GEOLOGIA Gleby GLEBA - biologicznie czynna, powierzchniowa warstwa litosfery, powstała ze skał pod wpływem abiotycznych i biotycznych czynników środowiska, zdolna zapewnić roślinom wyższym warunki wzrostu i rozwoju. SKŁADNIKI GLEBY: - szkielet mineralny - woda - powietrze - substancje humusowe - mineralne produkty wietrzenia szkieletu mineralnego i rozkładu szczątków - edafon (rośliny wyższe, fauna glebowa, glony, grzyby, porosty, bakterie autotroficzne, bakterie heterotroficzne) i jego szczątki POZIOMY GLEBOWE: • A – poziom próchniczny (akumulacyjny) • E – poziom wymywania (eluwialny) • B – poziom wzbogacenia (iluwialny) • C – poziom skały macierzystej • G – poziom glejowy • O – poziom organiczny (ściółkowy) • R – poziom skały litej • P – poziom bagienny • M – poziom murszenia • D – poziom skały podścielającej, nie będącej skałą macierzystą w glebach organicznych profil gleby mineralnej profil gleby organicznej profil z poziomem mieszanym B/C profil z poziomem przejściowym BC 4 Fe2+ + 2 H2O + O2 4 Fe3+ + 4 OH- Najważniejsze substancje nadające barwę glebie Warstwy osadu a poziomy glebowe Warstwa – (w sedymentologii) nagromadzenie osadu o mniej więcej poziomych granicach w stropie i spągu, wyrażonych przede wszystkim zmianą struktur sedymentacyjnych. Poziom glebowy – (w gleboznawstwie) pakiet osadu mniej więcej równoległy do powierzchni gleby, odróżniający się barwą, konsystencją i innymi cechami ukształtowanymi przez procesy glebotwórcze. Warstwa archeologiczna – (w archeologii) pakiet osadu odróżniający się jakimikolwiek postrzegalnymi cechami. poziomy glebowe warstwy Warstwy osadu a poziomy glebowe PIASKI, ŻWIRY: - bielice - gleby bielicowe - gleby rdzawe OSADY POWODZIOWE (PIASKI, MUŁKI, IŁY, GLINY): - mady - gleby bielicowe - gleby rdzawe GLINY, IŁY, MUŁKI: LESSY: - gleby brunatne - czarnoziemy - gleby płowe - gleby brunatne - gleby płowe Cykl glacjalno-interglacjalny stadium kriokratyczne stadium protokratyczne stadium mezokratyczne stadium telokratyczne stadium protokratyczne stadium mezokratyczne stadium telokratyczne stadium protokratyczne stadium mezokratyczne stadium telokratyczne GLEBA RELIKTOWA GLEBA KOPALNA OGŁOWIONA Gleby kopalne późnego czwartorzędu Polski