PODLASKA OLIMPIADA WIEDZY BIOLOGICZNEJ

PODLASKA OLIMPIADA WIEDZY BIOLOGICZNEJ
II ETAP 18.03.2017 r.
Imię i nazwisko: ..............................................................................
Przeczytaj uważnie wszystkie zadania. Test składa się z 50 zadań zamkniętych. W zadaniach
zamkniętych za każdą prawidłową odpowiedź można uzyskać 1 punkt (tylko jedna odpowiedź
jest prawidłowa!). Wybraną odpowiedź zaznacz krzyżykiem na formularzu testu. Jeśli się
pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz krzyżykiem odpowiedź prawidłową.
Na rozwiązanie testu i podanie odpowiedzi masz 75 minut.
POWODZENIA!
[ ] Biorąc pod uwagę średnią wielkość w grupie najmniejszymi znanymi komórkami są:
A glony jednokomórkowe
B bakterie
C sinice
D jednokomórkowe organizmy eukariotyczne
[ ] Jednokierunkowy przepływ elektronów od NADP+ , który redukuje się do NAPDPH
występuje w:
A fosforylacji cyklicznej
B fosforylacji oksydacyjnej
C fosforylacji niecyklicznej
D fosforylacji substratowej
[ ] Zdanie: „Energia może zmieniać postać, ale nie może być tworzona ani niszczona” jest
treścią:
A pierwszego prawa termodynamiki,
B drugiego prawa termodynamiki,
C prawa zachowania energii,
D prawa termodynamiki,
[ ] Komórki somatyczne dwóch organizmów mają kariotypy: jeden 3n drugi 2n+2. Jaki to rodzaj
mutacji chromosomowych:
A poliploidy i monoploidy,
B poliploidy i aneuploidy,
C diploidy i autopoliploidy,
D allopoliploidy i monoploidy,
[ ] Wybierz niewłaściwe cechy charakterystyczne dla transmisyjnego mikroskopu elektronowego:
A powiększa obraz milion razy,
B wiązkę świetlna zastąpiona jest wiązką elektronów,
C elektrony odbijają się od powierzchni badanego preparatu,
D można obserwować szczegóły budowy organelli komórkowych i makrocząsteczek,
1
[ ] Stężenie jonów wodorowych przyjęto wyrażać w skali logarytmicznej, tak zwanej skali pH. W
czystej wodzie stężenie jonów H+ wynosi 10-7 mol/dm3 . Jakie jest pH roztworu zasadowego:
A 10-4
B 10-5
C 10-6
D 10-8
[ ] Związki azotowe zawarte w bakteriach brodawkowych są przyswajane przez rośliny:
A w momencie wnikania bakterii do włośników korzenia,
B podczas pobudzania korzenia do wytwarzania brodawek,
C tylko wtedy, kiedy bakterie znajdują się w najbliższym otoczeniu rośliny,
D po strawieniu bakterii przez gospodarza,
[ ] Nieprawidłowy proces związany z obiegiem fosforu to:
A wietrzenie skał stopniowo uwalniające PO4 3- do gleby
B wietrzenie skał stopniowo uwalniające PO4 3- do wód gruntowych,
powierzchniowych
C wody powierzchniowe i gruntowe spływają do mórz i oceanów zamykając obieg
fosforu
D fosforany są rozprowadzane dzięki łańcuchowi pokarmowemu
[ ] Bakterie nitryfikacyjne biorą udział w obiegu azotu głównie poprzez:
A zamianę azotu cząsteczkowego w amoniak
B uwalnianie amoniaku ze związków organicznych, a później przekazywanie ich z
powrotem do gleby
C przekształcanie amoniaku w azot cząsteczkowy, który wraca do atmosfery
D przekształcanie amoniaku w azotany, które mogą być absorbowane przez rośliny
[ ] Po skrzyżowaniu podwójnych heterozygot otrzymano proporcję fenotypową
3 : 6 : 3 : 1 : 2 : 1. Jakiej proporcji fenotypowej należy się spodziewać z testowego skojarzenia
takiej heterozygoty:
A 1:2:1
B 1:1:1:1
C 2:1
D 3:1
[ ] W kojarzącej się losowo populacji stwierdzono 1% homozygot recesywnych. Jaki procent
populacji jest heterozygotyczny:
A 25,5% populacji
B nie można tego ustalić bez dodatkowych danych
C 19,8%
D około 50%
2
[ ] Jeden z rodzajów padaczki u ludzi jest warunkowany mutacją punktową w DNA
mitochondrialnym. Jeśli zdrowa kobieta ma dzieci z mężczyzną chorym na ten typ padaczki to:
A wszystkie jej dzieci będą zdrowe
B wszystkie jej dzieci będą chore
C chorzy będą chłopcy ale dziewczynki zdrowe
D chore będą dziewczynki ale chłopcy zdrowi
[ ]U kotów barwa sierści zależy od szeregu alleli wielokrotnych składającego się z genów
podanych według kolejności dominowania: C – futerko ciemne, CS- srebrzyste, c- syjamskie. Ile
jest możliwych genotypów i fenotypów w tej populacji:
A 6 genotypów i 6 fenotypów
B 6 genotypów i 3 fenotypy
C 3 genotypy i 3 fenotypy
D 3 genotypy a liczby fenotypów nie da się ustalić
[ ] Hipercholesterolemia jest chorobą autosomalną dominującą. Jakie jest prawdopodobieństwo
urodzenia się zdrowego dziecka w małżeństwie chorego heterozygotycznego mężczyzny i
zdrowej kobiety:
A 25%
B 50%
C nie jest możliwe pojawienie się zdrowego dziecka od tej pary
D to zależy czy zdrowa kobieta będzie homo- czy heterozygotyczna
[ ] Która z poniższych reakcji poprawnie określa przepływ elektronów podczas fotosyntezy:
A NADPH + O2
CO2
B H2O
NADPH
cykl Calvina
C NADPH
chlorofil
cykl Calvina
D H2O
fotosystem I
fotosystem II
[ ] Bezpośrednim źródłem energii napędzającej syntezę ATP podczas fosforylacji oksydacyjnej,
zachodzącej przy udziale syntazy ATP, jest:
A utlenianie glukozy i innych związków organicznych
B przepływ elektronów w dół łańcucha transportu elektronów
C stężenie H+ w poprzek błony zawierającej syntazę ATP
D powinowactwo tlenu do elektronów
[ ] Inhibitor niekompetycyjny:
A higrofitów nie ma wpływu na wartość stałej Michaelisa Km i podwyższa
maksymalną szybkość reakcji enzymatycznej
B hydrofitów podwyższa wartość stałej Michaelisa Km i nie zmienia maksymalnej
szybkości reakcji enzymatycznej
C kserofitów obniża wartość stałej Michaelisa Km i podwyższa maksymalną
szybkości reakcji enzymatycznej
D nie ma wpływu na wartość stałej Michaelisa Km i obniża maksymalną szybkość
reakcji enzymatycznej
3
[ ] Większość CO2 z katabolizmu jest uwalniana podczas:
A cykl kwasu cytrynowego
B transportu elektronów
C glikolizy
D fosforylacji oksydacyjnej
[ ] Końcowym akceptorem elektronów w łańcuchu transportu elektronów zachodzącym podczas
fosforylacji oksydacyjnej jest:
A tlen
B woda
C ADP
D NAD+
[ ] Które stwierdzenie poprawnie charakteryzuje rybosomy związane z błonami:
A rybosomy związane z błonami są otoczone własna błoną
B rybosomy związane z błonami syntetyzują głównie białka błonowe i sekrecyjne
C najczęstszą lokalizacja rybosomów związanych z błonami jest powierzchnia
cytoplazmatyczna błony komórkowej
D rybosomy związane z błonami i rybosomy wolne różnią się budową
[ ] Która struktura nie jest częścią systemu błon wewnętrznych:
A chloroplast
B otoczka jądrowa
C retikulum endoplazmatyczne
D Aparat Golgiego
[ ]Dla której z poniższych grup chemicznych istnieje największe prawdopodobieństwo, że jest
ona odpowiedzialna za nadawanie cząsteczkom organicznym cech zasady:
A hydroksylowa
B karboksylowa
C aminowa
D fosforanowa
[ ] Pewna komórka ma połowę ilości DNA posiadanej przez niektóre komórki w tkance aktywnej
mitotycznie. Komórka ta jest najprawdopodobniej w fazie:
A profaza
B G1
C G2
D anafaza
[ ] Które z następujących zdarzeń nie zachodzi w mitozie
A kondensacja chromosomów
B replikacja DNA
C rozdzielanie chromatyd siostrzanych
D formowanie wrzeciona
4
[ ] Która z par struktura-funkcja jest niezgodna z prawdą
A jąderko; produkcja podjednostek rybosomalnych
B aparat Golgiego; tranzyt białek
C lizosomy; trawienie wewnątrzkomórkowe
D mikrotubule; skurcz mięśnia
[ ] Popularne, zwłaszcza w okresie jesiennym, szczepienia przeciw grypie są przykładem:
A odporności czynnej sztucznej
B odporności czynnej naturalnej
C odporności biernej naturalnej
D odporności biernej czynnej
[ ] W porównaniu do neutrofili, bazofile charakteryzują się tym, że:
A posiadają kwasochłonne ziarnistości w cytoplazmie
B lepiej fagocytują antygeny bakteryjne i drobne cząstki
C są wrażliwe na czynniki powodujące degranulację
D nie są wrażliwe na czynniki powodujące degranulację
[ ] Nabywanie odporności w sposób czynny ma miejsce wtedy, gdy:
A codziennie przyjmuje się preparaty wzmacniające odporność
B doraźnie podana zostanie surowica odpornościowa
C organizm sam zwalczy infekcję
D przyjmuje się preparaty stymulujące podziały multipotencjalnych komórek szpiku
[ ] W alergicznym kontaktowym zapaleniu skóry nie uczestniczą:
A komórki Langerhansa
B keratynocyty
C makrofagi
D monocyty
[ ] O swoistym charakterze mechanizmów odporności świadczą poniższe cechy z wyjątkiem:
A receptory limfocytów rozpoznają specyficzne struktury antygenu
B powstaje wieloletnia pamięć immunologiczna
C do rozwinięcia reakcji niemal zawsze potrzebna jest odpowiedź nieswoista
D do rozwinięcia reakcji nigdy nie jest potrzebna odpowiedź nieswoista
[ ] Fenyloketonuria to choroba autosomalna recesywna. Jest to jeden z najczęściej spotykanych
bloków metabolicznych u człowieka. W małżeństwie zdrowych osób urodziło się dziecko chore
na Fenyloketonurię. Dwa lata później para ta miała jeszcze jedno dziecko znowu chore na
Fenyloketonurię. Jakie jest prawdopodobieństwo, że trzecie dziecko tej pary będzie chore?:
A zdarzenie to jest mało prawdopodobne bo mają już dwójkę dzieci chorych
B prawdopodobieństwo zdarzenia jest duże skoro pierwsze i drugie dziecko jest chore
C prawdopodobieństwo wynosi 25% bo rodzice muszą być nosicielami cechy
D prawdopodobieństwo wynosi 25% x 25% x 25% bo trzeba wziąć pod uwagę fakt
urodzenia wcześniejszych chorych dzieci
5
[ ]Wirusy RNA potrzebują wsparcia własnych enzymów, ponieważ:
A komórki gospodarza gwałtownie niszczą wirusy
B komórki gospodarza nie mają enzymów, które mogą replikować genom wirusa
C transformacji enzymy te nie mogą być wytworzone przez komórki gospodarza
D enzymy te penetrują błony komórki gospodarza
[ ] Co jest podstawą odmiennego przebiegu syntezy nici wiodącej i opóźnionej DNA:
A miejsca inicjacji replikacji znajdują się wyłącznie na końcu 5’
B polimeraza DNA może dodawać nowe nukleotydy tylko do końca 3’ rosnącej nici
C w danym momencie polimeraza może pracować tylko na jednej nici
D ligaza DNA pracuje jedynie w kierunku 3’→5’
[ ] Klatka piersiowa po raz pierwszy występuje u:
A ssaków
B gadów
C u wszystkich kręgowców oddychających tlenem atmosferycznym
D ptaków
[ ] Rozmnażanie partenogenetyczne (dzieworództwo) może występować u wszystkich
wymienionych zwierząt z wyjątkiem:
A motylicy wątrobowej
B pijawki lekarskiej
C pszczoły miodnej
D wrotka
[ ] Rozmnażanie bezpłciowe prowadzi do postania organizmów identycznych pod względem
genetycznym z organizmem macierzystym. Wskaż zestaw, który zawiera przykłady rozmnażania
bezpłciowego:
A oogamia, partenogeneza, poliembrionia
B pączkowanie, strobilizacja, podział poprzeczny
C podział podłużny, regeneracja, izogamia
D żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
[ ] Łuk odruchowy jest drogą, którą przebiega pobudzenie:
A od receptora do ośrodka nerwowego
B od efektora do ośrodka nerwowego
C od receptora przez ośrodek nerwowy do efektora
D od efektora przez ośrodek nerwowy do receptora
[ ] Spośród poniższych par wybierz te, w której oba zwierzęta reprezentują ten sam typ symetrii:
A dżdżownica i stułbia
B dżdżownica i koralowiec
C koralowiec i chełbia
D koralowiec i pijawka
6
[ ] Zatrucie organizmu ssaka tlenkiem węgla polega na:
A rozpadzie erytrocytów
B zablokowaniu hemoglobiny
C plazmolizie leukocytów
D hemolizie krwinek
[ ] Spośród niżej wymienionych wybierz prawidłową odpowiedź, dotyczącą przepływu krwi u
ssaków:
A najwolniej krew płynie w żyłach, najmniejsze ciśnienie jest w naczyniach
włosowatych
B najszybciej krew płynie w naczyniach włosowatych, największe ciśnienie jest w
tętnicach
C najwolniej krew płynie w naczyniach włosowatych, najmniejsze ciśnienie jest w
żyłach
D najwolniej krew płynie w żyłach, największe ciśnienie jest w naczyniach
włosowatych
[ ] Która z niżej wymienionych cech jest charakterystyczna dla krwinek czerwonych wszystkich
ssaków:
A częste podziały mitotyczne z wytwarzaniem nibynóżek
B zdolność do ruchu pełzakowatego
C wymiary mniejsze niż krwinek ryb, ale większe niż krwinek ptaków
D brak zdolności do ruchu i zmiany kształtu
[ ] Wskaz błędną odpowiedź dotycząca eutrofizacji:
A powoduje zmniejszenie przeźroczystości wody
B następstwem tego procesu jest występowanie fauny w głębszych niż dotychczas
strefach jeziora
C
powoduje masowy rozwój organizmów fitoplanktonowych
D
powoduje wyczerpanie zasobów tlenu w strefach głębinowych
[ ] Aby spowodować pandemię wśród ludzi, wirus ptasiej grypy H5N1 musiałby :
A rozprzestrzenić się na inne naczelne np. szympansa
B nabyć zdolność do przenosin z człowieka na człowieka
C rozwinąć się w wirusa o odmiennym zakresie gospodarza
D stać się bardziej patogeniczny
[ ] Zarówno u człowieka jak i u muszki owocowej zdarzają się osobniki o jednym chromosomie
płci X i poza tym prawidłowym kariotypie. Płeć tych osobników:
A to mężczyzna u człowieka a samica u muszki owocowej
B jest taka sama u człowieka i muszki – samica (kobieta)
C jest taka sama u człowieka i muszki – samiec (mężczyzna)
D to kobieta u człowieka a samiec u muszki owocowej
7
[ ] Pod mikroskopem możesz zobaczyć zaczynająca się formować na środku komórki przegrodę
komórkową, a także odtwarzające się po obu jej stronach jądra komórkowe. Obserwowana
komórka jest najprawdopodobniej:
A komórka zwierzęcą podczas procesu cytokinezy
B komórką roślinną podczas procesu cytokinezy
C komórką zwierzęca podczas fazy S cyklu komórkowego
D komórką roślinną podczas metafazy
[ ] Wskaż prawidłowy zestaw struktur homologicznych u roślin:
A kłącze paproci, chwytniki mchów
B zarodnia paproci, rodnia sosny
C bielmo pierwotne sosny, bielmo wtórne jabłoni
D woreczek zalążkowy jabłoni, bielmo pierwotne sosny
[ ] Z podanych cech wybierz tę, która jest wspólna dla mszaków i paprotników:
A w cyklu rozwojowym występuje przemiana faz jądrowych
B sporofit jest rośliną samodzielną
C zaawansowany w rozwoju gametofit dominuje nad sporofitem
D sporofit dominuje nad gametofitem
[ ] Jeśli na drodze wiązki światła białego ustawimy badany roztwór, a następnie pryzmat i
uzyskamy widmo świetlne pozbawione promieni niebieskofioletowych i czerwonych to dowodzi
że roztwór zawierał:
A antocjan
B chlorofil
C karoten
D ksantofil
[ ] Największe ciśnienie osmotyczne wykazują komórki roślin:
A higrofitów
B hydrofitów
C kserofitów
D halofitów
[ ] Zmienność genetyczna w populacjach bakteryjnych nie wynika z:
A transdukcji
B koniugacji
C transformacji
D mejozy
8