WITAMINY, SOLE MINERALNE I WODA - Regulatory procesów życiowych CELE LEKCJI: omówienie roli witamin, soli mineralnych i wody w organizmie klasyfikowanie witamin i pierwiastków chemicznych zapoznanie się ze skutkami niedoboru witamin, składników mineralnych i wody w organizmie PODZIAŁ WITAMIN Rozpuszczalne w tłuszczach • Wit. A, D, E, K Rozpuszczalne w wodzie • Wit. z grupy B, Wit. C, H, PP ŹRÓDŁO WITAMINY A Wit. A ROLA WITAMINY A KONSEKWENCJE NIEDOBORU widzenie o zmierzchu kurza ślepota prawidłowa czynność komórek nabłonkowych choroby skóry WYSTĘPOWANIE WITAMINY D3 Wit. D3 ZNACZENIE WITAMINY D3 SKUTKI NIEDOBORU Regulacja poziomu wapnia i fosforu w organizmie Prawidłowa budowa kości Prawidłowa praca mięśni OSTEOPOROZA KRZYWICA OSTEOMALACJA TĘŻYCZKA WITAMINA E – WYSTĘPOWANIE, ROLA I SKUTKI NIEDOBORU Antyoksydant – redukcja wolnych rodników Prawidłowa praca mięśni i układu nerwowego Wpływ na gospodarkę tłuszczową i budowę krwinek czerwonych WITAMINA E – WYSTĘPOWANIE, ROLA I SKUTKI NIEDOBORU NIEDOKRWISTOŚĆ i USZKODZENIE KRWINEK ZABURZENIA PRACY MIĘŚNI ZABURZENIA WCHŁANIANIA TŁUSZCZÓW WITAMINA K ŹRÓDŁO ZNACZENIE SKUTKI NIEDOBORU Udział w procesie krzepnięcia krwi Gojenie złamań kości Zaburzenia krzepnięcia Krwotoki, sińce WITAMINY Z GRUPY „B” WITAMINA B6 wątroba, drożdże WITAMINA B9 wątroba, drożdże WITAMINY Z GRUPY „B” WITAMINA B6 Udział w przemianie białek Wspomaga pracę układu nerwowego i krwiotwórczego Prawidłowy wygląd skóry i błon śluzowych Zaburzenia przemiany białek Drgawki Nadpobudliwość Niedokrwistość Stany zapalne skóry i błon śluzowych WITAMINY Z GRUPY „B” WITAMINA B9 Udział w syntezie aminokwasów i zasad purynowych Wspomaga pracę układu nerwowego i krwiotwórczego Zaburzenia budowy białek i DNA Niedokrwistość Wady cewy nerwowej ŹRÓDŁA WITAMINY C Znaczenie Niedobór Antyoksydant Zwiększa odporność Właściwości bakteriobójcze Udział w gojeniu ran Uszczelnia naczynia krwionośne Szkorbut Krwawienie z dziąseł Pękanie naczynek krwionośnych SKŁADNIKI MINERALNE MIKROELEMENTY NP. ŻELAZO, JOD, FLUOR MAKROELEMENTY NP. FOSFOR, WAPŃ, MAGNEZ WYSTĘPOWANIE SOLI MINERALNYCH FOSFOR WAPŃ MAGNEZ Banany, orzechy, kakao, rośliny strączkowe ŻELAZO Mięso, nasiona roślin strączkowych, warzywa liściaste JOD FLUOR ZNACZENIE SKŁADNIKÓW MINERALNYCH MATERIAŁ BUDULCOWY KOŚCI, ZĘBÓW, HORMONÓW, HEMOGLOBINY Fosfor, wapń, żelazo, fluor KATALIZATORY REAKCJI CHEMICZNYCH W NASZYM ORGANIZMIE – WCHODZĄ W SKŁAD ENZYMÓW Jod, magnez NIEDOBÓR SOLI MINERALNYCH Fosfor, wapń Magnez Żelazo Jod Fluor • Krzywica, osteoporoza • Próchnica zębów • Zaburzenia pracy serca i układu nerwowego • Anemia • Zaburzenia wzrostu • Zaburzenia pracy tarczycy • Choroby układu nerwowego • Próchnica zębów WODA – ŹRÓDŁO ŻYCIA 60% ZADANIA WODY W NASZYM ORGANIZMIE Środowisko reakcji chemicznych przebiegających w naszym organizmie Rozpuszczalnik większości związków chemicznych Pomoc w eliminacji produktów przemiany materii Udział w termoregulacji ZAPOTRZEBOWANIE NA WODĘ W NASZYM ORGANIZMIE 1,5 l 2,5 do 3 l • Wysoka temperatura powietrza • Gorączka • Wysiłek fizyczny