Mózgowe Porażenie Dziecięce

Mózgowe Porażenie Dziecięce
Przyczyny,podział i objawy
Czym jest MPD?
Mózgowe Porażenie Dziecięce jest
to zespół chorobowy
niepostępujących, różnorodnych
zaburzeń czynności ruchowych
i postawy, powstających wskutek
nieprawidłowego rozwoju lub
uszkodzenia niedojrzałego mózgu.
(Bax 1964,1990,1998)
MPDz
Zaburzenia ruchu i postawy to porażenia, niedowłady,
ruchy mimowolne, zaburzenia napięci mięśniowego,
zaburzenia równowagi
 Współwystępujące objawy trwałego uszkodzenia mózgu
jak padaczka, niepełnosprawność intelektualna,
zaburzenia mowy, wzroku, słuchu
 Do uszkodzenia mózgu dochodzi w stadium
niezakończonego rozwoju, a więc przed urodzeniem
dziecka (okres prenatalny) w czasie porodu lub w
pierwszych trzech latach życia.

Zaburzenia czynności będącego w rozwoju
mózgu mogą powstać w okresie:
60%
50%
Ciąży 20 %
 Porodu 60%
 Okołoporodowym 20%

40%
ciąża
30%
poród
20%
okołoporod
owy
10%
0%
1.
Kw
Czynniki ze strony matki mogące wpływać na
wystąpienie MPdz
 Choroby
somatyczne – gestozy EPH
 Leki
 Promieniowanie
X
 Palenia papierosów i alkohol
 Zakażenia w czasie ciąży (TORCH, grypa)
 Wibracje, hałas, ultradźwięki
 Niedożywienie
Czynniki ryzyka związane z przebiegiem ciąży
i porodu:
 Leki
tokolityczne
 Łożysko przodujące, odklejanie łożyska
 Przedwczesne odejście wód płodowych
 Ciąża mnoga, pęknięcia macicy
 Cięcie cesarskie
 Poród przy pomocy próżnociągu, kleszczy, poród
przedwczesny i po terminie
Czynniki ryzyka związane z okresem
noworodkowym:
Wcześniactwo
 Mała masa urodzeniowa
 Zespół niewydolności oddechowej
 Zamartwica
 Wylewy śródczaszkowe
 Hiperbilirubinemia
 Punktacja w skali Apgar poniżej 5 pkt w 1 min stanowi
istotny czynnik ryzyka mpdz

Rozpoznanie MPDz
 Zaburzenia
ruchów i postawy charakterystyczne
dla mpdz ujawniają się stopniowo, dlatego w
diagnozie konieczna jest długofalowa obserwacja
(od 1r.ż. do 3 r.ż). W pełni rozwinięty obraz mpdz
ujawnia się po 2 r.ż.
 Wiek w którym możliwe jest rozpoznanie mpdz
zależy od jego postaci.
Wczesne objawy
 Opóźnienie
rozwoju psychoruchowego
 Nieprawidłowości
w napięciu mięśniowym i w
ruchach spontanicznych
 Przetrwanie
poza okres fizjologiczny
automatyzmów ruchowych tj. odruchów postawy
Podział MPDz wg. Hagberga
1.
2.
3.
Postacie spastyczne (piramidowe)- uszkodzenie ośrodków i
dróg mózgowych kierujących dowolną czynnością ruchową,
a wśród nich niedowład połowiczy prawo lub lewostronny
(hemiparesis), niedował spastyczny czterokończynowy
(tetrapareza), obustronny niedowład kurczowy (diplegia
spastica).
Postacie pozapiramidowe (dyskinetyczne)- uszkodzenie
struktur mózgowych podkorowych, charakteryzuje się różnymi
ruchami mimowolnymi lub uogólnioną sztywnością mięśniową z
ubóstwem ruchów.
Postacie móżdżkowe (ataktyczne)- są wynikiem uszkodzenia
móżdżku, charakteryzujące się zaburzeniami równowagi i często
współwystępującym wodogłowiem
Podział MPdz wg. Ingrama (1955r)
 Obustronne
 Postać
porażenie połowicze
 Obustronne
porażenie kurczowe
 Porażenie połowicze
 Postać
móżdżkowa
pozapiramidowa
 Postać mieszana
Obustronne porażenie połowicze
Przyczyna: czynniki prenatalne, infekcje zaburzenia
rozwoju OUN, wcześniactwo
Objawy:
60%
 niedowład spastyczny
wcześnia
czterech kończyn
50%
ki
 zespół
40%
czynniki
rzekomoopuszkowy
30%
prenatal
ne
 uszk. narząd wzroku
20%
 opóźniony rozwój
10%
umysłowy
0%
 padaczka
Obustronne porażenie kurczowe
Przyczyny: wcześniactwo 65%, zaburzenia ukrwienia mózgu
na początku trzeciego trymestru ciąży
Objawy:
 niedowład spastyczny
kończyn dolnych
 zez
 zaburzenia słuchu,
wzroku, mowy
 rozwój umysłowy
zazwyczaj w normie
Porażenie połowicze
Przyczyny: zaburzenia hemodynamiczne u matki,
zatory łożyska
Objawy:
 niedowład połowiczy
 uszkodzenie narządu
wzroku
 padaczka
Postać móżdżkowa
Przyczyny: dzieci urodzone o czasie (10-15% MPdz), wady wrodzone
móżdżku, uraz, niedotlenienie okołoporodowe, tło genetyczne
Objawy:
 hipotonia
 opóźnienie rozwoju postawy i lokomocji
 zaburzenia koordynacji ruchów kończyn
i tułowia
 opóźniony rozwoju mowy, dyzartria
 rozwój umysłowy nieznacznie opóźniony
Postać pozapiramidowa
Przyczyny: niedotlenienie okołoporodowe u noworodków
donoszonych, toksemia, zawała łożyska, hiperbilirubinemia
nieprawidłowe formy
ruchów i postawy
 zaburzona regulacja
napięcia mięśniowego
 zaburzona koordynacja
ruchowa

Dyskinezy mięśni
artykulacyjnych zaburzenia mowy
 zaburzenia słuchu

Objawy współwystępujące w MPDz





Padaczka (30-50%)
Zaburzenia widzenia:zez,
krótkowzroczność,
astygmatyzm
Zaburzenia mowy: dysfazje,
dyzartrie (50%)
Wady zgryzu
Problemy pielęgnacyjne:
trudności w samoobsłudze



Dysfunkcje przewodu
pokarmowego: refluks
żołądkowo- przełykowy,
dysfagia, zaparcia
Niepełnosprawność
intelektualna
Zaburzenia schematu własnego
ciała, lateralizacji, orientacji w
przestrzeni, koncentracji
uwagi, koordynacji wzrokoworuchowej
Bibliografia
1.
2.
Z. Łosiowski red: Dziecko niepełnosprawne ruchowo,
część I, WSiP, W-wa, 1997r.
Materiały własne z zajęć prowadzonych przez
dr hab.med. B. Steinborn wykłady „Fizjologia i
patologia układu nerwowego” Poznań 2007r