Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej Nr 1 w Rzeszowie kod ident. podm. leczn. (I) 000000009958 Zespół Ambulatoryjnej Opieki Zdrowotnej Przychodnia Specjalistyczna Nr 1 35-045 Rzeszów, ul. Hetmańska 21 (V) 12 Pracownia Cytogenetyczna (VII) 105 REGON: 000314193, NIP: 813-150-19-71 Telefon: 17 85 352 81 do 85 wew. 352 PROCEDURA POBIERANIA MATERIAŁU DO BADAŃ GENETYCZNYCH I. Cel procedury Celem procedury jest określenie zasad pobierania próbek materiału biologicznego do genetycznych badań laboratoryjnych. II. Opis postępowania Materiałem biologicznym wykorzystywanym w Pracowni Cytogenetycznej jest krew obwodowa, pod warunkiem, że w ciągu co najmniej dwóch miesięcy poprzedzających badanie nie było przetaczania innej krwi 1. Sposób pobrania i przygotowania materiału biologicznego do genetycznego badania laboratoryjnego zależy od rodzaju pobieranego materiału oraz typu zleconego badania. Nie jest konieczne wcześniejsze przygotowanie pacjenta do pobrania krwi A. Krew obwodową do badań cytogenetycznych należy pobrać w ilości 2,5 - 5 ml stosując system zamknięty –strzykawkę zawierającą heparynę jako substancję przeciwzakrzepową Naczynie z krwią należy dokładnie wymieszać przez kilkukrotne odwracanie, umieścić w pudełku ochronnym i natychmiast przekazać do Pracowni Cytogenetycznej. Jeśli nie przewiduje się natychmiastowego przesłania próbki krwi do laboratorium, należy ją przechowywać w lodówce (2-8°C) przez okres do 2 dni. Nie wolno zamrażać krwi pobranej celem wykonania badania cytogenetycznego! Materiał biologiczny w celu wykonania badania w Pracowni należy pobrać po wcześniejszym uzgodnieniu terminu z ww. Pracownią B. Krew obwodową do badań preparatów DNA należy pobrać w ilości 3 - 5 ml stosując system zamknięty jednorazowego użytku, zawierający 10% wersenian sodowy (EDTA) jako substancję przeciwzakrzepową. Naczynie z krwią należy dokładnie wymieszać przez kilkukrotne odwracanie, umieścić w pudełku ochronnym, gwarantującym utrzymanie temperatury wewnętrznej 2-8 °C i bez zbędnej zwłoki przekazać do Pracowni. Jeśli nie przewiduje się natychmiastowego przesłania próbki krwi do laboratorium, należy ją przechowywać w lodówce w temp. 2-8°C przez okres do 5 dni lub w zamrażarce w temp. - 20°C przez okres nie dłuższy niż 6 tygodni. Do przechowywania krwi w takich warunkach stosuje się probówki z tworzyw sztucznych. Należy unikać kilkukrotnego zamrażania i rozmrażania materiału. 2. Materiał biologiczny do badań genetycznych wykonywanych w Pracowni Cytogenetycznej należy pobierać wyłącznie na podstawie prawidłowo wypełnionego zlecenia na genetyczne badanie laboratoryjne . Do każdego zlecenia należy dołączyć deklarację świadomej zgody na badanie genetyczne. Każdy rodzaj materiału pobrany od pacjenta jest uważany za materiał zakaźny i musi być traktowany jako potencjalne źródło zakażenia. 3. Osoba pobierająca materiał do badań genetycznych zobowiązana jest do: A. dokonania jednoznacznej identyfikacji i weryfikacji tożsamości pacjenta, od którego zostanie pobrany materiał biologiczny, B. stosowania zasad obowiązujących podczas pobierania materiałów do poszczególnych badań laboratoryjnych, C. stosowania jednorazowych rękawiczek i ich wymiany przed każdym pobraniem materiału, D. zapewnienia sterylnych warunków w celu uniknięcia kontaminacji zanieczyszczenia próbki pacjenta materiałem genetycznym obcego pochodzenia, E. czytelnego oznakowania pojemników z pobranym materiałem imieniem i nazwiskiem, datą urodzenia lub numerem PESEL lub numerem dokumentu potwierdzającego tożsamość pacjenta, albo numerem identyfikacyjnym pacjenta albo kodem kreskowym, symbolem komórki zlecającej badanie i datą pobrania, F. potwierdzenia podpisem na skierowaniu faktu pobrania materiału biologicznego do genetycznego badania laboratoryjnego w sposób zgodny z wymaganiami, 4. Sprzęt i wyroby medyczne stosowane przy pobieraniu materiału biologicznego należy poddać utylizacji zgodnie z procedurą obowiązującą w placówce pobierającej materiał.