DZIAŁ I. BUDOWA ATOMÓW ( zakres rozszerzony) Nr Lp. lekcji 1. 2. 1. 2. Temat lekcji Składniki atomów. Jądro atomowe. Izotopy. Wiadomości ucznia (P) Uczeń wie: z czego składa się atom; jak oddziałują ze sobą składniki atomów; co to jest liczba atomowa i promień atomowy; 3. 3. Przemiany jądrowe. 4. 4. Substancje promieniotwórcze w przyrodzie. z czego składają się jądra atomowe; co to są izotopy i czym się różnią; co to są nuklidy. jakie są naturalne i sztuczne przemiany jądrowe; co to jest rozpad α i β. które pierwiastki chemiczne ulegają samorzutnemu rozpadowi; co to jest okres połowicznego rozpadu. Umiejętności ucznia (PP) Uczeń umie: korzystając z tablicy Mendelejewa podawać dla danego atomu: całkowitą liczbę elektronów, protonów i neutronów; ładunek jądra; liczbę powłok elektronowych; liczbę elektronów walencyjnych ( dla pierwiastków grup głównych). zapisywać symbole izotopów na podstawie ich nazwy i odwrotnie; wykonywać obliczenia związane z zawartością procentową izotopów. układać równania przemian jądrowych naturalnych i sztucznych. wyjaśnić działanie substancji promieniotwórczych na organizmy żywe; rozwiązywać zadania z wykorzystaniem okresu 5. 5. Elektron w ujęciu mechaniki kwantowej 6. 6. Atom wodoru. Powłoki i podpowłoki elektronowe. 7. 7. Obszar orbitalny. 8. 8. Budowa atomów wieloelektronowych. jaka jest historia badań nad budową atomu; co to jest dualizm korpuskularno – falowy; co to jest zasada nieoznaczoności Heisenberga; co to są tory elektronów i powłoki elektronowe; co to są stany stacjonarne elektronów i w jaki sposób może nastąpić ich zmiana; jakie są symbole i pojemność powłok. co to są liczby kwantowe i jakie mogą przyjmować wartości; co to są powłoki i podpowłoki elektronowe oraz poziomy orbitalne; jaka jest pojemność powłok i podpowłok elektronowych. co to są obszary orbitalne; jakie liczby kwantowe i w jaki sposób mają wpływ na obszary orbitalne. dlaczego do układów wieloelektronowych stosuje się przybliżone połowicznego rozpadu. na czym polega kwantowanie energii elektronów; obliczać maksymalne ilości elektronów w danej powłoce; zapisać konfigurację powłokową i podać liczbę elektronów walencyjnych dla pierwiastków grup głównych. za pomocą liczb kwantowych opisywać stany kwantowe; ustalać liczbę stanów kwantowych w powłokach, podpowłokach i poziomach orbitalnych; ustalać liczbę poziomów orbitalnych w powłokach i podpowłokach. - wykonywać szkic konturu orbitalu s i orbitalu p. zapisywać konfigurację powłokową dla wszystkich pierwiastków; metody obliczeń i jakie dają one wyniki; na jakich zasadach ze wzrostem liczby atomowej wzrasta liczba elektronów w powłokach. czego dotyczy i jak brzmi zakaz Pauliego i reguł Hunda. 9. 9. Reguła Hunda i zakaz Pauliego. 10. 10. Zależność budowy atomu od położenia w układzie okresowym. jak z budowy atomu wynika prawo okresowości (ujęcie makro- i mikroskopowe); co to są bloki konfiguracyjne w układzie okresowym. Co to jest okres, grupa poboczna i główna; 11. 12. 13. 11. 12. 13. Powtórzenie wiadomości. Sprawdzian pisemny. Omówienie i poprawa sprawdzianu. - wyodrębniać w zapisach konfiguracji elektronowej rdzeń i elektrony walencyjne; stosować formę graficzną zapisu elektronów na podpowłokach zgodnie z regułą Hunda i zakazem Pauliego; dysponując tablicą Mendelejewa zapisywać konfigurację powłokową, podpowłokową, zapis graficzny zgodny z regułą Hunda i skróconą konfigurację podpowłokową ( za pomocą gazu szlachetnego) zaliczać poszczególne pierwiastki do odpowiednich bloków konfiguracyjnych s, p, d i f. definiować prawo okresowości w ujęciu mikroskopowym;