PLAN WYNIKOWY Z CHEMII DLA KLAS III K1 i III K2 ROK SZKOLNY 2013/2014 Lp. Temat lekcji DZIAŁ I 1 2 3 4 5 6 7 8 Poziom wymagań programowych PODSTAWOWE PONADPODSTAWOWE Uczeń będzie umiał: Uczeń będzie umiał: WĘGLOWODORY Przepisy BHP. -zachować środki ostrożności w pracowni Omówienie wymagań chemicznej edukacyjnych -wyjaśnić przyczynę niezwykłej różnorodności Chemia organiczna jako związków organicznych chemia związków węgla -wymienić skład pierwiastkowy związków organicznych -wymienić rodzaje łańcuchów węglowych Szereg homologiczny -podać wzór ogólny alkanów alkanów -podać nazwy systematyczne alkanów o liczbie atomów węgla od 1-10 -zdefiniować pojęcie szeregu homologicznego i prawidłowo się nim posługiwać -rysować wzory sumaryczne, strukturalne i półstrukturalne n-alkanów Izomeria łańcuchowa -wytłumaczyć na czym polega izomeria -na podstawie wzoru strukturalnego zbudować modele izomerów łańcuchowych alkanów -narysować wzory półstrukturalne izomerów butanu i nazwać je Właściwości alkanów -wskazać kierunek zmian fizycznych w szeregu homologicznym alkanów -zapisać równania reakcji substytucji i spalania metanu w zależności od ilości dostarczonego tlenu -przedstawić występowanie i zastosowanie metanu -zapisać równania reakcji substytucji i spalania alkanów posługując się wzorami sumarycznymi -wyjaśnić na przykładzie pojęcie izomerii położenia Budowa alkenów -wyjaśnić co to są alkeny i dlaczego zaliczane są do węglowodorów nienasyconych -określić nazwy, wzory strukturalne, półstrukturalne i sumaryczne alkenów o łańcuchu prostym -podać wzór ogólny alkenów Właściwości alkenów -zapisać równania reakcji spalania, addycji i polimeryzacji etylenu -podać zastosowanie etylenu Budowa i właściwości alkinów -wyjaśnić co to są alkiny -podać wzór ogólny alkinów -określić nazwy i wzory sumaryczne, strukturalne i półstrukturalne alkinów o łańcuchach prostych -zapisać równania reakcji spalania i addycji acetylenu -podać zastosowanie acetylenu Budowa węglowodorów -wyjaśnić pojęcie aromatyczności na przykładzie aromatycznych benzenu Właściwości benzenu -zapisać równanie reakcji otrzymywania benzenu -zapisać równania reakcji bromowania benzenu z użyciem katalizatora, spalania benzenu, nitrowania oraz przyłączania wodoru do benzenu -wykryć obecność węgla, wodoru, tlenu, azotu i siarki w związkach organicznych -narysować wzory półstrukturalne izomerów pentanu i heksanu i nazwać je -zapisać równania reakcji substytucji alkanów posługując się wzorami półstrukturalnymi -nazywać alkeny o łańcuchu rozgałęzionym -otrzymać etylen i zbadać jego właściwości -zapisać równania reakcji addycji i polimeryzacji dowolnego alkenu -otrzymać acetylen i zbadać jego właściwości -zapisywać równania reakcji addycji dla dowolnego alkinu -podać wzory prostych pochodnych benzenu -zbadać właściwości benzenu -zapisać równania reakcji bromowania toluenu 9 Występowanie węglowodorów w przyrodzie 10 11 Powtórzenie wiadomości Sprawdzian wiadomości Lp. Temat lekcji 12 Budowa, nazewnictwo i otrzymywanie alkoholi 13 Właściwości alkoholi 14 Alkohole polihydroksylowe 15 Fenole 16 Budowa aldehydów 17 Właściwości aldehydów DZIAŁ II -wymienić surowce energetyczne -określić produkty destylacji ropy naftowej, podać ich najważniejsze właściwości i zastosowanie -określić produkty pirogenizacji węgla kamiennego oraz podać ich najważniejsze właściwości i zastosowanie -wyjaśnić co to są alternatywne źródła energii i dlaczego istnieje konieczność ich stosowania -wyjaśnić na czym polega proces destylacji ropy naftowej -wyjaśnić na czym polega kraking i reforming -wyjaśnić pojęcie liczby oktanowej paliwa Poziom wymagań programowych (kategoria celów) PODSTAWOWE PONADPODSTAWOWE Uczeń będzie umiał: Uczeń będzie umiał: JEDNOFUNKCYJNE POCHODNE WĘGLOWODORÓW -podaj wzór i nazwę grupy funkcyjnej alkoholi oraz wzór ogólny tych związków -podać wzory sumaryczne, półstrukturalne i strukturalne oraz nazwy alkoholi o prostych łańcuchach -określić rzędowość alkoholi -napisać równania reakcji otrzymywania alkoholu z chlorowcopochodnej węglowodoru -omówić najważniejsze metody otrzymywania metanolu i etanolu -wskazać toksyczny wpływ alkoholu na organizm człowieka -omówić właściwości fizyczne alkoholi -przedstawić właściwości chemiczne metanolu i etanolu za pomocą odpowiednich równań reakcji (odczyn, reakcje z Na, HCl, spalanie, utlenianie za pomocą CuO) -omówić zastosowanie metanolu i etanolu -podać wzory półstrukturalne etanodiolu i propanotriolu -wskazać doświadczenie pozwalające odróżnić alkanol od glicerolu -omówić właściwości fizyczne i zastosowanie glicerolu i glikolu -wyjaśnić co to są fenole -podać przykład reakcji za pomocą której można odróżnić alkohole od fenoli -wskazać różnice we właściwościach chemicznych alkoholi i fenoli -podać zastosowanie fenoli - podaj wzór i nazwę grupy funkcyjnej aldehydów oraz wzór ogólny tych związków -podać wzory sumaryczne, półstrukturalne i strukturalne oraz nazwy aldehydów o prostych łańcuchach -zapisać równania reakcji utleniania aldehydów -omówić właściwości fizyczne aldehydów -podać zastosowanie aldehydów -podać wzory chemiczne i nazwy alkoholi o łańcuchach rozgałęzionych -wyjaśnić różnice reakcji utleniania alkoholi o różnej rzędowości -przedstawić właściwości glicerolu za pomocą odpowiednich równań reakcji -ocenić wpływ pierścienia benzenowego na charakter chemiczny fenoli -podać wzory chemiczne i nazwy aldehydów o łańcuchach rozgałęzionych -przeprowadzić próbę Tollensa i Trommera dla formaldehydów -przeprowadzić reakcję formaldehydu z fenolem 18 19 20 21 22 23 24 Lp. Budowa i otrzymywanie -podać wzór i nazwę grupy funkcyjnej kwasów kwasów karboksylowych oraz wzór ogólny tych związków karboksylowych -określić nazwy, wzory strukturalne, półstrukturalne i sumaryczne kwasów karboksylowych o prostych łańcuchach -wymienić źródła kwasów karboksylowych w przyrodzie -zapisać równanie reakcji otrzymywania kwasu octowego Właściwości kwasów -na podstawie kwasu octowego przedstawić równania karboksylowych charakterystycznych reakcji zachodzących z udziałem kwasów karboksylowych (reakcje z metalami, tlenkami metali i zasadami) -omówić właściwości fizyczne kwasów karboksylowych -omówić zastosowanie kwasu octowego Wyższe kwasy -wyjaśnić co to są wyższe kwasy karboksylowe karboksylowe. Mydła -zapisać równanie reakcji wyższych kwasów karboksylowych z zasadami -ocenić wpływ obecni ości wiązania podwójnego w cząsteczce na właściwości kwasów tłuszczowych -wyjaśnić co to są mydła -określić budowę cząsteczek mydeł i jej wpływ na mechanizm mycia i prania Reakcja estryfikacji -wyjaśnić mechanizm i warunki w jakich zachodzi reakcja estryfikacji -zapisać równanie reakcji estryfikacji -określić budowę cząsteczek, nazewnictwo i grupę funkcyjną estrów -zapisać równania reakcji hydrolizy estrów -określić właściwości fizyczne i zastosowanie estrów Budowa i właściwości -podać elementy składowe cząsteczki tłuszczu tłuszczów wynikające z jego przynależności do estrów -wskazać różnice w budowie tłuszczów nasyconych i nienasyconych -wymienić rodzaje reakcji jakim ulegają tłuszcze i podać produkty tej reakcji -wskazać znaczenie tłuszczów w odżywianiu się człowieka -określić metodę utwardzania olejów Aminy -podać wzór ogólny amin i występującej w nim grupy funkcyjnej -podać wzory chemiczne i nazwy prostych amin -przedstawić równania reakcji charakterystycznej dla grupy aminowej Sprawdzian wiadomości Temat lekcji DZIAŁ III 25 Budowa cukrów -podać wzory i nazwy kwasów spoza szeregu kwasu metanowego -przeprowadzić fermentacje octową -otrzymać mydło sodowe i zbadać jego zachowanie w wodzie twardej -zanalizować wpływ jonów wapnia i magnezu na proces mycia i prania -przeprowadzić reakcję otrzymywania octanu etylu -napisać równanie reakcji glicerolu z wyższym kwasem karboksylowym -przedstawić równania reakcji jakim ulegają tłuszcze -określić rzędowość amin Poziom wymagań programowych (kategoria celów) PODSTAWOWE PONADPODSTAWOWE Uczeń będzie umiał: Uczeń będzie umiał: WIELOFUNKCYJNE POCHODNE WĘGLOWODORÓW -podać wzory i nazwy grup funkcyjnych -wyjaśnić przemianę glukozy z prostych Właściwości cukrów prostych występujących w cząsteczkach cukrów prostych -podać wzory sumaryczne oraz strukturalne glukozy i fruktozy (w postaci łańcuchowej i cyklicznej) -omówić właściwości fizyczne i chemiczne glukozy (karmelizacja, fermentacja i właściwości redukujące) formy łańcuchowej w cykliczną -zaproponować i wykonać doświadczenie potwierdzające obecność grupy aldehydowej w cząsteczce glukozy -przedstawić równania reakcji zachodzące z udziałem cukrów prostych -wskazać różnicę między wiązaniem α i β glikozydowym -wyjaśnić przyczynę braku właściwości redukujących sacharozy 26 Budowa i właściwości sacharozy -wymienić grupy funkcyjne cząsteczki sacharozy -zapisać równanie reakcji hydrolizy sacharozy -wskazać znaczenie sacharozy dla organizmu człowieka 27 Budowa i właściwości polisacharydów 28 Budowa i właściwości aminokwasów 29 Budowa i właściwości białek -podać grupy funkcyjne występujące w cząsteczkach skrobi i celulozy -przeprowadzić reakcję rozpoznawczą na obecność skrobi -zapisać równanie reakcji hydrolizy skrobi -wskazać rolę skrobi i celulozy w żywieniu człowieka -przedstawić grupy funkcyjne występujące w cząsteczkach aminokwasów -wskazać położenie grup funkcyjnych w aminokwasach białkowych -wskazać charakter chemiczny aminokwasów -przedstawić równanie reakcji otrzymywania dipeptydu i tripeptydu -wskazać wiązanie peptydowe w cząsteczce dipeptydu -wyjaśnić strukturę pierwszorzędową białka -wskazać różnice między wyższymi -wskazać przyczyny koagulacji i denaturacji białek strukturami białkowymi -wskazać znaczenie białek w żywieniu człowieka -przeprowadzić doświadczenie wykrywania białek metodami: biuretową i ksantoproteinową 30 Sprawdzian wiadomości KRYTERIA WYSTAWIANIA STOPNI SZKOLNYCH Z WYKORZYSTANIEM POZIOMÓW WYMAGAŃ Ocena dopuszczająca: 50 – 69 % z P Ocena dostateczna: minimum 70 % z P Ocena dobra: zaliczony P minimum na 70% + 50 – 69% z PP Ocena bardzo dobra: zaliczony P minimum na 70% + minimum 70 % z PP