Zarządzenie to szczególny sposób kierowania działalnością ludzi zatrudnionych w podmiotach gosp., obejmujących tworzenie, kontrolę oraz ciągłe dostosowywanie reguł postępowania w danym przedsiębiorstwie do aktualnych potrzeb. Sterowanie – oddziaływanie na określony układ, służące do zapewnienia jego zachowania się w sposób żądany. Kierowanie- działanie kierującego zmierzające do spowodowania zachowania ludzi zgodnie z wolą kierującego lub tez zgodnie z celami organizacji. Rodzaje kierowania: Administrowanie, Przywództwo, Zarządzanie. Źródła władzy- wg Maxa Webera: tradycja, prawo, charyzma osoby. Wg rodzajów kompetencji Krzyżanowski: formalne, intelektualne, materialne. Wg Frencha Revena władza: nagradzania, wymuszania, z mocy prawa, eksperta, odniesienia. Wg Pfeffera: z pozycji organizacyjnych, z kontroli nad krytycznymi źródłami zasobów, dostępu do informacji i kanałów komunikacji, ze zdolności do panowania nad różnorodnością i niepewnością. Zarządzanie to zespół działań decyzyjnych obejmujących funkcję planowania, organizowania, motywowania i kontrolowania nastawione na wykorzystanie zasobów organizacji i otoczenia z zamiarem osiągnięcia celów skutecznie i wydajnie. Cechy: dot. ludzi, osadzone jest w kulturze, wymaga prostych i zrozumiałych wartości, zapewnia adaptację i uczenie się organizacji, oparte na komunikowaniu się, wymaga wskaźników efektywności, rezultatem jest zadowolony klient. Zarządzanie jest rozumiane jako proces regulacji polegający na: pozyskiwaniu, gromadzeniu i przekształcaniu informacji o stopniu zaspokojenia potrzeb, wprowadzeniu zmian. Funkcje zarządzania(pewne czynności obejmujące kierowanie do sformułowania do wykonania) : planowanie, organizowanie, rozkazywanie i koordynowanie, kontrolowanie. Trzy poziomy zarządzania: strategiczny(działania), taktyczny(odpowiedź na działanie), operacyjny(reakcja na odpowiedź). PLANOWANIE Polega na decydowaniu o podjęciu działań zorientowanych na wywołanie zjawisk, które by samoistnie nie zaistniały. Cechy planu: celowość, prymat planowania, kompletność, skuteczność. Proces planowania obejmuje: prognozowanie, programowanie, tworzenie planu. Etapy procesu planowania: ustalenie celów, identyfikowanie problemów, poszukiwanie alternatywnych rozwiązań, ocenianie konsekwencji, dokonanie wyboru, wdrażanie planu, kontrola realizacji. ORGANIZOWANIE Strategia organizacji i wszystkie jej cele są realizowane przez ludzi. Funkcja zarządzania potencjałem społecznym- rekrutacja i selekcja uczestników organizacji, ich nagradzanie, karanie i rozwój. Podejścia do realizacji tej funkcji: model sita ( selekcja najlepszych), model kapitału ludzkiego. Funkcje planowania personelu: redukcja kosztów personalnych i społecznych, optymalizacja org. zasobu wiedzy i kompetencji, określenie kompetencji, ciągłość uczestnictwa, opracowanie i stosowanie odpowiednich kryteriów oceny i narzędzi pomiaru. Elementy systemu personalnego: obsada, ocenianie, wynagrodzenie, kształcenie i rozwój. Plany zawodowe: „niewidzialna ręka”; „poszukiwanie pereł”; planowanie karier. MOTYWOWANIE Motywacja-stan gotowości człowieka do podjęcia określonego działania. System motywacyjny- system oddziaływań na swoich uczestników, którego celem jest zachęcenie ich do podejmowania zachowań korzystnych oraz unikania zachowań niekorzystnych z punktu widzenia całości. Podejście: behawioralne-czynniki zewnętrzne, psychodynamiczne - wewnętrzne wyznaczniki ( hierarchia potrzeb: fizjologiczne, bezpieczeństwa, afiliacji, szacunku, samorealizacji), poznawcze- rola informacji. KONTROLOWANIE Kontrola polega na porównywaniu informacji o tym, co rzeczywiście następuje w trakcie wdrażania planu w życie, z planami. Działania dostosowawcze: zmiana działań w taki sposób by ich wyniki zbliżyły się do danych zaplanowanych, analiza i ewentualna modyfikacja planu, ponowna ocena. Fazy procesu kontrolnego: ustalenie norm, celów, metod pomiaru efektywności; ustalenie rzeczywistego stanu działania; porównanie stanu rzeczywistego ze stanem pożądanym w danym działaniu; podjęcie działań korygujących. Controlling- system sterowania organizacją, zorientowany na wynik i realizowany poprzez planowanie, kontrole i kierowanie. Celem controllingu jest przeprowadzenie korekt i sprawowanie nadzoru nad różnymi dziedzinami działalności firmy. Cel jest realizowany przez tworzenie odpowiednich struktur i procedur wewnętrznych oraz integrowanie celów.