Socjologia płci (gender studies)

Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)
Rok akademicki:
2016/2017
Grupa przedmiotów:
kierunkowy
Numer katalogowy:
Socjologia Płci. Gender Study
Nazwa przedmiotu:
Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski:
Sociology of gender. Gender Study
Kierunek studiów:
socjologia
Koordynator przedmiotu:
dr Emilia Paprzycka
Prowadzący zajęcia:
dr Emilia Paprzycka
Jednostka realizująca:
Katedra Socjologii
Wydział, dla którego przedmiot jest
realizowany:
Wydział Nauk Społecznych
Status przedmiotu:
a) przedmiot do wyboru
b) stopień
Cykl dydaktyczny:
Semestr letni
Jęz. wykładowy: polski
Założenia i cele przedmiotu:
a)
Założenia wstępne:
Efekty kształcenia:
Sposób weryfikacji efektów kształcenia:
III
c) stacjonarne
Ćwiczenia; liczba godzin 30.;
01020304-
Metody dydaktyczne:
Wymagania formalne (przedmioty
wprowadzające):
rok
2
Przedmiot Socjologia Płci. Gender Study jest przedmiotem fakultatywnym na studiach z socjologii pierwszego stopnia.
Gender Study to studia o charakterze interdyscyplinarnym, które zorientowane są na badania problematyki społecznej i
kulturowej tożsamości płci. Zajęcia przygotowane są zgodnie z w/w założeniem. Ich celem jest analiza społecznego
konstruowania wzorców kobiecości i męskości w różnych kontekstach życia społecznego. Studenci zapoznani zostaną z
perspektywą socjologiczną płci społeczno-kulturowej, która koncentruje się na relacji między poziomem społecznym i
jednostką - relacji między modelami ról płciowych a ich internalizacją. Ich celem jest także analiza społecznych
mechanizmów kształtowania się ról społecznych związanych z płcią oraz mechanizmów dyskryminacji ze względu na płeć
- ich społecznych uwarunkowań i konsekwencji. Zajęcia te są propozycją uzupełnienia akademickiej wiedzy i ich
podstawowym celem jest poszerzenie perspektywy obserwacji społeczeństwa, jego przemian i kultury.
Formy dydaktyczne, liczba godzin13):
Pełny opis przedmiotu:
I
ECTS
analiza i interpretacja tekstów źródłowych,
dyskusja, rozwiązywanie problemu,
prezentacje multimedialne
case study
Zajęcia z Socjologii płci. Gender Study zorientowane są na prezentację koncepcji płci społeczno - kulturowej oraz jej
zastosowania zarówno jako narzędzia analizy zjawisk i procesów społecznych, jak i perspektywy projektowania badań.
Omawiane na zajęciach problemy zorganizowane będą wokół takich tematów jak: 1) Definiowanie płci, dominujące
perspektywy w podejściu do płci, wielowymiarowe ujęcie płci i „roli płci”; 2) Płeć społeczno-kulturowa– ustalenia
teoretyczne, stan badań - studia nad płcią społeczno-kulturową, 3) Gender quality, 4) Społeczne konteksty konstruowania
kobiecości i męskości, 5) Socjalizacja kobiet a socjalizacja mężczyzn: podobieństwa, różnice i ich społeczne
konsekwencje; 6) Płeć, rynek pracy i nierówności społeczne; 7) Płeć a polityka i władza; 8) Dyskryminacja ze względu na
płeć - dyskryminacja kobiet i/a mężczyzn; 9) Przemiany obyczajowości, 10) Perspektywa gender w badaniach
społecznych. 12) Płeć w różnych kulturach.
Podstawowa wiedza z zakresu socjologii, antropologii kulturowej, socjologii codzienności, procesów zmiany
społecznej, współczesnych teorii socjologicznych
01 – Student ma podstawową wiedzę o różnych rodzajach struktur i instytucji społecznych oraz na temat przyczyn i
konsekwencji występowania niektórych zjawisk w społeczeństwie.
02 – Student potrafi posługiwać się podstawowymi koncepcjami teoretycznymi, w tym koncepcjami wypracowanymi w
ramach innych nauk społecznych oraz subdyscyplin w socjologii, w celu analizowania przyczyn i implikacji konkretnych
zjawisk i procesów społecznych.
03 – Student potrafi współdziałać i pracować w grupie.
010203-
ocena wystąpień w dyskusji
ocena przygotowanego tematu (prezentacji multimedialnej przygotowanej na podstawie wybranej literatury
uzupełniającej i propozycji włączającej grupę do aktywnej analizy przedstawianych zagadnień)
ocena pracy pisemnej
Forma dokumentacji osiągniętych efektów
kształcenia :
prezentacja
Elementy i wagi mające wpływ na ocenę
końcową:
01
02
03
Miejsce realizacji zajęć:
Sala dydaktyczna
- ocena udziału w dyskusji 25%
- ocena przygotowanego tematu (prezentacji multimedialnej) 50 %
- ocena pracy pisemnej- kolokwium 25%
Literatura podstawowa :
1.
Connel R., Socjologia płci. Płeć w ujęciu globalnym, 2013.
2.
Hryciuk R., Kościańska A., (red.), Gender. Perspektywa antropologiczna, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007.
3.
Holmes m., What is Gender?: Sociological Approaches. London: Sage, 2007, s. 2-3, 41-43.
4.
Duch-Krzystoszek D., Co to jest gender? [w:] Kto rządzi w rodzinie, IFiS PAN Warszawa 2007, s.46-51.
5.
Encyklopedia Gender. Płeć w kulturze, Warszawa 2014.
6.
Leszczyńska K., Dziuban A.,. Pomiędzy esencjalizmem a konstruktywizmem. Płeć (kulturowa) w refleksji teoretycznej socjologii – przegląd koncepcji. „Studia
Humanistyczne AGH”. Tom 11/2, s. 13,16, (2012). Wydawnictwa AGH, Kraków.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Pankowska D., Wychowanie a role płciowe, Gdańsk 2005.
Radomski A., Truchlińska B., Męskość w kulturze współczesnej, Lublin 2008.
Renzetti C. M., Curran D. J., Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo, Warszawa 2005.
Slany K. (red) Gender w społeczeństwie polskim, Kraków 2011.
Wojciszke B. (red.) Kobiety i mężczyźni: odmienne spojrzenia na różnice, Gdańsk, 2005, s. 81-96.
Szlendak T. Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, PWN Warszawa 2011.
Literatura uzupełniająca:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
Arcimowicz K., Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda, Fałsz, Stereotyp, Gdańsk 2003.
Brannon L., Psychologia rodzaju. Kobiety i mężczyźni: podobni czy różni? GWP, Gdańsk 2002.
Chybicka A., Kosakowska-Berezdecka N., (red.) Między płcią a rodzajem. Teorie, badania, aplikacje, Impuls, Kraków 2010.
Paprzycka E., Dec-Pietrowska J., Walendzik-Ostrowska A., Różnica versus różnorodność - konteksty definiowania kobiecości i męskości w podręcznikach do
przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie. Analiza jakościowa [w:][w:] Chmura-Rutkowska I., Duda M., Mazurek M., Sołtysiak-Łuczak A. (red.), Gender w
podręcznikach. Projekt badawczy. Raport. Tom 1 (on-line)
Duch-Krzystoszek D., Kto rządzi w rodzinie. Socjologiczna analiza relacji w małżeństwie, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2007.
Fuszara M., (red.) ,Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce, Warszawa 2008,
Gawrycka M., Wasilczuk J., Zwiech P., (red.), Szklany sufit i ruchome schody – kobiety na rynku pracy, CeDeWu, Warszawa 2007.
Kotowska I. (red.) , Strukturalne i kulturowe uwarunkowania aktywności zawodowej kobiet w Polsce ,Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009.
Giddens A., Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, Warszawa 2006.
Giza A., Sikorska M., (red.) Współczesne społeczeństwo polskie, rozdz. Przemiany obyczajowości str. 185-312, Warszawa PWN 2012.
Izdebski Z, Paprzycka E., Mianowska E., Płeć biologiczna i płeć społeczno-kulturowa a związki intymne Polaków, Studia Socjologiczne 2014, nr 4, s. 13-39.
Kuczyńska A.,( red.), Zrozumieć płeć. Studia interdyscyplinarne, Wrocław 2002.
Malinowska E. (red), Gender approach in social sciences, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, n. 4 , Łódź 2012.
Malinowska E. (red) , Polskie społeczeństwo patriarchalne w procesie zmian, Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica n. 34, Łódź 2011.
Mandal E, Miłość, władza i manipulacja w bliskich związkach, Wydawnictwo Naukowe PWN 2008.
Melosik Z., Kryzys męskości w kulturze współczesnej, Poznań 2002.
Mizielińska J., Abramowicz M., Stasińska A, Rodziny z wyboru w Polsce. Życie rodzinne osób nieheteroseksualnych , Warszawa 2014.
Pańków I., Post B., (red.) Kobiety u władzy? Spojrzenie z sejmu. ISP PAN, Warszawa 2010.
Paprzycka E., Kobiety żyjące w pojedynkę. Między wyborem a przymusem, Warszawa 2008.
Paprzycka E., Czernecka J., (red.), Kobiety i mężczyźni w „postrodzinnym świecie”, Acta Folia Universitatis Lodziensis , Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego , nr 51,
2014.
Raport: Kobiety dla Polski. Polska dla kobiet. 20 lat transformacji 1989-2009, Warszawa 2009.
Seidman S., Społeczne tworzenie seksualności, PWN 2012.
Starowicz Z.L., Kochanowski J., Wąż K., Kowalczyk R., Szkoła milczenia, Toruń 2013.
Szlendak T. Architektonika romansu. O społecznej naturze miłości erotycznej, Warszawa 2002.
Szlendak T., Leniwe maskotki, rekiny na smyczy. W co kultura konsumpcyjna przemieniła mężczyzn i kobiety, Warszawa 2005.
Przeciwdziałanie dyskryminacji – podręcznik dla trenera (ćwiczenia), Lambda 2005 http://www.bezuprzedzen.org/doc/pakiet_przeciw_dyskryminacji.pdf
Dyskryminacja ze względu na płeć i jej przeciwdziałanie, Pełnomocnik Rządu do Spraw Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn, 2004.
http://www.bezuprzedzen.org/doc/Dyskryminacja_ze_wzgledu_na_plec_i_jej_przeciwdzialanie.pdf
UWAGI24):sylabus zawierający szczegółowy plan i organizację zajęć oraz informacje o literaturze z dokładnym wskazaniem stron
elektroniczną. Literatura uzupełniająca jest udostępniana przez prowadzącego zajęcia.
studenci otrzymają drogą
Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot :
Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia - na tej
podstawie należy wypełnić pole ECTS2:
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
50h
1.4 ECTS
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne, projektowe, itp.:
-
Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu
Nr /symbol
efektu
Odniesienie do efektów dla programu
kształcenia na kierunku
Wymienione w wierszu efekty kształcenia:
01
Ma podstawową wiedzę o różnych rodzajach struktur i instytucji społecznych oraz na temat przyczyn i
konsekwencji występowania niektórych zjawisk w społeczeństwie
02
Potrafi posługiwać się podstawowymi koncepcjami teoretycznymi, w tym koncepcjami wypracowanymi w
ramach innych nauk społecznych oraz subdyscyplin w socjologii, w celu analizowania przyczyn i implikacji
konkretnych zjawisk i procesów społecznych.
Potrafi współdziałać i pracować w grupie
03
K1_W01, K1_W18
K1_U02, K1_W02
K1_AK04
Całkowity nakład czasu pracy - przyporządkowania ECTS
Udział w wykładach
30 h – 1,2 ECTS
Konsultacje
5 h – 0,2 ECTS
Przygotowanie do kolokwium
15 h – 0,6 ECTS
Razem:
50 h - 2 ECTS