Schemat Złamania żeber Objawy: zmiana zabarwienia skóry nad miejscem uszkodzenia, ból w miejscu zadziałania urazu, nasilający się podczas kaszlu, głębszego wdechu, przy poruszaniu się. Postępowanie Nie ma specjalnego postępowania w przypadku złamania żebra - nie jest zalecane unieruchamianie klatki piersiowej poprzez założenie opaski elastycznej. Niestabilna klatka piersiowa Definicja: o niestabilnej klatce piersiowej można mówić w przypadku złamania trzech lub więcej żeber w dwóch miejscach Skutki W wyniku tego uszkodzenia, poszkodowany wykonuje opaczne ruchy klatką piersiową i ma zaburzenia oddychania. Objawy Objawy Objawy ból, zaburzenia oddychania, opaczne ruchy klatki piersiowej oddech paradoksalny. Oddech paradoksalny polega na tym, że w trakcie wdechu uszkodzona część klatki piersiowej zapada się, a pozostała unosi się Oddech paradoksalny Postępowanie Wezwanie pomocy. Udrożnienie dróg oddechowych. Ustabilizowanie klatki piersiowej, poprzez unieruchomienie złamanych żeber. Początkowo mogą to być ręce ratownika. Można poszkodowanego położyć na uszkodzonym boku pozycja taka stabilizuje złamane żebra - poprawia oddychanie oraz zmniejsza ból. Krwawienie do jamy opłucnowej Definicja: krwawienie do opłucnej to gromadzenie się krwi w jamie opłucnowej - określane jest też krwiakiem opłucnej. Skutki Napływająca do opłucnej krew może pochodzić z uszkodzonych naczyń ściany klatki piersiowej, dużych naczyń znajdujących się wewnątrz klatki piersiowej oraz z płuc. Skutki Krwawienie może doprowadzić do rozwinięcia się wstrząsu hypowolemicznego, a gromadząca się krew w opłucnej, wskutek ucisku na płuco, do zaburzeń oddychania. Objawy przy gromadzeniu się krwi w jamie opłucnowej objawy mogą być podobne, jak w przypadku odmy opłucnowej: • zaburzenia oddychania, • nadmierne wypełnienie żył szyjnych, przy masywnym krwawieniu — objawy wstrząsu hypowolemicznego (wtedy żyły szyjne są zapadnięte). Postępowanie Wezwanie pomocy! Udrożnienie dróg oddechowych. Postępowanie Często, gdy poszkodowany jest przytomny - pozycja siedząca lub półsiedząca poprawia oddychanie. Jeśli stwierdza się objawy wstrząsu hypowolemicznego pozycja przeciwwstrząsowa. Postępowanie W przypadku stwierdzenia obecności penetrującego ciała obcego w klatce piersiowej, np. pręta, noża należy je ustabilizować poprzez przyłożenie opatrunku. Takiego ciała obcego nie wolno usuwać na miejscu zdarzenia! Grozi to powstaniem otwartej rany klatki piersiowej - odmy opłucnowej oraz masywnym krwawieniem. Odmy Definicja: Odmą opłucnową nazywamy obecność powietrza w jamie opłucnowej. Odmy Przyczyny: Uraz penetrujący klatki piersiowej, Uszkodzenie tchawicy, oskrzeli, lub miąższu płucnego, najczęściej urazowe. Skutki Upośledzenie wentylacji na skutek ucisku miąższu płucnego poprzez nagromadzone powietrze w jamie opłucnowej. Odma urazowa Przyczyny: uszkodzenie opłucnej przez złamane żebro w przebiegu wypadków komunikacyjnych, upadków z wysokości, masażu pośredniego serca, uszkodzenie ściany klatki piersiowej przez ciało obce (zakłucie nożem), Objawy objawy typowe dla odmy (ból w klatce piersiowej - ostry, kłujący, kaszel, duszność, sinica, utrata przytomności, zmniejszona ruchomość klatki piersiowej po stronie odmy, osłabienie szmerów oddechowych po stronie odmy), widoczna rana klatki piersiowej, przedmiot wywołujący odmę może tkwić dalej w ranie, Objawy syk towarzyszący ruchom oddechowym słyszalny w miejscu uszkodzenia ściany klatki piersiowej spowodowany przeciekiem powietrza. Objawy Postępowanie Udrożnij drogi oddechowe. Ranę otwartą klatki piersiowej zabezpiecz szczelnym, najlepiej foliowym, jałowym opatrunkiem, ma to za zadanie zapobiegać dalszemu dopełnianiu się odmy. Jeśli nim nie dysponujemy - ranę przykryj ręką, lub poszukaj inny materiał, którym musisz przykryć ranę. Postępowanie Pozostaw ciało obce penetrujące ścianę klatki piersiowej w miejscu, w którym je znalazłeś, aby nie powodowało dalszych uszkodzeń, jedynie ustabilizuj jego pozycję, dopóki tkwi w ranie stanowi naturalną tamponadę, ranę wokół uszczelnij w celu uniknięcia pogłębiania się odmy. Postępowanie Postępowanie Połóż poszkodowanego na chorym boku, w ten sposób zapewnisz stabilizację klatki piersiowej. Wezwij pomoc. Kontroluj podstawowe czynności życiowe. Postępowanie W przypadku odmy otwartej obustronnej postępowanie nieco różni się od opisanego powyżej, jest to spowodowane faktem, że miąższ obu płuc jest uciśnięty przez powietrze gromadzące się w jamach opłucnowych, do założenia opatrunku może więc dojść dopiero po rozprężeniu zapadniętych płuc. Postępowanie Efekt ten uzyskujemy, wykonując wdechy analogiczne do tych w trakcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Opatrunek zakładamy na szczycie wdechu, kiedy to płuca są maksymalnie rozprężone. Postępowanie Odma wentylowa Definicja: odma wentylowa powstaje w przypadku izolowanego uszkodzenia opłucnej trzewnej z wytworzeniem mechanizmu wentylowego. Skutki każdy wdech powoduje dopełnianie się odmy bez możliwości ewakuacji powietrza z opłucnej w trakcie wydechu, gromadzące się w opłucnej powietrze uciska pierwotnie płuco po stronie uszkodzenia, następnie jest przyczyną przesunięcia śródpiersia na stronę zdrową oraz upośledzenia wentylacji zdrowego płuca, Skutki rosnące w klatce piersiowej ciśnienie zmniejsza powrót krwi żylnej do serca (żylne naczynia krwionośne są szczególnie wrażliwe na ucisk). Objawy silny ból w klatce piersiowej - nagły, może mieć charakter kłujący, płytki i szybki oddech, duszność, sinica, poszerzone żyły szyjne, objawy wstrząsu na skutek spadku powrotu krwi żylnej do serca. Objawy Nie leczona prowadzi do utraty przytomności i zatrzymania krążenia. Postępowanie Odmę wentylową należy odbarczyć poprzez nakłucie grubą igłą drugiej przestrzeni międzyżebrowej w lini środkowoobojczykowej, na igłę należy nałożyć gumowy balon z niewielkim otworem, co zamykając koniec igły w trakcie wdechu wyeliminuje niekontrolowany napływ powietrza do jamy opłucnowej przez igłę, natomiast w momencie wydechu powietrze będzie mogło się ewakuować przez otwór w balonie Postępowanie Urazy brzucha Izabella Wojciechowska Skutki Uraz brzucha może spowodować uszkodzenie powłok jamy brzusznej i narządów wewnętrznych np. wątroby, śledziony, żołądka, jelit – co może spowodować zapalenie jamy otrzewnowej. Może również dojść do wydostania się narządów jamy brzusznej na zewnątrz czyli do wytrzewienia. Objawy rana powłok brzusznych – mogą być widoczne jelita, zmiana zabarwienia powłok jamy brzusznej ból brzucha, bolesny brzuch na ucisk, tzw. obrona mięśniowa, Objawy powiększający się obwód brzucha – często sugeruje masywny krwotok wewnętrzny, objawy wstrząsu, spłycenie oddechu –dla zmniejszenia bólu. Postępowanie Wezwanie pomocy. Jeżeli nie ma objawów wstrząsu – ułożenie poszkodowanego w pozycji półleżącej ze zgiętymi nogami. W przypadku wstrząsu – ułożenie w tzw. pozycji przeciwwstrząsowej – z uniesionymi kończynami dolnymi o 30 stopni. Postępowanie Kontrola oddechu i tętna. Jeżeli doszło do wytrzewienia, tzn. narządy wydostają się na zewnątrz jamy brzusznej, należy pokryć je wilgotnym, jeśli dostępnym jałowym opatrunkiem i nie wolno wprowadzać ich do jamy brzusznej. Jeżeli widoczne są tkwiące w powłokach jamy brzusznej ciała obce, to nie wolno ich usuwać, należy zabezpieczyć je opatrunkiem stabilizującym. Urazy miednicy Izabella Wojciechowska Przyczyny upadki z wysokości wypadki komunikacyjne Skutki Urazy miednicy powodują masywne krwawienia, może dojść do uszkodzenia pęcherza moczowego i cewki moczowej, odbytnicy a także do uszkodzenia nerwów i naczyń krwionośnych w tej okolicy. Objawy ból, niemożność poruszania kończynami dolnymi i chodzenia, krwotok wewnętrzny lub zewnętrzny i objawy wstrząsu, krwiomocz przy uszkodzeniu układu moczowego. Postępowanie Wezwanie pomocy Ocena stanu poszkodowanego, szczególnie gdy istnieje krwawienie Unieruchomienie miednicy i obu kończyn Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego Kręgosłup Przyczyny Upadek z wysokości. Niezręczny upadek podczas ćwiczeń gimnastycznych lub na trampolinie. Nurkowanie do płytkiego basenu. Upadek z konia lub motocykla. Przyczyny Nagle zmniejszenie prędkości pojazd motorowego (np. zderzenie czołowe). Ciężki przedmiot uderzający w plecy. Uszkodzenie głowy lub twarzy. Uderzenia w głowę. Uwaga Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego mogą towarzyszyć urazom głowy. Skutki Urazy kręgosłupa mogą powodować złamania kręgów, przemieszenia krążków międzykręgowych i doprowadzić do ucisku rdzenia kręgowego np. przez odłam kostny. Urazy doprowadzają do przerwania jego ciągłości oraz uszkodzenia nerwów rdzeniowych. Objawy Uszkodzenia kręgosłupa: ból w przypadku złamania kręgów, stwierdzana przy badaniu poszkodowanego bolesność wyrostków ościstych, zniekształcenie krzywizn kręgosłupa: garb, uskok, ograniczenie ruchomości kręgosłupa np. przymusowe ustawienie głowy. Uszkodzenie rdzenia kręgowego możliwość wystąpienia zaburzeń oddychania w przypadku uszkodzenia odcinka szyjnego, porażenie kończyn, tułowia, pęcherza moczowego, zwieracza odbytu poniżej miejsca uszkodzenia. Rdzeń kręgowy Postępowanie Wezwanie pomocy. Unieruchomienie głowy i szyi oraz tułowia. Ocena funkcji życiowych – tętno, oddech. Jeżeli poszkodowany nie wymaga resuscytacji krążeniowo-oddechowej nie należy go poruszać do czasu przyjazdu karetki pogotowia. Postępowanie Jeżeli poszkodowany wymaga resuscytacji, udrażniamy drogi oddechowe przez wysunięcie żuchwy. Jeżeli poszkodowany musi być przeniesiony, jest to możliwe po uprzednim unieruchomieniu głowy, szyi i tułowia.