Kompetencje Dla Przyszłości – rozwój potencjału zawodowego studentów i absolwentów UMK projekt realizowany w ramach Poddziałania 4.1.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki KATARZYNA JAGIEŁKA ŚCIEŻKI KARIER ZAWODOWYCH ABSOLWENTÓW WYDZIAŁU CHEMII UMK Biuro Zawodowej Promocji Studentów i Absolwentów UMK Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Toruo 2011 1 KONTROLER JAKOŚCI Jednym z najbardziej atrakcyjnych i pożądanych przez absolwentów chemii jest praca laboratoryjna. Najwięcej możliwości zatrudnienia w tego typu pracy dają Działy Kontroli Jakości w zakładach przemysłowych – tę ścieżkę kariery zawodowej opisujemy poniżej. Ponadto absolwenci chemii mogą podobną pracę wykonywad w np. Działach Badawczo-Rozwojowych firm i instytucji. W zależności od zainteresowao, aspiracji i predyspozycji osobowościowych mają do wyboru wiele możliwości pracy m.in. w branży farmaceutycznej, kosmetycznej, poligraficznej, spożywczej i innych. PROCES REKRUTACJI Osoby odpowiedzialne za rekrutację w zakładzie przemysłowym mają formalne wytyczne, według których oceniają kompetencje absolwenta chemii do pracy. Niezbędne jest przede wszystkim wykształcenie wyższe chemiczne, gdyż ceniona jest konkretna wiedza merytoryczna z zakresu ukooczonych studiów. Dobra ocena oraz przemyślany wybór tematu pracy magisterskiej jest dodatkowym atutem. Cenieni są kandydaci, którzy wcześnie zaczynają zdobywad pierwsze doświadczenia zawodowe w Działach Kontroli Jakości w ramach praktyk lub staży. Rekruterzy szczególnie zwracają uwagę na doświadczenie zawodowe podczas studiów, dlatego warto wygospodarowad sobie czas w napiętym harmonogramie studenta chemii na tego typu doświadczenia. Alternatywą jest okres wakacyjny. Przewagę nad pozostałymi mają kandydaci, którzy uczestniczyli w międzynarodowych praktykach czy wymianach studenckich. Jest to atut potwierdzający aktywnośd kandydatów w czasie studiów oraz ich wkład w rozwój osobisty – poszerzanie wiedzy oraz rozwijanie umiejętności. Podobne wrażenia na pracodawcy wywiera aktywna działalnośd w Kołach Naukowych. Takie doświadczenia pozwalają kształtowad samodzielnośd, organizację, umiejętnośd pracy w zespole czy też zdolnośd dopasowywania się do różnych sytuacji. Ze względu na koniecznośd współpracy z innych działami, pożądana jest umiejętnośd współpracy. W firmie współpracującej z zagranicą niezbędna jest dobra znajomośd przynajmniej jednego języka obcego, co pozwala na wyznaczenie ścieżki rozwoju pracownika nie tylko na terenie Polski, ale również zagranicą. Jedna z kluczowych wymaganych kompetencji jest myślenie analityczne. Umiejętne i dogłębne analizowanie faktów jest podstawą do wyciągania wniosków i trafnego podejmowania decyzji, zarówno tych taktycznych jak i strategicznych. Jest to cenione nie tylko w przypadku specjalistów, ale ma też duże znaczenie na stanowiskach kierowniczych. 2 ZADANIA Obowiązki pracownika kontroli jakości są różne ze względu specyfikę produktów wytwarzanych przez daną firmę. W przypadku jednego z zakładów produkującego papiery powlekane w województwie kujawskopomorskim, Dział Kontroli Jakości ściśle współpracuje z działem Badawczo-Rozwojowym. W strukturze zajmują jedno pomieszczenie z podziałem na sektory. Tu znajduje się laboratorium przemysłowe, gdzie pracownicy analizują skład produktu przez nich wytwarzanego. Testują dany produkt zgodnie z jego przeznaczeniem, poddając go działaniu temperatury, wody, tłuszczy, klejów oraz sił fizycznych. Po zbadaniu materiału sporządza się raport zawierający wszelkie parametry badanego materiału. Z raportu korzysta Dział BadawczoRozwojowy oraz kontrahenci zainteresowani jakością produktu. Pracownicy działu badają rynek pod kątem nowego asortymentu do produkcji. Pobierają próbki, sprawdzają jego skład, a następnie opracowują receptury określające proporcje jakie muszą byd użyte do jego produkcji. Następnie produkt ponownie jest testowany w laboratorium. Po opracowaniu wstępnej analizy, pracownicy poszukują na rynku surowców niezbędnych do produkcji nowego materiału. Do nich należy oszacowanie kosztów związanych z produkcją na danej maszynie. W związku z tym pracownicy muszą bardzo dobrze znad parametry maszyn produkcyjnych. Natomiast w Toruoskich Zakładach Materiałów Opatrunkowych S.A. w Dziale Kontroli Jakości przeprowadza się kontrolę jakości surowców. W zależności od profilu produkcji prowadzone m.in. badania współczynnika płynięcia MFR regranulatów i granulatów, badanie surowców przy użyciu zestawu elektrochemicznego oraz wyznaczanie zawartości wody w regranulatach i granulatach za pomocą kulometru. Ponadto przeprowadza się kontrolę jakości wyrobów gotowych, np. określanie paroprzepuszczalności i wodoszczelności folii i laminatów, badanie powrotów wilgoci i ich czasów przenikania do folii perforowanej oraz analizuje się kolorystykę nadruku wyrobów przy użyciu spektrofotometru. Z wyżej wymienionych działao sporządza się dokumentację z przeprowadzonych badao zgodnie z obowiązującymi w spółce procedurami. 3 KOMPETENCJE Rysunek 1 Kompetencje niezbędne do wykonywania pracy w Dziale Kontroli Jakości 1 Kompetencje związane ze sposobem poszukiwania i gromadzenia danych, analizowania informacji, wyciągania wniosków, a także komunikowania ich do otoczenia. • Kreatywnośd, elastycznośd, komunikatywnośd, umiejętnośd prezentacji Kompetencje związane z rodzajem motywacji do działania. • Mobilizacja do działania, profesjonalizm, orientacja na wyniki Kompetencje określające zdolnośd do pracy w trudnych warunkach pod wpływem szeroko rozumianego stresu. • Cierpliwośd Kompetencje związane ze sposobem działania, wykorzystywaniem pewnych metod i narzędzi. • Planowanie i organizowanie, zarządzanie czasem Kompetencje opisujące sposób realizacji powierzonych zadao, a więc orientacji na osiąganie celów i jakośd efektów pracy. • Precyzja, negocjonowanie, praca indywidualna, przedsiębiorczośd, rozwiązywanie problemów Kompetencji określające w jak dany człowiek współpracuje z innymi, buduje i korzysta z relacji międzyludzkich. • Budowanie relacji,orientacja na klienta, praca zespołowa, wywieranie wpływu ZAROBKI Wysokośd wynagrodzenia kontrolera jakości uzależniona jest od jego zakresu obowiązków, stanowiska oraz od lokalizacji, wielkości i pozycji firmy oferującej zatrudnienie. Zarobki wahają się w granicach 1,2 - 8 tys. zł netto. 4 PRZYKŁAD ŚCIEŻKI KARIERY Michał Błędowski, absolwent chemii Pracuje w firmie Sumika Electronic Materials Poland od sierpnia 2008 roku na stanowisku kontrolera jakości (¾ etatu) oraz inspektora ds. bhp ( ¼ etatu). W jaki sposób dostał się Pan do tej pracy? Pod koniec roku akademickiego 2007/2008 (koniec moich studiów licencjackich) Dziekan Wydziału Chemii wywiesił kartkę z informacją o możliwych praktykach w firmie produkującej materiały elektroniczne. Od Dziekana dostałem informację jaka to firma, i z kim bezpośrednio należy się skontaktowad (była to Pani Kierownik Działu Jakości). Zostałem zaproszony na rozmowę, po której zaproponowano mi pracę w zakładowym laboratorium. Jednakże musiałem odmówid, gdyż chciałem kontynuowad naukę na studiach magisterskich, chociaż zaocznie, a tryb pracy na tym stanowisku był czterobrygadowy (robocze soboty i niedziele). Poprzestaliśmy zatem na miesięcznej praktyce. Przy przygotowaniu umów pomógł mi doradca zawodowy studentów chemii z Biura Karier UMK. Po dwóch tygodniach praktyki okazało się, że zwolniło się inne stanowisko. Tym razem w trybie standardowym (pn-pt). Zaproponowano mi je i się zgodziłem. Jak wyglądał proces rekrutacji? Patrz wyżej, (na rozmowie były ogólne pytania o studia) moja rekrutacja była o tyle nietypowa, że Pracodawca przez miesiąc mógł przyglądad się mojej pracy za darmo i stwierdzid czy się do niej nadaję. Na czym polega Pana praca? W Dziale Jakości odpowiadam za nadzór nad wyposażeniem kontrolno - pomiarowym (wzorcowanie) oraz kontrolę dostaw surowca. Dodatkowo zlecane są mi bieżące sprawy (zestawienia, raporty, instrukcje), a także dostarczanie materiałów eksploatacyjnych pozostałym kontrolerom, którzy pracują bezpośrednio na produkcji. W służbie BHP odpowiadam za typowe zadania tej służby, określone w Rozporządzeniu. Jak wyglądała Pana droga do obecnego stanowiska pracy? W Dziale Jakości cały czas pracuję na tym samy stanowisku. W służbie bhp zacząłem pracowad ponieważ posiadałem jako jedyny w firmie niezbędne uprawnienia (ukooczoną 1,5 roczną szkołę policealną – technik bhp, którą zacząłem na 3 roku studiów). Obecnie skooczyłem pierwszy semestr studiów podyplomowych z zakresu BHP. Na czym polega rozwój w zakładzie? Dostępna jest szeroka literatura. Na początku (przed „kryzysem”) było kilka wyjazdów na szkolenia dotyczące metrologii, sterowania jakością itd. Co najważniejsze można się uczyd od innych, bardziej doświadczonych pracowników, którzy są na to otwarci i chętnie dzielą się wiedzą. 5 1 Na podstawie badania Zapotrzebowanie pracodawców województwa kujawsko-pomorskiego na tzw. kompetencje miękkie absolwentów kierunków ścisłych, UMK 2010 6