Materiał realizowany w ramach wykładu z chemii na kierunku Budownictwo - studia niestacjonarne I stopnia Liczba godzin w semestrze -30 Program szczegółowy wykładów1 1. Układ okresowy pierwiastków chemicznych. Właściwości pierwiastków wynikające z położenia w układzie okresowym. Rodzaje związków nieorganicznych, ich budowa, nomenklatura, właściwości. Związki występujące w materiałach budowlanych. Amfoteryczność. 2. Typy reakcji chemicznych. Reakcje dysocjacji, hydrolizy, hydratacji, dehydratacji, reakcje kompleksowania i wytrącania. Procesy utleniania i redukcji. Bilansowanie reakcji redoks. 3. Budowa atomu a położenie pierwiastka w układzie okresowym. Podstawowe cząstki elementarne. Elektronowa struktura atomów a układ okresowy pierwiastków. Wiązania chemiczne: jonowe, atomowe, koordynacyjne, metaliczne. Budowa związków chemicznych. Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne. Podstawy obliczeń chemicznych. 4. Oddziaływania międzycząsteczkowe. Stany skupienia materii. Właściwości gazów, cieczy i ciał stałych. Siły spójności tworzyw jednorodnych i niejednorodnych. Fizykochemia wody. Roztwory. Stężenia roztworów. Zadania. 5. Szereg elektrochemiczny metali. Stopy. Przewodnictwo elektrolitów. Elektroliza kwasów, zasad i soli. Ogniwa. Chemiczna i elektrochemiczna korozja metali. Pasywacja metali. Ochrona przed korozją. 6. Podstawy termodynamiki i kinetyki reakcji chemicznych. Szybkość i mechanizm reakcji chemicznych. Czynniki wpływające na szybkość reakcji. Kataliza. Prawo działania mas. Równowaga w roztworach jednorodnych i niejednorodnych. Równowagi w roztworach wodnych. Dysocjacja elektrolityczna, stopień i stała dysocjacji. Iloczyn jonowy wody. 7. pH roztworów wodnych. Obliczanie pH słabych i mocnych kwasów i zasad. Reakcje protolizy. Mieszaniny buforowe. Roztwory nasycone i nienasycone. Rozpuszczanie i krystalizacja. Rozpuszczalność i iloczyn rozpuszczalności. Zadania. 8. Podstawy analizy ilościowej. Alkacymetria, kompleksometria, manganometria, argentometria. Obliczenia w oparciu o stechiometrię reakcji chemicznej. Twardość wody, metody oznaczania twardości węglanowej i ogólnej, sposoby usuwania twardości wody. 9. Chemia mineralnych materiałów budowlanych. Materiały wiążące. Spoiwa budowlane: powietrzne i hydrauliczne. Mechanizm wiązania i twardnienia. Hydroliza, hydratacja i karbonatyzacja. Układy koloidalne - otrzymywanie, właściwości, podział i zastosowanie. Korozja mineralnych materiałów budowlanych. 10. Podstawy chemii organicznej. Budowa związku organicznego, grupy funkcyjne. Podstawowe reakcje otrzymywania związków i ich charakterystyka. Otrzymywanie związków wielkocząsteczkowych. Polimeryzacja, polikondensacja i poliaddycja. Tworzywa sztuczne stosowane w budownictwie. Chemia tworzyw sztucznych i bitumicznych. Literatura: 1. L. Czarnecki, T. Broniewski, O. Henning „Chemia w budownictwie”, Arkady 2009 2. I. Barycka, K. Skudlarski, Podstawy chemii, PWr. 2001 3. M. Kucharski, M. Samsonowicz, G. Strutyńska, Ćwiczenia laboratoryjne z chemii, PB 2009 4. J. Bryłka „Chemia ogólna z zadaniami” PB, 1999 5. M. Lewicka, E. Regulska, Ćwiczenia rachunkowe z chemii, PB 2001 1 Program przygotowała Ewa Regulska