OSTEOPOROZA (Wczesna profilaktyka osteoporozy) Osteoporoza jest chorobą, w której dochodzi do zmniejszenia gęstości tkanki kostnej, zaburzeń mikroarchitektury kości i zwiększenia się podatności kości na złamania. Choroba ujawnia się przeciętnie po 50 r. ż. W Europie szacuje się, że 1 na 8 osób powyżej 50 r.ż. doznaje złamania kręgosłupa, a w grupie wieku powyżej 80 r. ż. 1 na 3 kobiety i 1 na 9 mężczyzn będzie miał złamanie w okolicy stawu biodrowego. Obecnie uważa się, że "korzenie" O. sięgają dzieciństwa. Ryzyko wystąpienie choroby zależy od tzw. szczytowej masy kości (ang. peak bone mass) i od zdolności jej utrzymania w życiu dorosłym. Szczytową masę ciała osiąga człowiek w trzeciej dekadzie życia, ale 80 % tej masy gromadzi do 18 r.ż. Im większa jest ta masa tym mniejsze ryzyko rozwoju O. i złamań. Zapobieganie O. powinno rozpocząć się we wczesnym dzieciństwie przez: - Odpowiednią podaż w diecie produktów zawierających wapń - głównie mleka i jego produktów. Zapotrzebowanie dzienne na wapń wynosi: u dzieci w wieku 4-9 lat 800 mg, 1018 lat i okres ciąży 1200 mg, u dorosłych 800 mg., u kobiet w okresie menopauzy, osób po 65 r. ż. - 1500 mg. Co najmniej połowa wapnia powinna pochodzić z mleka (zawartość wapnia w 100 g: mleka - ok. 120 mg, jogurtu, kefiru 105 mg, sera twarogowego 95 mg, sera salami 940 mg). Wchłania się tylko 20-25% spożytego wapnia. W Polsce spada spożycie mleka oraz jego przetworów, także u dzieci; - Aktywność fizyczną - mechaniczne obciążanie szkieletu i stymulowanie procesów mineralizacji kości; - Spożywanie produktów bogatych w witaminę D (ryby, zwłaszcza morskie, żółtko jaja, produkty wzbogacone np. margaryna); podawanie witaminy D małym dzieciom; przebywanie na powietrzu (wytwarzanie wit. D w skórze pod wpływem promieni słonecznych); - Leczenie zaburzeń miesiączkowania u dziewcząt i kobiet; przy wtórnym braku miesiączki powyżej 6 miesięcy zmniejszenie gęstości kości (obniżenie poziomu estrogenów i mobilizacja wapnia z kości); - Eliminowanie innych czynników ryzyka: palenie tytoniu, nadmierne spożycie kawy, alkoholu, niedobór masy ciała. (B.Woynarowska)