pobytu uczniów i wychowanków w podległych placówkach wydano 8 decyzji merytorycznych Dla zapewnienia uczniom higienicznych warunków pobytu w placówkach, w trakcie kontroli oceniano: - rozkłady zajęć lekcyjnych, uwzględniających zasady higieny umysłowej, - dostosowanie do wzrostu stanowiska pracy ucznia (krzesło i stolik) - dostępność infrastruktury do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego, - dokonywano pomiarów temperatury w salach lekcyjnych w okresie grzewczym. Ponadto przeprowadzono ocenę higieny procesu nauczania – uczenia się w 5 szkołach podstawowych z uwzględnieniem oddziałów dzieci 5-6 letnich, edukacji wczesnoszkolnej ( klas I-III), klas IV-VI i ogólnoszkolnych. Ocena obejmowała wszystkie płaszczyzny warunków pracy ucznia. We wszystkich ocenianych placówkach; 2 - Gmina i Miasto Nisko, 1 – Gmina Harasiuki, 1 – Gmina Jeżowe i 1- Gmina Ulanów, uzyskano oceny bardzo dobre. W czasie trwania wypoczynku zimowego i letniego przeprowadzano kontrole zorganizowanych na terenie powiatu form wypoczynku (obozy sportowe, harcerskie, półkolonie, wypoczynek w ramach „otwartych drzwi”) zwracając uwagę na bezpieczeństwo i higienę odpoczywających dzieci i młodzieży. Zaplanowane w ubiegłym roku do wykonania przedsięwzięcia zrealizowano, dokonano następujących ocen wynikających z harmonogramu: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Oceny z przebiegu wypoczynku zimowego dla dzieci i młodzieży. Informację o stanie sanitarnym w zakresie higieny dzieci i młodzieży. Oceny z przygotowania oraz przebiegu letniego wypoczynku dzieci i młodzieży Informację dotyczącą oceny higieny procesu nauczania w szkołach podstawowych Informację o realizacji innych form wychowania przedszkolnego Informację dotyczącą zapewnienia ciepłej wody przez okres całego roku szkolnego . Informację o sposobach ogrzewania innych niż centralne ogrzewanie. Wszystkie placówki nauczania i wychowania na terenie powiatu niżańskiego spełniają standardy placówek oświatowych. Budynki, w których się mieszczą wykorzystywane są zgodnie z ich przeznaczeniem. Większość jest podłączona do kanalizacji centralnej i wodociągów sieciowych, wszystkie posiadają ciepłą bieżącą wodę w sezonie grzewczym. Stan sanitarno-techniczny w placówkach sukcesywnie ulega poprawie. W celu dalszej poprawy stanu sanitarno-technicznego należy dążyć do : - zapewnienia posiłków dla wszystkich uczniów we wszystkich placówkach. - podłączenia do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej placówek, które do chwili obecnej nie zostały jeszcze podłączone - zapewnienia warunków do utrzymania higieny osobistej uczniów (mydło, ręczniki jednorazowego użytku i papier toaletowy w dostatecznej ilości w każdej placówce), - zapewnienia ciepłej bieżącej wody dla uczniów i wychowanków we wszystkich placówkach przez cały rok szkolny (nie tylko w sezonie grzewczym), - zapewnienia odpowiedniej infrastruktury na prowadzenie zajęć wychowania fizycznego (sale gimnastyczne z zapleczem sanitarnym i odpowiednim sprzętem sportowym), - wyposażenia placówek w meble szkolne dostosowane do wzrostu. Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu niżańskiego PODSUMOWANIE: Działania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Nisku w roku 2011 były zgodne z wytycznymi do działania określonymi przez Głównego Inspektora Sanitarnego i Państwowego Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego oraz z „planem pracy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Nisku”. Dodatkowo przeprowadzano kontrole w związku z akcjami kontrolnymi zlecanymi przez GIS, stwierdzanymi nieprawidłowościami w czasie kontroli sanitarnych oraz wnioskami o interwencje mieszkańców, a także w związku z występowaniem zakażeń i zachorowań na choroby zakaźne. Prowadzono również czynności kontrolne w kontekście przygotowań do Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2012.
