Jakość i bezpieczeństwo żywności

Jakość i bezpieczeństwo
żywności
Pawel Bartoszek
Poznański Park Naukowo-Technologiczny
[email protected]
Terminy składania wniosków

SSA – 1- stopniowa procedura składania
wniosków



luty 2006 – termin zamknięcia konkursu
ok. marca 2006 – wyniki konkursu
Koniec roku 2006 – podpisanie umowy z
Komisją Europejską
Terminy składania wniosków

STREP, CA – 1- stopniowa procedura
składania wniosków



październik 2005 – termin zamknięcia
konkursu
ok. marca 2006 – wyniki konkursu
Koniec roku 2006 – podpisanie umowy z
Komisją Europejską
Terminy składania wniosków

Sieci doskonałości (NoE), projekty
zintegrowane (IP) - 2- stopniowa
procedura składania wniosków




Październik 2005 – termin zamknięcia
konkursu – złożenie szkicu wniosku
2-ga poł. Listopada 2005 – wyniki I etapu
luty 2006 – termin złożenia całkowitego
wniosku
Maj/ czerwiec 2006 – wyniki konkursu
Wymogi formalne
I etap
 Nie więcej niż 20 stron, czcionką 12
 Kryteria oceny:


IP – relevance, potential impact, S&T
excellence, (próg - 12 z 15 max.)
NoE – relevance, Degree of integration and
the Joint Programme of Activities (próg – 8
z 10 max.) ,
Budżet konkursu

IP & NoE
83 M Euro

SREP & CA
34 M Euro

SSA
8 M Euro
Tematyka konkursu
1. Całkowity łańcuch żywieniowy
Projekty związane z jakością i bezpieczeństwem
całkowitego łańcucha żywnościowego od
konsumpcji do produkcji podstawowej i
paszowej. Celem obszaru jest produkcja
lepszej
jakościowo
i
bezpieczniejszej
żywności z jasno określonymi korzyściami
dla konsumentów.
1. Całkowity łańcuch żywieniowy

IP
T5.4.1.1 Udoskonalenie jakości mięsa
wieprzowego i produktów wieprzowych dla
klientów.





Identyfikacja elementów całego procesu
produkcyjnego, które mają wpływ na konsumpcje
Podejście multidyscyplinarne (genomika, biochemia,
fizjologia)
Badania powinny być sprawdzone w praktyce
Znacząca rola przemysłu w projekcie
Obowiązkowo 1 partner INCO
1. Całkowity łańcuch żywieniowy

IP
T5.4.1.2 Podnoszenie bezpieczeństwa
produkcji wołowej




Nowe procesy kontroli przeciwko patogenom i
zanieczyszczeniom chemicznym w całym procesie
produkcji
Cele – bezpieczeństwo, wartości odżywcze i
konsumpcyjne
Obowiązkowo 1 partner INCO
Znaczący udział SMEs
Tematyka konkursu
2. Epidemiologia chorób i alergii związanych z
żywnością
Cel:
Badania złożonych zależności pomiędzy żywieniem i
metabolizmem,
systemem
immunologicznym,
genetyką i społeczno-ekonomicznymi czynnikami w
celu identyfikacji czynników ryzyka i opracowanie
wspólnej europejskiej bazy danych.
2. Epidemiologia chorób i alergii
związanych z żywnością

NoE
T5.4.2.1 Składniki pokarmowe wobec wymagań
specyficznych grup ludzkich




Niemowląt, dzieci, dojrzewających, kobiet
karmiących piersią, starszych osób, uboższych
Kompilacja obecnych baz danych – opracowanie
wskazówek dietetycznych
Podnoszenie świadomości konsumentów
Konieczny udział organizacji konsumenckich
2. Epidemiologia chorób i alergii
związanych z żywnością

STREP
T5.4.2.2 Wpływ historii żywienia na
chorobę trzewną


Korelacja sposobu odżywiania z czynnikiem
genetycznych na chorobę trzewną
Identyfikacja cząsteczek i genów
związanych z wystąpieniem choroby
Tematyka konkursu
3. Wpływ żywności na zdrowie człowieka
Cel:
Badanie wpływu diety na zdrowie człowieka:

Opracowanie porad dot. diety

Opracowanie nowych produktów dla
zdrowia (np.. żywność funkcjonalna, OGM)

Wykorzystanie nowych możliwości
biotechnologicznych i proteomicznych
3. Wpływ żywności na zdrowie
człowieka

IP
T5.4.3.1 Mleko i produkty mleczne ze
wzbogaconymi bioczynnikami


Molekularne biomarkery,
Genomiczne, proteomiczne i metabolomiczne
analizy efektów udoskonalonych produktów
mlecznych:




żywność funkcjonalna,
nowe, bezpieczne metody przetważania
Wzbogacanie paszy zwierząt
Silny udział przemysłu
3. Wpływ żywności na zdrowie
człowieka

STREP
T5.4.3.2 Składniki odżywcze zmniejszające
ryzyko chorób stomatologicznych



Typowanie pokarmu o pozytywnym wpływie na
jamę ustną (żywność funkcjonalna)
Wyznaczenie składników żywnościowych i
zbadanie ich oddziaływania (mikroflora),
Silny udział przemysłu
3. Wpływ żywności na zdrowie
człowieka

T5.4.3.3 Optymalizacja procesu przetwórstwa
dla jakości żywności i środowiska

STREP
Optymalizacja obecnie stosowanych procesów
przetwórczych (fermentacji, pakowania i
składowania) w celu:



Podniesienia jakości i bezpieczeństwa żywności,
Silny udział przemysłu
Obowiązkowo 1 partner INCO
Tematyka konkursu
4. Proces „traceability” wzdłuż łańcucha żywieniowego
Cel:
Zwiększenie zaufania konsumentów dla dostaw
żywności poprzez naukowe i technologiczne
wzmocnienie procesu „traceability”. Identyfikacja
OGM i biotechnologicznie udoskonalanej żywności.
Termin traceability- oznacza możliwość lokalizowania i
śledzenia żywności, paszy, zwierząt lub innych
substancji, będących lub mogących stać się składnikiem
żywności lub paszy, przez wszystkie etapy produkcji,
przetwarzania i dystrybucji.
4. Proces „traceability” wzdłuż
łańcucha żywieniowego

IP
T5.4.4.1 Pochodzenie i rozwój
mimowolnych mikroorganizmów w
żywności i łańcuchu żywieniowym

Badanie pochodzenia biologicznych zanieczyszczeń
i ich rozwoju (toksykogenezy, poliferakcji):





Otoczenia (np. temperatury, wilgotności)
Sposobu przenikania
Wyniki – rekomendacje do kontroli ryzyka
Obowiązkowo 1 partner INCO
Wykorzystanie doświadczenia krajów spoza UE
4. Proces „traceability” wzdłuż
łańcucha żywieniowego

IP
T5.4.4.2 Nowe technologie w procesie
„traceability”: monitoring praktyk
produkcyjnych i załadunkowych




Produkty zawierające elementy GMO,
Badania nad efektem skali
Obowiązkowo 1 partner INCO
Wykorzystanie doświadczenia krajów spoza
UE
Tematyka konkursu
5. Metody analizy, wykrywania i kontroli
Cel:
Ulepszanie, zatwierdzanie i harmonizacja niezawodnych
i skutecznych strategii poboru próbek i ich badań
na skażenia chemiczne i występowanie patogenów
(wirusy, bakterie, grzyby, pasożyty, drożdże, BSE);
jak również kontrola bezpieczeństwa i zapewnienie
dokładności danych dla analizy ryzyka.
5. Metody analizy, wykrywania i
kontroli

NoE
T5.4.5.1 Strategie kontroli jakości i
bezpieczeństwa żywności



Harmonizacja i walidacja metod wykrywania –
zastosowanie w systemie HACCP
Baza danych wskazówek działania w przypadku
zagrożeniu różnymi czynnikami
Nowatorskie podejście w budowaniu bazy danych:



E-learning,
Udział detalistów i SMEs jest obowiązkowy
Obowiązkowo 1 partner INCO
5. Metody analizy, wykrywania i
kontroli

T5.4.5.2 Opracowanie udoskonalonych metod
dezaktywacji chorobotwórczej TSE

STREP



w następujących miejscach: wyposażenie rzeźni,
produktach z rzeźni i posiłkach mięsnych
Transfer technologii do środowiska medycznego
pożądany
Metody: szybkie, tanie, łatwe i bezpieczne
Preferowane metody wykorzystujące istniejącą
pracę badawczą
5. Metody analizy, wykrywania i
kontroli

STREP
T5.4.5.3 Kozie mleko, produkty mleczne i
mięsne – jako czynnik chorobotwórczy BSE




Określenie przenoszenia tkanki chorobotwórczej
BSE u kóz
Badania skoncentrowane na: jelitach, obwodowej
tkance nerwowej, węzłach chłonnych, tkankach
mięśniowych i mleku,
Wpływ genotypu i wieku
Badania mają określić ryzyko zakażenia przez
konsumpcję mleka i mięsa koziego
Tematyka konkursu
6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne
środowisku metody produkcji i technologie
oraz zdrowsze artykuły żywnościowe
Cel:
Opracowanie niskonakładowego systemu
uprawy (np. organicznego). Wykorzystanie
biotechnologii i genomiki do produkcji
zdrowszej żywności.
6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne
środowisku metody produkcji i technologie oraz
zdrowsze artykuły żywnościowe

NoE
T5.4.6.1 Zmniejszenie zużycia środków
ochrony roślin



Innowacyjne technologie bazujące na
wiedzy dostępnej w UE i realizowanych
projektach
Sieć ma być światowym liderem w
opracowywaniu i stosowaniu trwałych
strategii zwalczania szkodników
Konieczny udział przemysłu
6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne
środowisku metody produkcji i technologie oraz
zdrowsze artykuły żywnościowe

CA
T5.4.6.2 Zarządzanie odpadami
gospodarstw rolnych i łowisk


Redukcja niechcianych efektów (np. odoru)
Rezultatem będzie wiedza nt.:



z
Ulepszonych
technologii
kontroli
zanieczyszczeń,
Wpływie recyclingu odpadów na glebę i wody
powierzchniowe
Obowiązkowo 1 partner INCO
6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne
środowisku metody produkcji i technologie oraz
zdrowsze artykuły żywnościowe

CA
T5.4.6.3 Synteza narodowych
programów badawczych dot. bakterii
coli
 E. coli O157:H7 i innych
patogenicznych szczepów i serotypów
 Cel: zmniejszenie infekcji tej bakterii
6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne
środowisku metody produkcji i technologie oraz
zdrowsze artykuły żywnościowe

STREP
T5.4.6.4 Analizy budowy roślin i
metabolizmu


Opracowanie technologii, narzędzi i
metodologii uprawy i inżynierii roślin o
udoskonalonej jakości odżywczej
Desyminacja wyników: medycyna, żywienie
człowieka, przetwórcy żywności, instytucje
rządowe
6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne
środowisku metody produkcji i technologie oraz
zdrowsze artykuły żywnościowe

STREP
T5.4.6.5 Zmniejszenie zużycia nawozów
sztucznych poprzez udoskonalony
system zarządzania drobnoustrojami
gleby



wykorzystanie praktyczne wyników
obowiązkowe
Obowiązkowo 1 partner INCO
Znaczący udział SMEs
6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne
środowisku metody produkcji i technologie oraz
zdrowsze artykuły żywnościowe

STREP
T5.4.6.6 Ryzyko choroby od systemów
klatkowych


Dostarczenie danych liczbowych o ryzyku
konsumenckim dot. zanieczyszczeń jaj
(wynikających z wprowadzania nowych
klatek)
Redukcja dodatkowego ryzyka
wynikającego z innowacyjności
Tematyka konkursu
7. Wpływ żywienia zwierząt na zdrowie
człowieka
Cel:
Zrozumienie wpływu żywienia zwierząt na
zdrowie człowieka, włączając OGM i
podgatunki różnego pochodzenia.
7. Wpływ żywienia zwierząt na
zdrowie człowieka

T5.4.7.1 Kontrola bezpieczeństwa paszy

STREP
Nowe techniki śledzenia obecności
niepożądanych substancji w paszy
zwierząt:




Protein
Substancji organicznych,
Leków farmakologicznych, antybiotyków
Wykorzystanie technik w krajach
eksportujących do UE,
Tematyka konkursu
8. Zagrożenia dla zdrowia występujące w
środowisku
Cel:
Identyfikacja czynników wpływających na
zdrowie ludzkie, zrozumienie i działań i
ograniczenie i ich negatywnego
wpływu
8. Zagrożenia dla zdrowia
występujące w środowisku

T5.4.8.1 Badanie przyczyn alergicznych

IP

Nieinwazyjne metody wykorzystujące
techniki genomiczne i proteomiczne.
Skupienie badań nad:



Zmianami w środowisku, żywieniu i stylu życia
Uczestnictwo producentów testerów
pożądane
Uczestnictwo krajów spoza UE pożądane
8. Zagrożenia dla zdrowia
występujące w środowisku

STREP
T5.4.8.2 Badania nad długotrwałym wpływem
odkażonej wody pitnej na zdrowie człowieka




Badanie ryzyka: raka, przedwczesnego porodu,
poronienia,
Analiza ryzyka/korzyści – zawartości
drobnoustrojów lub chemii
Udział SMEs mierzącego skażenie wody pożadany
Udział krajów trzecich pożądany
8. Zagrożenia dla zdrowia
występujące w środowisku

STREP
T5.4.8.3 Patogeny w źródłach wody
pitnej




Zebranie wiedzy nad występowaniem
patogenów w źródłach wody pitnej
Badanie ich wpływu na zdrowie ludzkie
Opracowanie nowych metod wykrywania i
pomiaru patogenów
Pożądany udział SMEs
Dobre rady


Przejrzeć listę już dofinansowanych projektów
w 1-szym i 2-gim callu – nie powielać
tematów, a jedynie je uzupełniać i
kontynuować
Realizować przyjęte polityki europejskie:


Environmental Technology Action Plan (ETAP) http://europa.eu.int/comm/environment/etap/
the Life Sciences and Biotechnology Action Plan http://europa.eu.int/comm/biotechnology/introduc
tion_en.html
Dobre rady



the European Environmental Health Strategy
(SCALE initiative) http://europa.eu.int/comm/environment/health/in
dex_en.htm
Zalecane jest aby 15% budżetu projektu
przypadło na MŚP
Popierana jest współpraca międzynarodowa
(INCO, kraje trzecie)