BUDDA i KONFUCJUSZ Porównanie BUDDYZM Buddyzm i konfucjanizm to największe religie Chin i Dalekiego Wschodu. Jednakże w przeciwieństwie do buddyzmu konfucjanizm nie stał się religią światową. Swym zasięgiem konfucjanizm obejmuje w zasadzie tylko Chiny oraz obszary, na których zaznaczył się wpływ kultury chińskiej. Buddyzm liczący ponad 300 milionów wyznawców jest czwartym, co do wielkości systemem wierzeniowym świata, po chrześcijaństwie, islamie, i hinduizmie. Jednak buddyzm to raczej nie religia, lecz prąd duchowy lub system filozoficzny, choćby dlatego, że brak w nim pojęcia Boga. Założycielem buddyzmu był Siddhartha Gautama , zwany BUDDĄ czyli „OŚWIECONYM” lub „PRZEBUDZONYM”. KONFUCJANIZM Konfucjanizm podobnie jak buddyzm nie jest systemem religijnym, lecz doktryną filozoficzno – społeczno - etyczną, kładącą nacisk na doskonalenie osobowości, współżycie ludzi i sposoby rządzenia. Twórcą konfucjanizmu był Konfucjusz . BUDDA BUDDA (ok. 566-486 p.n.e.) i KONFUCJUSZ KONFUCJUSZ (ok.551-479 p.n.e.) BUDDA i Prawdziwe imię : KONFUCJUSZ Prawdziwe imię : Kong Qiu, zwany także Kongfuzi, K’ung fu-tsy, czyli Mistrz K’ung Urodził się w chińskim księstwie Lu. Pochodził z biednej szlacheckiej rodziny. Jego ojciec był urzędnikiem wojskowym, umarł kiedy syn miał 3 lata. Wychowała go samotnie matka, poznał biedę i trudy życia. Od małego musiał fizyczną pracą zarabiać na siebie. Siddhartha Gautama Budda urodził się na nizinie Teraju leżącej u podnóża Himalajów, w granicach współczesnego Nepalu. Był wychowanym w przepychu księciem małego państewka. Jako młody człowiek wiódł wygodne i szczęśliwe życie. Został on odseparowany od życia codziennego. BUDDA i KONFUCJUSZ Siddhartha w wieku 16 lat poślubił Jasodharę, córkę sąsiedniego wodza, i miał z nią syna Rahulę. W wieku 19 lat ożenił się i rozpoczął karierę urzędniczą. Zdobył sławę człowieka niezwykle uczonego, miał znać na pamięć klasyczną „Księgę Pieśni”. Był kolejno naczelnikiem spichlerzy, nadzorcą pól książęcych i ludzi doglądających zwierząt ofiarnych. W wieku 29 lat uświadomił sobie nieuchronność choroby, śmierci i starości. Odszedł z pałacu wyrzekając się bogactwa i chcąc znaleźć ucieczkę od cierpienia oraz sens istnienia. Przez sześć lat oddawał się różnym dostępnym praktykom medytacyjnym oraz skrajnej ascezie. Był doskonale wykształcony. Znał się na etykiecie, muzyce, łucznictwie, powożeniu zaprzęgiem, kaligrafii i arytmetyce, poezji i historii. Został więc znakomitym nauczycielem. W 530 p.n.e. założył szkołę, w której uczono pisma, zasad zachowania się i podstawowej wiedzy BUDDA i Jednak po 6 latach intensywnych praktyk zdał sobie sprawę, że surowe umartwianie i posty są równie pozbawione sensu, co poprzednie życie w przepychu. Mając 35 lat, doznał pod drzewem figowym (zwanym odtąd drzewem bo) oświecenia (bodhi), gdy trwał w medytacji. Wtedy nazwał się Buddą („przebudzonym”). Po osiągnięciu tego stanu, przez 45 lat głosił własne nauki, stając się bodhisattwą. Starał się głosić ludziom wiedzę o tym, co odkrył o naturze rzeczywistości i o tym jak można wykroczyć poza stan ludzki. KONFUCJUSZ W 517 roku p.n.e. (miał 34 lata) udał się do stolicy królestwa Czou, gdzie spotkał wybitnego filozofa Laozi. To spotkanie zaważyło na dalszym życiu Konfucjusza. W rodzinne strony powrócił bowiem już jako uznany mędrzec. Pełnił w Lu wiele ważnych funkcji publicznych, lecz na skutek intryg popadł w niełaskę księcia. W towarzystwie kilku uczniów przez 12 lub 14 lat błąkał się po sąsiednich państwach głosząc swoją naukę. W 483 p.n.e. wrócił do Lu i zadowolił się pozycją nauczyciela. BUDDA i KONFUCJUSZ Istotę nauki BUDDY stanowią cztery szlachetne prawdy buddyzmu: 1. Wszelkie istnienie nieuchronnie wiąże się z cierpieniem . 2. 3. 4. Przyczyną cierpienia jest pragnienie i żądza. Całkowite wygaszenie pragnień prowadzi do usunięcia cierpienia. Ostateczne wyzwolenie (nirwana) osiąga się poprzez praktykowanie zasad „szlachetnej ośmiorakiej ścieżki”: poznania, postanowienia, słowa, czynu (karman), życia (jego sposobie), wysiłku, myślenia oraz medytacji. 1. 2. Nauki Konfucjusza koncentrowały się wokół bezkonfliktowego społeczeństwa i zasad rządzenia. Społeczeństwo opiera się na pięciu związkach zależności i wzajemnych zobowiązaniach: Dobroć księcia- lojalność poddanego. Miłość ojca- przywiązanie syna. 3. Życzliwość starszych- szacunek młodszych. 4. Sprawiedliwość mężaposłuszeństwo kobiety. 5. Wierność przyjaciela- wzajemność przyjaciela. BUDDA i JEDNYM SŁOWEM: GDY NICZEGO NIE BĘDZIEMY CHCIEĆ, NIGDY NIE POCZUJEMY SIĘ SMUTNI, BO NIC I NIKT NIE ZDOŁA NAS ZRANIĆ ! Żeby jednak to osiągnąć, potrzeba wielu lat medytacji i pracy nad sobą. KONFUCJUSZ PODSUMOWUJĄC: Konfucjusz postrzegał państwo jako przedłużenie rodziny, a władcę jako ojca ludu. W swoim ideale etycznym kładł nacisk na trzy zalety, które powinny mieć człowiek szlachetny: roztropność, miłosierdzie i odwaga. Łączyło się z tym przestrzeganie pięciu starych cnót chińskich: humanitarność; uczciwość; znajomość etykiety; szczerość; mądrość , czyli dążenie do zdobywania wiedzy. Cechy te miały czynić człowieka szlachetnym, gdyż tylko on mógł sprostać obowiązkom rządzenia lub pomagania w rządzeniu. BUDDA i Budda umarł w niewielkim mieście Kusinara leżąc między dwoma drzewami sala, które cudownie zakwitły, choć nie była to pora ich kwitnienia. Mimo że częstokroć powiada się, iż Budda zmarł zjadłszy zatrutą wieprzowinę podaną mu przez świeckiego wyznawce, z relacji zawartej w Kazaniu o Wielkim Zgaśnięciu jasno wynika, że po tym zdarzeniu doszedł on do zdrowia i umarł w jakiś czas póżniej, najwyraźniej z przyczyn naturalnych. Buddyzm nie stara się wyjaśnić problemu pochodzenia człowieka, nie opiera się na mitach czy Bogu. Źródłem objawienia jest nie Bóg, a sam człowiek, który dzięki medytacjom osiągnął stan przebudzenia. KONFUCJUSZ Konfucjusz pochowany został w Qufu, gdzie do dziś znajduje się jego grób. Jego proste, nauki są wciąż popularne w Chinach i innych krajach Dalekiego Wschodu. W swej nauce w ogóle nie odwoływał się do sił nadprzyrodzonych, jako jedyny z twórców wielkiej doktryny nie twierdził, że pochodzi ona z jakiegokolwiek boskiego źródła czy też natchnienia niedostępnego dla innych ludzi. BUDDYZM I KONFUCJANIZM Około IV wieku n.e., kiedy do Chin dotarł buddyzm - bardzo szybko oba systemy zaczęły się przenikać i uzupełniać. Oba te nurty wprowadzały swoistą równowagę: konfucjanizm- stałość władzy i szacunek dla niej, buddyzm- zaspokojenie ludzkiego pragnienia obrzędów i świętych ksiąg. WNIOSKI Buddyzm przerodził się w późniejszym czasie w kult samego Buddy. Jego ideą przewodnią było umrzeć raz na zawsze, by uniknąć cierpienia i zjednoczyć się ze światem duchowym; jeśli się to nie udało, dusza skazana była na reinkarnację (utożsamianą głównie z pokutą i nowymi cierpieniami). Konfucjanizm był znacznie bardziej praktyczny. Stanowił moralną ścieżkę, mówił co wolno, a czego nie wolno, jak powinno być i co robić by móc się cieszyć idealnym życiem codziennym. Jedno i drugie miało służyć osiągnięciu osobistego szczęścia (choć szczęście było rozumiane zupełnie różnie). Źródła Wikipedia – wolna encyklopedia internetowa Encyklopedia Audiowizualna Britannica – Filozofia i religia. Wyd.KURPISZ S.A. , Poznań 2006 Portal wiedzy Onet.pl Internetowa Encyklopedia PWN Dziękuję za uwagę. Anna Stasiewicz klasa Va