Złamania kości rąk i nóg ( Prezentacja może zawierać zdjęcia o brutalnej treści ) Złamania Przerwanie ciągłości tkanki kostnej. Mechanizm złamania: złamanie przez zgięcie – gdy siła urazu działa prostopadle do kości podpartej na obu końcach, złamanie przez skręcenie – powstaje wskutek działania siły skręcającej trzon wokół długiej osi kości, złamanie przez przesunięcie – gdy uraz przesuwa kość podpartą w pobliżu jego działania. złamanie przez rozerwanie – następuje wskutek nadmiernego rozciągnięcia, złamanie przez zgniecenie – powstaje przede wszystkim w kościach o budowie gąbczastej pod wpływem urazu działającego wzdłuż osi kości. Rodzaje złamań kości: proste - gdy dochodzi do uszkodzenia tylko kości powikłane - gdy oprócz kości uszkodzeniu ulegają też inne tkanki, np. nerwy lub naczynia krwionośne wieloodłamowe - gdy kość łamie się na wiele części Złamania kości : Zamknięte- to takie, gdzie odłamy złamanych kości nie przebiły skóry i nie pojawiła się rana. Otwarte- to złamanie, przy którym kości przebiły skórę i takiemu złamaniu na ogół towarzyszy krwawienie. Po złamaniu odłamy mogą powrócić do prawidłowego ustawienia lub też może nastąpić przesunięcie odłamów. Pierwszy rodzaj złamań określa się jako złamanie bez przemieszczenia, drugi jako złamanie z przemieszczeniem. Powodem przemieszczenia mogą być: działanie urazu, pociąganie mięśni przyczepiających się do kości, przenoszenie chorego, próby poruszania kończyną, niewłaściwe opatrunki. Objawy złamania: porażenie czynności kończyny, ból, który pojawia się natychmiast po złamaniu i nasila się przy próbach ruchu oraz ucisku miejsca urazu, krwiak, sińce, obrzęk, zniekształcenie zarysów kończyny, nieprawidłowa ruchomość, trzeszczenie. Porażenie czynności złamanego odcinka kończyny oznacza ograniczenie i upośledzenie czynności kończyny. Dla złamania charakterystycznym objawem jest ściśle umiejscowiona ostra bolesność nad szparą złamania oraz bolesność pośrednia – ból powstający przy uderzeniu, zginaniu lub pociąganiu odległych okolic. Krwiak w pierwszych godzinach po wypadku przejawia się obrzękiem okolicy złamania i zatarciem rysów kończyny. Zasinienie skóry pojawia się z chwilą przesiąknięcia krwi do tkanki podskórnej. Zniekształcenie rysów kończyny jest przejawem przemieszczania odłamów złamania. Zniekształcenie często polega na skróceniu kończyny. Nieprawidłowa ruchomość i trzeszczenie są pewnymi dowodami złamania. Nieprawidłowa ruchomość dotyczy przede wszystkim kości długich. Niekiedy słychać przy tym trzeszczenie wywołane tarciem o siebie odłamów. Nie wolno rozmyślnie sprawdzać trzeszczenia i nieprawidłowej ruchomości. Objawy te świadczą o zagrożeniu powikłaniami i powinny być ostrzeżeniem przed próbą jakichkolwiek ruchów lub przenoszenia chorego. Należy dążyć do jak najszybszego unieruchomienia miejsca złamania. Powikłania złamań kości: Wyróżniamy ogólne i miejscowe powikłania złamań. Do powikłań ogólnych należą: wstrząs, zator tłuszczowy odleżyny, zapalenie płuc. Z miejscowych powikłań najważniejsze to: złamanie otwarte, Rozdarcie skóry może nastąpić w trojaki sposób: • przez przebicie skóry od wewnątrz ostrym odłamem kości, • poprzez siłę urazu, który przebija skórę i łamie kość (np. złamania postrzałowe), • rany znajdujące się w okolicy złamania, w których nie stwierdza się jednak bezpośredniej łączności ze złamaniem. Ponieważ ustalenie przebiegu rany natrafia często na trudności, a zakażenie z rany przenika na ogół przez tkanki do miejsca złamania, złamanie takie traktuje się również jako otwarte. ~ złamanie otwarte prowadzi do: - odpływu krwiaka – opóźnienie zrostu, - zakażenia kości. Rozpoznanie otwartego złamania jest proste. Często z rany sterczy złamana kość, a w krwi wyciekającej z rany widać kropelki tłuszczu pochodzące ze szpiku kostnego. uszkodzenie narządów sąsiednich (stawu, naczyń, pni nerwowych, płuca). - uszkodzenie stawów następuje wskutek pęknięcia kości w obrębie powierzchni stawowej. Szpara złamania przebiega przez staw. Towarzyszy temu zawsze krwiak stawu. - uszkodzenie naczyń krwionośnych i nerwów – obrażenia te mogą być spowodowane poprzez skaleczenie ostrymi odłamami kostnymi po wypadku w następstwie braku unieruchomienia lub przy próbie nastawienia złamania. Zagrożenie uszkodzeniem t. ramiennej przez odłam kości ramiennej. Gojenie się złamania: Przez organizację krwiaka w miejscu złamania tworzy się młoda tkanka łączna bogata w naczynia i komórki pochodzące z krwi, okostnej, szpiku i otaczającej jej tkanki łącznej. Tkanka ta obejmuje szeroko odłamy złamania i układa się później w beleczki. Dopiero po kilku tygodniach blizna łącznotkankowa stopniowo ulega nasyceniu solami wapnia i nabiera wytrzymałości. Nazywa się ją kostniną. Kość gąbczasta – zrost szybki i pewny Kość zbita – zrost powolny Schemat powstawania zrostu złamania. Przebieg zrastania kości nie zawsze jest prawidłowy. Przyczyny ogólne mogące zaburzać tworzenie się blizny kostnej to: zaburzenia hormonalne, niedostateczne odżywienie, Przyczyny miejscowe: brak styku odłamów, wsunięcie się mięśnia między odłamy kostne, niedostateczne unieruchomienie. Zaburzenia w tworzeniu zrostu między odłamami złamanej kości: zrost opóźniony – gdy po 6 miesiącach jeszcze nie ma zrostu, brak zrostu – gdy po 12 miesiącach występuje brak zrostu, zwany także stawem rzekomym. - Staw rzekomy hipertroficzny – w którym szpara złamania jest otoczona nadmiarem kostniny. Stwierdza się pogrubienie okolicy złamania. Przyczyną jest zazwyczaj niedostateczne unieruchomienie. - Staw rzekomy hipotroficzny – jest określany jako biologicznie nieczynny. Nie widać kostniny, końce odłamów są zwężone. Staw rzekomy wymaga leczenia operacyjnego. Staw rzekomy. Doraźne postępowanie w złamaniach: ocena miejsca zdarzenia, ocena wstępna poszkodowanego (badanie miejscowe, ABC), wywiad (rodzaj wypadku, miejsce bólu), sprawdzenie dotykiem ruchomości i ewentualnej bolesności pozostałych kończyn i tułowia, aby nie przeoczyć innych obrażeń, unieruchomienie złamanej kończyny w takim ułożeniu, w jakim znajdowała się ona po wypadku. Nie należy zmieniać ustawienia złamanych kości, podanie środków przeciwbólowych, w przypadku złamania otwartego nie należy wprowadzać do rany sterczącego na zewnątrz odłamu kości. Po dezynfekcji skóry wokół rany należy założyć jałowy opatrunek, a następnie unieruchomić kończynę, jak najwcześniejsze przewiezienie chorego do szpitala, gdyż z upływem czasu nasilają się przykurcze mięśni, zwiększa się niebezpieczeństwo przemieszczenia tkanek miękkich między odłamy kości, narasta obrzęk, powstają zaburzenia w krążeniu krwi w kończynie, a w złamaniach otwartych zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia zakażenia. Doraźne unieruchomienie złamania Unieruchomienie złamanej kończyny daje następujące korzyści: zapobiega dalszemu przemieszczaniu się odłamów i uszkodzeniu sąsiednich narządów, znosi lub łagodzi ból, a przez to zapobiega powstaniu lub pogłębieniu wstrząsu, zabezpieczenie przed przesuwaniem się różnych warstw tkanek względem siebie i zwolnienie przepływu chłonki umożliwia ograniczenie zakażenia. Przy braku odpowiedniego sprzętu uzyskuje się praktyczne, doraźne unieruchomienie kończyny w następujący sposób: kończynę górną ustala się przez przywiązanie jej do tułowia, kończynę dolną ustala się przez związanie jej ze zdrową kończyną. Zasada Potta: „szyna powinna ujmować przynajmniej dwa stawy sąsiadujące ze złamaniem”. Zakładanie opatrunków unieruchamiających należy wykonywać w pozycji leżącej chorego, gdyż chroni to przed pogłębieniem wstrząsu. Do unieruchomienia stosuje się wiele rodzajów szyn. Należy przestrzegać odpowiedniego doboru szyn pod względem długości oraz odpowiedniego ich modelowania, aby odpowiadały kształtom kończyny. Szyny Kramera: Dzięki możliwości zginania szyny Kramera dopasowują się do kształtu kończyny. Stosuje się je w unieruchamianiu obrażeń i złamań kości kończyn górnych i dolnych. Dają się łatwo formować. Przed zastosowaniem przygotować: wyścielić watą owinąć bandażem Przymocować do kończyny opaską elastyczną lub zwykłym bandażem. Dziękujemy