Gimnazjalne zadania

Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2008
Fizyka
Rok 2002
Zadanie 9. (0–1)
Marta i Jacek, wyjeżdżając na wycieczkę rowerową, spotkali się w połowie drogi od swoich miejsc
zamieszkania oddalonych o 8 km. Marta jechała ze średnią szybkością 16 km/h, a Jacek 20 km/h.
Marta wyjechała z domu o godzinie 1400. O której godzinie wyjechał Jacek, jeśli na miejsce
spotkania dotarł o tej samej godzinie co Marta?
A. 13 53
B. 13 57
C. 14 03
D. 14 12
droga [km]
Zadanie 11. (0–1)
Na wykresie poniżej przedstawiono zależność drogi – przebytej przez turystę poruszającego się na
rowerze – od czasu.
16
14
12
10
8
6
4
2
0
0
5
10
15
20
25
30
35
czas [min]
Turysta ten poruszał się ruchem:
A) jednostajnym,
B) przyspieszonym,
C) opóźnionym,
D) zmiennym,
Zadanie 20. (0–1)
Maciek wjechał na szczyt góry kolejką linową w czasie 10 minut.
Z jaką średnią szybkością poruszała się ta kolejka? Wykorzystaj informacje zamieszczone na tablicy
zawieszonej przed wejściem do kas.
Tablica informacyjna
Długość trasy kolejki
Cena biletu w górę
1200 metrów
10 zł
A. 2 m/s
B. 4 m/s
C. 15 m/s
D. 150 m/s
Zadanie 31. (0–2)
Na łódkę poruszającą się ruchem jednostajnym po jeziorze działają cztery siły:




siła ciężaru łódki (Q ) , siła wyporu ( Fw ) , siła ciągu silnika (F ) , siła oporu ruchu ( Fop )
kierunek ruchu łódki
łódka
jezioro
Na powyższym schemacie narysuj wektory wymienionych sił i podpisz je zgodnie z oznaczeniami
podanymi w nawiasach.
Zadanie 34. (0–1)
Zbyszek postanowił zbudować samodzielnie oświetlenie choinkowe zasilane napięciem 220 woltów.
W tym celu kupił w sklepie elektrycznym żaróweczki dostosowane do napięcia 11 woltów każda.
Oblicz, ile żaróweczek Zbyszek powinien połączyć szeregowo, aby żaróweczki działały
w takich warunkach, do jakich są dostosowane.
Rok 2003
m

 s
v 
Informacja do zadań: 7 – 9.
W chwili, gdy zapaliły się zielone światła,
35
samochód F ruszył ze skrzyżowania i został w tym30
momencie wyprzedzony przez samochód S. Na 25
wykresie przedstawiono zależność szybkości tych 20
samochodów od czasu, jaki upłynął od zapalenia 15
10
się zielonych świateł.
F
S
5
0
t (s)
0
2
4
6
8
Zadanie 7. (0 – 1)
W szóstej sekundzie
A) oba samochody znajdowały się w tej samej odległości od skrzyżowania,
B) samochód S wyprzedził samochód F,
C) oba samochody miały takie samo przyśpieszenie,
D) oba samochody osiągnęły tę samą szybkość.
10
12
Zadanie 8. (0 – 1)
Wartość przyśpieszenia samochodu F była równa
A. 6
m
s2
B. 2,5
m
s2
C. 0,4
m
s2
m
s2
D. 0
Zadanie 9. (0 – 1)
Wartość przyśpieszenia samochodu S była równa
A. 0
m
s2
B. 4
m
s2
m
s2
C. 6
D. 15
m
s2
Zadanie 10. (0 – 1)
Na wykresie przedstawiono zależność natężenia I od napięcia U dla czterech odbiorników prądu.
I
6(A)
5
4
3
2
1
0
0
1
2
3
4
2
0
4
0
6
0
8
0
U (V)
Który odbiornik ma największy opór?
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Rok 2004
Zadanie 3. (0-1)
Wykres przedstawia zależność mocy mięśni rowerzysty
od czasu jazdy na wybranym odcinku trasy.
P (W)
Ile razy moc mięśni rowerzysty w chwili rozpoczęcia
pomiaru jest większa od mocy jego mięśni w chwili
10 s?
A. 2
B. 1,25
C. 0,8
D. 0,5
t (s)
Zadanie 6. (0-1)
Wykres przedstawia zależność siły mięśni każdego
z dwóch rowerzystów od przebytej drogi.
Na podstawie wykresu można stwierdzić, że
F (N)
A. Adam i Maciek wykonali jednakową pracę.
B. Adam i Maciek nie wykonali żadnej pracy.
C. Maciek wykonał dwa razy większą pracę niż Adam.
D. Adam wykonał dwa razy większą pracę niż Maciek.
10
Adam
20
Maciek
20
40
60
80
s (m)
Zadanie 9. (0-1)
Dwaj chłopcy, stojąc na deskorolkach, pociągnęli za końce napiętej między nimi liny.
Jeżeli pierwszy chłopiec ma dwa razy większą masę od drugiego, to:
A. żaden z chłopców nie uzyska prędkości,
B. obaj chłopcy uzyskają prędkość o takiej samej wartości,
C. uzyska on dwa razy większą szybkość niż lżejszy chłopiec,
D. uzyska on dwa razy mniejszą szybkość niż lżejszy chłopiec.
Zadanie 13. (0-1)
Ewa i Karol siedzą na huśtawce, która jest w równowadze. Odległości dzieci od miejsca podparcia
huśtawki podano na rysunku. Jeśli Ewa ma masę 25 kg, to masa Karola wynosi:
A. 45 kg
B. 50 kg
C. 60 kg
D. 65 kg
Zadanie 17. (0-1)
W tabeli podano gęstości wybranych gazów.
Gęstość w g/dm3
(w temp. 25C)
hel
0,164
dwutlenek węgla
1,811
powietrze
1,185
Na podstawie: Witold Mizerski, Małe tablice chemiczne, Warszawa 1993.
Nazwa substancji chemicznej
Każdy z trzech cienkich, gumowych baloników napełniono taką samą objętością różnych gazów:
pierwszy helem, drugi powietrzem, trzeci dwutlenkiem węgla. Następnie wszystkie baloniki
puszczono swobodnie.
Okazało się, że:
A. wszystkie uniosły się wysoko,
B. wszystkie pozostały przy ziemi,
C. dwa uniosły się wysoko, a jeden pozostał przy ziemi,
D. jeden uniósł się wysoko, a dwa pozostały przy ziemi.
Zadanie 18. (0-1)
Woda w basenie jest podgrzewana. Aby obliczyć energię potrzebną do jej ogrzania,
należy znaleźć w tablicach gęstość i ciepło właściwe wody oraz znać:
A. objętość i temperaturę końcową wody,
B. objętość, temperaturę początkową i końcową wody,
C. głębokość i szerokość basenu oraz różnicę temperatur wody,
D. powierzchnię basenu oraz temperaturę początkową i końcową wody.
Zadanie 33. (0-3)
Bateria wyczerpie się po godzinie, jeżeli będzie pobierany z niej prąd stały o natężeniu 8,1 A.
Oblicz, jaki ładunek wtedy przepłynie. Wynik podaj w kulombach (1C = 1A · 1s). Przez żarówkę
latarki zasilanej tą baterią płynie prąd stały o natężeniu 0,3 A. Po ilu godzinach używania tej latarki
wyczerpie się bateria? Zapisz obliczenia.
Zadanie 22. (0-1)
Całkowity opór obwodu wynosi:
A. 2,7 
B. 8,1 
C. 10 
D. 30 
Rok 2005
Schemat do zadań 21. i 22.
Obwód elektryczny składa się z 9 V baterii, amperomierza i trzech identycznych żarówek.
1
2
3
A
9V
0,9 A
Zadanie 21. (0-1)
Na podstawie przedstawionego schematu można wnioskować, że
A. żarówka 1 świeci jaśniej niż żarówka 3,
B. żarówka 3 świeci jaśniej niż żarówka 1,
C. żarówka 2 świeci jaśniej niż żarówki 1 i 3,
D. wszystkie żarówki świecą tak samo jasno.
Zadanie 31. (0-3)
Teleskop Hubble’a znajduje się na orbicie okołoziemskiej na wysokości około 600 km nad Ziemią.
Oblicz wartość prędkości, z jaką porusza się on wokół Ziemi, jeżeli czas jednego okrążenia Ziemi
wynosi około 100 minut. Zapisz obliczenia.
(Przyjmij RZ = 6400 km, π  22 )
7
RZ
teleskop Hubble’a
Ziemia
orbita
Zadanie 32. (0-2)
Oblicz czas swobodnego spadku metalowej kulki z wysokości 20 m. Przyjmij wartość
m
przyspieszenia ziemskiego g = 10 2 i pomiń opór powietrza. Zapisz obliczenia.
s
Rok 2006
Zadanie 6. (0-1)
Cegła ma kształt prostopadłościanu o wymiarach 24 cm × 12 cm × 6 cm. Jakie są wymiary ścianki
cegły, którą ta cegła powinna przylegać do podłoża, aby wywierać na nie jak największe ciśnienie?
A.12 cm × 6 cm
B.12 cm × 24 cm
C.24 cm × 6 cm
D.za mało danych, by odpowiedzieć.
Zadanie 15. (0-1)
Uczestnicy wycieczki odpoczywający w punkcie W mają pewną energię potencjalną grawitacji. Jak
zmieni się ich energia potencjalna grawitacji po wejściu na szczyt G?
A. zmniejszy się,
B. zwiększy się,
C. pozostanie taka sama,
D. zamieni się na kinetyczną.
Zadanie 32. (0-3)
Przez kaloryfer przepływa w ciągu doby 300 kg wody, zmieniając swoją temperaturę z 80C na
60C. 1 kg wody ochładzając się o 1C oddaje 4,2 kJ ciepła. Ile ciepła oddaje woda w tym
kaloryferze w ciągu doby? Zapisz obliczenia.
Zadanie 33. (0-3)
Państwo Kowalscy uzyskują z baterii słonecznej umieszczonej w ogrodzie prąd elektryczny o
natężeniu 2 A przy napięciu 17 V. Ile co najmniej takich baterii należałoby zainstalować, aby
uzyskać prąd elektryczny o mocy 2,5 kW?. Zapisz obliczenia. Uwzględnij w swoich zapisach
jednostki wielkości fizycznych.
Do rozwiązania zadania wykorzystaj jeden z podanych wzorów:
U
I  , P U  I , W  P  t
R
Rok 2007
Informacje do zadania 16.
Ciepło właściwe substancji to ilość energii, którą należy dostarczyć, aby ogrzać 1 kg substancji
o 1C. W tabeli podano ciepła właściwe wybranych cieczy o temperaturze 20C.
 J 

Ciepło właściwe 
 kg  C 
Kwas octowy
2050
Olej lniany
1840
Olej parafinowy
2200
Woda
4180
Na podstawie: W. Mizerski, Tablice fizyczno-astronomiczne, Warszawa 2002.
Ciecz
Zadanie 16. (0-1)
Do czterech jednakowych naczyń wlano po 200 gramów: kwasu octowego, oleju lnianego, oleju
parafinowego i wody (do każdego naczynia inną ciecz). Temperatura początkowa każdej cieczy
wynosiła 20C. Do wszystkich naczyń dostarczono taką samą ilość energii. Najbardziej wzrosła
temperatura:
A. kwasu octowego.
B. oleju lnianego.
C. oleju parafinowego.
D. wody.
Zadanie 21. (0-1)
Która strzałka poprawnie ilustruje bieg promienia światła po przejściu z powietrza do wody?
promień
światła
powietrze
1
woda 2
3
A. 1
B. 2
4
C. 3
D. 4
Zadanie 22. (0-1)
Kropla wody spadająca z chmury poruszała się początkowo ruchem przyspieszonym, a później
ruchem jednostajnym. Wybierz rysunki, na których poprawnie przedstawiono siły działające na


kroplę wody w początkowej i w końcowej fazie spadania ( Fo oznacza siłę oporu powietrza, Fg –
siłę ciężkości).
I

Fo

Fo

Fo

Fg

Fg

Fg
II
III

Fg
IV
A. faza początkowa – rysunek II, końcowa – rysunek III
B. faza początkowa – rysunek I, końcowa – rysunek III
C. faza początkowa – rysunek II, końcowa – rysunek IV
D. faza początkowa – rysunek IV, końcowa – rysunek I
Zadanie 30. (0-4)
W ciągu 30 dni w czajniku o mocy 1600 W podgrzewano wodę średnio przez 15 minut dziennie.
Oblicz koszt energii elektrycznej zużytej przez czajnik w ciągu tych 30 dni. Przyjmij, że cena 1 kWh
energii wynosi 32 gr. Zapisz obliczenia.
Rok 2008
Zadanie 24. (0-1)
W ciepły, słoneczny dzień postawiono na parapecie okiennym dwie identyczne szklanki. Do jednej
z nich nalano 150 ml wody, a do drugiej 150 ml denaturatu o tej samej temperaturze. Po pewnym
czasie zaobserwowano, że zmniejszyła się ilość obu cieczy, ale denaturatu ubyło więcej. Z tej
obserwacji wynika, że:
A. woda nagrzała się do wyższej temperatury niż denaturat,
B. denaturat paruje wolniej niż woda,
C. niektóre ciecze parują szybciej niż inne,
D. ciecze parują tylko w miejscach nasłonecznionych.
Zadanie 29. (0-2)
Rysunek przedstawia schemat obwodu termowentylatora zawierającego dwie grzałki (G1 i G2),
dmuchawę (D), trzy wyłączniki (W1, W2 i W3) oraz źródło napięcia (U).
Które wyłączniki trzeba zamknąć, a który pozostawić otwarty, by włączona została dmuchawa
i tylko jedna grzałka?
Odpowiedź: Wyłączniki zamknięte – .........................., wyłącznik otwarty – .......................... .
Jeśli wyłączniki W2 i W3 będą zamknięte, a W1 pozostanie otwarty, to czy prąd elektryczny będzie
płynął przez któryś element termowentylatora: dmuchawę (D), grzałkę pierwszą (G1), grzałkę drugą
(G2)?
Odpowiedź: ..................................................................................................................................
Zadanie 30. (0-3)
Woda uwalniana w elektrowni wodnej z wysoko położonego zbiornika spływa w dół i obraca
turbiny, one zaś napędzają generatory. Czy elektrownie wodne korzystają z odnawialnych źródeł
energii?
Odpowiedź: ............................................................
Uzupełnij schemat ilustrujący przemiany energii w takiej elektrowni, wpisując odpowiednio
kinetyczna albo potencjalna.
energia ........................................ wody

energia ........................................ wody

praca turbiny

energia prądu elektrycznego
Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2008
Biologia
Rok 2002
Zadanie 6. (0–1)
Krokodyla przedstawionego na australijskim znaczku Pawła można opisać następująco:
A. wąż, zmiennocieplny, drapieżca, jajorodny
B. gad, stałocieplny, wody ciepłe
C. drapieżca, gad, zmiennocieplny, jajorodny
D. stałocieplny, płaz, jajorodny, zęby jadowe
Zadanie 10. (0–1)
Marta przygotowała prowiant na wycieczkę rowerową. Pakowane przez nią produkty żywnościowe
zawierają ważne dla organizmu związki chemiczne. Które z nich są dla organizmu głównie źródłem
energii?
A. białka
B. cukry
C. sole mineralne
D. witaminy
Zadanie 12. (0–1)
Podczas jazdy na rowerze pracują mięśnie stanowiące część układu ruchu człowieka. Który z mięśni
przedstawionych na poniższym rysunku jest zginaczem?
II
I
A. mięsień I
C. mięsień I i II
B. mięsień II
D. żaden z nich
Zadanie 13. (0–1)
Na podstawie rysunku rozpoznaj drzewo obserwowane przez Jacka w trakcie przejażdżki rowerowe
A. świerk,
B. sosna,
C. modrzew,
D. jodła.
Zadanie 28. (0–2)
Rysunek przedstawia głowę ryby. Wskazany strzałką narząd to..........................................
Narząd ten odpowiada za proces ............................................... .
Zadanie 36. (0–2)
Na zajęciach koła biologicznego uczniowie prowadzili obserwacje mikroskopowe tkanek
zwierzęcych. Robert następująco opisał obserwowaną tkankę:
„Komórki tej tkanki ściśle przylegają do siebie, łączy je niewielka ilość substancji
międzykomórkowej. Mogą tworzyć jedną lub kilka warstw”.
Opis Roberta dotyczy tkanki ..............................................
Główną funkcją tej tkanki jest ...........................................
Rok 2003
Zadanie 15. (0 – 1)
Która część ziarniaka pełni podobną funkcję jak żółtko jaja?
A. łupina.
B. owocnia.
C. bielmo.
D. zarodek.
Zadanie 16. (0 – 1)
Zarodek kukurydzy znajdujący się w ziarniaku:
A. odżywia się autotroficznie, oddycha beztlenowo,
B. odżywia się kosztem bielma, oddycha tlenowo,
C. odżywia się kosztem łupiny owocowo-nasiennej, oddycha tlenowo,
D. odżywia się kosztem bielma, oddycha beztlenowo.
Zadanie 18. (0 – 1)
W tabeli przedstawiono procentowy skład powietrza wdychanego i wydychanego.
Składniki powietrza
Zawartość w powietrzu
Zawartość w powietrzu wdychanym
wydychanym
Azot
78,4%
Tlen
20,8%
Dwutlenek węgla
0,04%
Tablice biologiczne, red. W. Mizerski, Warszawa 1994.
74,3%
15,3%
4,2%
Wybierz stwierdzenie objaśniające zasadność stosowania sztucznego oddychania metodą „usta –
usta”.
A. człowiek całkowicie wykorzystuje tlen zawarty w powietrzu wdychanym,
B. człowiek nie wykorzystuje azotu zawartego w powietrzu,
C. człowiek nie wykorzystuje całkowicie tlenu zawartego w powietrzu wdychanym,
D. człowiek wytwarza dwutlenek węgla w swoim organizmie.
Rok 2004
Zadanie 7. (0-1)
Następnego dnia po wycieczce rowerzyści odczuwali ból mięśni. Przyczyną
dolegliwości był nagromadzony w mięśniach kwas mlekowy, powstający w wyniku
A. oddychania tlenowego,
C. wymiany gazowej w tkankach,
B. oddychania beztlenowego,
D. połączenia tlenu z hemoglobiną.
Zadanie 8. (0-1)
Tabela przedstawia wybrane zależności między populacjami dwóch gatunków.
Wynik oddziaływania
Zależność
gatunek I
gatunek II
konkurencja
–
–
pasożytnictwo
+
–
współbiesiadnictwo
+

symbioza
+
+
+ gatunek odnosi korzyść
– gatunek odnosi stratę
 brak istotnego wpływu
Na podstawie: Ewa Pyłka-Gutowska, Ekologia z ochroną środowiska, Warszawa 1997.
Zależność między hubą drzewną a brzozą to:
A. konkurencja,
C. współbiesiadnictwo,
B. pasożytnictwo,
D. symbioza.
Zadanie 10. (0-1)
Woda w jeziorze ma zielony kolor wskutek występowania w niej glonów.
„Zakwit wody” mógł być spowodowany:
A. częstymi opadami kwaśnych deszczów,
B. nadmiernym nawożeniem okolicznych pól,
C. zanieczyszczeniem wody związanym z otwarciem kąpieliska,
tych
D. przedostaniem się do wody paliwa z uszkodzonej łodzi motorowej.
Zadanie 11. (0-1)
Rysunek przedstawia kolejne etapy rozmnażania eugleny.
Na podstawie: Ziemia, rośliny, zwierzęta, Larousse, Warszawa 1970.
Przedstawiony na rysunku proces to:
A. pączkowanie,
C. podział komórki,
Informacje do zadań 31. i 32.
Schemat przedstawia cykl rozwojowy żaby.
B. fragmentacja plechy,
D. wytwarzanie zarodników.
A
B
Zadanie 31. (0-2)
Nazwij formy rozwojowe oznaczone literami A i B.
A – ................................................................................................................................................
B – ................................................................................................................................................
Zadanie 32. (0-2)
Wymień dwie cechy formy rozwojowej oznaczonej literą B, które przystosowują ją
do życia w wodzie i jednocześnie odróżniają od osobnika dorosłego.
1. ..................................................................................................................................................
2. ..................................................................................................................................................
Rok 2005
Zadanie 5. (0-1)
Drzewa tworzą największą biomasę w lesie. Która piramida przedstawia ten stan?
P – producenci
K I – konsumenci I rzędu
A.
B.
K II
C.
K II
KI
KI
P
K II – konsumenci II rzędu
D.
K II
KI
P
P
K II
KI
P
Zadanie 6. (0-1)
Określ oddziaływania między populacją mszycy a populacją brzozy:
A. rywalizują o zasoby środowiska,
B. obie odnoszą wzajemne korzyści,
C. nie są zdolne do życia jedna bez drugiej,
D. Jedna z populacji osiąga korzyści, a druga ponosi straty.
Zadanie 7. (0-1)
Między którymi organizmami zachodzą oddziaływania nieantagonistyczne?
A. pająk – mucha,
C. kleszcz – człowiek,
B. sosna – dąb,
D. pszczoła – lipa.
Schemat do zadania 8.
wiek osobnika
50%
50%
42%
samice
58%
liczebność
samce
Zadanie 8. (0-1)
Analizując piramidę przedstawiającą strukturę wiekową i płciową populacji, można stwierdzić, że:
A. rodzi się więcej samic niż samców,
B. liczebność najstarszych samic i samców jest taka sama,
C. liczebność samic i samców jest w każdej grupie wiekowej różna,
D. różnica między liczebnością samców i samic w każdej grupie wiekowej jest taka sama.
Zadanie 12. (0-1)
Który zestaw nazw roślin pozwala wnioskować, że dotyczy on lasu przedstawionego na mapie?
A. graby, dęby, leszczyny,
C. sosny, dęby, leszczyny,
B. świerki, sosny, jodły,
D. lipy, jarzębiny, akacje.
Rok 2006
Informacje do zadań 21. – 23.
Wykres ilustruje zmiany temperatury gleby w pewnej miejscowości na głębokości 10 cm i 30 cm
w ciągu doby w okresie lata.
Na podstawie: S. Gater, Zeszyt ćwiczeń i testów,
Warszawa 1999.
Zadanie 21. (0-1)
Z analizy wykresu wynika, że:
A. w ciągu całej doby temperatura gleby jest niższa na głębokości 30 cm niż na głębokości 10 cm,
B. na obu głębokościach gleba ma najniższą temperaturę o północy,
C. gleba na głębokości 30 cm nagrzewa się wolniej i stygnie wolniej niż gleba na głębokości 10 cm,
D. amplituda dobowa temperatur gleby na głębokości 10 cm jest mniejsza niż amplituda dobowa
temperatur na głębokości 30 cm.
Zadanie 22. (0-1)
Jaką temperaturę ma gleba w południe na głębokości 10 cm?
A. niższą niż 21ºC.
B. między 22ºC a 23ºC.
C. między 23ºC a 24ºC.
D. wyższą niż 24ºC.
Zadanie 23. (0-1)
Gleba na głębokości 10 cm ma najwyższą temperaturę około godziny:
A. 1100
B. 1300
C. 1500
D. 1700
Zadanie 24. (0-1)
W której kolumnie tabeli właściwie dobrano nazwy poziomów glebowych do symboli literowych
na przedstawionym schemacie?
X
I
II
III
IV
ściółka
próchnica
ściółka
próchnica
Y zwietrzelina ściółka
próchnica skała macierzysta
W próchnica skała macierzysta
zwietrzelina ściółka
Z skała macierzysta
zwietrzelina skała macierzysta
zwietrzelina
A. I
B. II
C. III
D. IV
Zadanie 25. (0-1)
Szczątki roślin i zwierząt ulegają w glebie rozkładowi na proste związki mineralne. Aby ten rozkład
był możliwy, potrzebny jest tlen, ponieważ:
A mikroorganizmy powodujące rozkład potrzebują go do oddychania,
B. jest on produktem fotosyntezy,
C. powoduje zwęglanie się resztek organicznych,
D. jest on składnikiem wody.
Informacje do zadań 26. i 27.
Biedronki siedmiokropki polują na mszyce w ogrodach i na polach. Mszyce zabezpieczają się przed
nimi, wydzielając obronną ciecz, same natomiast żywią się sokiem wyssanym z roślin. Aby ochronić
się przed mszycami, rośliny wytwarzają kolce i parzące włoski, które nie zawsze jednak są
dostatecznym zabezpieczeniem.
Zadanie 26. (0-1)
Ułóż łańcuch pokarmowy na podstawie powyższego tekstu.
Odpowiedź: ..................................................................................................................................
rośliny  mszyce  biedronkipoprawne zapisanie łańcucha Jeśli uczeń uzupełnia poprawnie
zapisany łańcuch pokarmowy
rośliny – mszyce – biedronki pokarmowego:
producent  konsument I rzęduo kolejnego, poprawnego
rośliny, mszyce, biedronki
konsumenta otrzymuje –1p.
róża  mszyce  biedronki  konsument II rzędu – 1p.
sok z roślin  mszyce 
biedronki
Zadanie 27. (0-1)
W jaki sposób konsumenci I rzędu, o których mowa w powyższej informacji, bronią się przed
naturalnymi wrogami?
Odpowiedź: ..................................................................................................................................
Zadanie 34. (0-2)
Często słyszymy, że domy powinny być zbudowane z materiałów zapewniających dobrą izolację
cieplną. Wybierz spośród poniższych odpowiedzi uczniowskich dwa różne argumenty
potwierdzające tezę, że takie domy służą ochronie środowiska. Napisz numery wybranych zdań.
1.Mniej płaci się za energię elektryczną i gaz.
2.Takie domy emitują mniej ciepła, więc zmniejsza się efekt cieplarniany.
3.Oszczędza się paliwa kopalne, bo na ogrzanie domów zużywa się mniej energii.
4.Do atmosfery przedostaje się mniej zanieczyszczeń, bo można produkować mniej energii.
5.Do atmosfery przedostaje się mniej freonu i zmniejsza się dziura ozonowa.
6.Potrzeba mniej energii, więc jej produkcja mniej zanieczyszcza środowisko naturalne.
7.Mieszkańcy takich domów są lepiej chronieni przed zanieczyszczeniami.
8.Ściany takich domów nie przepuszczają substancji chemicznych mogących zaszkodzić
środowisku.
Odpowiedź: ...................................................................................
Rok 2007
Zadanie 24. (0-1)
W ekosystemie wodnym fitoplankton (plankton roślinny) pełni rolę:
A. producentów,
B. destruentów,
C. konsumentów I rzędu,
D. konsumentów wyższych rzędów.
Zadanie 25. (0-1)
Żywych form fitoplanktonu nie spotyka się na dużych głębokościach w morzach i oceanach przede
wszystkim dlatego, że:
A. panuje tam za niska temperatura,
B. dociera tam za mało światła,
C. panuje tam za wysokie ciśnienie,
D. jest tam za mało pokarmu,
Informacje do zadań 26. i 27.
Na schemacie zilustrowano zmiany wielkości produkcji fitoplanktonu oraz ilości światła
docierającego do Morza Bałtyckiego w kolejnych porach roku.
Na podstawie: www.naszbaltyk.pl
Zadanie 26. (0-1)
W której porze roku do wód Morza Bałtyckiego dociera najwięcej światła?
Odpowiedź: .............................................
W której porze roku produkcja fitoplanktonu w Morzu Bałtyckim jest największa?
Odpowiedź: ...............................................
Zadanie 27. (0-2)
W tabeli podano cztery hipotezy. Wpisz obok każdej z nich odpowiednio: tak – jeśli analiza
schematu potwierdza hipotezę, nie – jeśli jej nie potwierdza.
Lp.
1.
2.
3.
4.
Hipoteza
Produkcja fitoplanktonu w Morzu Bałtyckim jest największa
wtedy, gdy dociera do niego największa ilość światła.
Produkcja fitoplanktonu maleje zawsze wtedy, gdy maleje ilość
światła docierającego do Morza Bałtyckiego.
Produkcja fitoplanktonu w Morzu Bałtyckim jest najmniejsza
wtedy, gdy dociera do niego najmniejsza ilość światła.
Spadek produkcji fitoplanktonu może być spowodowany
zarówno dużą, jak i małą ilością światła docierającego do Morza
Bałtyckiego.
tak / nie
Rok 2008
Zadanie 16. (0-1)
Które organizmy uwzględnione w poniższej sieci pokarmowej należą do więcej niż jednego
poziomu troficznego (mogą być konsumentami różnych rzędów)?
małe ptaki
małe pająki
larwy osy
mszyce
gąsienice bielinka kapustnika
oprzędziki pręgowane
groch
kapusta
A. mszyce i oprzędziki pręgowane,
B. małe pająki i małe ptaki,
C. kapusta i groch,
D. oprzędziki pręgowane.
Zadanie 17. (0-1)
Z zależności pokarmowych podanych na rysunku do zadania 16. wynika, że jeśli zniszczone zostaną
wszystkie uprawy grochu, to wyginą :
A. mszyce,
B. mszyce i oprzędziki pręgowane,
C. oprzędziki pręgowane,
D. mszyce, małe pająki i małe ptaki.
Zadanie 18. (0-1)
Mitochondria to elementy komórki, w których uwalniana jest energia potrzebna organizmowi.
W organizmie człowieka najwięcej mitochondriów jest w komórce:
A. kostnej,
B. tłuszczowej,
C. naskórka,
D. mięśniowej.
Zadanie 19. (0-1)
Jak nazywa się proces uwalniania energii w mitochondriach?
A. mitoza,
B. fotosynteza,
C. osmoza,
D. oddychanie komórkowe.
Zadanie 25. (0-1)
Niektóre ssaki zapadające w sen zimowy zwijają się w kulę. Przyjmując taki kształt, że:
A. zajmują w norach maksymalnie dużo miejsca,
B. chronią się przed nadmiernym wypromieniowaniem ciepła,
C. bardziej nagrzewają wnętrze nory,
D. pobierają podczas snu najwięcej wilgoci potrzebnej do przetrwania.
Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2008
CHEMIA
Rok 2002
Zadanie 14. (0–1)
Po całodniowej wycieczce rowerowej Marta odczuła ból w mięśniach spowodowany między innymi
wytworzeniem się kwasu mlekowego. Związek ten można opisać wzorem:
CH3
CH
COOH
OH
Zamieszczona w ramce grupa funkcyjna, charakterystyczna dla kwasów organicznych, nazywa się:
A. węglowodorową
C. karboksylową
B. wodorotlenową
D. estrową
Zadanie 25. (0–1)
W programie komputerowym do nauki chemii Marta znalazła następujący rysunek:
jądro atomowe
elektron
uproszczony model atomu
Na podstawie rysunku można stwierdzić, że atom tego pierwiastka:
A. nie zawiera protonów,
B. zawiera jeden neutron,
C. zawiera sześć cząstek elementarnych,
D. posiada trzy elektrony walencyjne.
Zadanie 27. (0–1)
rozpuszczalność tlenu
[w gramach na 100
gramów wody]
Jednym z warunków istnienia życia w środowisku wodnym jest obecność rozpuszczonego w wodzie
tlenu. Przeanalizuj poniższy wykres i wyjaśnij jednym zdaniem, dlaczego wzrost temperatury wody
w akwarium może przyczynić się do śnięcia ryb.
0,008
0,007
0,006
0,005
0,004
0,003
0,002
0,001
0
0
20
40
60
80 100
temperatura [0C]
Zadanie 35. (0–3)
Na zajęciach kółka chemicznego uczniowie przeprowadzali reakcję zobojętniania. Do roztworu
wodorotlenku sodu (MNaOH = 40u) dodali fenoloftaleinę, a następnie wkraplali rozcieńczony roztwór
kwasu mrówkowego (MHCOOH = 46u). Punkt zobojętnienia uzyskali w momencie odbarwienia
wskaźnika. Zapisz równanie przeprowadzonej reakcji i oblicz, ile gramów kwasu potrzeba do
zobojętnienia roztworu zawierającego 10 gramów NaOH.
HCOOH
NaOH
+ fenoloftaleina
Rok 2003
Informacja do zadań 4. i 5.
Fosforanowi (V) wapnia przypisuje się wzór strukturalny:
Ca
O
O
Ca
P
O
P
O
O
O
O
Ca
O
Zadanie 4. (0 – 1)
Wartościowość poszczególnych pierwiastków w tym związku jest równa:
A. Ca – VI, P – X, O – XVI
B. Ca – III, P – II, O – VIII
C. Ca – II, P – III, O – II
D. Ca – II, P – V, O – II
Zadanie 5. (0 – 1)
Wzór sumaryczny tego związku ma postać:
A. Ca3(PO4)2
B. Ca3(PO5)2
C. 2 Ca3(PO4)
D. 3 Ca(PO4)2
Zadanie 6. (0 – 1)
Na rysunku przedstawiono wybrane informacje z układu okresowego pierwiastków. (Masy atomowe
podane są w zaokrągleniu do jedności).
Mg
12
magnez
24
As
33
arsen
75
O
8
tlen
16
Korzystając z nich, oblicz masę cząsteczkową związku chemicznego o wzorze sumarycznym
Mg3(AsO4)2.
A.164
B. 211
C. 350
D. 130
Zadanie 17. (0 – 1)
Na rysunkach przedstawiono schematy czterech doświadczeń.
roztwór
wodny
cukru
I
II
III
IV
Wybierz to doświadczenie, z którego obserwacje pozwalają wyciągnąć wniosek o obecności
węglanu wapnia w skorupce jajka.
A. I
B. II
C. III
D. IV
Rok 2004
Zadanie 16. (0-1)
Pojemniki na żywność, butelki do napojów gazowanych, torebki foliowe wykonane są
z polietenu. Otrzymuje się go w procesie polimeryzacji, czyli łączenia się pojedynczych
cząsteczek (monomerów) w związek wielkocząsteczkowy (polimer).
Wzór polietenu:
H H
C
C
H
H
n
Węglowodór, z którego otrzymuje się polieten, ma wzór:
A.
B.
H
H
H
H
H
C
C
C
C
H
H
H
H
H
H
C.
H
H
H
C
C
C
H
H
H
H
D.
H
H
C═C
H
H─C ≡ C─H
H
Zadanie 22. (0-1)
Podczas gotowania lub smażenia jaja kurzego, białko ścina się nieodwracalnie. Innym
czynnikiem powodującym nieodwracalne ścinanie białka jest:
A. zimna woda,
B. sól kuchenna,
C. alkohol etylowy, D. roztwór cukru.
Zadanie 26. (0-2)
Woda gazowana zawiera rozpuszczony w wodzie dwutlenek węgla. Niewielkie ilości tego
gazu reagują z wodą, tworząc kwas węglowy.
Napisz równanie reakcji tworzenia się tego kwasu.
Rok 2005
Schemat i tabela do zadań 18. i 19.
Skala pH służy do określania odczynu badanej substancji.
odczyn kwasowy
0
1
2
3
odczyn zasadowy
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14
Roztwór
woda sodowa
sok pomarańczowy
coca-cola
mleko
woda destylowana
amoniak
preparat do udrażniania rur
pH
5,5
3,5
3,0
6,5
7,0
11,5
14,0
Na podstawie: Witold Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 1997.
Zadanie 18. (0-1)
Który z podanych napojów ma najbardziej kwasowy odczyn?
A. mleko
B. coca-cola
C. woda sodowa
D. sok pomarańczowy
Zadanie 19. (0-1)
Wybierz zdanie prawdziwe.
A. woda sodowa ma odczyn zasadowy,
B. woda destylowana ma odczyn obojętny,
C. roztwór amoniaku ma odczyn kwasowy,
D. preparat do udrażniania rur ma właściwości silnego kwasu.
Zadanie 20. (0-1)
Tlenki azotu o ogólnym wzorze NxOy mogą reagować z parą wodną znajdującą się w chmurach,
tworząc kwaśne deszcze. Wówczas może zajść reakcja:
NxOy + H2O → 2HNO3
Wartości indeksów stechiometrycznych x i y są rozwiązaniem układu równań
x : y  1 : 2
A. 
x  y  3
x : y  2 : 3
B. 
x  y  5
Schemat do zadań 23. i 24.
x : y  2 : 1
C. 
x  y  3
x : y  2 : 5
D. 
x  y  7
Mg
Al
Zn
Fe
Sn
Pb
H
Bi
Cu
Hg
Ag
Pt
Au
Metale aktywniejsze od wodoru,
wypierające go z zimnej wody i kwasów
(reagują z zimną wodą).
Wzrost aktywności chemicznej
K
Na
Ca
Metale aktywniejsze od wodoru,
wypierające go z gorącej wody i kwasów
(reagują z gorącą wodą i kwasem).
Metale mniej aktywne od wodoru,
nie wypierające go z wody i kwasów.
Zadanie 23. (0-1)
Wybierz zdanie prawdziwe.
A. sód (Na) reaguje z wodą,
B. w reakcji srebra (Ag) z ZnCl2 wydzieli się cynk (Zn),
C. złoto (Au) jest bardziej aktywne chemicznie niż potas (K),
D. w reakcji złota (Au) z kwasem siarkowym(VI) wydzieli się wodór.
Zadanie 24. (0-1)
Przeprowadzono doświadczenia przedstawione na poniższym rysunku. W której probówce jednym z
produktów reakcji jest wodór?
Bi
Ag
Mg
Cu
I
II
III
IV
H2SO4
H2SO4
HCl
A. I
B. II
HCl
C. III
D. IV
Przedstawiony poniżej fragment układu okresowego pierwiastków wykorzystaj do rozwiązania
zadań 25. i 26.
1
2
3
4
1
1H
Wodór
1,008
3Li
Lit
6,94
11Na
Sód
22,99
19K
Potas
39,09
SYMBOL
PIERWIASTKA
LICZBA ATOMOWA
2
4Be
Beryl
9,01
12Mg
Magnez
24,31 3
4
...
20Ca
21Sc
22Ti
Wapń Skand Tytan ...
40,08 44,96 47,90
8
O
Tlen
NAZWA
15,99
MASA ATOMOWA (u)
9
10 11
12
27Co 28Ni 29Cu 30Zn
KobaltNikielMiedź Cynk
58,93 58,71 63,55 65,39
13
5B
Bor
10,81
13Al
Glin
26,98
31Ga
Gal
69,72
14
15
16
6C
7N
8O
Węgiel Azot Tlen
12,01 14,01 15,99
14Si
15P
16S
Krzem Fosfor Siarka
28,09 30,97 32,07
32Ge
33As 34Se
GermanArsen Selen
72,59 74,92 78,96
Zadanie 25. (0-1)
Na podstawie zamieszczonego fragmentu układu okresowego wybierz zdanie prawdziwe dotyczące
sodu ( 23
11 Na ):
A. w jądrze atomu sodu jest 11 neutronów,
B. liczba atomowa sodu jest równa 12,
C. atom sodu ma konfigurację elektronową: 2, 8, 1,
D. sód leży w trzecim okresie i drugiej grupie układu okresowego.
Zadanie 26. (0-2)
Pewien pierwiastek, umownie oznaczony literą E, tworzy tlenek o ogólnym wzorze EO3. Jaki to
pierwiastek, jeżeli masa cząsteczkowa jego tlenku wynosi 80,04 u? Zapisz obliczenia.
Rok 2006
rozpuszczalność w g na 100 g wody
Informacje do zadań 1. i 2.
Wykres przedstawia zależność rozpuszczalności wybranych związków wapnia w wodzie
od temperatury.
siarczan(VI) wapnia CaSO4
wodorotlenek wapnia Ca(OH)2
temperatura w °C
Na podstawie: Witold Mizerski, Tablice
chemiczne, Warszawa 2003.
Zadanie 1. (0-1)
Ile co najwyżej gramów wodorotlenku wapnia można rozpuścić w 1000 g wody w temperaturze
20ºC?
A. 2,6
B. 0,26
C. 0,16
D. 1,6
Zadanie 2. (0-1)
Które zdanie jest prawdziwe?
Rozpuszczalność związków wapnia rośnie ze wzrostem temperatury.
A. przy podnoszeniu się temperatury od 0ºC do 20ºC rozpuszczalność siarczanu(VI) wapnia rośnie,
a wodorotlenku wapnia maleje.
B. rozpuszczalność siarczanu(VI) wapnia w temperaturze 0ºC i 60ºC jest taka sama,
C. rozpuszczalność wodorotlenku wapnia jest odwrotnie proporcjonalna do temperatury.
Zadanie 3. (0-1)
Na podstawie informacji z poniższego fragmentu tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków
w wodzie wybierz zdanie prawdziwe.
Jon
Ca2+
Mg2+
SO 42
S
R
Cl–
NO3
CO 23
OH–
R
R
R
R
N
N
S
N
S – substancja słabo rozpuszczalna w wodzie
N – substancja praktycznie nierozpuszczalna w wodzie
R – substancja dobrze rozpuszczalna w wodzie
A. wodorotlenek wapnia słabo rozpuszcza się w wodzie,
B. wodorotlenek wapnia nie rozpuszcza się w wodzie,
C. w tabeli nie podano informacji o rozpuszczalności wodorotlenku wapnia,
D. wodorotlenek wapnia dobrze rozpuszcza się w wodzie.
Zadanie 4. (0-1)
Wapno gaszone Ca(OH)2 jest składnikiem zaprawy murarskiej. Jej twardnienie zachodzi pod
wpływem dwutlenku węgla. Wybierz poprawnie zapisane równanie zachodzącej wtedy reakcji.
A. Ca(OH)2 + 2CO  CaCO3 + H2O
B. Ca(OH)2 + CO2  CaCO3 + H2O
C. Ca(OH)2 + 2CO2  2CaCO3 + 2H2O
D. Ca(OH)2 + CO  CaCO3 + H2
Rok 2007
Zadanie 8. (0-1)
Uczniowie mieli otrzymać 5-procentowy wodny roztwór soli. Pracowali w czterech zespołach. W
tabeli podano masy składników wykorzystanych przez każdy z zespołów.
Zespół
Masa soli
Masa wody
I
1g
20 g
II
III
IV
1g
5g
5g
19 g
100 g
95 g
Który zespół prawidłowo dobrał masy składników?
A. tylko zespół III,
B. tylko zespół IV,
C. zespół I i zespół III,
D. zespół II i zespół IV.
Zadanie 13. (0-1)
Wybierz zdanie, które jest prawdziwe dla wody jako związku chemicznego.
A. woda należy do węglowodanów,
B. skład chemiczny wody można zmienić,
C. składu chemicznego wody nie można zmienić,
D. woda należy do wodorotlenków.
Zadanie 14. (0-1)
Ile atomów tworzy cząsteczkę wody i ile pierwiastków wchodzi w jej skład?
A. dwa atomy, trzy pierwiastki,
B. trzy atomy, dwa pierwiastki,
C. trzy atomy, jeden pierwiastek,
D. dwa atomy, dwa pierwiastki.
Zadanie 15. (0-1)
Ile gramów wodoru i ile gramów tlenu znajduje się w 72 g wody? (Masy atomowe: MH = 1 u, MO =
16 u)
A. wodoru – 8 g,
B. wodoru – 2 g,
C. wodoru – 48 g,
D. wodoru – 64 g,
tlenu – 64 g
tlenu – 16 g
tlenu – 24 g
tlenu – 8 g
Rok 2008
Informacje do zadań 20. i 21.
Alkany to węglowodory łańcuchowe nasycone, których cząsteczki zawierają tylko pojedyncze
wiązania pomiędzy atomami węgla. Wzór ogólny alkanów to CnH2n+2, gdzie n jest liczbą całkowitą
dodatnią, określającą liczbę atomów węgla w cząsteczce alkanu.
Zadanie 20. (0-1)
W cząsteczce pewnego alkanu jest 16 atomów wodoru. Ile atomów węgla zawiera ta cząsteczka?
A. 6
Zadanie 21. (0-1)
B. 8
C. 7
D. 14
Który rysunek przedstawia wzór strukturalny węglowodoru nasyconego?
Rysunek 1.
Rysunek 2.
Rysunek 3.
Rysunek 4.
A. rysunek 1. i rysunek 2,
B. tylko rysunek 2,
C. rysunek 3. i rysunek 4,
D. tylko rysunek 4.
Informacje do zadań 22. i 23.
Wykres przedstawia zależność temperatury wrzenia węglowodorów nasyconych od liczby atomów
węgla w ich cząsteczkach.
Źródło: K.M. Pazdro, Repetytorium z chemii, Warszawa 2001.
Zadanie 22. (0-1)
Który węglowodór wrze w temperaturze wyższej niż –100ºC, a niższej niż –50ºC?
A. CH4
B. C2H6
C. C4H10
D. C6H14
Zadanie 23. (0-1)
Z wykresu wynika, że temperatura wrzenia węglowodoru nasyconego:
A. rośnie coraz szybciej w miarę wzrostu liczby atomów węgla w jego cząsteczce,
B. rośnie coraz wolniej w miarę wzrostu liczby atomów węgla w jego cząsteczce,
C. zmienia się wprost proporcjonalnie do liczby atomów węgla w jego cząsteczce,
D. zmienia się odwrotnie proporcjonalnie do liczby atomów węgla w jego cząsteczce.
Zadanie 27. (0-3)
Uzupełnij poniższy zapis reakcji fotosyntezy, wpisując odpowiednie wzory i współczynniki.
energia słoneczna
H2O + 6 ..............
C6H12O6 +
.............
Uzupełnij brakujące wyrazy w słownym zapisie reakcji zachodzącej podczas utleniania
biologicznego (procesu uwalniania energii).
glukoza + ......................  ........................ + dwutlenek węgla + energia
Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2008
Geografia
Rok 2002
Zadanie 7. (0–1)
Znaczek z kolekcji Jacka upamiętnia wydarzenie, które miało miejsce 8 czerwca 2000 roku. Wówczas
z miejscowości Yulara w środkowej Australii wyruszyła sztafeta niosąca znicz olimpijski przed
olimpiadą w Sydney. W Australii było to:
A. pod koniec kalendarzowej wiosny,
C. pod koniec kalendarzowej jesieni,
B. na początku kalendarzowego lata,
D. na początku kalendarzowej zimy.
14 00
Wykorzystując zamieszczony poniżej fragment mapy poziomicowej, rozwiąż zadania 17 i 18.
===
tunel
wyciąg
skala: 1:75000
Zadanie 17. (0–1)
Bartek korzysta z wyciągu narciarskiego. Ile wynosi różnica wysokości pomiędzy dolną a górną
stacją tego wyciągu?
A. 1200 m
B. 1800 m
C. 2800 m
D. 3200 m
Zadanie 18. (0–1)
Przekrój góry (patrz mapa poziomicowa), w której wydrążono tunel, ilustruje:
A. rysunek I
B. rysunek II
C. rysunek III
3400
3400
3200
3200
3000
2800
I
3000
D. rysunek IV
II
wysokość w m n.p.m .
wysokość w m n.p.m .
2800
2600
2400
2200
2000
2600
2400
2200
1800
2000
1600
1800
1400
1200
3400
3400
3200
3200
3000
2800
3000
III
2800
2600
wysokość w m n.p.m.
wysokość w m n.p.m.
1600
skala 1:75 000
2400
2200
2000
skala 1:75 000
IV
2600
2400
2200
2000
1800
1800
1600
1600
1400
1400
1200
1200
skala 1:75 000
skala 1:75 000
Zadanie 19. (0–1)
Różnica wysokości pomiędzy wjazdem do tunelu a najwyższym wzniesieniem wynosi 1800 m.
Różnica temperatur wynosi średnio 0,6C na każde 100 metrów różnicy wysokości. Ile wynosi
temperatura powietrza przy wjeździe do tunelu, jeżeli na szczycie jest -10C?
A. około – 21C
B. około – 6C
C. około 1C
D. około 6C
Zadanie 22. (0–1)
Filip zamieścił na swojej stronie internetowej następujące informacje dotyczące planet Układu
Słonecznego.
Lp. Nazwa planety
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Merkury
Wenus
Ziemia
Mars
Jowisz
Saturn
Uran
Neptun
Pluton
Masa planety w
stosunku do masy
Ziemi
0,06
0,82
1
0,11
317,9
95,18
14,5
17,24
0,002
Liczba księżyców
0
0
1
2
16
20
17
8
1
Tablice geograficzne, Wyd. Adamantan, Warszawa 1998
Która z planet o masie mniejszej niż masa Ziemi ma najwięcej księżyców?
A. Mars
B. Saturn
C. Neptun
D. Pluton
Zadanie 30. (0–3)
Przerywaną linią zaznacz na mapie w południowo-zachodniej części jeziora bezpieczne kąpielisko
dla dorosłych – o głębokości do 1,5 m.
Jaka jest największa głębokość tego jeziora?
Odpowiedź: ..............................................................................
Rok 2003
temperatura wrzenia wody (C)
Zadanie 22. (0 – 1)
Przeanalizuj wykres zależności temperatury wrzenia wody od ciśnienia.
100
98
96
94
92
90
700
760
820
880
940
1000
ciśnienie (hPa)
W którym z miejsc: w Zakopanem, na szczycie Rysów, na plaży w Sopocie czy na Żuławach
temperatura wrzenia wody jest najniższa?
A. w Zakopanem,
C. na plaży w Sopocie,
B. na szczycie Rysów,
D. na Żuławach.
Informacje do zadań 23. i 24.
Mapy przedstawiają zasięg i intensywność opadów tego samego dnia o godz. 0.00 i o godz. 6.00.
Zadanie 23. (0 – 1)
Z jakiego kierunku napływały nad Polskę masy powietrza przynoszące obfite opady?
A. północno-wschodniego,
C. południowo-wschodniego,
B. północno-zachodniego,
D. południowo-zachodniego.
Zadanie 24. (0 – 1)
O godzinie 6.00 najobfitsze opady wystąpiły w:
A. Łodzi i Krakowie,
C. Łodzi i Wrocławiu,
B. Białymstoku i Wrocławiu,
D. Gdańsku i Szczecinie.
Zadanie 25. (0 – 1)
Morze Bałtyckie jest słabo zasolone. Wartość zasolenia waha się od 0,2% w Zatoce Botnickiej
do 1,8% u wybrzeży Danii, a średnie zasolenie Oceanu Atlantyckiego jest równe 3,4%. Która
z poniższych odpowiedzi wyjaśnia tak niskie zasolenie?
A. duże parowanie, wąskie połączenie z oceanem, niewielki dopływ słodkich wód,
B. duży dopływ słodkich wód, wąskie połączenie z oceanem, niewielkie parowanie,
C. gorący klimat, duży dopływ wód słodkich, swobodna wymiana wód z oceanem,
D. małe parowanie, niewielki dopływ wód rzecznych, swobodna wymiana wód z oceanem.
Zadanie 31. (0 – 3)
Na Ziemi nieustannie zachodzą procesy erozji (żłobienia i niszczenia) oraz akumulacji (budowania).
Spośród podanych procesów geologicznych: akumulacja eoliczna (wiatrowa), erozja lodowcowa,
erozja rzeczna, erozja eoliczna (wietrzna) wybierz te procesy, w wyniku których powstały
przedstawione na rysunkach formy i wpisz ich nazwy pod rysunkami.
........................................ ........................................ ........................................
Rok 2004
Zadanie 1. (0-1)
Uczestnicy wycieczki rowerowej potrzebują szczegółowej mapy. Najdokładniejsza
będzie mapa w skali:
A. 1:5 000
B. 1:10 000
C. 1:25 000
D. 1:50 000
Zadanie 12. (0-1)
Płynąca woda pogłębia koryto rzeki (erozja denna)
i przenosi materiały skalne (transport). Przy jednym
brzegu rzeki osadza się materiał (akumulacja),
natomiast drugi jest podmywany przez płynącą
wodę (erozja boczna).
Na rysunku strzałką wskazano miejsce:
A. erozji bocznej,
C. akumulacji,
B. erozji dennej,
D. transportu.
Zadanie 14. (0-1)
Procesy zachodzące w naszym otoczeniu przebiegają z wydzielaniem ciepła do otoczenia
(egzotermiczne) lub z pobieraniem ciepła z otoczenia (endotermiczne).
Procesem endotermicznym jest:
A. prażenie skały wapiennej,
C. mieszanie wapna palonego z wodą,
B. spalanie drewna w ognisku,
D. wlewanie kwasu siarkowego do wody.
Zadanie 25. (0-1)
Rysunki przedstawiają ten sam typ wybrzeża.
ląd
ląd
morze
morze
Jest to wybrzeże:
A. dalmatyńskie
B. wyrównane
C. szkierowe D. fiordowe
Zadanie 29. (0-3)
Oblicz rozciągłość w kilometrach między najbardziej wysuniętymi na północ i na południe punktami
Polski (1 odpowiada 111,1 km w terenie). Zapisz obliczenia.
Przylądek Rozewie
5450'N
kolano Odry
1407'E
kolano Bugu
2408'E
szczyt Opołonek
49ºN
Rok 2005
Rozwiązując zadania od 9. do 12., wykorzystaj poniższą informację i mapę.
Azymut geograficzny to kąt między kierunkiem północnym a kierunkiem marszu, mierzony od
kierunku północnego do kierunku marszu zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
N
N
azymut
P
Legenda
– las mieszany
Jez. Leśne
– łąka
– gajówka
– skała, ostaniec
– wieża obserwacyjna
0
– kładka
0,2 km
Zadanie 9. (0-1)
Turysta, który wyruszył z punktu P na azymut 135º, dojdzie do:
A. kładki
B. ostańca
C. gajówki
D. wieży obserwacyjnej
Zadanie 10. (0-1)
Przybliżona odległość w linii prostej od gajówki do ostańca wynosi:
A. 390 m
B. 550 m
C. 780 m
D. 3900 m
Zadanie 11. (0-1)
Turysta, który chce przejść od ostańca przez punkt P do kładki, powinien pójść w kierunku:
A. północno-zachodnim, a następnie zachodnim,
B. północno-wschodnim, a następnie wschodnim,
C. południowo-zachodnim, a następnie zachodnim,
D. południowo-wschodnim, a następnie wschodnim.
Zadanie 15. (0-1)/2005
Na południe od pewnego równoleżnika Słońce codziennie wschodzi i zachodzi, zaś na północ od
tego równoleżnika występuje zjawisko dni i nocy polarnych. Powyższy opis dotyczy równoleżnika
N
66º33′
A. 66º33′N
C. 23º27′N
23º27′
B. 66º33′S
D. 23º27′S
0º
S
66º33′
23º27′
Zadanie 16. (0-1)
Która cecha dotyczy południków?
A. są różnej długości,
C. łączą dwa bieguny Ziemi,
B. mają kształt okręgów,
D. wyznaczają kierunek wschód-zachód.
Zadanie 27. (0-2)
Korzystając z mapy i podanych w ramce nazw państw, wpisz do odpowiedniego wiersza tabeli
nazwy państw sąsiadujących z Polską.
Białoruś, Czechy, Litwa, Łotwa, Niemcy,
Rosja (Federacja Rosyjska), Słowacja, Ukraina
1
7
6
2
5
3
4
1
5
4
2
3
6
7
........................................
........................................
........................................
........................................
........................................
........................................
........................................
Schemat i informacje do zadania 30.
Fragment siatki kartograficznej przedstawia południk 180º oraz południki, na których leżą Nowy
Orlean i Makasar.
Środa
120º
E
180º
90º
linia zmiany daty
Makasar
7:00 rano
W
Nowy Orlean
AZJA
A M E R Y K A P N.
Zadanie 30. (0-2)
Podaj dzień tygodnia i godzinę, która jest w Nowym Orleanie.
dzień tygodnia
..................................................
godzina
..................................................
Rok 2006
Zadanie 9. (0-1)
Ile czasu trwa pełne okrążenie Ziemi przez satelitę geostacjonarnego?
A. 12 godzin
B. 28 dni
C. 24 godziny
D. 1 rok
Zadanie 10. (0-1)
Państwo Kowalscy, mieszkający na Śląsku, postanowili zamontować na swoim domu antenę
satelitarną, tzw. talerz. Satelita geostacjonarny znajduje się nad równikiem na tym samym południku
co dom państwa Kowalskich. W którym kierunku należy ustawić antenę satelitarną, aby uzyskać jak
najlepszy odbiór?
A. wschodnim
B. zachodnim
C. północnym
D. południowym
Informacje do zadań 11. – 16.
Na fragmencie poziomicowej mapy terenu górskiego zaznaczone są punkty: D, G, K, S i W.
D – drogowskaz
G – szczyt
K – szczyt
S – szałas
W – miejsce odpoczynku
ścieżka
Skala 1 : 25000
Zadanie 11. (0-1)
Jaką wysokość względną ma punkt oznaczony literą K (szczyt) w odniesieniu do punktu
oznaczonego literą S (szałas)?
A. 300 m
B. 1010 m
C. 1310 m
D. 710 m
Zadanie 12. (0-1)
Na jakiej wysokości bezwzględnej znajduje się drogowskaz oznaczony na mapie literą D?
A. mniejszej niż 600 m n.p.m.
B. co najmniej 600 m n.p.m. i mniejszej niż 700 m n.p.m.
C. co najmniej 700 m n.p.m. i mniejszej niż 800 m n.p.m.
D. większej niż 800 m n.p.m.
Zadanie 13. (0-1)
Drogowskaz oznaczony na mapie literą D stoi :
A. na przełęczy
B. w kotlinie.
C. na szczycie
D. w dolinie
Zadanie 14. (0-1)
Szałas oznaczony na mapie literą S znajduje się:
A. na przełęczy
B. na grzbiecie
C. na szczycie
D. w dolinie
Informacje do zadania 16.
Reguła obliczania czasu przejścia trasy w górach:
przyjmij 1 godzinę na każde 5 km odczytane (w poziomie) z mapy i dodaj po 1 godzinie na każde
600 m wzniesienia, które trzeba pokonać.
Zadanie 16. (0-1)
Ścieżka prowadząca od punktu W na szczyt G ma na mapie długość 10 cm. Zgodnie z powyższą
regułą wejście tą trasą na szczyt zajmie uczestnikom wycieczki około:
A. 1 h
B. 1,5 h
C. 2 h
D. 3 h
Rok 2007
Informacje do zadań 1. – 6.
Zasolenie morza określa się jako ilość gramów soli rozpuszczonych w jednym kilogramie wody
morskiej i podaje w promilach (‰). Przeciętnie w jednym kilogramie wody morskiej znajduje się
34,5 g różnych rozpuszczonych w niej soli (czyli przeciętne zasolenie wody morskiej jest równe
34,5‰).
Zasolenie Bałtyku (średnio 7,8‰) jest znacznie mniejsze od zasolenia oceanów, co tłumaczy się
wielkością zlewiska (duży dopływ wód rzecznych), warunkami klimatycznymi (małe parowanie)
oraz utrudnioną wymianą wód z oceanem.
Zasolenie
Morza Bałtyckiego
N
Na podstawie: J. Kondracki, Geografia fizyczna Polski, Warszawa 1988.
Zadanie 1. (0-1)
Pokonując trasę z Kopenhagi do Oulu, statek płynie przez wody Morza Bałtyckiego o zasoleniu:
A. coraz mniejszym,
B. coraz większym,
C. stałym.
D. początkowo rosnącym, a potem malejącym.
Zadanie 2. (0-1)
Statek, który przepłynął z Kopenhagi do Oulu, przemieścił się w kierunku:
A. południowo-wschodnim,
B. południowo-zachodnim,
C. północno-zachodnim,
D. północno-wschodnim.
Zadanie 3. (0-1)
Na stosunkowo duże zasolenie w cieśninach duńskich (od 10‰ do 30‰) decydujący wpływ ma:
A. opad atmosferyczny w postaci śniegu,
B. duży dopływ wód rzecznych,
C. małe parowanie,
D. stały dopływ wód oceanicznych.
Zadanie 5. (0-1)
Zasolenie zmieniające się od 2‰ do ponad 20‰ mają wody wzdłuż wybrzeża państwa, które na
rysunku oznaczono liczbą
A.1
B.2
C.3
D.4
Zadanie 6. (0-1)
Wybierz zestaw, w którym liczbom z rysunku prawidłowo przyporządkowano nazwy państw.
A. 1-Finlandia, 2-Szwecja, 3-Estonia, 4-Dania
B. 1-Szwecja, 2-Norwegia, 3-Litwa, 4-Niemcy
C. 1-Szwecja, 2-Finlandia, 3-Litwa, 4-Dania
D. 1-Norwegia, 2-Szwecja, 3-Estonia, 4-Dania
Zadanie 23. (0-1)
Wody rzeki rzeźbią jej brzegi, powodując czasami powstanie starorzecza. Wybierz prawidłową
kolejność poniższych rysunków ilustrujących ten proces.
1-2-3
1
2
3
B. 3-2-1
C. 3-1-2
D. 1-3-2
Zadanie 34. (0-3)
Uzupełnij zdania pod rysunkiem, wpisując w wykropkowane miejsca odpowiednie wyrazy spośród
podanych.
Gdy w Krynicy Morskiej Słońce góruje, to w Międzyzdrojach ................................. górowało.
już / jeszcze nie
Jeżeli w Międzyzdrojach jest godzina 12.00 czasu miejscowego (słonecznego), to w Krynicy
Morskiej południe słoneczne ...................................................................
.
było wcześniej / będzie później
W Krynicy Morskiej i w innych miejscowościach położonych na południku 1930E Słońce góruje
.......................................... .
Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2008
Matematyka
Rok 2002
liczba uczniów
Wśród gimnazjalistów przeprowadzono ankietę na temat ich zainteresowań.
rodzaje zainteresowań
Wiedząc, że każdy uczeń podał tylko jeden rodzaj zainteresowań, rozwiąż zadania 1 – 3.
Zadanie 1. (0–1)
Ilu uczniów brało udział w ankiecie?
A. 250
B. 320
C. 350
D. 370
Zadanie 2. (0–1)
O ilu mniej uczniów interesuje się kolarstwem niż informatyką?
A. 70
B. 110
C. 120
D. 130
Zadanie 3. (0–1)
Ile procent wszystkich uczniów interesuje się pływaniem?
A. 5%
B. 20%
C. 50%
D. 70%
Zadanie 4. (0–1)
Jacek i Paweł zbierają znaczki. Jacek ma o 30 znaczków więcej niż Paweł. Razem mają 350
znaczków. Ile znaczków ma Paweł?
A. 145
B. 160
C. 190
D. 205
Zadanie 5. (0–1)
Paweł kupił australijski znaczek i 3 znaczki krajowe. Każdy znaczek krajowy kosztował tyle samo.
Za wszystkie znaczki zapłacił 16 zł. Ile kosztował znaczek australijski, jeśli był pięciokrotnie
droższy niż znaczek krajowy?
A. 4 zł
B. 10 zł
C. 12 zł
D. 13 zł
Zadanie 8. (0–1)
Zamieszczona obok figura ma:
A. dokładnie 4 osie symetrii i ma środek symetrii,
B. co najmniej 4 osie symetrii i nie ma środka symetrii,
C. dokładnie 2 osie symetrii i nie ma środka symetrii,
D. dokładnie 2 osie symetrii i ma środek symetrii.
Zadanie 15. (0–1)
Podczas pobytu w miejscowości górskiej Adam wypożyczył narty w wypożyczalni SUPER,
a Bartek w wypożyczalni EKSTRA.
Cena za wypożyczenie nart: 10 zł
i dodatkowo
5 zł za każdą godzinę używania
Cena za wypożyczenie nart: 18 zł
i dodatkowo
3 zł za każdą godzinę używania
Koszt wypożyczenia nart w obu firmach będzie taki sam, jeżeli chłopcy będą używać nart przez:
A. 4 godziny
B. 6 godzin
C. 8 godzin
D. 10 godzin
Zadanie 16. (0–1)
Rysunek przedstawia ślad na śniegu, który pozostawił jadący na nartach Adam.
Długość trasy przebytej przez Adama równa jest:
800 m
A. 350 m
C. 1400 m
400 m
200 m
B. 700 m
D. 2100 m
Zadanie 21. (0–1)
Pasją Filipa są komputery. Filip wie, że elementarną jednostką informacji jest bit. Jeden bit informacji
jest kodowany jedną z dwóch wartości 0 lub 1. Dwóm bitom odpowiadają cztery możliwości: 00, 01, 10,
11. Ile możliwości odpowiada trzem bitom?
A. 2
B. 4
C. 6
D. 8
Zadanie 23. (0–1)
Dorota stworzyła bazę danych o krajach azjatyckich. Zamieściła w niej następujące informacje na
temat Mongolii:
Mongolia
ludność
stolica
w tysiącach
nazwa
ludność w tys.
2538
Ułan Bator
627
Tablice geograficzne, Wyd. Adamantan, Warszawa 1998
W stolicy Mongolii mieszka:
A. prawie co drugi mieszkaniec Mongolii,
B. prawie co czwarty mieszkaniec Mongolii,
C. prawie co dziesiąty mieszkaniec Mongolii,
D. prawie co trzysta czterdziesty mieszkaniec Mongolii.
Zadanie 24. (0–1)
Do pracowni komputerowej zakupiono 8 nowych monitorów i 6 drukarek za łączną kwotę 9400 zł.
Drukarka była o 300 zł tańsza niż monitor. Cenę monitora można obliczyć, rozwiązując równanie:
A. 8x + 6(x + 300) = 9400
B. 8x + 6(x – 300) = 9400
C. 8(x-300) + 6x = 9400
D. 8(x + 300) + 6(x-300) = 9400
Zadanie 26. (0–3)
Akwarium, w którym Marek hoduje rybki, ma wymiary 5 dm, 8 dm, 6 dm. Marek wlewa do niego
wodę przepływającą przez kran z szybkością 8 dm3 na minutę.
6 dm
5 dm
8 dm
Do jakiej wysokości woda w akwarium będzie sięgać po 10 minutach. Zapisz obliczenia.
Zadanie 29. (0–3)
3
drogi do jeziora, a pozostałą część piechotą. Oblicz odległość
4
między domem Marcina a jeziorem, jeżeli trasa, którą przebywa pieszo, jest o 8 km krótsza
niż trasa, którą przebywa autobusem. Zapisz obliczenia.
Marcin przebywa autobusem
Zadanie 32. (0–2)
Przed przystąpieniem do budowy latawca Janek rysuje jego model. Model ten przedstawiono na
rysunku w skali 1:10. Oblicz pole powierzchni latawca zbudowanego przez Janka, wiedząc, że
długości odcinków AC i BD równe są odpowiednio 4 cm i 2 cm, oraz AC  BD i S – środek BD.
Zapisz obliczenia.
Zadanie 33. (0–3)
Na zabawę karnawałową Beata wykonała kartonowe czapeczki w kształcie brył narysowanych
poniżej:
30 cm
długość tworzącej
30 cm
wysokość ściany
bocznej
10 cm
długość krawędzi podstawy
w kształcie sześciokąta foremnego
długość średnicy 20
cm
Ile papieru zużyła na każdą z czapeczek? Na którą czapeczkę zużyła więcej papieru? Zapisz
obliczenia.
S
Rok 2003
Informacja do zadań 1. i 2.
Diagram kołowy przedstawia wyniki wyborów do samorządu szkolnego.
Adam
?%
Emil
25%
Ela
10%
Jacek
7,5%
Agata
37,5%
Zadanie 1. (0 – 1)
Ile procent uczniów głosowało na Adama?
A. 25
B. 20
C. 10
D. 80
Zadanie 2. (0 – 1)
Jaka część uczniów głosowała na Agatę?
1
ogółu,
4
1
B. mniej niż , ale więcej niż
3
1
C. więcej niż , ale mniej niż
3
2
D. więcej niż
ogółu.
5
A. mniej niż
1
ogółu,
4
2
ogółu,
5
Zadanie 3. (0 – 1)
1 mol to taka ilość materii, która zawiera w przybliżeniu 6·1023 (odpowiednio) atomów, cząsteczek
lub jonów. Ile cząsteczek wody zawartych jest w 0,25 mola wody?
A. 1,5·1023
B. 0,5·1022
C. 1023
D. 0,25·1023
Informacje do zadań 11. i 12.
Tabela
Masa ciała ptaka
10 g
Masa jaja w procentach masy ciała
Czas inkubacji (dni)
dorosłego ptaka
20%
10
100 g
1 kg
10 kg
100 kg
10%
4%
2%
1%
16
21
39
68
Zadanie 11. (0 – 1)
Jeśli struś ma masę 100 kg a kura masę 1 kg, to zgodnie z tabelą różnica mas ich jaj wyrażona w
gramach jest równa
A. 3
B. 96
C. 99
D. 960
Zadanie 12. (0 – 1)
Które zdanie o zależności czasu inkubacji od masy ciała ptaka jest prawdziwe?
A. czas inkubacji jest wprost proporcjonalny do masy ciała ptaka,
B. czas inkubacji rośnie wraz ze wzrostem masy ciała ptaka,
C. czas inkubacji jest odwrotnie proporcjonalny do masy ciała ptaka,
D. czas inkubacji maleje wraz ze wzrostem masy ciała ptaka.
Zadanie 13. (0 – 1)
Jajo strusia jest około 3 razy dłuższe od jaja kury. Jeśli założyć, że żółtka tych jaj mają kształt kul
podobnych w skali 3 : 1, to żółtko w strusim jaju ma objętość większą niż żółtko w jaju kurzym
A. 27 razy
B. 9 razy
C. 6 razy
D. 3 razy
Informacje do zadań 14. i 15.
Owoce zbóż nazywamy ziarniakami. Na rysunkach przedstawiono przekroje podłużne przez jajo
kury i ziarniak kukurydzy.
Zadanie 14. (0 – 1)
Który z rysunków: I, II, III czy IV przedstawia przekrój poprzeczny przez jajo kury wykonany
w miejscu zaznaczonym linią P?
A. I
B. II
C. III
D. IV
Informacje do zadań: 19 – 21.
Oto wyniki krótkiego sprawdzianu przeprowadzonego w trzech oddziałach II klasy gimnazjum:
klasa II a
klasa II b
klasa II c
Zadanie 19. (0 – 1)
Z porównania wykresów wynika, że sprawdzian był
A. najtrudniejszy dla uczniów z II a.
B. najtrudniejszy dla uczniów z II b.
C. najtrudniejszy dla uczniów z II c.
D. jednakowo trudny dla uczniów z oddziałów a, b i c.
Zadanie 20. (0 – 1)
Średni wynik uczniów z II b jest równy 6 punktów. Ilu uczniów w tej klasie uzyskało taki wynik?
A. 0
B. 1
C. 3
D. 4
Zadanie 21. (0 – 1)
Ilu uczniów z klasy II a otrzymało co najmniej 6 punktów?
A. 13
B. 7
C. 4
D. 3
Zadanie 26. (0 – 3)
Pan Jan wpłacił 1200 zł do banku FORTUNA, w którym oprocentowanie wkładów
oszczędnościowych jest równe 8% w stosunku rocznym. Ile wyniosą odsetki od tej kwoty po roku,
a ile złotych pozostanie z nich panu Janowi, jeśli od kwoty odsetek zostanie odprowadzony podatek
20%? .Zapisz obliczenia.
Informacje do zadań: 27 – 30.
Obserwując zużycie benzyny w swoim samochodzie, pan Nowak stwierdził, że jeśli wystartuje
z pełnym bakiem i będzie jechał po autostradzie ze stałą prędkością, to zależność liczby litrów
benzyny w baku (y) od liczby przejechanych kilometrów (x) wyraża się wzorem:
y  0,05x  45
Zadanie 27. (0 – 2)
Ile benzyny zostanie w baku po przejechaniu 200 km? Zapisz obliczenia.
Zadanie 28. (0 – 1)
Jaką pojemność ma bak tego samochodu?
Zadanie 29. (0 – 2)
Na przejechanie ilu kilometrów wystarczy pełny bak? Zapisz obliczenia.
Zadanie 30. (0 – 2)
Przekształcając wzór pana Nowaka, wyznacz x w zależności od y.
Zadanie 32. (0 – 5)
Ewa usiadła na ławce w odległości 6 m od domu Adama. Odbity od kałuży słoneczny promień
poraził ją w oczy. To Adam z okna swego pokoju przesłał Ewie „zajączka”. Oblicz, na jakiej
wysokości Adam błysnął lusterkiem, jeśli promień odbił się w odległości 0,75 metra od Ewy, a jej
oczy znajdowały się na wysokości 1 metra nad ziemią. Zrób rysunek pomocniczy. Zapisz obliczenia.
Zadanie 33. (0 – 5)
Na miejscu dawnego skrzyżowania postanowiono wybudować rondo, którego wymiary (w metrach)
podane są na rysunku. Oblicz, na jakiej powierzchni trzeba wylać asfalt (obszar zacieniowany na
22
rysunku). W swoich obliczeniach za  podstaw
.
7
Zapisz obliczenia.
Zadanie 34. (0 – 2)
W czasie prac wykopaliskowych wydobyto 45 m3 ziemi, z której usypano kopiec w kształcie stożka.
Jego pole podstawy jest równe 54 m2. Oblicz wysokość kopca, pamiętając, że objętość stożka jest
równa jednej trzeciej iloczynu pola podstawy i wysokości. Zapisz obliczenia.
Rok 2004
Zadanie 2. (0-1)
W wycieczce rowerowej uczestniczy 32 uczniów. Chłopców jest o 8 więcej niż dziewcząt.
Ilu chłopców jest w tej grupie?
A. 12 B. 16 C. 20 D. 24
Zadanie 4. (0-1)
Zamieszczona na rysunku obok figura przedstawia znak drogowy.
Figura ta:
A. nie ma osi symetrii,
B. ma dokładnie jedną oś symetrii,
C. ma dokładnie dwie osie symetrii,
D. ma nieskończenie wiele osi symetrii.
Zadanie 5. (0-1)
Wojtek, Marek, Janek i Kuba zorganizowali wyścigi rowerowe. W tabeli podano czasy
uzyskane przez chłopców.
Imię chłopca
Uzyskany czas
Wojtek
Marek
5 min 42 s 6 min 5 s
Janek
7 min 8 s
Kuba
4 min 40 s
Ile czasu po zwycięzcy przybył na metę ostatni chłopiec?
A. 1 min 2 s B. 2 min 28 s C. 3 min 8 s
D. 3 min 32 s
Zadanie 15. (0-1)
Zosia zaoszczędziła 45 zł. Bilet do ogrodu botanicznego kosztuje 10,50 zł. Ile najwięcej biletów
może kupić Zosia?
A. 2
B. 3
C. 4
D. 6
Zadanie 19. (0-1)
Tabela przedstawia ceny kart wstępu na pływalnię. Czas pływania uwzględnia liczbę wejść
oraz czas jednego pobytu na basenie.
Numer karty
I
Czas pływania 10  1 godz.
Cena karty
50 zł
II
8  1,5 godz.
50 zł
Godzina pływania jest najtańsza przy zakupie karty:
III
20  1 godz.
80 zł
IV
15  1 godz.
70 zł
A. I B. II C. III D. IV
Zadanie 20. (0-1)
Podczas spaceru brat Zosi jedzie czterokołowym rowerkiem. Obwód dużego koła wynosi
80 cm, a małego 40 cm. O ile obrotów więcej wykona małe koło rowerka niż duże
na półkilometrowym odcinku drogi?
A. 2500
B. 1250
C. 625
D. 400
Zadanie 21. (0-1)
Podczas trzydniowej pieszej wycieczki uczniowie przeszli 39 km. Drugiego dnia pokonali
dwa razy dłuższą trasę niż pierwszego dnia, a trzeciego o 5 km mniej niż pierwszego.
Ile km przebyli pierwszego dnia?
A. 6
B. 11
C. 22
D. 28
Zadanie 22. (0-1)
Podczas gotowania lub smażenia jaja kurzego, białko ścina się nieodwracalnie. Innym
czynnikiem powodującym nieodwracalne ścinanie białka jest:
A. zimna woda
B. sól kuchenna
C. alkohol etylowy
D. roztwór cukru
Zadanie 23. (0-1)
Na lekcji jazdy konnej dzieci dosiadały konia prowadzonego po okręgu na napiętej
uwięzi o długości 5 metrów. Jaką drogę pokonał koń, jeżeli łącznie przebył 40 okrążeń?
Wynik zaokrąglij do 0,1 km.
A. około 1,3 km
B. około 1 km
C. około 0,2 km
D. około 12,6 km
Zadanie 24. (0-1)
W trakcie konkursu każda drużyna otrzymała plastelinę i 120 patyczków tej samej
długości. Zadanie polegało na zbudowaniu ze wszystkich patyczków 15 modeli
sześcianów i czworościanów. Który układ równań powinna rozwiązać drużyna, aby
dowiedzieć się, ile sześcianów i ile czworościanów trzeba zbudować?
x – liczba czworościanów, y – liczba sześcianów
 x  y  15
A. 
12 x  6 y  120
6 y  12 x  120
B. 
 x  y  15
6 x  6 y  120
C. 
 x  y  15
 x  y  15
D. 
6 x  12 y  120
Informacje do zadań 27. i 28.
Diagram przedstawia wyniki ankiety przeprowadzonej wśród grupy gimnazjalistów na temat
ulubionego miejsca wypoczynku. Każdy wskazał tylko jedno miejsce.
morze
25%
jezioro
rzeka
10%
boisko
15%
góry
20%
Zadanie 27. (0-3)
Oblicz, ilu uczniów liczyła ankietowana grupa, jeśli nad jeziorem lubi wypoczywać
90 spośród ankietowanych gimnazjalistów. Zapisz obliczenia.
Zadanie 28. (0-1)
Oblicz, jaką miarę ma kąt środkowy ilustrujący na diagramie kołowym procent uczniów
lubiących wypoczywać w górach. Zapisz obliczenia.
Zadanie 30. (0-4)
Na rzece zbudowano most, który zachodzi na jej brzegi: 150 metrów mostu zachodzi
1
na jeden brzeg, a
długości mostu na drugi. Oblicz szerokość rzeki, jeżeli stanowi ona
3
1
długości mostu. Zapisz obliczenia.
6
Zadanie 34. (0-5)
Dziecko nasypuje piasek do foremek w kształcie stożka o promieniu podstawy 5 cm
i tworzącej 13 cm. Następnie przesypuje go do wiaderka w kształcie walca o wysokości
36 cm i promieniu dwa razy większym niż promień foremki. Jaką część wiaderka
wypełniło dziecko, wsypując 6 foremek piasku? Zapisz obliczenia.
Rok 2005
Poniższy diagram wykorzystaj do rozwiązania zadań od 1. do 4.
Przyjmij, że lądy na Ziemi zajmują łącznie 150 mln km2.
Diagram przedstawia procentowy udział powierzchni poszczególnych kontynentów w całkowitej
powierzchni lądów.
9%
7%
Europa
6%
Azja
12%
Afryka
30%
Ameryka Północna
Ameryka Południowa
16%
Australia
Antarktyda
20%
Dobosik, A. Hibszer, J. Soja, Tablice geograficzne, Katowice 2002.
Zadanie 1. (0-1)
Które zdanie jest prawdziwe?
A. Ameryka Północna i Azja zajmują łącznie więcej niż połowę lądów Ziemi,
B. Europa ma najmniejszą powierzchnię spośród wszystkich kontynentów,
C. Afryka i Azja mają łącznie większą powierzchnię niż pozostałe lądy Ziemi,
D. powierzchnia Azji stanowi mniej niż jedną trzecią powierzchni lądów Ziemi.
Zadanie 2. (0-1)
Jaką część powierzchni lądów na Ziemi zajmuje Afryka?
A.
1
4
B.
1
5
C.
1
20
D.
1
50
Zadanie 3. (0-1)
Jaką powierzchnię ma Australia?
A. 0,9 mln km2
B. 6 mln km2
C. 9 mln km2
D. 90 mln km2
Zadanie 4. (0-1)
Powierzchnia Antarktydy jest większa od powierzchni Europy o:
A. 3 mln km2
B. 7,5 mln km2
C. 30 mln km2
D. 34,5 mln km2
Zadanie 13. (0-1)
Które z naczyń w kształcie walca, o wymiarach przedstawionych na rysunku, ma największą
objętość?
I
II
III
IV
r = 6 cm
r = 5 cm
r = 4 cm
r = 3 cm
h = 6 cm
h = 9 cm
h = 12 cm
h = 18 cm
h – wysokość walca
A. I
r – promień podstawy walca
B. II
C. III
D. IV
Zadanie 14. (0-1)
Do naczynia o objętości V = 0,75 l wlano 0,45 l wody. Jaki procent objętości tego naczynia stanowi
objętość wody?
A. 6
B. 16,(6)
C. 33,75
D. 60
Zadanie 17. (0-1)
8
Średnia odległość Marsa od Słońca wynosi 2,28  10 km. Odległość ta zapisana bez użycia potęgi
jest równa:
A. 22 800 000 km
C. 2 280 000 000 km
B. 228 000 000 km
D. 22 800 000 000 km
Informacje i tabela do zadań 28. i 29.
Most zbudowany jest z przęseł o długości 10 m każde. Przęsło pod wpływem wzrostu temperatury
wydłuża się. Przyrost tego wydłużenia jest wprost proporcjonalny do przyrostu temperatury.
Wartość przyrostu długości przęsła dla wybranych wartości przyrostu temperatury przedstawia
poniższa tabela.
Przyrost temperatury
∆t (°C)
przyrost długości przęsła ∆l (mm)
0
10
0
1
Zadanie 28. (0-1)
Wpisz do tabeli brakującą wartość przyrostu długości przęsła.
30
45
4,5
Zadanie 29. (0-2)
Zapisz zależność przyrostu długości przęsła (∆l) od przyrostu temperatury (∆t) za pomocą wzoru.
Podaj współczynnik proporcjonalności ∆l do ∆t z odpowiednią jednostką.
wzór
…………………………….…………
współczynnik proporcjonalności
……..……………...............................
Zadanie 33. (0-2)
Wieża Eiffla znajduje się na obszarze w kształcie kwadratu o boku długości 125 m. Ile hektarów
powierzchni ma ten obszar? Zapisz obliczenia. Wynik podaj z dokładnością do 0,1 ha.
Zadanie 34. (0-4)
Piramida ma kształt ostrosłupa prawidłowego czworokątnego. Ile cm2 papieru potrzeba na
wykonanie modelu tej piramidy (wraz z podstawą), w którym krawędzie podstawy mają długość 10
cm a wysokość 12 cm? Ze względu na zakładki zużycie papieru jest większe o 5%. Zapisz
obliczenia.
S
D
C
O
A
B
Tabela do zadania 35. zawiera ceny paliw.
Cena benzyny
3,80 zł/l
Cena gazu
1,60 zł/l
Zadanie 35. (0-5)
Montaż instalacji gazowej w samochodzie kosztuje 2208 zł. Samochód spala średnio 7 litrów
benzyny lub 8 litrów gazu na każde 100 km drogi. Oblicz, po ilu miesiącach zwrócą się koszty
instalacji, jeśli w ciągu miesiąca samochód przejeżdża średnio 2000 km. Zapisz obliczenia.
Rok 2006
Zadanie 5. (0-1)
Aby przygotować suchą zaprawę do tynkowania ścian, należy zmieszać piasek, wapno i cement
odpowiednio w stosunku 15 : 4 : 1. W którym wierszu tabeli podane są właściwe ilości składników
potrzebnych do otrzymania 140 kg takiej zaprawy?
I
II
III
IV
Piasek (kg)
101
109
105
105
A. I
Wapno (kg)
32
24
28
56
B. II
Cement (kg)
8
7
7
14
C. III
D. IV
Zadanie 7. (0-1)
Na trójkątnym trawniku zamontowano obrotowy zraszacz. Aby podlać jak największą powierzchnię
trawnika, nie oblewając jednocześnie ścieżek, należy ustawić zraszacz w punkcie przecięcia:
A. środkowych trójkąta,
B. symetralnych boków trójkąta,
C. wysokości trójkąta,
D. dwusiecznych kątów trójkąta.
Zadanie 8. (0-1)
Trzy lata temu posadzono przed domem krzew. Co roku podwajał on swoją wysokość i teraz ma
144 cm. Jeśli przez x oznaczymy wysokość krzewu w dniu posadzenia, to informacjom z zadania
odpowiada równanie:
A. x = 144
B. 4x = 144
C. 6x = 144
D. 8x = 144
Informacje do zadań 17. – 20.
Przez 3 godziny Jacek z Magdą obserwowali ruch samochodowy na moście. Liczyli przejeżdżające
pojazdy. Wyniki zapisali w tabeli.
Godziny
700 – 800
800 – 900
900 – 1000 razem
samochody osobowe
6
9
2
17
samochody ciężarowe
2
3
0
5
autobusy
1
1
1
3
razem
9
13
3
25
Typ pojazdu
Zadanie 17. (0-1)
Który diagram przedstawia procentowy rozkład liczb pojazdów poszczególnych typów
przejeżdżających przez most między 700 a 800?
A.
B.
C.
D.
Zadanie 18. (0-1)
Które zdanie wynika z danych w tabeli?
A. między 1000 a 1100 przejedzie przez most jeden autobus,
B. samochody osobowe jeżdżą szybciej niż samochody ciężarowe,
C. między 700 a 800 przejechało więcej samochodów osobowych niż pozostałych pojazdów,
D. w ciągu doby przejedzie 8 razy więcej pojazdów niż przejechało między 700 a 1000.
Zadanie 19. (0-1)
Ile procent liczby wszystkich pojazdów, które przejechały przez most między 700 a 1000, stanowi
liczba samochodów osobowych?
A. 68%
B. 17%
C. 20%
D. 12%
Zadanie 20. (0-1)
Ile samochodów osobowych przejeżdżało średnio przez most w ciągu jednej godziny obserwacji?
2
1
A. 5
B. 6
C. 6
D. 7
3
3
Informacje do zadań 21. – 23.
Wykres ilustruje zmiany temperatury gleby w pewnej miejscowości na głębokości 10 cm i 30 cm
w ciągu doby w okresie lata.
Na podstawie: S. Gater, Zeszyt ćwiczeń i testów,
Warszawa 1999.
Zadanie 21. (0-1)
Z analizy wykresu wynika, że:
A. w ciągu całej doby temperatura gleby jest niższa na głębokości 30 cm niż na głębokości 10 cm,
B na obu głębokościach gleba ma najniższą temperaturę o północy,
C. gleba na głębokości 30 cm nagrzewa się wolniej i stygnie wolniej niż gleba na głębokości 10 cm,
D. amplituda dobowa temperatur gleby na głębokości 10 cm jest mniejsza niż amplituda dobowa
temperatur na głębokości 30 cm.
Zadanie 22. (0-1)
Jaką temperaturę ma gleba w południe na głębokości 10 cm?
A. niższą niż 21ºC,
B. między 22ºC a 23ºC,
C. między 23ºC a 24ºC,
D. wyższą niż 24ºC.
Zadanie 23. (0-1)
Gleba na głębokości 10 cm ma najwyższą temperaturę około godziny:
A. 1100
B. 1300
C. 1500
D. 1700
Informacje do zadania 28.
1
π (2D2 + d 2) h, gdzie D – średnica w miejscu
12
najszerszym, d – średnica dna, h – wysokość beczki.
Objętość beczki oblicza się wg wzoru: V =
Zadanie 28. (0-4)
Wojtek obmierzył beczkę w ogrodzie. Ma ona wysokość 12 dm i średnicę dna równą 7 dm.
Z powodu trudności ze zmierzeniem średnicy w najszerszym miejscu Wojtek zmierzył obwód
w najszerszym miejscu. Jest on równy 33 dm. Oblicz objętość beczki. Dla ułatwienia obliczeń
22
przyjmij π =
. Zapisz obliczenia.
7
Zadanie 29. (0-3)
Wilgotnością drewna nazywamy stosunek masy wody zawartej w drewnie do masy drewna
całkowicie suchego. Przyjęto podawać wilgotność drewna w procentach. Ich liczbę (w) obliczamy za
M m
 100 , gdzie M oznacza masę drewna wilgotnego, a m – masę drewna
pomocą wzoru w =
m
całkowicie suchego. Wyznacz M w zależności od m i w. Zapisz kolejne przekształcenia wzoru.
Zadanie 30. (0-4)
Rysunek przedstawia szkic przekroju dachu dwuspadowego. Wysokość dachu GC = 5,4 m, a
szerokość podstawy AB = 14,4 m. Oblicz długość krokwi AC i długość belki DE, wiedząc, że
odległość belki od podstawy dachu jest równa 2,4 m (czyli FG = 2,4 m). Zapisz obliczenia.
C
D
α
F
α
A
E
α
G
B
Zadanie 31. (0-4)
Uzupełnij rachunek wystawiony przez firmę budowlaną, wpisując w wykropkowanych miejscach
obliczone wartości.
Liczba sztuk
Cena netto
Okno
1
1200 zł
VAT
(22% ceny netto)
.........................
Drzwi
1
.........................
.........................
Razem
.......................
3538 zł
Zapisz obliczenia.
Rok 2007
Informacje do zadań 1. – 6.
Zasolenie morza określa się jako ilość gramów soli rozpuszczonych w jednym kilogramie wody
morskiej i podaje w promilach (‰). Przeciętnie w jednym kilogramie wody morskiej znajduje się
34,5 g różnych rozpuszczonych w niej soli (czyli przeciętne zasolenie wody morskiej jest równe
34,5‰).
Zasolenie Bałtyku (średnio 7,8‰) jest znacznie mniejsze od zasolenia oceanów, co tłumaczy się
wielkością zlewiska (duży dopływ wód rzecznych), warunkami klimatycznymi (małe parowanie)
oraz utrudnioną wymianą wód z oceanem.
Zasolenie
Morza Bałtyckiego
Na podstawie: J. Kondracki, Geografia fizyczna Polski, Warszawa 1988.
N
Zadanie 4. (0-1)
Jedna tona średnio zasolonej wody z Morza Bałtyckiego zawiera około:
A. 0,078 kg soli.
B. 0,78 kg soli.
C. 7,8 kg soli.
D. 78 kg soli.
Zadanie 7. (0-1)
Długość trasy na mapie w skali 1 : 10 000 000 jest równa 7,7 cm. W rzeczywistości trasa ta ma
długość:
A. 7,7 km
B. 77 km
C. 770 km
D. 7700 km
Informacje do zadań 9. i 10.
Na rysunkach przedstawiono flagi sygnałowe Międzynarodowego Kodu Sygnałowego używanego
do porozumiewania się na morzu.
I
II
III
IV
Zadanie 9. (0-1)
Który z przedstawionych rysunków flag ma 4 osie symetrii?
A. I
B. II
C. III
D. IV
Zadanie 10. (0-1)
Który z przedstawionych rysunków flag nie ma środka symetrii?
A. I
B. II
C. III
D. IV
Informacje do zadań 11. i 12.
Poważnym problemem są zanieczyszczenia Bałtyku substancjami biogennymi. Diagramy
przedstawiają procentowy udział państw nadbałtyckich w zanieczyszczeniu Morza Bałtyckiego
związkami azotu (diagram a) i związkami fosforu (diagram b) w 1995 roku.
Na podstawie: www.naszbaltyk.pl
Zadanie 11. (0-1)
Procentowy udział Polski w zanieczyszczeniu Bałtyku związkami azotu w 1995 r. był taki, jak
łącznie krajów:
B. Rosji i Łotwy,
D. Rosji i Finlandii.
A. Szwecji i Rosji,
C. Danii i Finlandii,
Zadanie 12. (0-1)
Czworo uczniów podjęło próbę ustalenia na podstawie diagramów, czy w 1995 roku do Bałtyku
trafiło z obszaru Polski więcej ton związków azotu czy związków fosforu. Oto ich odpowiedzi:
A. Bartek – trafiło więcej ton związków fosforu,
B. Ewa –
trafiło więcej ton związków azotu,
C. Tomek – do Bałtyku trafiło tyle samo ton związków azotu co fosforu,
D. Hania – nie można obliczyć, bo brakuje danych o masie zanieczyszczeń poszczególnymi
związkami.
Kto odpowiedział poprawnie?
A. Ewa
B. Tomek
C. Bartek
D. Hania
Informacje do zadań 17. i 18.
Rysunki przedstawiają wskazania wodomierza w dniach 1 września i 1 października.
Zadanie 17. (0-1)
Oblicz, zaokrąglając do całości, ile metrów sześciennych wody zużyto od 1 września
do 1 października.
A. 16 m3
B. 17 m3
C. 18 m3
D. 22 m3
Zadanie 18. (0-1)
Pierwszego października wodomierz wskazywał 126,205 m3. Jakie będzie wskazanie tego
wodomierza po zużyciu kolejnych 10 litrów wody?
A. 136,205 m3
B. 127,205 m3
C. 126,305 m3
D. 126,215 m3
Zadanie 19. (0-1)
Objętość (V) cieczy przepływającej przez rurę o polu przekroju S oblicza się według wzoru V = Svc t,
gdzie vc oznacza prędkość przepływu cieczy, t – czas przepływu. Który wzór na prędkość cieczy
przepływającej przez rurę jest rezultatem poprawnego przekształcenia podanego wzoru?
A. vc =
V
St
B. vc =
St
V
C. vc = VSt
D. vc =
S
Vt
Zadanie 20. (0-1)
Rodzice Jacka kupili 36 butelek wody mineralnej o pojemnościach 0,5 litra i 1,5 litra. W sumie
zakupili 42 litry wody. Przyjmij, że x oznacza liczbę butelek o pojemności 0,5 litra, y – liczbę
butelek o pojemności 1,5 litra. Który układ równań umożliwi obliczenie, ile zakupiono mniejszych
butelek wody mineralnej, a ile większych?
 x  y  42
A. 
0,5 x  1,5 y  36
 x  36  y
B. 
0,5 x  1,5 y  42
 x  y  36
C. 
( x  y )(0,5  1,5)  42
 x  42  y
D. 
0,5 y  1,5 x  36
Zadanie 28. (0-2)
Do początkowo pustych wazonów, takich jak przedstawione na rysunkach, jednakowym
i równomiernym strumieniem wpływała woda.
Na wykresach I – IV przedstawiono schematycznie charakter zależności wysokości poziomu wody
w wazonie od czasu jego napełniania. Pod każdym wazonem wpisz numer odpowiedniego wykresu.
Zadanie 29. (0-2)
W wiadrze jest x litrów wody, a w garnku y litrów wody. Ile litrów wody będzie w wiadrze, a ile w
garnku, jeśli:
A. z wiadra przelejemy do garnka 1,5 litra wody;
B. przelejemy połowę wody z garnka do wiadra?
Wpisz do tabeli odpowiednie wyrażenia algebraiczne.
Ilość wody (w litrach)
w wiadrze
w garnku
Początkowo
x
y
x
y
1.
Po przelaniu z wiadra do garnka 1,5 litra wody.
Początkowo
2.
Po przelaniu połowy wody z garnka do wiadra.
Informacje do zadań 32. i 33.
Przekrój poprzeczny ziemnego wału przeciwpowodziowego ma mieć kształt równoramiennego
trapezu o podstawach długości 6 m i 16 m oraz wysokości 12 m. Trzeba jednak usypać wyższy wał,
bo przez dwa lata ziemia osiądzie i wysokość wału zmniejszy się o 20% (szerokość wału u podnóża
i na szczycie nie zmienia się).
Zadanie 32. (0-4)
Oblicz, ile metrów sześciennych ziemi trzeba przywieźć na usypanie 100-metrowego odcinka
ziemnego wału przeciwpowodziowego (w kształcie graniastosłupa prostego) opisanego
w informacjach. Zapisz obliczenia.
Zadanie 33. (0-4)
Po zakończeniu osiadania ziemi, w celu zmniejszenia przesiąkania, na zboczu wału od strony wody
zostanie ułożona warstwa gliny. Oblicz pole powierzchni, którą trzeba będzie wyłożyć gliną na 100metrowym odcinku tego wału (wał ma kształt graniastosłupa prostego). Zapisz obliczenia. Wynik
podaj z jednostką.
Rok 2008
Informacje do zadań 1. i 2.
Procentowy udział źródeł energii zużywanej rocznie w USA.
Na podstawie: Wiedza i Życie, luty 2007.
Zadanie 1. (0-1)
Energia słoneczna to zaledwie 1% energii ze źródeł odnawialnych zużywanej rocznie w USA.
Ile procent energii zużywanej rocznie w USA stanowi energia słoneczna?
A. 0,06%
B. 1%
C. 6%
D.
1
%
6
Zadanie 2. (0-1)
Na diagramie kołowym zaznaczono kąt AOB. Ile stopni ma kąt AOB?
A. 21,6º
B. 6º
C. 3,6º
D. 25º
Informacje do zadań 5. i 6.
Gospodarstwa domowe w zależności od poziomu zamożności korzystają z różnych źródeł energii i
zużywają różną jej ilość. Wykres ilustruje tę zależność dla Brazylii.
Na podstawie: Energy, Powering Your World, EFDA, 2005.
Zadanie 5. (0-1)
W którego typu gospodarstwach podstawowym źródłem zużywanej energii jest drewno opałowe?
A. w gospodarstwach niezamożnych,
C. w gospodarstwach zamożnych,
B. w gospodarstwach średnio zamożnych,
D. w gospodarstwach wszystkich typów.
Zadanie 6. (0-1)
Z analizy wykresu wynika, że w Brazylii:
A. gospodarstwa zamożne zużywają przeciętnie mniej gazu ziemnego niż niezamożne,
B. gospodarstwa zamożne zużywają przeciętnie więcej energii uzyskanej z gazu ziemnego niż
Pozostałe,
C. wszystkie gospodarstwa zużywają głównie energię uzyskaną z paliw płynnych,
D. gospodarstwa zamożne zużywają przeciętnie więcej energii elektrycznej i paliw płynnych niż
pozostałe.
Zadanie 7. (0-1)
W różnych publikacjach jako jednostka energii pojawia się czasem toe.
1 toe odpowiada energii, jaką uzyskuje się z 1 tony ropy naftowej i równa się 41 868 MJ (1 MJ = 1
000 000 J). Ilu dżulom równa się 1 toe?
A. 4,1868 · 1011
B. 4,1868 · 108
C. 4,1868 · 109
D. 4,1868 · 1010
Informacje do zadań 8. – 10.
Kraj/obszar
Indie
Chiny
Brazylia
USA
Afryka
UE
Świat
Roczne zużycie energii
Całkowite roczne zużycie
Ludność w milionach
na mieszkańca
energii (w milionach toe)
(w toe)
1049
539
0,51
1287
1245
0,97
174
191
1,10
287
2290
7,98
832
540
0,65
455
1692
3,72
6196
10231
1,65
Na podstawie: Energy, Powering Your World, EFDA, 2005.
Zadanie 8. (0-1)
W którym z krajów wymienionych w tabeli roczne zużycie energii na mieszkańca jest największe?
A. w USA
B. w Chinach.
C. w Indiach.
D. w krajach UE.
Zadanie 9. (0-1)
Które wyrażenie arytmetyczne pozwoli obliczyć, o ile milionów toe wzrosłoby całkowite roczne
zużycie energii na świecie, gdyby w Indiach zużywano tyle samo energii na jednego mieszkańca, co
w USA?
A. 2290 – 539
B. (7,98 – 0,51) · 6196
C. (1049 – 287) · 7,98
D. (7,98 – 0,51) · 1049
Zadanie 10. (0-1)
Z danych zapisanych w tabeli wynika, że rocznie:
A. w Afryce zużywa się mniej energii niż na każdym z pozostałych kontynentów,
B. najwięcej energii zużywa się na kontynencie południowoamerykańskim,
C. w Azji zużywa się więcej energii niż w UE.
D. w Ameryce Północnej zużywa się mniej energii niż w UE.
Zadanie 11. (0-1)
Grupa złożona z trzynastu dziesięciolatków, jednego dwunastolatka i dwóch siedemnastolatków
utworzyła Koło Ekologiczne. Średnia wieku członków tego koła jest równa:
A. 11
B. 12
C. 13
D. 14
Zadanie 15. (0-1)
W pewnym państwie liczba osób niepełnoletnich jest równa p, pełnoletnich w wieku
poniżej 60 lat jest o połowę mniej, a pozostałych dorosłych jest k razy mniej niż osób
niepełnoletnich. Liczbie ludności tego państwa odpowiada wyrażenie:
A. 1,5 
p
k
B.  p  0,5 k
C. p  0,5
p
k
D. 1,5 p 
p
k
Zadanie 26. (0-6)
Kula o promieniu 10 cm i prostopadłościan, którego jedna ze ścian ma wymiary 8 cm i 12,5 cm,
mają taką samą objętość. Oblicz, ile razy pole powierzchni prostopadłościanu jest większe od pola
powierzchni kuli. Zapisz obliczenia. W obliczeniach przyjmij  = 3. Wynik zaokrąglij do części
dziesiątych.
4
(Użyteczne wzory dotyczące kuli: V  π r3, P  4π r2, r – promień kuli)
3
Zadanie 31. (0-2)
Postanowiono postawić przydomową elektrownię wiatrową. Zgodnie z zaleceniami maksymalna
odległość końca obracającej się łopaty elektrowni od ściany domu powinna być równa podwojonej
wysokości domu.
Wysokość słupa elektrowni wiatrowej jest równa 16,5 m, a długość łopaty
jest równa 3,5 m. W jakiej odległości od ściany domu o wysokości H = 12,3 m powinien stać słup
tej elektrowni wiatrowej? Która z danych podana została niepotrzebnie?
Odpowiedź:
Odległość słupa elektrowni od ściany domu powinna być równa .......................
Niepotrzebna dana ......................................................
Zadanie 32. (0-2)
Dla patrzącego z góry płytka chodnika ma kształt ośmiokąta, w którym kolejne boki są prostopadłe.
Na rysunkach przedstawiono jego kształt, sposób układania płytek oraz niektóre wymiary
w centymetrach.
Ułożono sześć płytek.
Oblicz długość odcinka a.
Napisz wyrażenie algebraiczne, odpowiadające długości analogicznego odcinka dla pasa złożonego
z n płytek.
Odpowiedź: Długość odcinka a ....................................
Wyrażenie algebraiczne ........................................................
Zadanie 33. (0-5)
Jadąc długą, prostą drogą, Ewa widziała elektrownię wiatrową zaznaczoną na rysunku literą E. Z
punktu A widać było elektrownię pod kątem 30º od kierunku jazdy, a z punktu B – pod kątem 60º.
Długość odcinka AB jest równa 20 km. Po pewnym czasie, przejeżdżając przez punkt C, Ewa minęła
elektrownię.
Wpisz na rysunku miary kątów zaznaczonych łukami (∡ BEC i ∡ AEB).
Oblicz odległość (BE) elektrowni od punktu B oraz odległość (CE) elektrowni od drogi. Zapisz
obliczenia. Wynik zaokrąglij do części dziesiątych.
Przyjmij 3 = 1,73
jednocześnie / niejednocześnie
Rok 2008
Informacje do zadań 3. i 4.
Unia Europejska jest największym na świecie producentem biodiesla (biopaliwa uzyskiwanego z
oleju roślinnego). Na rysunku przedstawiono produkcję biodiesla w tysiącach ton w państwach
należących do UE w 2005 r.
Na podstawie: Rzeczpospolita, 21 lutego 2007.
Zadanie 3. (0-1)
Które państwo będące członkiem Unii Europejskiej wyprodukowało w 2005 roku największą ilość
biodiesla?
A. Francja.
B. Niemcy.
C. Włochy.
D. Polska.
Zadanie 4. (0-1)
Do państw UE, które w 2005 r. nie produkowały biodiesla, należą:
A. Irlandia i Portugalia.
C. Węgry i Holandia.
B. Finlandia i Szwecja.
D. Słowacja i Austria.
Informacje do zadań 12. – 14.
Poniższe piramidy wieku ilustrują strukturę wiekową czterech populacji. Szerokość poziomów
piramid jest proporcjonalna do liczebności danych klas wiekowych.
Na podstawie: Geografia. Encyklopedia PWN, Warszawa 2002.
Zadanie 12. (0-1)
W której populacji stosunek liczby ludności w wieku 15 – 19 lat do liczby ludności w wieku 45 – 49
lat jest największy?
A. I
B. II
C. III
D. IV
C. III
D. IV
Zadanie 13. (0-1)
Średnia wieku jest największa w populacji:
A. I
B. II
Zadanie 14. (0-1)
W 2000 roku piramida wieku dla światowej populacji była podobna do piramidy I. Jednak tempo
wzrostu liczby ludności świata spada i zbliża się do zera. Jedna z prognoz demograficznych
przewiduje, że w 2050 roku wszystkie roczniki w wieku poniżej 60 lat będą prawie tak samo liczne.
Populacji światowej będzie wtedy odpowiadać piramida typu:
A. I
B. II
C. III
D. IV
Zadanie 28. (0-2)
Zjawiska naturalne, pod wpływem których skorupa ziemska i jej powierzchnia ulegają zmianom i
przeobrażeniom, nazywamy procesami geologicznymi.
Uzupełnij tabelę, wpisując odpowiednio:
energia wnętrza Ziemi, wietrzenie, trzęsienia ziemi, procesy zewnętrzne, działalność wulkaniczna,
erozja.
Rodzaj energii powodującej
zachodzenie procesów
geologicznych
Rodzaj procesów geologicznychPrzykłady procesów geologicznych
akumulacja
energia słoneczna
ruchy górotwórcze
procesy wewnętrzne