OPINIA I ORZECZENIE PORADNI PSYCHOLOGICZNO

JAKO FORMA POMOCY SZKOLE
W PRACY Z UCZNIEM ZE
SPECJALNYMI POTRZEBAMI
EDUKACYJNYMI.

wcześniejszego przyjęcia dziecka do szkoły podstawowej oraz odroczenia
rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego

pozostawienia ucznia klasy I-III szkoły podstawowej na drugi rok w tej
samej klasie

objęcia ucznia nauką w klasie terapeutycznej;

dostosowania wymagań edukacyjnych
wynikających z programu nauczania do
indywidualnych potrzeb psychofizycznych i
edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono
zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub
specyficzne trudności w uczeniu się,
uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom;
zwolnienia ucznia z wadą słuchu lub z
głęboką dysleksją rozwojową z nauki
drugiego języka obcego;
udzielenia zezwolenia na indywidualny
program lub tok nauki;
 przyjęcia ucznia gimnazjum do oddziału przysposabiającego
do pracy;
 przyjęcia do klasy pierwszej szkoły ponadgimnazjalnej:
zasadniczej szkoły zawodowej, liceum ogólnokształcącego,
liceum profilowanego i technikum, a także klasy pierwszej
szkoły średniej na podbudowie programowej szkoły
zasadniczej, szkoły policealnej i szkoły pomaturalnej,
kandydata z problemami zdrowotnymi, ograniczającymi
możliwości wyboru kierunku kształcenia ze względu na stan
zdrowia;
› przystąpienia ucznia lub absolwenta z
zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi
lub ze specyficznymi trudnościami w
uczeniu się odpowiednio do sprawdzianu
przeprowadzanego w ostatnim roku nauki
w szkole podstawowej, egzaminu
przeprowadzanego w ostatnim roku nauki
w gimnazjum, egzaminu maturalnego lub
egzaminu potwierdzającego kwalifikacje
zawodowe, w warunkach i formie
dostosowanych do indywidualnych potrzeb
psychofizycznych ucznia lub absolwenta;
Indywidualny program lub tok nauki mogą być
realizowane na każdym etapie edukacyjnym i w
każdym typie szkoły. Mogą dotyczyć jednego,
kilku lub wszystkich obowiązkowych zajęć
edukacyjnych przewidzianych w szkolnym planie
nauczania dla danej klasy.
Ocenianie, klasyfikowanie i promowanie ucznia
realizującego indywidualny program lub tok nauki
odbywa się w sposób określony w odrębnych
przepisach . Przy realizacji indywidualnego toku
nauczania klasyfikacja następuje na podstawie
egzaminu klasyfikacyjnego.
 oznaczenie poradni wydającej opinię;
 imię i nazwisko dziecka, którego dotyczy opinia, datę
i miejsce jego urodzenia oraz miejsce zamieszkania,
a w przypadku ucznia - również nazwę i adres szkoły
oraz oznaczenie klasy, do której uczeń uczęszcza;
 stanowisko poradni w sprawie, której dotyczy opinia,
oraz szczegółowe jego uzasadnienie;
 wskazanie odpowiedniej formy pomocy, w
szczególności pomocy psychologicznopedagogicznej udzielanej w przedszkolu, szkole lub
placówce, stosownie do potrzeb, oraz szczegółowe
uzasadnienie wskazanej formy pomocy.

dokument zawierający w sprawie dziecka decyzję
zespołu orzekającego działającego przy poradni.

orzeczenie ma wartość decyzyjną a wykonanie tej
decyzji jest dla dyrektora szkoły obligatoryjne.

Orzeczenia są wydawane na podstawie:
Rozporządzenia MEN z dnia 12 lutego 2001r. w sprawie
orzekania o potrzebie kształcenia specjalnego lub
indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży oraz
szczegółowych zasad kierowania do kształcenia
specjalnego lub indywidualnego nauczania /Dz. U.
Nr 13, poz.114/


orzeczenia o potrzebie kształcenia
specjalnego dzieci i młodzieży z zaburzeniami
i odchyleniami rozwojowymi, wymagających
stosowania specjalnej organizacji nauki i
metod pracy, w tym o potrzebie zajęć
rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci
z upośledzeniem umysłowym w stopniu
głębokim,
orzeczenia o potrzebie indywidualnego
nauczania dzieci i młodzieży, których stan
zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia
uczęszczanie do szkoły,

Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego
wydaje się dla uczniów i wychowanków:
› niesłyszących i słabo słyszących,
› niewidomych i słabo widzących,
› z niepełnosprawnością ruchową,
› z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim,
› z upośledzeniem umysłowym w stopniu
umiarkowanym lub znacznym,






z autyzmem,
z niepełnosprawnościami sprzężonymi,
zagrożonych niedostosowaniem społecznym,
niedostosowanych społecznie,
z zaburzeniami zachowania,
zagrożonych uzależnieniem.

„ nauczyciel jest obowiązany na podstawie
opinii poradni psychologicznopedagogicznej dostosować wymagania
edukacyjne do indywidualnych potrzeb
psychofizycznych edukacyjnych ucznia, u
którego stwierdzono zaburzenia i
odchylenia rozwojowe lub specyficzne
trudności w uczeniu się , uniemożliwiające
sprostanie tym wymaganiom.”
I. Uczniowie z zaburzeniami rozwojowymi
wymagają stosowania specjalnej
organizacji nauki - treści, metod i
warunków pracy, dlatego otrzymują z
poradni orzeczenia do kształcenia
specjalnego. W przypadku ucznia
posiadającego orzeczenie
dostosowanie wymagań może nastąpić
na podstawie tego orzeczenia.
II. Uczniowie z odchyleniami rozwojowymi
z indywidualnymi opóźnieniami rozwoju
w stosunku do ustalonych norm, nie
będące jednak zaburzeniami z uwagi na
niewielkie nasilenie objawów,
ograniczony zakres i czas trwania. Do
odchyleń rozwojowych należy m.in.
inteligencja niższa niż przeciętna.
III. Uczniowie ze specyficznymi trudności
w uczeniu się czyli specyficznymi
rozwojowymi zaburzeniami umiejętności
szkolnych i zaburzeniami w uczeniu się ,
które nie są spowodowane niskimi
możliwościami intelektualnymi, słabym
poziomem dydaktycznym szkoły lub
czynnikami kulturowymi -
Uczniowie z odchyleniami rozwojowymi
i specyficznymi trudnościami
w uczeniu się
otrzymują z poradni
opinie w sprawie dostosowania wymagań
edukacyjnych .

Podstawowym celem dostosowania
wymagań jest wyrównanie szans
edukacyjnych uczniów oraz
zapobieganie wtórnym zaburzeniom
sfery emocjonalno- motywacyjnej.
Dostosowanie polega na modyfikacji
procesu edukacyjnego, umożliwiającej
uczniom sprostanie wymaganiom.
-warunki procesu edukacyjnego tj
zasady, metody, formy, środki
dydaktyczne
 -zewnętrzną organizację nauczania ( np.
posadzenie ucznia słabosłyszącego w
pierwszej ławce)
 -warunki sprawdzania poziomu wiedzy i
umiejętności ( metody i formy
sprawdzania i kryteria oceniania )

Opinia

W sprawie: dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu

Stanowisko poradni: stwierdza się , iż :

nauczania do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u
którego stwierdzono
zaburzenia i odchylenia rozwojowe.
Uczeń – ………….
Jest uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych i wymaga dostosowania
wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do jego indywidualnych
potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych, z uwagi na stwierdzone u niego zaburzenia i
odchylenia rozwojowe.

Uzasadnienie stanowiska poradni:

Wnioski postdiagnostyczne:

Wskazania
1.
2.
3.
4.
Uczniowie z niepełnosprawnościami
sprzężonymi (trzech uczniów)
Uczeń słabowidzący z oczopląsem
Uczeń z upośledzeniem w stopniu
lekkim
Uczeń z niepełnosprawnością ruchową

Nie stanowi odrębnej, ściśle określonej jednostki
chorobowej, ale jest zespołem wielu objawów
chorobowych. U dzieci z MPD stwierdza się
różnego stopnia i różnej lokalizacji niedowłady
kończyn, połączone ze wzmożonym napięciem
mięśniowym, ruchy mimowolne, zaburzenia
równowagi. Oprócz dominujących zaburzeń
ruchowych, MPD towarzyszyć mogą różnego
stopnia opóźnienia rozwoju umysłowego,
zaburzenia zachowania, padaczka, uszkodzenia
narządu wzroku, słuchu i nieprawidłowości w
rozwoju mowy.
Przejawiają się mniejszą precyzją
ruchów i wolniejszym ich tempem.
Chodzi tu zarówno o motorykę dużą, tj.
zaburzenia koordynacji dużych grup
mięśniowych, jak również o zaburzenia
motoryki małej, tj. rozwoju manualnego.
Zaburzenia ruchowe (ogólna
niezręczność ciała):









ruchy mało płynne,
nieskoordynowane
nienadążanie w bieganiu za
innymi dziećmi
niechęć do jakichkolwiek zabaw
nieudolne próby wykonywania
ćwiczeń, gdy nikt nie widzi
niezręczność w łapaniu, rzucaniu,
kopaniu piłki
problemy z wykonywaniem
najprostszych ćwiczeń
wzmożone napięcie mięśniowe
nieprawidłowa koordynacja
wzrokowo - ruchowa
ruchy sztywne i pozbawione
naturalnej swobody, mogą być
gwałtowne lub bardzo powolne





dostosować ćwiczenia do
możliwości dziecka
chwalić za każdą próbę podjęcia
działania
pomagać w wykonywaniu
ćwiczeń
na lekcjach wych. fizycznego
można przydzielić drugiego
ucznia, który będzie czuwał nad
poprawnością wykonywanych
ćwiczeń
oceniać przygotowanie ucznia do
zajęć, jego zaangażowanie
i chęć działania
Zaburzenia manualne:






mogą występować na tle
ogólnego opóźnienia ruchowego
lub mieć charakter izolowany
osłabiona precyzja ruchów
palców i dłoni, a co za tym idzie,
nieprawidłowe odtwarzanie
znaków graficznych
wolne tempo wykonywania
różnych czynności, w tym pisania
pismo niekształtne, niestaranne
wychodzenie poza linię
nadmierne napięcie mięśniowe,
co prowadzi do zbyt mocnego
naciskania ołówka, długopisu,
zbyt małe napięcie mięśniowe
prowadzi zaś do słabej
chwytliwości palców, stąd linie
rysunku są nikłe, ledwo widoczne,





nie krytykować ucznia, jego
brzydkiego pisma,powolnego
tempa pracy, niezręczności
ruchów
onie oceniać zeszytów od strony
graficznej
oceniać wkład pracy ucznia a nie
stronę estetyczną prac
plastycznych
służyć pomocą przy sporządzaniu
wykresów i rysunków
geometrycznych lub
przygotowywać je dla ucznia
notatki z lekcji powinny być
krótkie lub przygotowywane z
pomocą nauczyciela

Dzieci upośledzone umysłowo w stopniu
lekkim charakteryzuje przede wszystkim
upośledzona zdolność myślenia
abstrakcyjnego oraz nieudolność
syntetycznego ujmowania zdobytych
wiadomości i wiązania ich w logiczne
całości, a stąd wypływa ubóstwo
wnioskowania i sądów.
OBJAWY ZABURZEŃ
WSKAZÓWKI DLA
NAUCZYCIELI
Uwaga:
 skoncentrowana na
materiale konkretnym
słaba i krótka
koncentracja na materiale
abstrakcyjnym
 ograniczony okres uwagi
Pamięć:
obniżone funkcje pamięci
logicznej i dowolnej
wolne tempo uczenia się


pracować z uczniem na
konkretach uwzględniając
jego krótkotrwały okres
koncentracji
atrakcyjny wizualnie
materiał podawać
etapami, krótkimi porcjami
wykorzystywać w pracy z
uczniem jego dobry poziom
pamięci operacyjnej oraz
uwzględniaćwolne tempo
uczenia się
 dawać więcej czasu na
opanowanie materiału

Mowa:




opóźniony rozwój mowy
oraz jej wady
ubogi słownik
formułowanie zdań w 5-6
roku życia
trudności z
wypowiadaniem myśli,
przytaczaniem
argumentów




pamiętać, że uczeń ma
problemy z funkcją
pamięci logicznej i
abstrahowania,
angażować ucznia do
wypowiedzi ustnej
uporządkowanej
przy ocenianiu
uwzględniać możliwości
wystąpienia błędów
mających związek z wadą
wymowy
stosować pytania
naprowadzające
Procesy wykonawcze:


motoryka opóźniony rozwój
ruchowy
brak precyzji ruchów
(niezgrabność)


w pracy z uczniem
uwzględniać brak
precyzji ruchów i ją
ćwiczyć
oceniać za wkład
pracy w wykonanie
ćwiczenia,





Obserwuj dzieci, dobieraj metody, środki dydaktyczne do ich
możliwości.
Słabowidzący mogą się szybciej męczyć ponieważ zużywają
więcej energii na patrzenie i interpretację informacji
uzyskanych drogą wzrokową.
Wykorzystuj naturalne światło, a dodatkowe oświetlenie
stosuj wg potrzeb.
Zachęcaj ucznia do korzystania ze zwykłej tablicy, zwróć
uwagę na kontrast [tablica matowa, duża, dobrze
oświetlona].
Odczytuj głośno i wyraźnie to, co jest napisane, pozwól
dzieciom podchodzić do tablicy.





Udostępniaj teksty w wersji powiększonej.
Modele i przedmioty daj do obejrzenia z bliska.
Zadawaj pytanie- „co widzisz?” aby sprawdzić i uzupełnić
słownie trafność doznań wzrokowych.
Zachęcaj do stosowania pomocy optycznych.
Zapewnij podręczniki z powiększoną czcionką.
CZYTANIE
Dzieci z uszkodzonym widzeniem napotykają na swej szkolnej
drodze liczne trudności w zakresie czytania.
Wiele z nich to:





mylenie liter o podobnych kształtach,
wyrazów o podobnej strukturze,
przestawianie liter,
nieprawidłowa technika czytania,
brak rozumienia tekstu w całości.
Dzieci słabowidzące czytają zwykle wolniej, gdyż wymagają więcej czasu na spostrzeżenie
całego wyrazu zdania. Rozumienie tekstu utrudnia koncentracja na postrzeganiu kształtu
poszczególnych liter. Dziecko słabowidzące wymaga większej uwagi i starań ze strony
nauczyciela ora zzozumienia występujących u niego zaburzeń.
PISANIE
Osoby z wadą wzroku mogą mieć
określone trudności z uwagi na obniżoną
sprawność spostrzegania i zakłóconą
koordynację wzrokowo – ruchową.
 Mogą popełniać wiele błędów:
przestawianie, mylenie, opuszczanie liter,
błędy ortograficzne, źle rozplanowana
strona zeszytu.

Na lekcjach matematyki i geometrii
wskazane jest:
 dłuższe skomplikowane działania zapisywać czytelnie
na oddzielnych karkach,
 przy zapisywaniu treści zadania uczeń powinien
stosować zapisy skrótowe,
 w geometrii należy wprowadzać uproszczone
konstrukcje z ograniczoną do koniecznych liczbą linii
pomocniczych i konstrukcje geometryczne wykonywać
na kartkach większego formatu niż zwykła kartka
papieru.

Wskazania do pracy z uczniem
słabowidzącym w zakresie czytania i
pisania




-Stosować odpowiednie światło – takie, przy którym używając
pomocy optycznych można uzyskać najlepszy kontrast i
doświetlenia np. czytanego tekstu w różnych porach dnia.
Do odznaczania czytanej linijki stosować odpowiednio
wycięty szablon, tzw. „okienko”.
Położyć pod czytaną kartkę arkusz czarnego papieru aby
uniknąć efektu prześwietlenia druku.
Do pisania używać cienkopisów, flamastrów, pisaków oraz
papieru o linijkach nie utrudniających odczytanie tekstu.
Stosować kolorowe flamastry do podkreślania, co ułatwi
orientację w odczytywanym tekście.
› Dla pokonania wymienionych trudności, na początku
nauki pisania powinny używać zeszytów o powiększonej
liniaturze i z wyraźnie zaznaczonymi liniami.
› Należy też pamiętać o tym, że dziecko z niesprawnym
wzrokiem jest mocno ograniczone w ruchu i orientacji
przestrzennej, oczekuje specjalnej pomocy na lekcjach
wychowania fizycznego, geometrii, geografii.
› W klasach starszych, gdzie program nauczania jest bardzo
szeroki uczeń słabowidzący powinien mieć możliwość
nagrywania na dyktafon dłuższych notatek.
› Powinno się zapewnić dzieciom korzystanie z kaset
z nagraniami lektur szkolnych lub urządzeń
multimedialnych.
W przypadku tych uczniów konieczne jest
dostosowanie zarówno w zakresie formy jak i treści
wymagań. Pamiętać jednak należy, że obniżenie
kryteriów jakościowych nie może zejść poniżej
podstawy programowej.
 Dzieci z inteligencją ogólną niższą niż przeciętna
nie zawsze mają zaburzone te same funkcje.
Generalnie jednak najczęściej występującymi są:
zaburzenia myślenia słowno-pojęciowego, wolne
tempo pracy i uczenia się, trudności z
koncentracją uwagi.
Ze względu na powyższe cechy konieczne jest
zastosowanie metod ułatwiających tym dzieciom
opanowanie materiału.

Wymagania co do formy mogą obejmować:
- przerabianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu
trudności,
- pozostawianie więcej czasu na jego utrwalenie
- podawanie poleceń w prostszej formie, unikanie trudnych czy
abstrakcyjnych pojęć,
- częste odwoływanie się do konkretu, przykładu,
- unikanie pytań problemowych, przekrojowych,
- wolniejsze tempo pracy,
- w miarę możliwości odrębne instruowanie dzieci,
- zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie samodzielnie
wykonać.
Jeśli dostosujemy wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb
ucznia pod względem formy (tam, gdzie to wystarcza) lub formy
i treści (tam, gdzie to konieczne) to oceniać należy go według
kryteriów obowiązujących, uwzględniając przy tym także jego własny
wkład pracy.