Nowa południowa walia to najstarszy i najbardziej zaludniony stan

Przewodnik po
Australii
„Śladami Tomka Wilmowskiego”
Autor
Kamil Śmiglarski kl. 6c
AUSTRALIA
Australia
to
państwo
położone
na
półkuli
południowej,
obejmujące
najmniejszy
kontynent
świata, wyspę Tasmanię i
inne znacznie mniejsze
wyspy
na
Oceanie
Indyjskim i Spokojnym.
 Australia jest jedynym państwem na świecie, które jest zarazem
kontynentem.
 6. co do wielkości państwem na świecie (7,68 mln km kw.) , ale
populacja kraju jest znacznie mniejsza niż Polski (20 milionów).
 Nazwa kraju pochodzi z łacińskiego australis (na południu).
 Australia jest najbardziej płaskim kontynentem - najwyższy
szczyt jest niższy niż Rysy (Góra Kościuszki - 2228 m n.p.m.);
posiada też najmniej żyzne gleby, jako że większość terytorium
stanowi pustynia.
 Według rankingu HDI prowadzonego przez ONZ Australii
plasuje się w pierwszej trójce najlepiej rozwiniętych państw
świata.
 U północno-wschodniego wybrzeża Australii znajduje się
największa rafa koralowa na świecie (Wielka Rafa Koralowa o
długości ponad 2000 km).
 Ponad połowa australijskiej fauny i flory występuje tylko na
obszarze kontynentu.
 Większość populacji stanowią potomkowie imigrantów z
Wielkiej Brytanii i Irlandii; miejscowi Aborygeni stanowią
około 2% populacji i są mniejszą grupą niż imigranci z Azji
(głównie z Wietnamu i Chin).
 Około 70% mieszkańców kraju określa się jako chrześcijanie.
 Językiem oficjalnym jest angielski.
 Największymi partnerami handlowymi Australii są państwa
Azji Wschodniej - Japonia, Chiny i Korea Południowa oraz
USA.
 Świętem narodowym jest 26 stycznia (Dzień Australii).
NOWA POŁUDNIOWA WALIA
Nowa południowa walia to najstarszy i najbardziej zaludniony stan
Australii. Leży w południowo-wschodniej części kraju. Na północy
graniczy ze stanem Queensland, od zachodu z Australią Południową, a
od południa ze stanem Wiktoria. Ponadto sąsiaduje z Australijskim
Terytorium Stołecznym, które jest enklawą wewnątrz Nowej
Południowej wali, oraz z Terytorium Jervis Bay będącym półenklawą.
Stolicą stanu i jego największym miastem jest Sydney.
WIKTORIA
Wiktoria to jeden ze stanów Australii położony w południowowschodniej części kontynentu australijskiego. Północną granice dzieli
z Nowa Południowa Walia. Od zachodu sąsiaduje ze stanem Australia
Południowa, natomiast południową i wschodnią granicę stanowi linia
brzegowa. Wiktoria odznacza się największym w kraju zaludnieniem,
większość ludności zamieszkuje wybrzeże. Wiktoria jest na warunki
australijskie stanem stosunkowo chłodnym i deszczowym, zwłaszcza
w swojej wschodniej, górzystej części. Największym miastem stanu
jest MELBOURNE.
MELBOURNE
Melbourne
w
latach
największe miasto stanu
1901-1927 stolica Australii,
Wiktoria oraz
drugie
pod
obecnie
względem
wielkości w Australii (po Sydney), zamieszkane przez ok. 4 mln
mieszkańców. Melbourne położone jest w południowo-wschodniej
części kontynentu australijskiego i jest najbardziej na południe
wysuniętą stolicą kontynentu. Miasto położone jest nad zatoką Port
Phillip u ujścia rzeki Yarra, której aborygeńska nazwa oznacza
płynącą wodę.
We wschodniej części miasta położone są Góry Dandenong.
FARMA JOHNA CLARK
Clark mieszkał na dużej farmie, w parterowym domku znajdującej się
na wschód od wielkich jezior. Nieopodal niej rozpościerał się step. W
pobliżu farmy zazwyczaj koczowały liczne plemiona krajowców. John
hodował owce, których miał kilka tysięcy. Były one zabezpieczone
przed dzikimi psami dingo i królikami płotem z drucianej siatki.
Dingo przedstawiciel
rodziny psowatych,
zamieszkuje Australię, Nową
Gwineę, a ostatnio stwierdzono, że
najprawdopodobniej należą do tego
podgatunku również dzikie psy z
obszaru Azji PołudniowoWschodniej i Filipin. Na podstawie
badań genetycznych stwierdzono, że przodek dingo dotarł na kontynent
prawdopodobnie przed 3,5 tys. lat wraz z jedną z późniejszych fal osadniczych z
Azji Południowo-Wschodniej. Dingo pierwotnie
były udomowionymi towarzyszami człowieka, jednak w Australii wtórnie
zdziczały.
Królik
w
Australii –
szkodnik oraz gatunek
inwazyjny powodujący
duże
straty w uprawach. 24 króliki
zostały sprowadzone w 1859 z
Anglii
i
wypuszczone
przez
Thomasa Austina. Miały służyć
do polowań. Z uwagi na ciepłą
zimę
i
brak
drapieżników
naturalnych
szybko
się
rozmnożyły zagrażając rodzimym gatunkom i doprowadzając do małej
katastrofy ekologicznej. Wyjadanie przez nich roślinności doprowadziło do
erozji gleby na dużą skalę. Najpierw próbowano zwalczyć je przez odstrzał, ale
nie przynosiło to skutków. By nie zasiedlały nowych terenów zbudowano długie
ogrodzenia na ponad 3 tys. km.[2] Króliki próbowały je przeskakiwać i
podkopywać, ale zdały one egzamin. By zmniejszyć liczebność królików użyto
broni biologicznej w postaci wirusa myksomatozy, niestety się szybko
uodporniły. W 1996 roku użyto przeciw królikom kaliciwirusa sprowadzonego z
Chin oraz pchły króliczej z Europy. Co rozwiązało problem plagi królików.
Króliki dalej występują w Australii, ale w małych ilościach.
Owce - Podstawową rasą owiec australijskie są merynosy, stanowiące około
75% populacji owiec. Żadna inna rasa nie może
dorównać miękkością i doskonałością futerka
australijskim merynosom. Wiele odmian zostało
rozwiniętych w obrębie owiec tego gatunku, a
zwłaszcza odmiana Peppina, rozwinięta w 1860
roku przez braci Peppino w dzielnicy Riverina w Nowo Południowej Walii,
oraz odmiana południowo-australijska rozwinięta podobnie do odmiany braci
Peppino, z większym naciskiem na większy rozmiar ciała i mocniejszą wełnę.
FARMA SALLY ALLAN
Sally Allan urodziła się w 1890 roku w rodzinie australijskich
farmerów, zamieszkałych w dość odludnej części południowej
Australii. Od dziecka wychowywała się w dość ciężkich warunkach
klimatycznych, dzięki czemu nabyła odporności na trudy i niewygody.
Mieszkała w dużym domu.
Za
domem rozciągały się krzewy i
zarośla. Mieszkały w nich śliczne, różnokolorowe, małe i duże
papugi. Nieopodal zabudowań farmy stała psia buda, w której
mieszkał młody pies Dingo.
Kakadu
Lora
Papuga Falista
RR
GÓRA KOŚCIUSZKI
Tomek wraz z ojcem i starszymi przyjaciółmi wybrali się na Górę
Kościuszki. Oczom podróżników ukazał się jej ostry, skalisty szczyt
całkowicie pokryty wiecznym śniegiem. Dominował nad kilkoma
innymi wzniesieniami masywu. Z góry w oddali na wschodzie, mimo
osiemdziesięciu kilometrów odległości, widoczne było wybrzeże
morskie. Góra Kościuszki znajduje się w masywie Gór Śnieżnych
(Snowy Mountains), w odległości około pięciuset kilometrów na
południowy - zachód od Sydney. Kosciusko Mountain faktycznie
przypomina Kopiec Kościuszki w Krakowie. Na szczycie Góry
Kościuszki
tablice.
znajdują
Pierwsza
dwie
z
nich
informuje, iż 15. lutego 1840
roku polski podróżnik Paweł
Edmund
Strzelecki,
jako
pierwszy biały człowiek wszedł
na najwyższy szczyt Australii i
nazwał go, kierując się podobieństwem tej góry do Kopca Kościuszki
w Krakowie. Druga z tablic została wmurowana przez przedstawicieli
polskiej placówki dyplomatycznej, w setną rocznicę pierwszego
wejścia.
Paweł Edmund Strzelecki
Paweł Edmund Strzelecki urodził się w Głuszynie w
Poznańskiem 20 lipca 1797 roku . Studiował geografię i
geologię w Heidelbergu i Edynburgu. Od dzieciństwa
marzył o podróżach. Od r. 1830 zwiedza Szkocję i
Anglię. Stąd odbywał podróże po Europie, tj. do Włoch,
Francji i Szwajcarii. Obok mineralogii i petrografii oraz
hydrologii Strzelecki zajmował się zagadnieniami z
zakresu antropologii, etnografii, botaniki i zoologii oraz
agronomii. Od 8 czerwca 1834 r. rozpoczyna podróże
od Nowego Jorku w Ameryce Północnej przez Kanadę kontynuuje badania
geologiczne w (prowincje Ontario i Quebec oraz okolice Wielkich Jezior
Kanadyjskich) po Amerykę Południową. Podróże te zakończyły się w 1838 roku
w Australii. Przez trzy lata badał Alpy Australijskie. Prowadził badania
geologiczne, mineralogiczne i etnograficzne. W okolicy Bathurst i w dolinie
Clywd (Nowa Południowa Walia) odkrył występowanie złota, ale z uwagi na
panujące wówczas w Australii stosunki postanowiono odkrycie to utrzymać w
tajemnicy. Odkrył najwyższe pasmo Wielkich Gór Wododziałowych – Góry
Śnieżne. Dnia 15 lutego 1840 w Alpach Australijskich określił i zdobył
najwyższy szczyt, któremu nadał nazwę Góry Kościuszki (Kosciusko Mountain)
- 2228 m n. p. m.. Pasję odkrywcy łączył Strzelecki z romantyzmem - w liście
do Adyny wysłał kwiat z Mount Kościuszko.
Po południowo-wschodniej stronie gór odkrył krainę, którą nazwał
Gippsland (na cześć ówczesnego gubernatora Nowej Południowej Walii),
obecnie główny australijski region hodowli bydła.
Odkrył też dolinę Latrobe, gdzie znajdują się jedne z największych na
świecie pokłady węgla brunatnego, a także złoża ropy naftowej i złota.
Sygurd Wiśniowski (ur. 6 kwietnia 1841 w Paniowcach Zielonych na
Podolu, zm. 23 kwietnia 1892 we Lwowie) – polski pisarz, reportażysta,
tłumacz, nowelista, felietonista, podróżnik.
W latach 1858-1859 podróżował do Turcji i Rumunii.
Należał
do
oddziałów
Garibaldiego,
następnie
studiował w Polskiej Szkole Wojskowej w Cuneo. W
roku 1862 rozpoczął podróże do Polinezji, Australii i
Nowej
Zelandii.
Był
wtedy
przede
wszystkim
dziennikarzem, ale pracował także jako marynarz i
poszukiwacz złota. Dwukrotnie odbył podróż dookoła
świata, po czym wrócił do Polski. Jego felietony z
podróży ukazywały się w "Gazecie Narodowej" wydawanej we Lwowie.
Zostały zebrane i wydane wspólnie w roku 1873 pt. Dziesięć lat w Australii.
Wyjechał do Stanów Zjednoczonych (w charakterze reportera i działacza
politycznego), po czym ponownie powrócił do ojczyzny i zamieszkał w Galicji,
gdzie kupił tereny naftowe. Pozostawał tam do końca życia.
Seweryn Korzeliński - (ur. ok. 1801 w Bereźnicy w powiecie stryjskim,
zm. 21 stycznia 1876 tamże) – żołnierz Wojska
Polskiego, podróżnik, pisarz, pedagog. Uczestniczył
w powstaniu listopadowym w latach 1830–31 oraz
w powstaniu węgierskim w latach 1848–49
w legionach. Służbę wojskową zakończył w stopniu
majora. W latach 1852–56 przebywał
w Australii wydobywając złoto w stanie Wiktoria. W
roku 1858 organizował powstanie szkoły rolniczej
w Czernichowie, której następnie był dyrektorem. Swą podróż i pobyt na
antypodach opisał we wspomnieniach.
ABORYGENI
Ludzie
ci
byli
mieszkańcami
rdzennymi
Australii.
W
Australii plemiona Aborygenów
nosiły z reguły nazwy pochodzące
od specjalizacji łowieckiej danego
szczepu.
Stąd
też
nazwy
typu ludzie-kangury, ludzieemu, ludzie-woda itp.
Aborygeni
prowadzili
koczowniczy tryb życia. Byli myśliwymi i nomadami. Przemierzali
ogromne obszary zakładając tymczasowe obozy w pobliżu zbiorników
wodnych. Kiedy tylko skończyły się zapasy jedzenia, wyruszali w
dalszą drogę. Handlowali z innymi plemionami, wymieniając z nimi
różne
towary,
włócznie.
Aborygeni
polowali
na zwierzęta,
np.
kangury.
Mięsną
dietę
np.
uzupełniali
tym, co zdołali zebrać: dzikimi roślinami, orzechami, jagodami.
Myśliwi używali
włóczni
drewnianych bumerangów.
z kamiennymi ostrzami,
a także
Według legendy skała Uluru (Ayers Rock), co oznacza "Miejsce
Spotkań", została stworzona przez dwóch chłopców, którzy w
mitycznych czasach bawili się gliną. U podnóża Uluru znajdują się
jaskinie z cennymi malowidłami, które przedstawiają mitycznych
przodków Aborygenów, np. Mala (kangur) i Liru (wąż).
ZWIERZĘTA NA KTÓRE TOMEK
POLOWAŁ WRAZ Z TOWARZYSZAMI
Kangury Skalne
Dziobaki
Koale
Dzikie psy Dingo
Emu
Kangury rude
Kangury szare
Kolczatki
TERENY NA KTÓRYCH PRZEBYWALI
formacja roślinna, charakterystyczna dla suchych obszarów
podrównikowych, głównie południowej Afryki, Australii (lokalne
określenie scrub), w mniejszej skali wschodniej Afryki i Ameryki Południowej.
Przeważają w nim krzewy, często kolczaste, zrzucające liście na okres suszy.
Busz -
Stepy - równina pozbawiona drzew, rzek i jezior. Step przypomina pod tym
względem prerię, z tą różnicą, że preria jest z reguły zdominowana przez
wysokie trawy, a step może być obszarem półpustynnym lub pokrytym trawą i
krzewami (czasem w zależności od pór roku). Występuje w warunkach klimatu
umiarkowanego z gorącym, suchym latem.