Światowy Dzień Zdrowia 2016 Pokonaj cukrzycę! Cukrzyca jako zagrożenie zdrowotne dla społeczeństwa! Czym jest cukrzyca? Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, która jest następstwem zaburzeń gospodarki węglowodanowej w organizmie. Konsekwencją tych zaburzeń jest podwyższony poziom glukozy we krwi, zwany hiperglikemią Gdy organizm nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub nie jest w stanie skutecznie wykorzystywać własnej insuliny w procesie metabolizmu cukrów pochodzących ze spożywanej żywności, mówimy wtedy o CUKRZYCY INSULINA to hormon regulujący poziom cukru we krwi, będącego źródłem energii potrzebnej nam do życia. Jeżeli glukoza nie może przeniknąć do komórek organizmu i pozostaje w krwiobiegu, jej stężenie może wzrastać do szkodliwego poziomu Słówko o cukrzycy – czyli jej dwa typy! Cukrzyca typu I O cukrzycy typu I mówimy kiedy organizm nie wytwarza własnej insuliny. Ten typ cukrzycy nazywany jest cukrzycą pierwotną, wieku młodzieńczego oraz jest cukrzycą insulinozależną. Osoby cierpiące na ten typ cukrzycy zmuszone są przyjmować insulinę w formie iniekcji podskórnej ETIOLOGIA CUKRZYCY TYPU I Cukrzyca typu II Kiedy gospodarka insulinowa organizmu jest nie prawidłowa – mówimy o cukrzycy typu II, która jest insulinoniezależną. Chorzy wytwarzają co prawa insulinę, ale w niewystarczającej ilości bądź organizm ma problem z prawidłowym jej wykorzystywaniem. Cukrzycę tego typu wymaga przyjmowania leków doustnych obniżających poziom glukozy we krwi . ETIOLOGIA CUKRZYCY TYPU II Pierwsze symptomy świadczące o cukrzycy Objawy cukrzycy: * Wysoki poziom cukru we krwi * Cukromocz * Ogólne osłabienie * Otyłość * Zmiany ropne na skórze * Świąd skóry * Utrata włosów * Schorzenia dziąseł * Zaburzenia smaku Powikłania w cukrzycy Główną przyczyną przewlekłych powikłań będących wynikiem cukrzycy jest długotrwale utrzymujący się zbyt wysoki poziom glukozy we krwi. Powikłania możemy podzielić na dwie główne kategorie: MIKROANGIOPATIA – przyczyną tych powikłań jest uszkodzenie małych naczyń krwionośnych MAKROANGIOPATIA – przyczyną tych powikłań jest uszkodzenie dużych naczyń krwionośnych Do mikroangiopatii zaliczamy: RETINOPATIĘ NEUROPATIĘ NEFROPATIĘ Neuropatia, czyli uszkodzenie nerwów Neuropatia może objawiać się w różnoraki sposób, a wszelkie objawy zależą od tego, które nerwy są uszkodzone. Najczęściej dochodzi jednak do polineuropatii obwodowej, która objawia się charakterystycznym uczuciem pieczenia bądź palenia dłoni i stóp. Zjawisko to występuje najczęściej w godzinach nocnych U chorych z neuropatią częściej dochodzi do powstania STOPY CUKRZYCOWEJ Nefropatia, czyli uszkodzenie nerek Polega na uszkodzeniu kłębuszków nerkowych, które są odpowiedzialne za filtrowanie krwi i usuwanie z organizmu zbędnych oraz szkodliwych produktów przemiany materii. Konsekwencją nefropatii cukrzycowej jest niewydolność nerek. Początkowo obserwuje się zwiększoną ilość albumin w moczu, a następnie zwiększone ilości białka w moczu. Kolejne stadium charakteryzuje się stopniowym zwiększeniem stężenia mocznika oraz kreatyniny we krwi. W mocno zaawansowanych stadiach konieczne jest przeprowadzanie dializ. Retinopatia, czyli uszkodzenie siatkówki Retinopatią nazywamy uszkodzenie narządu wzroku, które jest związane ze zmianami w siatkówce. Siatkówka jest odpowiedzialna za odbieranie bodźców wzrokowych, a jej uszkodzenie upośledza zdolność widzenia. W celu zapobiegania rozwojowi powinno wykonywać się badanie dna oka co najmniej raz w roku Do makroangiopatii zaliczamy: CHOROBĘ NIEDOKRWIENNĄ SERCA CHOROBĘ NIEDOKRWIENNĄ KOŃCZYN DOLNYCH CHOROBĘ NACZYŃ MÓZGOWYCH Choroba niedokrwienna serca Inaczej zwana chorobą wieńcową. Spowodowana jest zwężeniem tętnic wieńcowych odpowiedzialnych za ukrwienie serca. Następstwem nieleczonej choroby niedokrwiennej serca jest zawał serca. Wśród objawów możemy wyróżnić: palące, piekące bóle zamostkowe, zwykle występujące po wysiłku fizycznym Znacznie częściej dotyka osób chorych na cukrzycę. Choroba niedokrwienna kończyn dolnych Choroba jest wynikiem miażdżycy tętnic. W początkowym stadium objawia się bólem kończyn dolnych podczas chodzenia. Dolegliwości nasilają się w raz z rozwojem choroby, która w wyniku nasilonych zmian miażdżycowych prowadzi do martwicy dystalnych części stopy, takich jak palce, pięta Następstwem choroby jest tzw. stopa cukrzycowa Choroba naczyń mózgowych Choroba ta jest wynikiem zaburzeń ukrwienia mózgu Częstsza zapadalność na tę chorobę występuje o osób zmagających się z cukrzycą, niż u osób zdrowych. Pozostałe niepożądane skutki cukrzycy: * Zmiany kostne, w tym osteoporoza * Zaburzenia psychiczne * ŚPIĄCZKA CUKRZYCOWA będąca stanem bezpośredniego zagrożenia życia, spowodowana drastycznym wzrostem poziomu glukozy we krwi, utrzymującym się przez pewien czas Jak zapobiegać cukrzycy aby jej nie leczyć? Utrzymuj prawidłową masę ciała! Pamiętaj o aktywności fizycznej! Co najmniej 30 minut dziennie, 3 razy w tygodniu! Zdrowo się odżywiaj! Jedz 3-5 posiłków dziennie. Wybieraj owoce i warzywa, odrzucaj cukry i kwasy tłuszczowe nasycone. Nie zapomnij o badaniach przesiewowych! Badanie poziomu cukru we krwi to podstawa! Unikaj tytoniu! Cukrzyca w Polsce CO JEDENASTA OSOBA CHORUJE NA CUKRZYCĘ! Statystyki cukrzycy w Polsce Na podstawie danych Nadwodnego Funduszu Zdrowia i KoalicjiCukrzyca, podaje się, że w Polsce jest około 3,5 miliona osób chorych na cukrzycę, z czego około 1/3 z tych osób – ponad 1milion –pozostaje niezdiagnozowanych. Szacunkowo ilość chorych dotkniętych tym schorzeniem rośnie o 2,5% rocznie. Na tle całego świata, polski odsetek chorych – 9,1%, wypada on poniżej średniej 10,6%. Europejska średnia wynosi 8,4%, co daje nam 8 miejsce w przypadku ilości zachorowalności na cukrzycę w Europie Cukrzyca na świecie - statystyki Według szacunków WHO w 2014 r. na cukrzycę chorowało na świecie 422 mln osób w porównaniu do 108 mln w 1980r. Globalne rozpowszechnienie cukrzycy wzrosło niemal dwukrotnie od 1980 r. z 4,7% do 8,5% dorosłej ludności. W 2012 r. 1,5 mln osób zmarło z powodu cukrzycy. W Europejskim Regionie WHO na cukrzycę choruje 64 mln osób (w tym 33 mln kobiet i 31 mln mężczyzn w wieku 18+) Pokonaj cukrzycę! Prezentację wykonała studentka II roku kierunku Pielęgniarstwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Pigonia w Krośnie Natalia Frodyma Dziękuję za uwagę!