Australia

Australia
Kto odkrył Australię ?
Przez długi czas geografowie przypuszczali, że na południu musi isnieć kontynent równoważący
masę Europy i Azji,
leżących na północ od równika. Nazwali ten ląd "Terra Australis Nondum Cognita" (nieznany
jeszcze ląd południowy).
Pierwsi do Australii dotarli Aborygeni, tysiące lat przed Europejczykami. Pierwszym
Europejczykiem był Holender
Willem Jansz, który w 1606 r. dotarł do północnego wybrzeża Australii. Za nim na morza
południowe ruszyli inni
podróżnicy holenderscy, np. Abel Tasman w 1642 r. Odkrył on Tasmanię i dotarł do Nowej
Zelandii.
Pierwszym, który dotarł do wschodniego wybrzeża był kapitan James Cook w 1770 r. Wyruszył on
w celach
badawczych na polecenie brytyjskiej Admiralizacji i on jako pierwszy zobaczył kangury.
Przypominały według
niego psy skaczące jak zające.
W 1860 r. Robert Burke i Charles Wills próbowali przemierzyć Australię z południa na północ. Byli
tak blisko morza,
że mogli słyszeć szum fal, ale zawrócili i zmarli w drodze powrotnej. Pierwszy Australię
przemierzył z południa na
północ Szkot John Stuart w 1862 r. Pokonał on trasę od Adelaidy do Darwina, za co otrzymał od
rządu australijskiego
nagrodę 10000 funtów.
Jako pierwszy Australię opłynął oficer marynarki brytyjskiej Matthew Flinders w latach 18011803. Zobaczył,
jak wielka jest Australia, ale załoga zachorowała na szkorbut, a on sam podupadł na zdrowiu.
Osadnictwo w Australii
Australia została zasiedlona przez ludność europejską, głównie pochodzenia brytyjskiego.
Nieliczna rdzenna ludność
tego obszaru (Aborygeni) została wytępiona lub zepchnięta na tereny pustynne i do dziś odgrywa
w społeczeństwie
australijskim marginalną rolę. Początki zasiedlenia kontynentu przez ludność białą datuje się na
rok 1788, kiedy to
rząd brytyjski zaczął wykorzystywać Australię jako miejsce zsyłki skazańców. Pierwszą założoną
osadą na terenie Nowej
Południowej Walii, jak nazwał James Cook odkryty przez siebie nowy kontynent, był Port Jackson
(późniejsze Sydney).
Do 1858 roku przewieziono do Australii ponad 160 tys. więźniów.
Imigracja wolnych ludzi rozpoczęła się dopiero po roku 1830. Znaczny napływ przesiedleńców miał
miejsce od lat 50.
XIX w., kiedy to na kontynencie australijskim odkryto złoto, załamanie natomiast nastąpiło na
przełomie XIX i XX w.
w wyniku katastrofalnej suszy. To głównie „gorączka złota” sprawiła, iż ludność kraju od roku 1851
zwiększyła się z
437 655 osób, do 1 151 947 osób w roku 1861 i do 3 765 400 osób w roku 1900.
Stosowana przez władze polityka „Białej Australii” (White Australia) ograniczyła imigrację do
ludności europejskiej,
w praktyce Brytyjczycy stanowili do II wojny światowej 90% imigrantów. Polityka państwa
zmieniła się w roku 1973 i od
tego czasu nasiliła się imigracja ludności azjatyckiej głównie z Singapuru, Malezji, Hongkongu i
Tajwanu.
Wysoki przyrost naturalny i dodatnie saldo migracji zdecydowały o niebywałej dynamice
demograficznej.
Od czasu powstania Związku Australijskiego (1901) do roku 2008 zaludnienie Australii wzrosło z
3,8 mln do 20,6 mln osób,
czyli ponad 5-krotnie.
Położenie:
Położenie :
Australia – najmniejszy pod względem wielkości
kontynent, jego powierzchnia
(wraz z Tasmanią i innymi wyspami przybrzeżnymi)
wynosi 7,7 mln km² (7,5 mln km² bez wysp).
Rozciągłość geograficzna:
Rozciągłość południkowa: 3150 km
Rozciągłość równoleżnikowa: 4100 km
Obszar:
całkowity: 7 741 220 km²
ląd: 7 682 300 km²
woda: 58 920 km²
Linia brzegowa: 25 760 km.
Regiony Australii
Australia – regiony :
Australia jest krajem leżącym na kontynencie o tej samej nazwie. Zajmuje
powierzchnię ok. 7,7 mln. km².
Liczba ludności wynosi ok. 20,2 mln, a średnia gęstość zaludnienia - 3
os/km². Stolicą kraju jest Canberra.
Językiem urzędowym jest angielski. Walutę stanowi dolar australijski.
Dominującą religią jest chrześcijaństwo,
poza żyją tu wyznawcy lokalnych wierzeń Aborygeńskich.
Terytorium Australii dzieli się na 9 regionów administracyjnych - 6 stanów i
3 terytoria federalne. Są to:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Australia Południowa,
Australia Zachodnia,
Australijskie Terytorium Stołeczne,
Nowa Południowa Walia,
Terytorium Północne,
Queensland,
Tasmania,
Wiktoria,
Terytorium Jervis Bay.
*Australia Południowa:
Australia Południowa jest stanem położonym w południowej części Australii, nad Wielką Zatoką Australijską.
Zajmuje powierzchnię 984 tys. km², a zamieszkuje ją 1,5 mln osób. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 1,5
os/km².
Stolicą stanu jest Adelajda. Innymi ważnymi miastami są: Whyalla, Port Augusta, Mount Gambier, Port Pirie i
Port
Lincoln. W północno-wschodniej części regionu znajdują się Góry Musgrawe, a w południowo-wschodniej Góry
Flindersa i
Mount Lofty Ranges. Te ostatnie są najważniejszym pasmem górskim Australii Południowej, które ciągnie się na
przestrzeniu
800 km. Najwyższym szczytem jest Mount Woodroffe, który wznosi się 1 435 m n.p.m.
Australia Południowa znajduje się w strefie klimatu zwrotnikowego kontynentalnego.
Jedynie jej krańce południowe obejmuje klimat podzwrotnikowy morski.
Średnia temperatura powietrza wynosi w styczniu (najcieplejszy miesiąc) do 29ºC, a w lipcu (najzimniejszy
miesiąc)
15ºC. Najniższe roczne sumy opadów, nie tylko w tym stanie, ale i na całym terytorium Australii, notuje się w
rejonie
Jeziora Eyre, a wynoszą one poniżej 100 mm.
Region Australii Południowej jest przede wszystkim obszarem przemysłowo-rolniczym. Głównymi gałęziami
gospodarki są:
produkcja samochodów, zbóż, wina (stan dostarcza połowę krajowej produkcji wina) oraz wełny. Wydobywa się tu
ponadto
rudy żelaza oraz miedzi. Ziemie nadające się pod uprawę zajmują jedynie 3% powierzchni stanu. Głównymi
uprawami są:
pszenica, owies, jęczmień, rzepak, w dolinie rzeki Murray drzewa owocowe i oliwki, a w dolinie Barossa winorośl.
W północno-wschodniej części stanu prowadzi się ekstensywny wypas bydła i owiec.
*Australia Zachodnia:
Australia Zachodnia jest największym stanem Australii i zajmuje aż 1/3 jej terytorium.
Rozciąga się na zachodzie kontynentu na obszarze 2,5 mln km² Zamieszkuje ją ok. 2 mln osób,
a średnia gęstość zaludnienia wynosi 0,77 os/km². Stolicą stanu jest Perth, poza tym
najważniejszymi miastami są:
Kargoolie, Bunbury, Albany i Geraldton. Aż 80% ludności Australii Zachodniej skupia się w miastach,
z czego 70% w
Perth.We wnętrzu Australii Południowej rozciągają się rozległe obszary pustynne. Znajdują się tu
także liczne okresowe
słone jeziora.Australia Zachodnia znajduje się pod wpływem klimatu zwrotnikowego kontynentalnego.
Jedynie na obszarach południowo-zachodnich zaznacza się
klimat podzwrotnikowy morski, a na północy - podrównikowy wilgotny. Roczna suma opadów wynosi od
200 - 300 mm w części środkowej stanu do 1 000 - 1 200 mm
na północy i południowym-zachodzie. Średnia temperatura powietrza sięga ponad 25ºC.
Większość terytorium Australii Zachodniej porasta kserofityczna roślinność pustynna i półpustynna.
Jedynie na wilgotniejszych obszarach wybrzeży występują twardolistne lasy i zarośla eukaliptusowe.
Australia Zachodnia jest regionem górniczo-rolniczym. Wydobywa się tu głównie rudy żelaza oraz
złoto, a ponadto: nikiel, boksyty, tytan, węgiel kamienny,
diamenty, sól, ropę naftową i gaz ziemny.Większość zakładów przemysłowych koncentruje się w
Perth.
Jedynie 2,7% terytorium regionu nadaje się pod uprawę. Uprawia się głównie: pszenicę, jęczmień,
owies i łubin. Ponadto, na terenach sztucznie nawadnianych
rosną sady, a w dolinie rzeki Łabędziej znajdują się winnice. Prowadzi się tu hodowlę owiec, bydła i
trzody chlewnej. W wodach przybrzeżnych odbywają się
połowy skorupiaków morskich (zwłaszcza homarów), ryb oraz pereł.
*Australijskie Terytorium
Stołeczne:
Australijskie Terytorium Stołeczne zajmuje bardzo
niewielki obszar 2,4 tys. km².
Jest to najmniejszy z australijskich stanów, znajdujący
się wewnątrz terytorium Nowej Południowej Walii.
Obejmuje obszar stolicy kraju - Canberry oraz tereny
do niej przyległe.
Liczba mieszkańców regionu wynosi ok. 301 tys. osób, a
średnia gęstość zaludnienia - 137 os/km².
*Nowa Południowa Walia:
Nowa Południowa Walia znajduje się w południowo-wschodniej części Australii i zajmuje
powierzchnię ok. 800 tys. km².
Liczba ludności wynosi ok. 6,7 mln, a średnia gęstość zaludnienia - 8,3 os/km². Stolicą
regionu jest Sydney, a innymi ważnymi miastami są:
Newcastle, Wollongong i Broken Hill. Ludność miejska stanowi ok. 90% ludności stanu, z
czego ponad 60% mieszka w Sydney.
Nowa Południowa Walia znajduje się w strefie klimatu zwrotnikowego, we wschodniej części
stanu wilgotnego, natomiast w zachodniej - suchego.
Roczne sumy opadów dla wschodnich obszarów wynoszą 1 000 - 2 000 mm, natomiast dla
zachodnich - poniżej 180 mm.
Występuje tu roślinność sawannowa z akacjami i eukaliptusami. Północno-zachodnie rejony
stanu porastają suche zarośla (tzw. scurb),
natomiast na wybrzeżach i wschodnich stokach gór występują wiecznie zielone lasy, które
powyżej 2 000 m n.p.m. przechodzą w górskie łąki.
Około 4,5% stanu stanowią obszary chronione. Największym z nich jest Park Narodowy
Kościuszki, o powierzchni ok. 647 tys. ha.
Największym ośrodkiem przemysłowym stanu jest Sydney. Obszary gruntów ornych zajmują
5% powierzchni regionu. Uprawia się tu głównie:
pszenicę (jej uprawy stanowią połowę terenów rolniczych), owies, ryż, kukurydzę, lucernę,
ziemniaki, bawełnę, słonecznik i trzcinę cukrową.
W dolinach rzecznych znajdują się winnice. Prowadzi się tu także hodowlę owiec, bydła,
trzody chlewnej i drobiu. U wybrzeży morskich odbywają się połowy
tuńczyka.
Sydney jest największym portem lotniczym i morskim kraju.
*Terytorium Północne:
Terytorium Północne znajduje się w środkowej i północnej części Australii. Zajmuje powierzchnię
1,4 mln km².
Zamieszkuje go ok. 198 tys. osób, a średnia gęstość zaludnienia wynosi 0,15 os/km². Jego stolicą
jest Darwin.
Innymi ważnymi miastami terytorium federalnego są Alice Springs, Katherine i Tennant Creek.
Ludność miejska stanowi ok. 80%, z czego ok.
50% przypada na Darwin. Znajdują się tutaj rezerwaty, w których mieszka rdzenna ludność
Australii.Północną część regionu stanowią obszary równinne,
leżące na średniej wysokości 200 - 300 m n.p.m., południową część - Góry MacDonella oraz góry
wyspowe Ayers Rock i Olga. Wybrzeża stanowią zabagnione
niziny.Większość obszaru Terytorium Północnego leży w strefie klimatu zwrotnikowego. Jedynie
w północnej części panuje klimat podrównikowy.
Średnie temperatury najzimniejszego miesiąca lipca wynoszą od 12ºC - 15ºC na południu do 25ºC
na północy, natomiast najcieplejszego miesiąca
stycznie od 25ºC - 28ºC w najwyższych partiach Gór MacDonella, przez 29ºC na wybrzeżu do
32ºC w części środkowej. Roczne sumy opadów wynoszą
od 120 mm na południowym- wschodzie do 1 500 mm na wybrzeżu.
Terytorium Północne porasta w większości roślinność półpustynna z twardolistnymi trawami lub z
niskimi zaroślami akacji (tzw. mulga).
W północnej części występuje roślinność sawannowa i widne lasy eukaliptusowe, natomiast na
bagnistych wybrzeżach - lasy namorzynowe (mangrowe).
rowadzi się tutaj ekstensywną hodowlę bydła, owiec i koni. Uprawia się także, choć na bardzo
małą skalę: ryż, orzeszki ziemne, bawełnę, tytoń,
warzywa i owoce. U wybrzeży morskich łowi się krewetki, ryby i perłopławy.
Stolica terytorium - Darwin - jest głównym portem morskim północnego wybrzeża, jest także
ważnym lotniskiem międzynarodowym.
*Queensland:
Qeensland jest stanem położonym w północno-wschodniej części Australii. Powierzchnia jego terytorium wynosi nieco
ponad 1,7 mln km².
Zamieszkuje go 3,8 mln osób, a średnia gęstość zaludnienia wynosi 2,2 os/km². Stolicą stanu jest Brisbane. Do
głównych miast należą:
Townsville, Ipswich, Gold Coast, Rockhampton, Towwomba, i Cairns. Ludność miejska stanowi ok. 80% mieszkańców
stanu, z czego ok. 50% koncentruje się
w stolicy regionu - Brisbane.Na północy regionu głęboko w ląd wcina się Zatoka Karpentaria, którą od wschodu
ogranicza Półwysep Jork.
Wzdłuż wschodniego wybrzeża, na długości ponad 2 000 km, ciągnie się Wielka Rafa Koralowa. We wschodniej części
stanu znajdują się
Wielkie Góry Wododziałowe. Część zachodnia z kolei jest w przeważającej części równinna.Klimat Queensland
kształtują masy powietrza zwrotnikowego,
na wschodnim wybrzeżu wilgotnego, a we wnętrzu kontynentu - suchego. Jedynie północne krańce Półwyspy Jork
mają klimat podrównikowy wilgotny.
Roczne sumy opadów wynoszą od ponad 4 400 mm na Półwyspie Jork do poniżej 125 mm w południowo-zachodniej
części stanu. Wschodnie wybrzeża
nawiedzają często w okresie wilgotnym cyklony tropikalne.
Wschodnie rejony kraju porastają wiecznie zielone wilgotne lasy, a wzdłuż północnego wybrzeża ciągną się lasy
namorzynowe.
We wnętrzu stanu występuje kserofityczna roślinność pustynna i półpustynna, która ubożeje ku południowemuzachodowi.
Ziemie uprawne zajmują 2% powierzchni obszaru. Uprawia się tu głównie: trzcinę cukrową, pszenicę, jęczmień, sorgo,
kukurydzę, orzeszki ziemne, soję,
tytoń i bawełnę. Prowadzi się hodowlę bydła i owiec.Na terenie Półwyspu Jork wydobywa się boksyty, ponadto na
terenie stanu prowadzi się wydobycie:
węgla kamiennego, srebra, rud miedzi, ołowiu i cynku, złota, ropy naftowej i gazu ziemnego. Dobrze rozwinięty jest
przemysł spożywczy, środków transportu,
chemiczny, hutnictwo metali nieżelaznych i drzewno-papierniczy. Na obszarze Queensland znajduje się ponad 150
lotnisk. Dużą rolę w gospodarce regionu
odgrywa turystyka, rozwinięta głównie dzięki Wielkiej Rafie Koralowej, piaszczystym plażom, a także licznym parkom
narodowym.
*Tasmania:
Stan Tasmania znajduje się na wyspie położonej u południowych
wybrzeży Australii. Jej powierzchni wynosi ok. 68 tys. km².
Zamieszkuje ją 478 tys. osób, a średnia gęstość zaludnienia wynosi
ok. 7 os/km². Jej stolicą jest Hobart, a pozostałymi ważnymi
miastami: Launceston,
Burni i Devonport. Ludność miejska stanowi ok. 70% mieszkańców
wyspy, z czego ok. 40% koncentruje się w Hobart. Tereny
Tasmanii południowo-zachodniej
są w ogóle niezamieszkałe.
Ukształtowanie powierzchni wyspy jest górzyste. Znaczną jej część
zajmuje Płaskowyż Centralny.
Tasmania posiada gęstą sieć rzeczną, występują na niej także liczne
jeziora polodowcowe.
Główną formacją roślinną stanu są lasy eukaliptusowe. Jedynie na
południowym-zachodzie występują lasy z dominacją buka
południowego.
*Wiktoria:
Wiktoria leży w południowo-wschodniej części
Australii. Jej powierzchnia wynosi ok. 230 tys.
km². Liczba ludności stanu to 5 mln, a średnia
gęstość
zaludnienia - 22 os/km². Jego stolicą jest miasto
Melbourne, w którym koncentruje się 70%
mieszkańców stanu.
Gospodarka stanu Wiktoria opiera się na przemyśle
wydobywczym i rolnictwie. Wydobywa się tu
głownie złoto, węgiel brunatny oraz ropę naftową.
*Terytorium Jervis Bay:
Terytorium Jervis Bay teoretycznie jest odrębnym
terytorium, natomiast praktycznie stanowi część
Australijskiego Terytorium Stołecznego.
Zamieszkuje go 760 osób.
Największa miasta
Największe miasta Australii :
L.p.
Miasto
1. Sydney
2. Melbourne
3. Brisbane
4. Perth
5. Adelaide
6. Gold Coast
7. Canberra
8. Newcastle
9. Central Coast
10.Wollongong
Stan/Terytorium
Nowa Południowa Walia
Wiktoria
Queensland
Australia Zachodnia
Australia Południowa
Queensland
Australijskie Terytorium Stołeczne
Nowa Południowa Walia
Nowa Południowa Walia
Nowa Południowa Walia
Liczba ludności
3 908 643
3 707 529
1 874 426
1 627 576
1 103 979
533 659
391 473
308 307
297 713
245 943
6 najciekawszych miejsc w
Australii
1.Opera w Sydney — Sydney Opera House Ikona Sydney, położona na
półwyspie Bennelong Point, została zbudowana w latach 1957 – 1973.
Zaprojektowali ją architekci Jørn Utzon i Ove Arup, którzy wygrali konkurs
na projekt opery.
Od 2007 roku opera wpisana jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Sydney Opera House jest siedzibą wielu znanych grup artystycznych,
takich jak Sydney Symphony, Sydney Theatre Company, The Australian
Ballet, Opera Australia. Gmach nie tylko mieści w sobie salę operową, ale
również
sale teatralne i koncertowe. Znajdziemy tu m.in. Concert Hall, Opera
Theatre, Drama Theatre, Playhouse, a także salę projekcyjną, studio
nagrań,
60 garderób, 5 restauracji, a nawet pomieszczenie dla przewodników
wycieczek. O wielkości budowli świadczy zajmowana powierzchnia — 1,8
hektara,
oraz ilość zużywanej energii — do zasilenia potrzebne jest tyle prądu, ile
zazwyczaj zużywa 25-tysięczne miasto. Prąd do budynku opery
dostarczany
jest przez kable elektryczne o długości 645 kilometrów.
2.Ayers Rock — Uluru Słynna piaskowa skała leży w centralnej części
Australii, ma ponad 318 metrów wysokości, a jej obwód liczy 8
kilometrów.
Jest wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Uluru po raz
pierwszy została opisana przez Ernesta Gilesa, brytyjskiego podróżnika,
który
w 1872 roku nazwał Uluru the remarkable pebble (niezwykły kamyk). Skała
zbudowana jest z piaskowców, a w jej skład wchodzą różne minerały,
dlatego
wydaje się, że zmienia ona kolory. W rzeczywistości jej barwa zależy od
pory dnia i padającego na nią światła. Uluru to tradycyjna nazwa skały w
języku
Aborygenów — australijskich tubylców. Inna nazwa, Ayers Rock, odnosi się
do Henryka Ayersa — premiera Australii Południowej.
Dla Aborygenów jest to miejsce święte, więc często namawiają turystów,
aby nie wchodzili na górę. Około 30 kilometrów od Uluru położony jest
zespół
monolitów skalnych Kata Tjuta, przypominający z oddali leżącą kobietę.
Kata Tjuta w języku Aborygenów oznacza „wiele głów”. Jest to miejsce
publicznych
sądów. Natomiast w języku angielskim monolity te zwane są The Olgas na
cześć królowej Wirtembergii, Olgi Nikołajewny Romanowej.
3.Wielka Rafa Koralowa — Great Barrier Reef Ta
największa na świecie rafa koralowa zwana jest także
Wielką Rafą Barierową.
Od 1981 wpisana jest na Listę Światowego dziedzictwa
Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Wraz z Morzem
Koralowym i lasami tropikalnymi Queensland
tworzy ona park morski The Great Barrier Reef Marine Park.
W postaci białej smugi na tle oceanu widoczna jest nawet z
kosmosu. Rafa jako całość liczy
2 miliony lat, a niektóre jej części nawet 45,5 miliona. Składa
się z organizmów żywych — polipów, mięczaków, glonów,
otwornic oraz mszywiołów.
W niektórych częściach rafy żyją różnorodne formy
koralowców. Jest środowiskiem naturalnym dla ogromnej
ilości ryb i wodorostów.
Na Wielką Rafę Koralową składa się około 3000 pojedynczych
raf oraz ponad 900 wysp. Od lądu rafę oddzielają laguny.
Stanowi ona jedną z najpiękniejszych
atrakcji turystycznych Australii.
Pochodzenie i główne cechy
Rozwój Wielkiej Rafy Koralowej rozpoczął się ok. 18 mln lat temu. Wiek rafy ocenia się na
ok. 20 mln lat,
a niektórych jej części nawet na 45,5 mln lat. W obecnej fazie rozwoju, która trwa już od
8 tysięcy lat,
budowane są nowe warstwy na "starych" fundamentach. Bariera leży w różnych
odległościach od brzegów, wahających się
od 15 do 200 km, i rozciąga się na powierzchni ponad 344 tysięcy km². Wielka Rafa
Koralowa obejmuje około 3000
pojedynczych raf i ponad 900 wysp, które otoczone są rafami tworzącymi przybrzeżne
wyspy. Szerokość rafy wynosi
od 2 km do 150 km. Badania przeprowadzone na rafie wykazały, że grubość tworzącej ją
warstwy koralowca przekracza 500 m.
W przeciwieństwie do środkowej części, w której rafy są rozproszone, rafy na północy i
południu leżą blisko siebie.
W północnej części, gdzie rosną lasy mangrowe, jest dużo bagien.
Między Wielką Rafą Koralową i wybrzeżem rozciągają się laguny. Ten obszar płycizn, który
rzadko przekracza głębokość
100 m, pokrywa zamuloną warstwę chronioną przez przybrzeżne rafy. Od strony morza,
zbocze rafy opada stromo na tysiące
metrów w głąb morza. Rafa jest w tym miejscu narażona na działanie fal i wiatrów.
Wzrost koralowców jest tutaj najszybszy. Jednocześnie w miejscach, gdzie fale i
temperatury są ekstremalne,
rafy tracą największe ilości budulca. Duża część luźnego materiału zostaje ponownie
związana i tworzy "nowe skały".
Rafa poddana jest w ten sposób stałemu procesowi niszczenia i odbudowy.
4.The Super Pit Super Pit to odkrywkowa
kopalnia złota, zwana również The Fimiston
Open Pit.
Jest to największa na półkuli południowej
kopalnia odkrywkowa. W kopalni wydobywa
się 28 ton złota rocznie.
Złoża złota odkrył w tym miejscu w 1893 roku
Irlandczyk, Paddy Hannan. Codziennie
czynny jest taras widokowy otwarty dla
turystów kopalni.
Od środka kopalnie można zwiedzać raz w
miesiącu w dni targowe pobliskiego miasta
Boulder.
5.Góry Błękitne i Trzy Siostry — Blue Mountains and Three Sisters Na
liście światowego dziedzictwa UNESCO znajdują się również Góry
Błękitne,
położone około 100 km na zachód od Sydney. Góry, stanowiące część
Wielkich Gór Wododziałowych, wzięły swą nazwę od mgiełki tworzonej
przez olejki
eteryczne ulatniające się z eukaliptusów. Najwyższą górą jest One Tree
Hill o wysokości 1111 m n.p.m. Jedną z charakterystycznych formacji
Gór Błękitnych
są Trzy Siostry, czyli Meehni (922 m n.p.m.), Wimlah (916 m n.p.m.) oraz
Gunnedoo (906 m n.p.m), powstałe w wyniku erozji piaskowca. Z Trzema
Siostrami,
podobnie jak z naszym rodzimym Giewontem, wiąże się legenda. Wg niej
góry to trzy siostry zamienione w kamień. Siostry zakochały się w
mężczyznach
z sąsiedniego plemienia, jednak małżeństwo z nimi było zabronione.
Ponieważ wynikła z tego bitwa, szaman zamienił kobiety w kamienie, aby
je chronić.
Niestety szaman zginął podczas bitwy, a siostry nigdy nie zostały
odczarowane. Inną atrakcją turystyczną w Błękitnych Górach jest
kolejka linowa Katoomba
Scenic Railway. Według Księgi Rekordów Guinnessa jest to najbardziej
stroma kolejka na świecie, a została zbudowana jeszcze pod koniec XIX
wieku.
6.Wyspa Fraser — Fraser Island Wyspa Fraser,
podobnie jak cztery z poprzednich pięciu miejsc,
znajduje się na liście światowego dziedzictwa
UNESCO.
Jest to największa na świecie wyspa piaskowa, leżąca
na wschodnim wybrzeżu Australii. Wyspa wchodzi w
skład Wielkiego Rejonu Piaszczystego
(Great Sandy Region). Z wyspy możemy obserwować
migrujące wieloryby, delfiny oraz dzikie psy dingo
(dokarmianie zwierząt surowo wzbronione!).
Czasami w pobliżu wyspy grasuje żarłacz tygrysi,
jeden z największych rekinów na świecie. Na wyspie
znajdują się także najczystsze na świecie jeziora.
Piasek na plaży nad jeziorem McKenzie to czysta
krzemionka. Nie dziwi zatem nazwa wyspy nadana
pierwotnie przez Aborygenów — „K'gari”, czyli raj,
naprawdę wygląda jak raj na ziemi.
Flora i Fauna
Flora Australii
Australia stanowi osobne państwo roślinne (Australis) o swoistej florze, z dużą
liczbą endemitów
(np. 750 gat. eukaliptusów i 450 gat. akacji); w zbiorowiskach roślinnych przeważają
formacje charakterystyczne
dla klimatów suchych i gorących. Wnętrze kontynentu zajmują pustynie piaszczyste
(bez roślinności) oraz półpustynie
ze słonoroślami i kolczastymi krzewinkami (karłowate akacje, eukaliptusy, kazuaryny,
łobody i in.) tworzące tzw. skrub.
Pustynie i półpustynie graniczą, zwłaszcza od północy, ze stepami twardolistnych
traw. Na północy stepy przechodzą w
sawanny, a te — w lasy monsunowe; wybrzeża pd.-wsch. i pd.-zach. porastają lasy
wawrzynolistne i zimozielone zarośla.
Odrębna jest roślinność wsch. części Australii: na obszarach o dużych opadach (gł.
płw. Jork) rosną wiecznie zielone lasy
podrównikowe (figowce, palmy, pandanusy, liany i epifity), a na wybrzeżach pn. —
namorzyny; dalej na p.d., w górach,
występują wiecznie zielone lasy araukarii i notofagusów (bukanów), natomiast na
najwyższych wzniesieniach Alp
Australijskich — roślinność alpejska Plagą gospodarczą Australii są zawleczone tu i
mnożące się opuncje.
Fauna Australii
Różni się zasadniczo od fauny z innych rejonów świata.
Wiele australijskich zwierząt nie występuje nigdzie indziej. 83% ssaków, 89% gadów, 90%
ryb i 93% płazów żyjących w
Australii jest endemitami. Tak duża liczba endemicznych gatunków jest wynikiem długiej
geologicznej izolacji kontynentu.
W Australii żyją dwa gatunki stekowców będących ogniwem pośrednim pomiędzy gadami i
ssakami.
Przybycie ludzi (Aborygeni) do Australii około 50 000 lat temu przesmykiem z Azji i
osadników europejskich od 1788,
miało znaczący wpływ na australijską faunę. Przybysze z Azji przywieźli ze sobą psy
(dingo), które zdziczały i zachwiały
pierwotną równowagę pomiędzy żyjącymi tu gatunkami. Skutki pierwszej inwazji człowieka
na bezludny wcześniej kontynent
spowija mgła prehistorii odsłaniana pomału dzięki archeologii, etnografii i paleontologii.
Europejczycy wprowadzili obce
gatunki, często konkurujące z rodzimymi. Rozwój rolnictwa spowodował niszczenie
pierwotnych środowisk co doprowadziło do
wymarcia wielu gatunków. Obecnie chroni się pierwotne ekosystemy i rodzime gatunki
poprzez przepisy ochronne i
zakładanie Parków Narodowych.
Klimat
Australia leży w zasięgu trzech stref klimatycznych:
podrównikowej (półwysep Jork, Ziemia
Tasmana i Ziemia Arnhema)
zwrotnikowej (większa część kontynentu)
podzwrotnikowej (klimat morski, południowe
krańce Australii i Tasmania)
Kraj ten położony jest w zwrotnikowej i
podzwrotnikowej strefie klimatycznej. Leży w
umiarkowanej i międzyzwrotnikowej strefie
oświetlenia Ziemi. Przecina ją zwrotnik
Koziorożca. Czynnikami wpływającymi na klimat
kontynentu są: bliskość zbiorników wodnych,
szerokość geograficzna i odosobnienie
kontynentu.
Na kształtowanie się warunków klimatycznych
Australii wywiera wpływ położenie, zawartość
lądu i nieznaczne urozmaicenie ukształtowania
powierzchni, prądy morskie i układ stałych
ośrodków barycznych.
Położenie Australii na półkuli południowej
warunkuje odmienny rozkład pór roku niż na
półkuli północnej. Styczeń jest najcieplejszym
miesiącem w roku (najwyższe średnie roczne
temperatury), zaś lipiec posiada najniższe
średnie temperatury. W związku z położeniem
lądu na Zwrotniku Koziorożca wnętrze
kontynentu ma klimat zwrotnikowy suchy, jego
północne części wkraczają w strefę klimatu
monsunów międzyzwrotnikowych, a części
południowe znajdują się w zasięgu klimatu
śródziemnomorskiego. Słabe rozczłonkowanie
linii brzegowej, brak większych zatok sprawia,
że przenikanie wpływów oceanicznych do
wnętrza kontynentu jest nieznaczne. Wpływy te
ogranicza na zachodzie wysoka krawędź
Wyżyny Zachodnioaustralijskiej, a na wschodzie
bariera Wielkich Gór Wododziałowych. Stąd
Australia, mimo oceanicznego położenia,
posiada na znacznej przestrzeni suchy klimat
kontynentalny.
Wielki Basen Artezyjski
Największy artezyjski basen świata położony w Australii w
najniższej części Niziny Środkowo australijskiej pomiędzy
Wielkimi Górami Wododziałowymi a Wyżyną
Zachodnioaustralijską.
Zajmuje obszar 1554 tys. km² co stanowi ponad 20%
powierzchni kontynentu, najwięcej w Queensland,
południowo-wschodni
róg Terytorium Północnego, północno-wschodnią część
Australii Południowej i północną część Nowej Południowej
Walii.
Jego głębokość miejscami sięga 3000 metrów i szacuje się, że
zawiera 8700 megalitrów wód gruntowych.
Wody artezyjskie są jedną z podstaw rozwoju rolnictwa w
Australii, gdyż panują tam susze, a woda jest niezbędna
do chowu owiec, które są jedną z podstaw australijskiego
rolnictwa.
KoNieC
Prace wykonali: Jakub Oleksik , Kuba Abelski ,
Jakub Kosiorek ,Patryk Bogdaniuk, Damian
Michalski, Mateusz Kornatowski