Załącznik nr 3 do Zarządzenia nr 125/A/W./10 Wójta Gminy Zabierzów z dn. 27.10.2010 r. PLAN KONT ORAZ ZASADY FUNKCJONOWANIA KONT DLA URZĘDU GMINY ZABIERZÓW I. Wykaz kont 1. Konta bilansowe Zespół 0 - Majątek Trwały 011 - Środki trwałe 013 - Pozostałe środki trwałe 020 - Wartości niematerialne i prawne 030 – Długoterminowe aktywa finansowe 071 - Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 072 - Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 073 - Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe 080 – Inwestycje/środki trwałe w budowie/ Zespół 1 - Środki pieniężne i rachunki bankowe 101 - Kasa 130 - Rachunek bieżący jednostek budżetowych 135 - Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia 139 - Inne rachunki bankowe 141 – Środki pieniężne w drodze Zespół 2 - Rozrachunki i roszczenia 201 - Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 221 - Należności z tytułu dochodów budżetowych 223 - Rozliczenie wydatków budżetowych środków niewygasających 224 – Rozliczenie dotacji budżetowych 225 - Rozrachunki z budżetami 226 - Długoterminowe należności budżetowe 229 - Pozostałe rozrachunki publicznoprawne 231 - Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 232 – Rozrachunki ze zleceniobiorcami 234 - Pozostałe rozrachunki z pracownikami 240 - Pozostałe rozrachunki 290 - Odpisy aktualizujące należności Zespół 3 - Materiały i towary 310 - Materiały Zespół 4 - Koszty według typów działalności i ich rozliczenie 400 - Amortyzacja 401 – Zużycie materiałów i energii 402 – Usługi obce 403 – Podatki i opłat 404 – Wynagrodzenia 405 – Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 409 – pozostałe koszty rodzajowe 410- Inne świadczenia finansowe z budżetu 411-Pozostałe obciązenia Zespół 7 – Przychody, dochody i koszty Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 1 720 – Przychody z tytułu dochodów budżetowych 750 – Przychody finansowe 751 – Koszty finansowe 760 – Pozostałe przychody operacyjne 761 – Pozostałe koszty operacyjne 770 – Zyski nadzwyczajne 771 – Straty nadzwyczajne Zespół 8 - Fundusze, rezerwy i wynik finansowy 800 - Fundusz jednostki 810 - Dotacje budżetowe ,płatności z budżetu środków europejskich oraz środki z budżetu na inwestycje 851 - Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych 860 – Wynik finansowy 2. Konta pozabilansowe 975 – Wydatki strukturalne 980 – Plan finansowy wydatków budżetowych 981 – Plan finansowy niewygasających wydatków 998 - Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego 999 - Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat II. Zasady funkcjonowania kont Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 2 Zespół 0 - Majątek Trwały Konta zespołu ”0” służą do ewidencji rzeczowego majątku trwałego, wartości niematerialnych i prawnych, finansowego majątku trwałego, umorzenie majątku, inwestycji. Konto 011 - Środki trwałe służy do ewidencji stanu wartości środków trwałych ,związanych z wykonywana działalnością jednostki, które nie podlegają ujęciu na koncie 013. Zaklasyfikowanie składników majątkowych do właściwej grupy środków trwałych odbywa się w oparciu o przepisy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych -KŚT – Dz. U. Nr 112 poz.1317 z późniejszymi zmianami. Do środków trwałych zalicza się rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi , o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki lub oddane do używania na podstawie umowy najmu ,dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze w tym środki trwałe stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, otrzymane w zarząd lub użytkowanie, w szczególności zalicza się do nich : - nieruchomości, w tym grunty, prawo wieczystego użytkowania gruntu, budynki i budowle, a także będące odrębną własnością lokale, - maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, - ulepszenie w obcych środkach trwałych Ewidencji podlegają środki trwałe, których cena zakupu aktualnie jest wyższa niż 3.500,00 zł, a okres użytkowania przekracza rok. Kwota i okres może ulec zmianie na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów. Wójt Gminy może uznać za środki trwałe przedmioty majątkowe o cenie zakupu niższej od ustalonego przepisami, pod warunkiem, że spełniają pozostałe kryteria. Do konta 011 prowadzona jest księga środków trwałych. Ewidencję analityczną gruntów mienia komunalnego Gminy Zabierzów w podziale na podgrupy i rodzaj gruntu zgodnie z KŚT prowadzi Wydział Planowania Przestrzennego Geodezji i Gospodarki Gruntami. Zestawienie zmian przekazuje Kierownik WPPGiGG do księgowości Urzędu Gminy celem zaksięgowania obrotów na koncie 011 do 20 dnia po zakończeniu kwartału. Ewidencja zmian winna obejmować poprzedni stan gruntu ilościowy i wartościowy, zwiększenia, zmniejszenia w okresie danego kwartału oraz stan po zmianach ilościowy i wartościowy na koniec danego roku. Środki trwałe podlegają przeszacowaniu i umorzeniu, których dokonuje się w oparciu o urzędowe przepisy ustawy o podatku od osób prawnych . Odpisy amortyzacyjne mogą być dokonywane jednorazowo w miesiącu grudniu za cały rok, a w przypadku przekazywania środków trwałych innym jednostkom w ciągu roku, amortyzacja naliczana jest w miesiącu przekazania. Grunty nie są umarzane. Do przeszacowania i umorzenia sporządza się zestawienie. Księgowania dotyczące obrotu środkami trwałymi dokonywane są na podstawie następujących dokumentów: 1. Przyjęcie środka trwałego – OT 2. Środki trwałe przejęte po zakończeniu inwestycji wycenia się według nakładów poniesionych na dany obiekt. 3. Likwidacja środka trwałego – LT 4. Przekazanie – przejęcie środka trwałego PT Saldo Wn konta 011 oznacza stan środków trwałych w wartości brutto. Zwiększenie stanu środków trwałych następuje pod datą przyjęcia do używania z inwestycji , od dostawców lub innych jednostek przekazujących ujawnione nadwyżki środków trwałych wprowadza się do ksiąg pod datą ich zinwentaryzowania. Podstawą księgowania przychodów środków trwałych są przede wszystkim takie dokumenty jak: faktury, protokół odbioru obiektu powstałego w procesie inwestycyjnym, protokół zdawczo odbiorczy. Dowodami rozchodu środków trwałych są najczęściej protokoły postawienia w stan likwidacji, protokoły zdawczo odbiorcze przekazania nieodpłatnego, zestawienie różnic inwentaryzacyjnych. Dowody przychodu i rozchodu środków trwałych takich jak: budynki ,budowle, maszyny i środki transportowe, maszyny, urządzenia(sprzęt komputerowy), powinny zawierać dodatkowe dane np. data produkcji, numer fabryczny i techniczne dane charakteryzujące dany przedmiot. Jeżeli dokument pierwotny zawiera wszystkie potrzebne dane nie jest potrzebne wystawienie dodatkowego dokumentu na wzorze OT czy PT. Zapisów w księdze środka trwałego dokonuje się w porządku chronologicznym z podaniem następujących danych: - liczba porządkowa - nazwa środka trwałego , określenie środka trwałego , symbol KRŚT Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 3 - data nabycia - wartość początkowa - wartość po aktualizacji w danym roku - procentowa stawka amortyzacji Dane te powinny być bieżąco korygowane o wszelkie zmiany dotyczące: wartości , stanu charakterystyki , części składowych, miejsca użytkowania. Księga środka trwałego i ewidencja analityczna prowadzona jest techniką ręczną. Na stronie Wn konta 011 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma – zmniejszenia stanu i wartości początkowej środków trwałych, z wyjątkiem umorzenia środków trwałych, które ujmuje się na koncie 071. Na stronie Wn konta 011 ujmuje się w szczególności: 1) przychody nowych lub używanych środków trwałych pochodzących z zakupu gotowych środków trwałych lub inwestycji oraz wartość ulepszeń zwiększających wartość początkową środków trwałych. 2) przychody środków trwałych nowo ujawnionych, 3) nieodpłatne przyjęcie środków trwałych, 4) zwiększenia wartości początkowej środków trwałych dokonywane na skutek aktualizacji ich wyceny. Na stronie Ma konta 011 ujmuje się w szczególności: 1) wycofanie środków trwałych z używania na skutek ich likwidacji, z powodu zniszczenia lub zużycia, sprzedaży oraz nieodpłatnego przekazania, 2) ujawnione niedobory środków trwałych, 3) zmniejszenia wartości początkowej środków trwałych dokonywane na skutek aktualizacji ich wyceny. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 011 powinna umożliwić: 1) ustalenie wartości początkowej poszczególnych obiektów środków trwałych, 2) ustalenie osób lub komórek organizacyjnych, którym powierzono środki trwałe, 3) należyte obliczenie umorzenia amortyzacji. Konto 011 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków trwałych w wartości początkowej. Ewidencja szczegółowa gruntów prowadzona jest w Referacie Geodezyjno Budowlanym, ewidencję szczegółową zestawów komputerowych prowadzi informatyk Urzędu Gminy. Środki trwałe podlegają inwentaryzacji w następujący sposób: Grunty i trudno dostępne oglądowi środki trwałe inwentaryzuje się przez porównanie danych księgowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacją realnej wartości tych składników majątku. Inwentaryzacja środków trwałych przeprowadzana jest raz na cztery lata. Typowe zapisy strony Wn konta 011 „Środki trwałe" Treść operacji Lp. 1. Konta przeciwstawne Przyjęcie do eksploatacji środków trwałych uzyskanych w wyniku: - zakupu gotowych środków trwałych nie wymagających montażu (w cenie 080,201 nabycia), - zakończonej inwestycji rozliczanej we własnym zakresie 080 - zakończonej inwestycji przejętej od inwestora zastępczego 240 - zakończonej inwestycji wspólnej realizowanej przez innego inwestora 240 - otrzymania od innej jednostki /w dotychczasowej wartości początkowej/ a/ wartość dotychczasowego umorzenia b/ wartość nieumorzona - nieodpłatne otrzymanie darowizny ,spadku 071 800 800 - ujawnienia nadwyżek, Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości 240 Strona 4 - zamiany w okresie gwarancji środka niesprawnego 201 na środek sprawny. 2. Wartość zakończonej inwestycji w obcych środkach 080 trwałych. 3. Zwiększenie wartości początkowej środka trwałego o koszty inwestycji 080 ulepszającej. 4. Zwiększenie wartości początkowej środków trwałych 800 w wyniku urzędowej aktualizacji wyceny. Typowe zapisy strony Ma konta 011 „Środki trwałe" Treść operacji Lp. 1. 2. 3. 4. 5 Konta przeciwstawne Wycofanie środków trwałych z eksploatacji z tytułu: - postawienia w stan likwidacji na skutek zużycia lub zdarzenia losowego (wartość początkowa), a/ wartość dotychczasowego umorzenia b/ wartość nieumorzona - zwrotu dostawcy w okresie gwarancji, - sprzedaży (wartość początkowa). a/ wartość dotychczasowego umorzenia b/ wartość nieumorzona Zmniejszenie wartości początkowej środka trwałego na skutek częściowej likwidacji (wartość początkowa likwidowanej części). -dotychczasowe umorzenie - wartość nieumorzona Nieodpłatne przekazanie środków trwałych -dotychczasowe umorzenie -wartość nieumorzona Obniżenie wartości początkowej środka trwałego na skutek urzędowej aktualizacji wyceny. Rozchód niedoborów (wartość początkowa). 071 800 201 800 071 800 071 800 071 800 800 240 Konto 013 - Pozostałe środki trwałe Konto 013 służy do ewidencji środków trwałych wydanych do używania na potrzeby działalności jednostki, które podlegają umorzeniu w pełnej wartości w miesiącu wydania do używania środków - meble, dywany i inne wyposażenie o okresie użytkowania dłuższym niż rok. Pozostałe środki trwałe stanowią rzeczowe składniki majątku trwałego o cenie nabycia ponad 50,00 zł i powyżej jednego roku użytkowania. Do konta 013 należy prowadzić szczegółową ewidencję ilościowo-wartościową umożliwiającą ustalenie wartości początkowej i ilości pozostałych środków trwałych oddanych do użytkowania poszczególnym osobom i komórkom organizacyjnym. Syntetyczna ewidencja ilościowo-wartościowa prowadzona będzie w księgach inwentarzowych zbiorczych, a analitycznie pozostałe środki trwałe ewidencjonowane będą w księgach inwentarzowych na stanowiskach merytorycznych. Na stronie Wn konta 013 ujmuje się zwiększenia, na stronie Ma – zmniejszenia stanu i wartości początkowej pozostałych środków trwałych znajdujących się w używaniu z wyjątkiem umorzenia ujmowanego na koncie 072. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 5 Na stronie Wn konta 013 ujmuje się w szczególności : 1) pozostałe środki trwałe przyjęte do używania z zakupu, 2) nadwyżki pozostałych środków trwałych w używaniu, 3) nieodpłatne otrzymanie pozostałych środków trwałych. Na stronie Ma konta 013 ujmuje się w szczególności: 1)wycofanie środków trwałych z używania na skutek likwidacji, zniszczenia lub zużycia, sprzedaży, nieodpłatnego przekazania oraz zdjęcia z ewidencji syntetycznej, 2) ujawnione niedobory pozostałych środków trwałych w używaniu. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 013 powinna umożliwić ustalenie wartości początkowej środków trwałych oddanych do używania oraz ustalenie osób lub komórek organizacyjnych, u których znajdują się pozostałe środki trwałe. Zapis osób odpowiedzialnych odbywa się w rubryce „uwagi”. Konto 013 może wykazywać saldo Wn, które wyraża wartość środków trwałych znajdujących się w używaniu w wartości początkowej. Typowe zapisy strony Wn konta 013 „Pozostałe środki trwałe" Lp. Treść operacji 1. Przychód pozostałych środków trwałych 2. 3. - bezpośrednio z zakupu, -z inwestycji /pierwsze wyposażenie/ Ujawnione nadwyżki. Otrzymanie nieodpłatne używanych środków: - od jednostek i samorządowych zakładów budżetowych na podstawie decyzji właściwego organu Konta przeciwstawne 101, 130,135,201 080 240 072 Typowe zapisy strony Ma konta 013 „Pozostałe środki trwałe " Lp. Treść operacji Konta przeciwstawne 1. Rozchód pozostałych środków trwałych na skutek: - zużycia lub sprzedaży, 072 - niedoborów i szkód. 240 2. Nieodpłatne przekazanie 072 3. Rozchód pozostałych środków trwałych w związku z wyłączeniem ich z 072 ewidencji ilościowo-wartościowej Konto 020 - Wartości niematerialne i prawne służy do ewidencji wartości niematerialnych i prawnych. Na koncie tym dokonuje się ewidencji wartości początkowej, stanu przychodu i rozchodu wartości niematerialnych i prawnych, wyodrębniając analitycznie umarzane w czasie i jednorazowo. Wartości niematerialne i prawne których jednostkowa wartość przekracza 3.500,00 zł finansuje się ze środków na inwestycje i umarza stopniowo zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o podatku od osób prawnych z uwzględnieniem długości okresu amortyzowania. Ewidencja analityczna prowadzona jest w książce środków trwałych. Konto 020 winno wykazywać tylko saldo Wn , które oznacza wartość początkową będących na stanie wartości niematerialnych i prawnych. Wartości niematerialne i prawne o wartości do 3.500,00 zł ewidencjonuje się w korespondencji z kontem 072. Typowe zapisy strony Wn konta 020 „Wartości niematerialne i prawne" Lp. Treść operacji Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Konta przeciwstawne Strona 6 1. Zakup wartości niematerialnych i prawnych: - o wartości określonej przepisami umarzanych stopniowo - o wartości podlegającej jednorazowemu umorzeniu. 2. 800, 130, 201 130,201 Otrzymane nieodpłatnie wartości niematerialne i prawne: - umarzane stopniowo, - umarzane w 100% w miesiącu przyjęcia 800 072 a) od jednostek i zakładów budżetowych: - nowe, 800 - używane, 072 Typowe zapisy strony Ma konta 020 „Wartości niematerialne i prawne" Lp. 1. Treść operacji Rozchód wartości niematerialnych i prawnych : a) podstawowych umarzanych stopniowo, - wartość dotychczasowego umorzenia - wartość nie umorzona b) pozostałych umorzonych w 100 % Konta Przeciwstawne 071 800 072 Konto 030 – Długoterminowe aktywa finansowe służy do ewidencji składników finansowych majątku trwałego do którego zalicza się: - udziały pieniężne - akcje nabyte - inne długoterminowe papiery wartościowe , traktowane jako lokaty o terminie wykupu dłuższym niż rok Udziały oraz długoterminowe papiery wartościowe wyrażone w walutach obcych wykazywać w walucie polskiej po przeliczeniu wg kursu sprzedaży ustalonego przez bank z którego usług Urząd Gminy korzysta. Ewidencja analityczna prowadzona na bieżąco w księdze inwentarzowej. Konto 030 może wykazywać saldo po stronie Wn, które wyraża wartość długoterminowych aktywów finansowych posiadanych przez jednostkę. Typowe zapisy strony Wn konta 030 „Długoterminowe aktywa finansowe" Lp. Treść operacji Konta przeciwstawne 1 2. Zakup długoterminowych papierów wartościowych za środki pieniężne Wartość nominalna udziałów objętych za środki pieniężne 130 130 3. Kapitalizowane odsetki od obligacji 750 Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 7 Typowe zapisy strony Ma konta 030 „Długoterminowe aktywa finansowe” Treść operacji Konta Przeciwstawne Lp. 1. 2. Rozchód sprzedanych akcji i udziałów w cenie zakupu bez dokonanych uprzednio odpisów z tytułu utraty wartości(wartość w cenie sprzedaży księguje się Wn 130, 240 Ma 750) Uzyskane w wyniku likwidacji spółki, której jednostka posiadała udziały, składniki masy likwidacyjnej lub upadłościowej w postaci : - środków pieniężnych - środków trwałych (w wartości wg wyceny) - pozostałych środków trwałych - materiałów 751 720 130 011 013 310 Konto 071 - Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służy do ewidencji zmniejszenia wartości początkowej z tytułu umorzenia podstawowych środków trwałych i tych wartości niematerialnych i prawnych, które podlegają umorzeniu wg stawek amortyzacyjnych określonych w przepisach do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Umorzenie księguje się na koncie 071 nalicza się od wszystkich środków trwałych ewidencjonowanych na koncie 011 za wyjątkiem gruntów oraz od wartości niematerialnych i prawnych umarzanych stopniowo. Umorzenie podstawowych środków trwałych nalicza się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym środki przyjęto do używania i do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie wysokości umorzenia z ich wartością początkową. Umorzenie nalicza się raz na koniec roku obrotowego. Zapisy na koncie 071 mogą występować po obu stronach, na stronie Ma ujmuje się wszelkie zwiększenia a na stronie Wn wszelkie zmniejszenia. Odpisy umorzeniowe od środków trwałych zmniejszają fundusz zasadniczy jednostki. Ewidencję szczegółową dla konta 071 prowadzi się oddzielnie dla poszczególnych środków trwałych w księdze środków trwałych. Strona Ma wyraża stan umorzeń wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych umarzanych wg stawek w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych. Typowe zapisy strony Wn konta 071 „Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych" Lp. 1. Treść operacji Konta przeciwstawne Wyksięgowanie dotychczasowego umorzenia podstawowych środków trwałych oraz podstawowych wartości niematerialnych i prawnych wycofanych Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 8 z eksploatacji w wyniku: - postawienia w stan likwidacji na skutek zniszczenia lub zużycia, - rozchodowania podstawowych wartości niematerialnych i prawnych - z tytułu sprzedaży lub nieodpłatnego przekazania - środków trwałych, -wartości niematerialnych i prawnych 2. 011 020 011 020 Urzędowe zmniejszenie wartości umorzenia wskutek aktualizacji wartości środków trwałych. 800 Typowe zapisy strony Ma konta 071 „Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych" Lp. 1. 2. 3. Treść operacji Konta przeciwstawne Naliczone za okres umorzenie podstawowych środków trwałych oraz podstawowych wartości niematerialnych i prawnych umarzanych stopniowo Umorzenie dotychczasowe środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych na podstawie decyzji organu od innej jednostki lub samorządowego zakładu budżetowego. -środków trwałych -wartości niematerialnych i prawnych Urzędowe zwiększenie umorzenia w związku z aktualizacją wartości początkowej podstawowych środków trwałych podlegających stopniowemu umarzaniu. 400 011 020 800 Konto 072 - Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej z tytułu umorzenia tych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Zakup tych składników majątku finansuje się ze środków na wydatki bieżące i umarza się w pełnej wysokości w miesiącu przyjęcia ich do użytkowania spisuje się wartość w ciężar kosztów. Na koncie 072 księguje się więc umorzenie pozostałych środków trwałych o wartości nie przekraczającej wielkości ustalonej w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszty uzyskania przychodów w 100% ich wartości w miesiącu oddania do użytkowania. Na stronie Ma księguje się naliczone 100% umorzenia pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych prawnych. - nowych wydanych do użytkowania zarówno z zakupu, jak i otrzymanych bezpłatnie - ujawnionych nadwyżek - dotychczasowe umorzenie używanych środków trwałych otrzymanych nieodpłatnie od innych jednostek i zakładów budżetowych. Do konta 072 nie prowadzi się odrębnej ewidencji analitycznej. Konto 072 może wykazywać saldo Ma, które wyraża stan umorzenia wartości początkowej będących w używaniu środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych podlegających całkowitemu umorzeniu w miesiącu wydania do użytkowania. Typowe zapisy strony Wn konta 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych" Lp. 1. Treść operacji Konta przeciwstawne Wyksięgowanie dotychczasowego umorzenia pozostałych środków trwałych oraz pozostałych wartości niematerialnych i prawnych rozchodowanych z tytułu: Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 9 - likwidacji, sprzedaży, - nieodpłatnego przekazania, - niedoboru lub szkody. -wyłączenie z ewidencji księgowej ilościowo-wartościowej 013, 020 013, 020 240 013,020 Typowe zapisy strony Ma konta 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych" Lp. 1. 2. 3. Treść operacji Odpisy umorzeniowe naliczone od nowych wydanych do używania pozostałych środków trwałych, zbiorów bibliotecznych oraz pozostałych wartości niematerianych i prawnych (sfinansowanych ze środków na wydatki bieżące lub otrzymanych nieodpłatnie) - działalności operacyjnej, - działalności ZFŚS Umorzenie pozostałych środków trwałych, otrzymanych jako pierwsze wyposażenie nowego obiektu sfinansowanego ze środków na inwestycje. Odpisy umorzeniowe naliczone od otrzymanych darów i ujawnionych nadwyżek pozostałych środków trwałych, zbiorów bibliotecznych oraz pozostałych wartości niematerialnych i prawnych w używaniu. Konta przeciwstawne 401 851 800 401 Konto 080 – Inwestycje/środki trwałe w budowie/ Na koncie 080 prowadzi się ewidencję kosztów inwestycji rozpoczętych ponoszonych w czasie ich wykonywania oraz do rozliczenia tych kosztów. Ewidencja ta prowadzona jest dla poszczególnych inwestycji w Referacie Inwestycyjnym oraz zbiorczo w programie komputerowym FK.. Do inwestycji zalicza się koszty poniesione na wytworzenie, nabycie i montaż nowych środków trwałych użytkownika, lub w związku z ulepszeniem już istniejących środków trwałych. Ewidencjonuje się na tym koncie ogół kosztów dotyczących realizowanych inwestycji poniesionych przez jednostkę na mające powstać środki trwałe. Koszty inwestycji obejmują wartość ( w cenie nabycia ) wszystkich zużytych do wytworzenia rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług wartości wynagrodzeń za pracę wraz z pochodnymi , narzutami i odpisami, wartość świadczeń nieodpłatnych oraz inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych przedmiotów majątkowych, w tym również nie podlegający odliczeniu podatek od towarów i usług dotyczący inwestycji rozpoczętych. Do kosztów wytworzenia środków trwałych, a więc i do kosztów inwestycji nie zalicza się kosztów ogólnego zarządu, kosztów sprzedaży, pozostałych kosztów operacyjnych finansowych poniesionych w związku z inwestycją, ale dopiero po dniu przekazania środka trwałego do użytkowania. Do inwestycji zalicza się koszty: 1) nabycie gruntów i innych składników majątku trwałego oraz koszty ich budowy i montażu 2) opłaty z tytułu użytkowania gruntów i terenów w okresie budowy inwestycji oraz z tytułu uzyskania lokalizacji pod budowę. 3) odszkodowanie za dostarczenie obiektów zastępczych i przesiedlenie osób z terenów zajętych na potrzeby inwestycji. 4) założenie stref ochronnych 5) założenie zieleni 6) napraw i remontów wykonanych przed przekazaniem środka trwałego do użytkowania 7) dokumentacji projektowej inwestycji 8) badań geologicznych , geofizycznych oraz pomiarów geodezyjnych 9) przygotowanie terenu pod budowę, w tym również koszty likwidacji pomniejszone o przychody z likwidacji budynków i budowli zlikwidowanych w związku z wykonywaniem nowych inwestycji. 10) robót niezbędnych do realizacji własnej inwestycji wykonywanych w środkach trwałych należących do innych osób prawnych lub fizycznych 11) wznoszenie budynków i budowli Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 10 12) zakup bądź wytworzenie we własnym zakresie urządzeń technicznych ,maszyn i środków transportu . 13) transportu i montażu 14) nadzoru autorskiego , inwestorskiego i generalnego, prób montażowych jeżeli należności za te czynności nie jest uwzględnione w cenie robót 15) ubezpieczenie majątkowe budowanych środków trwałych 16) odsetki prowizji z różnic kursowych od kredytów i pożyczek dotyczących inwestycji 17) nie podlegający odliczeniu lub zwrotowi podatek od towarów i usług dotyczących inwestycji. 18) pozostałe koszty związane bezpośrednio z inwestycją. Konto 080 obciąża się również wszelkimi stratami powstającymi od rozpoczęcia inwestycji aż do czasu jej zakończenia, a ponadto kosztami robót uzupełniających wykonywanych ( w ramach tzw. niedoróbek )już po przyjęciu środków trwałych do eksploatacji , ale przed rozliczeniem zadania inwestycyjnego. Dodatkowe koszty i zwroty ( zmniejszenia ) dotyczące już przyjętego środka trwałego ujawnione przed rozliczeniem zadania inwestycyjnego księguje się i rozlicza tak jak koszty poniesione w okresie realizacji inwestycji i o ich równowartość koryguje się wartość początkową poprzednio przyjętych składników, które powstały w wyniku tej inwestycji. Inwentaryzacja kosztów inwestycyjnych następuje w drodze weryfikacji przy udziale kierownika jednostki , inspektora księgowego oraz inspektora ds. inwestycji. Załącznik do protokołu weryfikacyjnego stanowi zestawienie składników stanowiących nakłady inwestycyjne. Typowe zapisy strony Wn konta 080 „Inwestycje" Lp. Treść operacji Konta przeciwstawne 1. Roboty, dostawy i usługi związane z przygotowaniem i realizacją inwestycji wykonane przez zewnętrznych kontrahentów. 2. Zakup od innych jednostek środków trwałych w budowie lub obiektów wymagających ulepszenia 3. Nieodpłatne otrzymanie inwestycji rozpoczętych 800 4. Równowartość pierwotnie odpisanej, a następnie wykorzystanej dokumentacji projektowej inwestycji. 800 5. 6. 101,130,201 130,201 Zakup maszyn i urządzeń wymagających montażu lub stanowiących pierwsze wyposażenie budowanych obiektów. 101,130,201 Opłaty za nabyte grunty lub z tytułu używania gruntów w okresie budowy oraz z tytułu uzyskania lokalizacji pod budowę. 101,130 7. Wynagrodzenia osób fizycznych zatrudnionych doraźnie do prac związanych z inwestycją. 240 8. Niedobory i szkody w składnikach inwestycyjnych uznane za niezawinione. 240 Typowe zapisy strony Ma konta 080 „Inwestycje" Lp. 1. Treść operacji Przyjęcie do używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uzyskanych w wyniku inwestycji. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Konta przeciwstawne 011, 020 Strona 11 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Rozliczenie kosztów ulepszenia środków trwałych. Rozliczenie kosztów inwestycji w obcych obiektach. Rozliczenie nadwyżki strat nad zyskami inwestycyjnymi. Nieodpłatne przekazanie inwestycji rozpoczętych. Niedobory i szkody w rzeczowych składnikach inwestycji rozpoczętych. Rozliczenie kosztów inwestycji wspólnej w przypadku przejęcia części efektów przez współinwestora. Rozliczenie inwestycji bez efektów majątkowych (w tym niedoborów uznanych za niezawinione). Rozliczenie inwestycji sprzedanych. 011 011 800 800 240 240 800 800 Zespół 1 - Środki pieniężne i rachunki bankowe 1) Przez środki pieniężne rozumie się: Środki pieniężne to pieniądze (banknoty i monety) oraz jednostki pieniężne (rozrachunkowe) krajowe oraz zagraniczne tak w gotówce, jak i na rachunku bankowym lub w formie lokaty pieniężnej, czeków i weksli obcych, jeżeli są one płatne w ciągu 3 miesięcy od daty ich wystawienia, Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu to papiery wartościowe, nabyte w celu odsprzedaży, takie jak: akcje obce, obligacje, skrypty dłużne, bony skarbowe, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i jednostki funduszów powierniczych. Konta zespołu 1 ”Środki pieniężne i rachunki bankowe” służą do ewidencji: 1) krajowych i zagranicznych środków pieniężnych, przechowywanych w kasach, 2) krótkoterminowych papierów wartościowych, 3) krajowych i zagranicznych środków pieniężnych, lokowanych na rachunkach w bankach, 4) udzielanych przez banki kredytów w krajowych i zagranicznych środkach pieniężnych, 5) innych krajowych i zagranicznych środków pieniężnych. Konta zespołu 1 mają odzwierciedlać operacje pieniężne oraz obroty i stany środków pieniężnych oraz krótkoterminowych papierów wartościowych. Konto 101 – Kasa Konto służy do ewidencji krajowej gotówki znajdującej się we wszystkich kasach jednostki (głównej i podległych). Stan gotówki w kasie musi być zgodny z saldem wynikającym z raportu. Niedobory lub nadwyżki kasowe to fizyczny brak lub nadmiar gotówki w stosunku do stanu wynikającego z prawidłowej dokumentacji kasowej ujętej w raporcie kasowym oraz wpłaty i wypłaty gotówki udokumentowane niewłaściwymi dokumentami. Ujawnione niedobory lub nadwyżki kasowe należy wprowadzić do raportu kasowego i zaksięgować pod datą inwentaryzacji w korespondencji z kontem 240 „Pozostałe rozrachunki" jako różnice inwentaryzacyjne. Niedobory, o ile kierownik jednostki nie zdecyduje inaczej, obciążają kasjera. Zweryfikowane ostatecznie nadwyżki kasowe przelewa się na dochody budżetowe. Stały zapas gotówki w kasie niezbędny dla zaspokojenia bieżących potrzeb oraz częstotliwość przekazywania do banku gotówki z tytułu pobranych dochodów budżetowych i zwrotu wydatków ustala kierownik jednostki .W jednostkach budżetowych nie wolno dokonywać wydatków z wpływów pobranych do kasy z tytułu dochodów budżetowych. Na wydatki budżetowe pobiera się gotówkę z rachunku bieżącego jednostek budżetowych, z tym że może to być pobranie z przeznaczeniem na określone wypłaty. Powinien to być przeważnie rozdział i paragraf, z którego najczęściej dokonywane są wydatki. Stały zapas gotówki utrzymywany jest w kasie przez cały rok budżetowy i uzupełnia się go okresowo o wartość dokonanych wypłat dotyczących wydatków. Sumy przyjęte do kasy z tytułu zwrotu wydatków danego roku budżetowego mogą być wykorzystane na inne wydatki budżetowe, z tym że jeżeli wydatek będzie kwalifikować się do innego paragrafu niż dokonany zwrot, to trzeba go przeksięgować w ewidencji analitycznej wydatków. Z sum przyjętych do kasy podlegających zaliczeniu do dochodów budżetowych mogą być dokonywane zwroty z tytułu nadpłat zaliczonych do dochodów budżetowych. Inwentaryzacja gotówki w kasie musi być przeprowadzona na ostatni dzień każdego roku obrotowego, a ponadto w przypadku szkód losowych, włamań, kradzieży i innych wydarzeń mogących wpłynąć na stan gotówki oraz w związku z każdą zmianą kasjera, a poza tym w okresach i z częstotliwością niezbędną dla zapewnienia skutecznego zabezpieczenia gotówki przechowywanej w kasie. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 12 Na stronie Wn konta 101 ujmuje się wpływy gotówki oraz nadwyżkę kasową , a na stronie Ma rozchody gotówki i niedobory kasowe. Obroty gotówkowe podlegają ujęciu w raporcie kasowym pod datą rzeczywistego przychodu lub rozchodu gotówki z kasy. Konto 101 może wykazywać jedynie saldo Wn, które wykaże stan gotówki w kasie. Do konta 101 prowadzi się szczegółową ewidencję , która zapewnia : 1. ustalenie gotówki wyrażonej w złotych polskich z podziałem na rachunki bankowe , z których gotówka została pobrana lub na które będzie odprowadzona. 2. ustalenia wartości gotówki powierzonej kasjerowi w celu jej rozliczenia. Kasjer któremu powierzono środki pieniężne do rozliczenia składa pisemną deklarację potwierdzającą przyjęcie materialnej odpowiedzialności za będące w jego dyspozycji wartości. Wszystkie obroty gotówkowe muszą być udokumentowane źródłowymi dowodami kasowymi lub specjalnymi znormalizowanymi dowodami zastępczymi. Stosuje się powszechnego użytku kwitariusze K-103. Rozchód gotówki z kasy musi być udokumentowany dowodami np. rachunki, faktury, delegacje, listy wynagrodzeń itp. Szczególny sposób prowadzenia kasy i operacji kasowych określony jest w instrukcji gospodarki kasowej. Typowe zapisy strony Wn konta 101 „Kasa" Treść operacji Lp. 1. Konta przeciwstawne Podjęcie gotówki z banku: - z rachunku bieżącego jednostki budżetowej, - z rachunku środków funduszy specjalnych, - z innych rachunków bankowych. 141 135 139 2. Wpłaty z tytułu należności ujętych na kontach rozrachunków 3. Wpłaty sum depozytowych (w tym wadiów przetargowych i kaucji 4. Wpłaty z tytułu zwrotu uprzednio pobranych zaliczek 5. Wpłaty należności z tytułu niedoborów i szkód. 6. Nadwyżki środków pieniężnych w kasie. 240 Wpłaty z tytułu nie przypisanych opłat lub zwrotu 851 7. 201, 221, 231,234,240 240 201, 231, 234 234, 240 kosztów i związanych z działalnością finansowaną z ZFŚS 8. Wpłaty z tytułu zwrotu pożyczek i innych 234, 240 przypisanych należności dotyczących ZFŚS. 9. 10. Wpłaty z tytułu nie przypisanych kar i grzywien: - działalności eksploatacyjnej, 760 - działalności socjalnej, 851 Wpłaty z tytułu zysków nadzwyczajnych (nie ujętych 770 uprzednio jako należności). 11. Przedpłaty na poczet przychodów przyszłych okresów Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości 840 Strona 13 12. 13. Wpłaty z tytułu darów pieniężnych na: - działalność bieżącej, 760 - działalność inwestycyjną, 800 - działalność socjalną, 851 Wpłaty sum na zlecenie, wadiów przetargowych 240 i kaucji. Typowe zapisy strony Ma konta „Kasa” Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11 12. 13. 14. Treść operacji Wypłata wynagrodzeń i zaliczek na wynagrodzenie. Wypłata zasiłków rodzinnych i innych pokrywanych przez ZUS. Wypłata zaliczek do rozliczenia. Zapłata gotówką zobowiązań nie ujętych na kontach rozrachunków z tytułu: - zakupu środków trwałych umarzanych stopniowo, - zakupu pozostałych środków trwałych, - zakupu materiałów, - zakupu towarów, - świadczonych usług dla działalności: a) eksploatacyjnej, b) inwestycyjnej, Wypłaty z tytułu pokrycia zobowiązań ujętych na kontach rozrachunków. Wypłaty na pokrycie strat nadzwyczajnych: - działalności bieżącej Wypłaty pożyczek z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Wypłaty udziałów wniesionych do innych jednostek oraz kosztów związanych z tymi udziałami. Wypłaty z tytułu kar i grzywien: - działalności bieżącej, - działalności ZFŚS, Wpłata gotówki do banku na własny rachunek bankowy (nie ujmowane na koncie 140): - bieżący jednostki budżetowej (dochody budżetowe i zwrot wydatków), - środków funduszy pozabudżetowych, - inne. Niedobory kasowe. Wypłaty sum depozytowych, kaucji i wadiów przetargowych. Wypłaty z tytułu zwrotu nadpłat dochodów budżetowych. Ujemne różnice kursowe gotówki w walutach obcych powstałe w związku z wyceny na dzień bilansowy . Konta przeciwstawne 231 229, 231 234, 240 011, 080 013 310, 402 080 201, 234, 240 771 234, 240 030 761 851 141 135 139 240 240 221 751 Konto 130 - Rachunek bieżący jednostek budżetowych Konto 130 służy do ewidencji środków budżetowych oraz obrotów na rachunku bankowym jednostki budżetowej z tytułu wydatków i dochodów budżetowych objętych planami finansowymi jednostki. Wydatek budżetowy to każda kwota przelana z rachunku bieżącego niezależnie od jej przeznaczenia za wyjątkiem środków budżetowych przekazywanych dysponentom niższego stopnia na sfinansowanie zadań ujętych w ich planie .Natomiast dochodem budżetowym są wpływy uzyskane przez jednostkę budżetową z tytułu przychodów podlegających zarachowaniu na dochody budżetu gminy. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 14 Na stronie Wn konta 130 ujmuje się wpływy środków budżetowych: 1) otrzymanych na realizację wydatków budżetowych zgodnie z planem finansowym w korespondencji z kontem 223, 2) z tytułu zrealizowanych przez jednostkę budżetową dochodów budżetowych (ewidencja szczegółowa według podziałek klasyfikacji dochodów budżetowych), w korespondencji z kontem 101, 221 lub innym właściwym kontem. Na stronie Ma konta 130 ujmuje się: 1) zrealizowane wydatki budżetowe zgodnie z planem finansowym jednostki budżetowej, w tym również środki pobrane do kasy na realizację wydatków budżetowych (ewidencja szczegółowa według podziałek klasyfikacji wydatków budżetowych), w korespondencji z właściwymi kontami zespołu 1, 2, 3, 4, 7 lub 8, 2) okresowe przelewy dochodów budżetowych do budżetu, w korespondencji z kontem 221, Zapisy na koncie 130 są dokonywane na podstawie wyciągów bankowych , w związku z czym musi zachodzić pełna zgodność zapisów między jednostką a bankiem. Na koncie 130 obowiązuje zachowanie zasady czystości obrotów, co oznacza , że do błędnych zapisów, zwrotów nadpłat, korekt wprowadza się dodatkowo techniczny zapis ujemny. Konto 130 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków budżetowych na rachunku bieżącym jednostki budżetowej. W okresie roku budżetowego konto 130: -w zakresie wydatków budżetowych może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków budżetowych otrzymanych na realizację wydatków budżetowych, a niewykorzystanych do końca roku, - w zakresie dochodów budżetowych może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków budżetowych z tytułu zrealizowanych dochodów budżetowych, które do końca roku nie zostały przelane do budżetu. Saldo konta 130 ulega likwidacji przez księgowanie przelewu: 1) środków budżetowych niewykorzystanych do końca roku, w korespondencji z kontem 223, 2) przelewu do budżetu dochodów budżetowych pobranych, lecz nieprzelanych do końca roku, w korespondencji z kontem 222. Typowe zapisy na koncie 130 - „Rachunek bieżący jednostek budżetowych" Lp. 1 1 2 3 4 5 6 7 Treść operacji 2 Wpływy środków budżetowych od dysponenta wyższego stopnia przeznaczonych: ~ na wydatki jednostki Sumy zwrócone na rachunek wydatków budżetowych - z kasy - z innych rachunków bankowych jednostki - przelewem od dłużników Konta korespondujące Winien Ma 3 4 130 223 130 130 101 135 z tytułu należności ujętych na kontach rozrachunków 130 Zwroty dotacji budżetowych przekazanych w danym roku Wpływy z tytułu oprocentowania środków na rachunku bieżącym jednostek budżetowych Korekty omyłek bankowych: - omyłkowe obciążenia bankowe - wpływy z tytułu korekt Wpłaty z tytułu zrealizowanych przez jednostkę dochodów budżetowych: - z kasy - z innych rachunków bankowych jednostki - z tytułu należności: - przypisanych - nieprzypisanych Zrealizowane wydatki budżetowe związane z finansowaniem własnej działalności w formie: gotówki pobranej: - z banku do kasy - z tytułu spłaty zobowiązań ujętych na kontach rozrachunkowych (przypisanych) 130 201, 229,231,234, 240 224,810 130 720 240 130 130 240 130 130 141 135 130 130 221 750,760 101 201, 225, 231, 234, 130 130 Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 15 Przypisane przez banki oprocentowanie środków na rachunku bieżącym jednostek budżetowych 8. 10 11 12 Comiesięczne przelewy pobranych dochodów budżetowych Zwroty nadpłat w dochodach budżetowych Zwrot do dysponenta wyższego stopnia środków pieniężnych nie wykorzystanych w danym roku (przelew dokonany w okresie przejściowym Po zakończeniu roku budżetowego) 130 750 222 221, 720 130 130 223 130 Konto - 135 Rachunki środków funduszy specjalnego przeznaczenia Konto służy do ewidencji środków pieniężnych pozabudżetowych funduszy specjalnego przeznaczenia. Na koncie 135 ewidencjonuje się środki : - zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - innych funduszy specjalnego przeznaczenia Obowiązek przechowywania na wyodrębnionych rachunkach bankowych środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych wynika z ustaleń zawartych w art. 12 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych . Na stronie Wn konta 135 księguje się wpływy środków na rachunki bankowe funduszy specjalnego przeznaczenia z tytułu uzyskanych przychodów i dotacji a na stronie Ma rozchody tych środków z tytułu finansowania działalności objętej poszczególnymi funduszami oraz zwrotu niewykorzystanych dotacji. Do konta 135 prowadzi się ewidencję szczegółową umożliwiającą ustalenie obrotów i stanu środków każdego funduszu specjalnego. Konto 135 wykazuje saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych funduszy specjalnych zgromadzonych na rachunkach bankowych. Konto 139 - Inne rachunki bankowe Konto 139 służy do ewidencji operacji dotyczących środków pieniężnych wydzielonych na innych rachunkach bankowych niż rachunki bieżące i specjalnego przeznaczenia. W szczególności na koncie 139 prowadzi się ewidencję obrotów na wyodrębnionych rachunkach bankowych: 1) sum depozytowych, 2) sum na zlecenie, Sumy depozytowe to środki pieniężne, które okresowo są przechowywane przez jednostkę budżetową na wyodrębnionym rachunku, gdyż są tylko przejściowo w dyspozycji jednostki. Sumy depozytowe obejmują przede wszystkim pobrane kaucje, wadia i zabezpieczenia pieniężne, nie pobrane w terminie wynagrodzenia oraz sumy stanowiące przedmiot sporu, otrzymane w związku z postępowaniem sądowym lub administracyjnym, a także depozyty wartości dewizowych przekazane bankom w postaci depozytu zamkniętego. Sumy na zlecenie to środki pieniężne, które przekazano jednostce budżetowej ze środków innej jednostki organizacyjnej na sfinansowanie zadania zleconego jednostce dodatkowo, poza planem jej działalności. Po wykonaniu zleconego zadania ewentualną pozostałość środków pieniężnych jednostka zwraca zleceniodawcy. Na koncie 139 dokonuje się księgowań wyłącznie na podstawie dowodów bankowych, w związku z czym musi zachodzić pełna zgodność zapisów konta 139 między księgowością jednostki a księgowością banku. Na stronie Wn 139 konta ujmuje się wpływy wydzielonych środków pieniężnych z rachunków bieżących oraz sum depozytowych i na zlecenie. Na stronie Ma konta 139 ujmuje się wypłaty środków pieniężnych dokonane z wydzielonych rachunków bankowych. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 139 powinna zapewnić podział wydzielonych środków na rodzaje, a także według kontrahentów. Konto 139 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych znajdujących się na innych rachunkach bankowych. Typowe zapisy strony Wn konta 139 „Inne rachunki bankowe" Lp. Treść operacji Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Konta przeciwstawne Strona 16 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Wpływ równowartości wstrzymanych kaucji gwarancyjnych przy zapłacie za usługi remontowo – budowlane dla jednostek budżetowych Wpłata na rachunek bankowy jednostek budżetowych sum depozytowych, z tytułu: kaucji, wadiów i zabezpieczenia pieniężnego. Odprowadzenie z kasy przyjętych w gotówce kaucji, wadiów i zabezpieczenia pieniężnego oraz nie pobranych w terminie wynagrodzeń. Wpływ środków na zadania zlecone. Błędy w wyciągach bankowych i ich sprostowania. Odsetki od wadiów i zabezpieczeń pieniężnych przechowywanych na rachunku bankowym. Zakładanie lokat 240 240 101 240 240 240 240 Typowe zapisy strony Ma konta 139 „Inne rachunki bankowe" Treść operacji Lp. 1. 2. Pokrycie zobowiązań rozrachunkowych czekiem potwierdzonym 3. 4. Przelewy z tytułu zwrotu kaucji i wadium i innych sum depozytowych Przelewy z tytułu zapłaty zobowiązań pokrywanych z sum zleconych lub wstrzymanych kaucji Zwrot niewykorzystanych środków na zadania zlecone Błędy w wyciągach bankowych Likwidacja lokat 5. 6. 7. Pobranie z sum na zlecenia gotówki do kasy Konta Przeciwstawne 240 101 240 240 240 240 240 Kont służy do ewidencji środków pieniężnych w drodze między kasą i bankiem ,oraz miedzy kontami w różnych bankach. Po stronie Wn księgujemy przekazanie gotówki z kasy na rachunek bankowy Ma 101,130 Po stronie Ma podjecie gotówki z banku do kasy, ,wpływ środków pieniężnych na rach. bankowy Wn 101,130 Zespół 2 - Rozrachunki i roszczenia. Konto 201 - Rozrachunki z odbiorcami i dostawami służy do ewidencji wszystkich rozrachunków roszczeń krajowych i zagranicznych z tytułu dostaw robót i usług oraz kaucji gwarancyjnych . Na koncie tym ewidencjonuje się należności od odbiorców zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz działalności prowadzonej w ramach wyodrębnionych funduszy , natomiast w jednostkach budżetowych na koncie tym ujmuje się tylko należności z tytułów zaliczanych na zwrot wydatków i należności z tytułu przychodów środków specjalnych. Rozrachunki z dostawcami ewidencjonowane na tym koncie powstają w wyniku wykonywania na rzecz jednostek różnego rodzaju dostaw robót i usług bez względu na rodzaj działalności , dla której są świadczone. Konto 201 obciąża się przede wszystkim z tytułu: - należności jednostek gospodarki pozabudżetowej za sprzedane usługi, towary, materiały itp. - należności jednostek gospodarki pozabudżetowej od odbiorców i dostawców wynikające z prawomocnych tytułów egzekucyjnych. - spłaty zobowiązań wobec dostawców. - uznanych przez dostawców reklamacji jednostki - należnych kar i odszkodowań związanych z dostawcami - odpisów przedawnionych zobowiązań Konto 201 uznaje się w szczególności z tytułu: - zobowiązań za zafakturowane dostawy i usługi . Faktury wpływające urzędu gminy są bezpośrednio ewidencjonowane przez pracownika księgowości w dzienniku wpływu faktur .Na podstawie zapisów w dzienniku sporządzane są dzienne zestawienia faktur z dnia… i przekazywane w dniu następnym na stanowisko księgowe, gdzie na podstawie zestawienia j.w. wprowadza się do urządzeń księgowych. W celu umożliwienia Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 17 prawidłowego sporządzenia sprawozdania Rb 28 S w zestawieniu z ostatniego dnia miesiąca ujmuje się faktury z data wpływu 5 tego dnia miesiąca w zakresie operacji gospodarczych dotyczących ubiegłego miesiąca . - naliczonych odsetek umownych za nieterminową zapłatę zobowiązań w przypadku nie otrzymania rezygnacji z ich naliczania . Nie dokonuje się naliczania i księgowania nieistotnych kwot odsetek tj. takich ,które nie przekraczają 2 krotności kosztów upomnienia . - wpłat należności od odbiorców za zrealizowane dostawy i usługi - umorzenie lub odpisanie należności Ewidencja szczegółowa prowadzona na koncie 201 ma zapewnić możliwość ustalenia należności i zobowiązań według poszczególnych kontrahentów z podaniem w odniesieniu do kontrahentów zagranicznych obok wartości w złotych polskich różnic wartości w poszczególnych walutach. Konto 201 może mieć dwa salda , które ustala się na podstawie ewidencji analitycznej w wyniku sumowania sald należności i zobowiązań występujących na kontach rozrachunków z poszczególnymi kontrahentami. Saldo Wn oznacza stan należności i roszczeń a saldo Ma stan zobowiązań. Typowe zapisy strony Wn konta 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami" Treść operacji Lp. 1. Konta przeciwstawne Należności od odbiorców i dostawców wynikające z prawomocnych tytułów egzekucyjnych, które nie podlegają zaliczeniu do dochodów budżetowych: - suma podstawowa, 2. 240 Wartość niedoborów i szkód w dostawach, za które 080, 310,401,851 odpowiada dostawca oraz inne tytuły zmniejszenia zobowiązań wobec dostawców (np. uznane reklamacje jednostki). 3. Wartość niedoborów i szkód - w cenie zakupu lub nabycia ; 4. Naliczone należności od odbiorców z tytułu 310,401 750 wymagalnych odsetek za zwłokę w zapłacie. 5. Zapłata zobowiązań oraz zaliczek na poczet dostaw 101, 130, i usług. 135, 139 Odpisanie zobowiązań (przedawnionych, i umorzonych): 6. - działalności bieżącej z tytułu odsetek, 750 - działalności bieżącej z innych tytułów 760 -działalności finansowanej z funduszy celowych 851 --działalności inwestycyjnej 080 Typowe zapisy strony Ma konta 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami" Lp. 1. Treść operacji Konta przeciwstawne Zobowiązania wynikające z faktur VAT lub rachunków Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 18 2. 3. 4. 5. z tytułu dostaw robót i usług dotyczące: - działalności bieżącej - działalności inwestycyjnej, - sum na zlecenie. - wartość naliczonego w fakturach VAT podlegającego odliczeniu lub rozliczeniu. Zobowiązania wobec dostawców z tytułu wymagalnych odsetek i kar umownych: - działalności bieżącej: a) kary, b) odsetki za zwłokę w zapłacie, - działalności inwestycyjnej (odsetki za zwłokę), Wpłaty należności oraz zaliczek od odbiorców do kasy lub na rachunki bankowe. Odpisanie należności umorzonych, przedawnionych lub nieistotnych, na które nie utworzono rezerwy: - działalności bieżącej, działalności inwestycyjnej Należności skierowane na drogę postępowania spornego (pod datę wniesienia powództwa). 013, , 310,401-409 011, 080 240 225 761 751 080 101, 130 135 761 080 240 Konto 221 - Należności z tytułu dochodów budżetowych przeznaczone jest do ewidencji należności jednostek budżetowych z tytułu dochodów budżetowych , których termin płatności przypada na dany rok budżetowy z wyjątkiem należności zahipotekowanych ujmowanych na koncie 226. Na stronie Wn księguje się ustalone na dany rok budżetowy należności z tytułu dochodów budżetowych i zwrot nadpłat . Na stronie Ma księguje się wpłaty należności z tytułu dochodów budżetowych oraz odpisy . Urząd Gminy ujmuje na koncie 221 należności i wpłaty z tytułu podatków pobranych we własnym zakresie. Zapisy z tego tytułu dokonywane są na koniec kwartałów na podstawie sprawozdań z ewidencji podatkowej (należności i nadpłaty). Konto 221 może wykazywać dwa salda Wn będące sumą poszczególnych należności z tytułu dochodów budżetowych oraz saldo Ma – stan zobowiązań z tytułu nadpłat dochodów budżetowych. Typowe zapisy na koncie 221 – Należności z tytułu dochodów budżetowych Konta korespondujące Lp. 1 2 3 4 Treść operacji Należności jednostek budżetowych: ~ za sprzedane inwestycje, środki trwałe, wartości niematerialne i prawne Należności jednostek budżetowych z tytułu: ~ podatków i opłat administracyjnych ~ przysługujących jednostce kar i grzywien ~ odsetek od zapłat dokonanych po terminie Zwroty dochodów budżetowych nienależnie wpłaconych lub orzeczonych do zwrotu: Gotówką ~ przelewem Wpłata należności z tytułu przypisanych dochodów budżetowych: ~ do kasy Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Winien Ma 221 720 221 221 221 720 720 750 221 221 101 130 101 221 Strona 19 5 ~ do banku Zmniejszenie (odpisy) uprzednio przypisanych należności dotyczących dochodów budżetowych 130 221 720 221 Konto 223 - Rozliczenie wydatków budżetowych służy do rozliczenia zrealizowanych przez Urząd środków z wydatków niewygasających Po stronie Wn konta 223 ksiegujemy zapłaty faktur z tytułu towarów i usług podlegających sfinansowaniue ze środków niewygasających w korespondencji z kontem 130N Po stronie Ma zakup ,roboty ,usługi związane z realizacją wydatków z e środków niewygasających w korespondencji z kontem080,401,402. Konto 224 – Rozliczenie udzielonych dotacji budżetowych Konto 224 służy do ewidencji rozliczenia przez organ dotujący udzielonych dotacji budżetowych . Na stronie Wn konta 224 ujmuje się wartość dotacji przekazanych przez organ dotujący , a na stronie Ma wartość dotacji uznanych za wykorzystane i rozliczone w korespondencji z kontem 810 . Saldo Wn konta oznacza wartość niewykorzystanych , nierozliczonych dotacji lub wartość dotacji należnych do zwrotu w roku , w którym zostały przekazane . Rozliczone i przypisane do zwrotu dotacje , które zalicza się do dochodów budżetowych ujmowane są na koncie 221. Typowe zapisy strony Wn konta 224 „Rozliczenie udzielonych dotacji budżetowych” Lp. 1. Treść Przelew przyznanych dotacji budżetowych Konta przeciwstawne 130 Typowe zapisy strony Ma konta 224 „Rozliczenie udzielonych dotacji budżetowych Lp. Treść Konta przeciwstawne 1. Uznanie dotacji za rozliczone 810 2. Zwrot dotacji w roku jej przekazania 130 Konto 225 - Rozrachunki z budżetami służy do ewidencji rozrachunków z budżetem państwa i budżetami gmin ze wszystkich tytułów (np. z tytułu zobowiązań podatkowych) własnych i wynikających z funkcji płatnika potrąceń na podatek dochodowy od osób fizycznych, wpłat z tytułu nadwyżek środków obrotowych zakładów budżetowych i środków specjalnych ceł i opłat a w jednostkach będących płatnikami podatku od towarów i usług , także rozrachunki z tytułu VAT oraz należności z tytułu przyznanych a nie otrzymanych do końca roku dotacji budżetowych. Na stronie Wn konta 225 ujmuje się w szczególności: - wpłaty do budżetu nadwyżek środków obrotowych zakładów budżetowych - wpłaty do budżetu z tytułu różnych podatków, opłat. - VAT naliczony przy zakupie w przypadku jego rozliczenia z urzędem skarbowym. - należności z tytułu nadpłat w rozliczeniach z budżetami. Na stronie Ma konta 225 księguje się w szczególności: - zobowiązania wobec budżetu z tytułu naliczonych podatków opłat płaconych przez jednostkę. - zobowiązań wobec budżetu z tytułu nadwyżek środków obrotowych zakładu budżetowego podatku dochodowego. - zobowiązanie z tytułu zaliczek na podatki pobrane przez jednostkę w imieniu budżetu (np. podatku dochodowego od osób fizycznych). - VAT należny naliczony od sprzedaży czynności związanych ze sprzedażą a także innych usług oraz w przypadku zaliczek otrzymanych w wysokości co najmniej 50% spodziewanej wartości przyszłej sprzedaży. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 20 Ewidencja sprzedaży i rozliczenia VAT w Urzędzie Gminy w Kłaju jest prowadzona na stanowisku d/s obrotu gruntami i nieruchomościami. Ewidencję szczegółową do tego konta prowadzić należy odrębnie z uwzględnieniem poszczególnych tytułów rozliczeń. Na koncie analitycznym „Rozliczenie należnego VAT" ujmuje się: po stronie Wn: - przeniesienie podatku VAT zawartego w fakturach VAT wystawionych w poprzednim okresie sprawozdawczym, ale co do których obowiązek podatkowy powstaje dopiero w okresie bieżącym (w korespondencji z kontem analitycznym „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT"); po stronie Ma: - należny podatek VAT zawarty w fakturach VAT wystawionych w bieżącym okresie, ale co do których zobowiązanie podatkowe powstanie dopiero w następnym okresie , Na koncie analitycznym „Rozliczenie naliczonego VAT" księguje się: po stronie Wn: - podatek VAT zawarty w otrzymanych fakturach VAT i fakturach korygujących , który podlega odliczeniu lub zwrotowi po spełnieniu warunków określonych w ustawie o VAT; po stronie Ma: - naliczony podatek VAT w części podlegający zwrotowi lub odliczeniu od VAT należnego (Wn konto analityczne „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT"), - naliczony podatek VAT w części nie podlegający zwrotowi lub odliczeniu (Wn odpowiednie konta inwestycji, środków trwałych lub - kosztów). Konto 225 może mieć dwa salda ustalone jako sumy sald kont analitycznych. Saldo Wn oznacza stan należności a saldo Ma stan zobowiązań wobec budżetu. Niezapłacony na koniec roku VAT zmniejsza wykonanie w § dochodów ,których dotyczy. Typowe zapisy strony Wn konta 225 „Rozrachunki z budżetami" Treść operacji Lp. 1. Zarachowanie należnej od budżetu dotacji dla Konta przeciwstawne 740 gospodarki pozabudżetowej, która nie wpłynęła na rachunek bankowy do końca roku. 2. Przelewy z tytułu innych zobowiązań wobec budżetu finansowanych ze środków: 4. - budżetowych, 130 - funduszy specjalnych 135 Należności od budżetu z tytułu nadpłat podatków uprzednio naliczonych: - dotyczące kosztów działalności bieżącej, 403 - opłaconych w imieniu pracownika (np. podatku 231 dochodowego od osób fizycznych). Dotyczących kosztów działalności finansowej i ZFŚS 5. 851 Obciążenie z tytułu nadpłaty odprowadzonych zaliczek dotyczących: - nadwyżek środków obrotowych zakładów 820 budżetowych i środków specjalnych, W jednostkach będących podatnikami VAT 6. VAT naliczony w fakturach i w fakturach korygujących dostawców (w przypadku jego rozliczenia z urzędem 201 skarbowym) Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 21 Typowe zapisy strony Ma konta 225 „Rozrachunki z budżetami" Lp. Treść operacji 1. Zobowiązania wobec budżetu z tytułu: - nadwyżek środków obrotowych zakładów budżetowych i środków specjalnych, Naliczone zobowiązania podatkowe, cła i opłaty obciążające koszty lub fundusze. Naliczony i potrącony na listach płac podatek dochodowy od osób fizycznych. Naliczone odsetki należne budżetowi z tytułu zwłoki w zapłacie zobowiązań. VAT należny od sprzedaży wynikający z wystawionych dla odbiorców faktur i faktur korygujących Wpływy należności z tytułu rozrachunków z budżetem (zwrot nadpłat i należnych za ubiegły rok dotacji) 2. 3. 4. 5. 6. Konta przeciwstawne 820 080, 403, 851, 231 080, 720, 851,751 201,221 130,135 Konto 226 - Długoterminowe należności budżetowe Konto 226 służy do ewidencji długoterminowych należności lub długoterminowych rozliczeń z budżetem, a w szczególności należności z tytułu mienia likwidowanych, prywatyzowanych lub sprzedawanych przedsiębiorstw innych podległych jednostek . Na stronie Wn konta 226 ujmuje się ustalone należności w korespondencji z kontem 840 oraz przeniesienie należności krótkoterminowych do długoterminowych w korespondencji z kontem 221. Na stronie Ma konta 226 ujmuje się w szczególności: - równowartość mienia zwróconego przez spółki w korespondencji z kontem 015 lub zlikwidowanego w korespondencji z kontem 855 -ustanie hipoteki i przeksięgowanie należności z tytułu dochodów budżetowych ,w korespondencji z kontem 221. Typowe zapisy strony Wn konta 226 „Długoterminowe należności budżetowe” LP Treść operacji 1. Długoterminowe należności 2. Przeniesienie należności krótkoterminowych do długoterminowych Typowe zapisy strony Ma konta 226 „Długoterminowe należności budżetowe” Lp Treść operacji 1. Przeniesienie należności długoterminowych do krótkoterminowych Konta przeciwstawne 840 221 Konta przeciwstawne 221 . Konto 229 - Pozostałe rozrachunki publiczno-prawne służy do ewidencji rozrachunków publiczno-prawnych innych niż rozrachunki z budżetami , do których stosuje się przepisy ustawy o zobowiązaniach podatkowych (np. z ZUS). Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 22 Na stronie Wn konta 229 ujmuje się należności oraz spłatę i zmniejszenie zobowiązań (np. z tytułu korekt poprzednich naliczeń), a na stronie Ma księguje się zobowiązania otrzymane spłaty i inne zmniejszenia należności. Do konta tego należy prowadzić ewidencję analityczną zapewniającą możliwość ustalenia stanu należności i zobowiązań z jednoczesnym wskazaniem tytułów tych rozrachunków. Konto 229 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma stan zobowiązań z tytułu rozrachunków publiczno prawnych. Ewidencja analityczna konta 229 jest prowadzona na stanowisku d/s rachuby płac. Typowe zapisy strony Wn konta 229 „Pozostałe rozrachunki publicznoprawne” Lp Treść operacji 1. Przelewy składek do ZUS – na fundusz ubezpieczeń społecznych i fundusz pracy oraz do PFRON 2. Wypłata zasiłków pokrywanych przez ZUS które ujęto w na listach wynagrodzeń 3. Wypłata świadczeń ZUS nie objętych listą wynagrodzeń Typowe zapisy strony Ma konta 229 „Pozostałe rozrachunki publicznoprawne” Lp Treść operacji 1. 2. 3. 4. Naliczone składki płacone przez pracodawcę na fundusz ubezpieczeń społecznych i na fundusz pracy oraz PFRON od wynagrodzeń: - działalności bieżącej - działalności inwestycyjnej ( środki trwałe w budowie ) - działalności finansowanej z funduszy celowych ZFŚS - pokrywanych z sum na zlecenie Składki na fundusz ubezpieczeń społecznych płacone przez pracownika, które są potrącane z wynagrodzeń Otrzymane przelewy z ZUS z tytułu przewyżki wypłaconych świadczeń ponad składki na FUS i FP oraz zwrotu nadpłat składek Odpisanie należności umorzonych i przedawnionych Konta przeciwstawne 130,135,139 231 101,130,135 Konta przeciwstawne 405 080 851 240 231 130,135 761,851,853 Konto 231 - Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń służy do ewidencji rozrachunków z pracownikami jednostki. Na koncie tym mogą być ewidencjonowane również ujmowane na listach płac świadczenia nie zaliczane do wynagrodzeń np. różne ekwiwalenty na używanie własnej odzieży lub narzędzi. Na koncie księguje się wszelkie wynagrodzenia i świadczenia w naturze należne za dany okres sprawozdawczy oraz wypłaty z tych tytułów bez względu na to z jakich środków są finansowane. Do wynagrodzeń danego okresu zalicza się wynagrodzenia za czas przepracowany lub za pracę wykonaną w danym okresie oraz wypłacone nagrody z zakładowego funduszu nagród , a także zasiłki chorobowe pokrywane przez zakład pracy. Świadczenia w naturze (deputaty) nalicza się za poszczególne okresy , za które przysługują i wycenia się je w cenie nabycia lub po koszcie wytworzenia , Na stronie Wn konta 231 ewidencjonowane są w szczególności: - wypłaty wynagrodzeń - wydanie zaliczonych do wynagrodzeń świadczeń w naturze lub wypłacenie za nie ekwiwalentów. - potrącenia obciążające pracownika dokonane z naliczonych na liście wynagrodzeń - wypłaty zasiłków ZUS naliczonych na liście wynagrodzeń - obciążenia z tytułu nadpłaty wynagrodzeń - odpisanie zobowiązań przedawnionych Na stronie Ma konta 231 księguje się przede wszystkim: Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 23 - naliczone wynagrodzenia obciążające koszty lub straty nadzwyczajne działalności bieżącej i inwestycyjnej względnie fundusze specjalne - naliczone wynagrodzenia pokrywane z sum na zlecenia - naliczone na listach wynagrodzeń zasiłki finansowane przez ZUS (rodzinne, chorobowe, opiekuńcze) - ujęte w listach płac ekwiwalenty - wyksięgowanie roszczeń spornych dodatkowych wynagrodzeń - przedawnione lub umorzone należności z tytułu wynagrodzeń Do konta 231 należy prowadzić ewidencję analityczną na imiennych kartach wynagrodzeń poszczególnych pracowników. Imienne karty wynagrodzeń powinny być prowadzone w sposób umożliwiający ustalenie podstawy do naliczenia zasiłków, emerytur, rent oraz podatków obciążających pracownika. Ponadto do konta 231 należy prowadzić ewidencję szczegółową umożliwiającą rozliczenie list płac i rozliczenie należności od pracowników z tytułu nadpłaconych wynagrodzeń oraz zobowiązań z tytułu nie pobranych w terminie wynagrodzeń. W/w ewidencje prowadzi stanowisko d/s rachuby. Konto 231 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności od pracowników np. z tytułu wypłaconych zaliczek na wynagrodzenia, wypłaconych z góry wynagrodzeń za następny okres, wydanych z góry deputatów , nadpłaconych wynagrodzeń itp. Saldo Ma oznacza stan zobowiązań z tytułu naliczonych a nie wypłaconych wynagrodzeń. Typowe zapisy strony Wn konta 231 „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" Treść operacji Lp. 1. Konta przeciwstawne Wypłata wynagrodzeń i zaliczek na poczet wynagrodzeń, zasiłków chorobowych oraz zasiłków rodzinnych i innych pokrywanych ze środków ZUS, ekwiwalentu pieniężnego za deputaty, ekwiwalentu za używanie własnej odzieży roboczej, materiałów i narzędzi - ujętych na listach płac: - gotówką z kasy, - przelewem na konta pracowników. 2. 101 130,135,139 Potrącenia dokonane na liście płac z tytułu: - podatku dochodowego od osób fizycznych, 225 - składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych 229 płaconych przez pracowników z własnych środków, - składek na dobrowolne ubezpieczenia grupowe, 240 - składek i zwrotu pożyczek do pracowniczej kasy 240 zapomogowo-pożyczkowej oraz alimentów i innych zobowiązań pracowników, - nie rozliczonych zaliczek i innych należności 234 od pracowników, - opłat za świadczenia działalności socjalnej 851 (nie przypisanych). 3. Przekazane świadczenia rzeczowe, zaliczane do wynagrodzeń: - z zakupu, 201, - naliczony od wydanych produktów VAT. 225 Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 24 4. Odpisanie przedawnionych zobowiązań z tytułu wynagrodzeń dotyczących: 5. - działalności bieżącej, 760 - działalności funduszy specjalnych. 851 Obciążenia z tytułu nadpłaty wynagrodzeń: - działalności bieżącej, 404 - działalności funduszy specjalnych. 851 Typowe zapisy strony Ma konta 231 „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" Treść operacji Lp. 1. 2. Konta przeciwstawne Naliczone w listach wynagrodzenia brutto obciążające: - koszty działalności bieżącej, 404 - koszty inwestycji, 080 - straty nadzwyczajne działalności bieżącej, 771 - fundusze specjalne, 851 - sumy na zlecenie. 240 Naliczone zasiłki rodzinne i inne (które pokrywa ZUS) 229 wypłacane na podstawie listy wynagrodzeń. 3. Naliczenie kosztów z tytułu należnych pracownikom świadczeń rzeczowych: 4. 5. - działalności bieżącej, 404 - działalności funduszy specjalnych. 851 Odpisanie należności przedawnionych i umorzonych: - działalności bieżącej, 761 - działalności funduszy specjalnych. 851 Przeksięgowanie roszczeń spornych dotyczących 240 wynagrodzeń. 7. Wynagrodzenia pokrywane ze środków otrzymanych 240 do wypłaty od innych jednostek. Konto 232 – Rozrachunki ze zleceniobiorcami –osobami fizycznymi nie będącymi pracownikami Służy do ewidencji rozrachunków ze zleceniobiorcami z tytułu wszelkich wypłat pieniężnych, a w szczególności wypłacane na podstawie umowy zlecenia, umowy o dzieło , umowy agencyjnej. Na stronie Wn ujmuje się -wypłaty pieniężne netto -zaliczki na poczet zawieranych umów -potracenia wypłat Na stronie Ma ujmuje się sumy wg zawartej umowy. Konto może wykazywać saldo Wn i saldo Ma Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 25 Konto 234 - Pozostałe rozliczenia z pracownikami służy do ewidencji należności i zobowiązań wobec pracowników i innych tytułów niż wynagrodzenia np. należności z tytułu pobranych do rozliczenia zaliczek oraz wydatków wyłożonych za pracowników (np. za telefon, energię, transport itp.) z tytułu odpłatności za świadczenia dokonane na rachunku pracownika oraz z tytułu udzielonych pożyczek z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a także należności od pracowników z tytułu niedoborów i szkód. Na koncie 234 księguje się również zobowiązania z tytułu ekwiwalentów wypłaconych za używanie własnej odzieży, za zużyte materiały i sprzęt własny jeśli ich naliczanie nie jest dokonywane na liście wypłat wynagrodzeń. Na stronie Wn konta 234 księguje się w szczególności : - wypłacone pracownikom zaliczki i sumy do rozliczenia - zwroty wydatków dokonanych ze środków własnych pracownika a związanych z działalnością jednostki - obciążenia z tytułu wydatków dodatkowych pracownika - obciążenia za odpłatne świadczenia - należności z tytułu pożyczek z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - należności z tytułu niedoborów i szkód oraz kar obciążających pracownika - spisane zobowiązania z tytułu przedawnienia Na stronie Ma 234 konta księguje się przede wszystkim: - wpłaty należności od pracowników - uznane z tytułu wydatków pokrytych przez pracowników w imieniu jednostki - rozliczanie zaliczek - zwroty zaliczek i pożyczek - sporne należności skierowane na drogę sądową - odpisanie należności przedawnionych i umorzonych lub z których dochodzenia zrezygnowano ze względu na nieistotną wartość Do konta 234 należy prowadzić ewidencję analityczną imienną dla poszczególnych pracowników. Konto 234 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn stanowi sumę sald należności, a saldo Ma wykazuje stan zobowiązań wynikających z kont analitycznych. `Typowe zapisy strony Wn konta 234 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami" Treść operacji Lp. 1. Konta przeciwstawne Wypłaty sum do rozliczenia (zaliczek) i spłata zobowiązań wobec pracowników: - gotówką, - z rachunków bankowych. 2. 101 130, 131 Należności z tytułu: - zwrotu wydatków poniesionych przez jednostkę 201, 225, 240 na rzecz pracownika, - należny VAT, 225 - zwrotu poniesionych kosztów działalności: a) bieżącej, 404 b) funduszy specjalnych, 851 c) inwestycyjnej 080 - pożyczek z zakładowego funduszu świadczeń 101, 135 Socjalnych, - odsetek od pożyczek mieszkaniowych z ZFŚS 851 (wymagalne). 3. Należności z tytułu roszczeń spornych zasądzonych Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 26 na rzecz jednostki: - roszczenie podstawowe, 240 - zasądzone koszty postępowania i odsetki za zwłok . 4. Odpisanie zobowiązań przedawnionych 751,761 761 Typowe zapisy strony Ma konta 234 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami" Lp. 1. 2. 3. Treść operacji Wpłaty sum niewykorzystanych zaliczek -do kasy -na rachunku bankowe Rozliczenie należności z lat ubiegłych rozliczeniu (w jednostkach będących podatnikiem VAT), - do kasy, - na rachunki bankowe. Należności od pracowników potrącone na liście wynagrodzeń. Konta przeciwstawne 101 130,135 800 101 130, 131, 231 Konto 240 - ‘’Pozostałe rozrachunki’’ Na koncie 240 ewidencjonuje się zarówno krajowe jak i zagraniczne należności i roszczenia oraz zobowiązania nie objęte ewidencją na kontach 201-234 a w szczególności: - wypłaty z tytułu wynagrodzeń osobom fizycznym nie będących pracownikami jednostki z tytułu umowy zlecenia, umowy o dzieło. - rozrachunki wewnątrz zakładowe - rozrachunki z tytułu sum depozytowych - rozrachunki z tytułu sum na zlecenie - rozliczenia niedoborów, szkód i nadwyżek - rozrachunki z tytułu potrąceń dokonanych w listach wynagrodzeń - z innych tytułów niż i składki odprowadzone do ZUS - roszczenia sporne - rozrachunki z tytułu pożyczek krótkoterminowych za wyjątkiem udzielonych pracownikom - krótko i długoterminowe należności z tytułu pożyczek udzielonych z funduszy celowych - mylne obciążenia i uznane rachunków bankowych Na stronie Wn konta 240 księguje się : - udzielone pożyczki krótkoterminowe wraz z przypisanymi od nich odsetkami - spłaty pożyczek zaciągniętych od innych jednostek - stwierdzone niedobory i szkody w składnikach majątkowych - rozliczenie nadwyżek w składnikach majątkowych - wypłaty z sum na zlecenie, sum depozytowych oraz zwrot pozostałych sum na zlecenie - roszczenia sporne - należności wewnątrz zakładowe - odpisanie zobowiązań drobnych oraz przedawnionych - odprowadzenie różnych potrąceń z listy płac - błędne obciążenia i korekty uznań dokonanych przez bank - potrącenia obciążające osoby fizyczne z tytułu umów zleceń i umów o dzieło. Na stronie Ma konta 240 ewidencjonuje się przede wszystkim : - ujawnione nadwyżki składników majątkowych - rozliczenie niedoborów i szkód majątkowych - wypłaty z tytułu zwrotu udzielonych pożyczek i należnych odsetek Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 27 - zaciągnięte pożyczki krótkoterminowe wraz z odsetkami - zobowiązania z tytułu dokonanych potrąceń z list wynagrodzeń na rzecz różnych jednostek za wyjątkiem podatków - wpłaty sum depozytowych i na zlecenie - odpisanie zasądzonych lub oddalonych roszczeń spornych - odpisanie należności nie istotnych oraz roszczeń umorzonych lub przedawnionych - wpływy należności wewnątrz zakładowych - błędne umorzenie i korekty błędnych obciążeń bankowych - naliczone wynagrodzenia obciążające koszty z tytułu umów zleceń i umów o dzieło. Ewidencję analityczną do konta 240 prowadzi się wg jednostek i osób z uwzględnieniem tytułów poszczególnych rozrachunków, roszczeń i rozliczeń oraz zakresów działalności z którymi są związane. Na koncie 240 mogą występować dwa salda będące sumą sald występujących na kontach analitycznych. Saldo Wn oznacza stan należności i roszczeń, a saldo Ma stan zobowiązań z tytułu pozostałych rozrachunków. Typowe zapisy strony Wn konta 240 „Pozostałe rozrachunki" Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Treść operacji Faktury lub rachunki za dostawy i usługi dotyczące sum na zlecenie lub sum depozytowych Wynagrodzenia obciążające sumy na zlecenie Składki na FUS i Fundusz Pracy naliczone od wynagrodzeń wypłacanych z sum na zlecenie Zwrot nie wykorzystanych sum na zlecenie, wadiów i sum zabezpieczenia oraz wypłata sum depozytowych. Roszczenia sporne - z tytułu dostaw -z tytułu należności od pracowników Naliczone wymagalne odsetki od udzielonych pożyczek z ZFŚS. Zasadzone koszty postępowania spornego i odsetki za zwłokę dotyczące roszczeń spornych Niesłuszne obciążenia i korekty pomyłkowych uznań bankowych Ujawnione niedobory i szkody: - gotówki, - materiałów - podstawowych środków trwałych (wartość początkowa), - pozostałych środków trwałych w używaniu, - papierów wartościowych - inwestycji, - obcych składników majątkowych, Rozliczenie nadwyżek pozostałych środków trwałych Rozliczenie nadwyżki środków trwałych umarzanych stopniowo i inwestycji. Nadwyżki środków obrotowych zaliczone do pozostałych przychodów operacyjnych. Wyksięgowanie nadwyżek pozornych. Roszczenia z tytułu niedoborów: - wartość ewidencyjna niedoboru (netto), - dodatnia różnica między wartością ewidencyjną netto a wycenionym roszczeniem. Roszczenia sporne: - z tytułu dostaw i sprzedaży gospodarki pozabudżetowej, - z tytułu należności od pracowników. Zasądzone koszty postępowania spornego i odsetki za zwłokę dotyczące roszczeń spornych. Spłata zaciągniętych zobowiązań. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Konta przeciwstawne 201,231, 234, 231 229 101, 131, 139 201 231,234 851 751,761, 130 101 310 011 013 030 080 201, 240 760 800 760 011, 013, 240 290 201 231, 234 750 101, 130, 135 Strona 28 18. 19. 20. Należności wewnątrzzakładowe. Niesłuszne obciążenia i korekty pomyłkowych uznań bankowych. Odpisanie zobowiązań przedawnionych dotyczących działalności - operacyjnej, - inwestycyjnej (nie rozliczonej), - funduszy specjalnych. 131, 135 130,135,139 761 080 851 Typowe zapisy strony Ma konta 240 „Pozostałe rozrachunki" Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Treść operacji Wpłaty należności. Otrzymane sumy na zlecenie oraz wpłaty sum depozytowych: - do kasy, - na inne rachunki jednostki budżetowej, Zobowiązania z tytułu potrąceń dokonanych na listach płac na rzecz różnych jednostek. Umorzenie należności oraz odpisanie należności przedawnionych lub nieistotnych obciążających: - pozostałe koszty operacyjne, - działalność inwestycyjną, - działalności funduszy specjalnych. Wpływy należności z tytułu pożyczek udzielonych z ZFŚS. Ujawnione nadwyżki: - gotówki w kasie, - materiałów, - środków trwałych umarzanych stopniowo, - pozostałych środków trwałych w używaniu, - inwestycji. Dotychczasowe umorzenie niedoborów: - podstawowych środków trwałych, - pozostałych środków trwałych, - zbiorów bibliotecznych. Przyjęcie efektów inwestycji wspólnych od innego inwestora. Przyjęcie środków trwałych uzyskanych w wyniku inwestycji prowadzonej i rozliczanej przez inwestora zastępczego (na podstawie faktury). Rozliczenie niedoborów i szkód w wyniku: - kompensaty z nadwyżkami, - uznania za obciążające straty, - uznania za zwiększające koszty działalności, - uznania za zmniejszające fundusz jednostki (niedobory podstawowych środków trwałych w wartości netto), - obciążenia osób i jednostek odpowiedzialnych, jeśli wyraziły na to zgodę. -uznanie za pozostałe koszty operacyjne Odpisanie przychodów przyszłych okresów obejmujących różnicę między sumą roszczenia i wartością niedoboru w związku z oddaleniem roszczenia przez sąd lub uznaniem za nieściągalne. Niesłuszne uznania i korekty mylnych obciążeń bankowych. Zobowiązania wewnątrz zakładowe. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Konta przeciwstawne 101, 130, 135 ,139 101 139 231 761 080 851 101, 135 101 310 011 013 080 071 072 072 011, 020 011, 013, 020 240 771, 851, 853, 080, 400, 851, 800 201, 234, 240 761 840 130, 131 135, 139 131 Strona 29 14. Zwiększenie zobowiązań związanych z depozytami pieniężnymi z tytułu oprocentowania obcych środków pieniężnych na rachunku bankowym. 131, 135, 139 Konto 290 - Odpisy aktualizujące należności Konto 290 służy do ewidencji odpisów aktualizujących należności wątpliwe i odsetek od należności przypisanych, a nie wpłaconych. Odpisów aktualizujących dokonuje się w odniesieniu do należności : -od dłużników postawionych w stan likwidacji lub stan upadłości- do wysokości należności nieobjętych gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności , zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu komisarzowi w postępowaniu upadłościowym -od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości ,jeżeli ich majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego – w pełnej wysokości -kwestionowanych przez dłużnika oraz z zapłatą których dłużnik zalega , a według oceny sytuacji materialnej dłużnika ich spłata nie jest prawdopodobna Na stronie Wn konta 290 księguje się odsetki od należności w korespondencji z kontem 720 na podstawie miesięcznych sprawozdań księgowości podatkowej . Na stronie Ma konta 290 księguje się przypis odsetek w korespondencji z kontem 221w okresach kwartalnych. Saldo konta 290 oznacza wartość odpisów aktualizujących należności oraz wartość należnych, a jeszcze niezapłaconych przez kontrahentów jednostki. Typowe zapisy strony Wn konta 290 „Odpisy aktualizujące należności” Lp Treść operacji 1. 2. 3. Wyksięgowanie odpisu aktualizującego należności -dotyczących działalności podstawowej eksploatacyjnej (z wyjątkiem związanych z operacjami finansowymi) -operacji finansowych oraz finansowych przychodów budżetowych --funduszy celowych ZFŚS Umorzenie należności , na którą utworzono odpis aktualizujący należności Zmniejszenie odpisu aktualizującego należności w związku z ustaniem przyczyn tego odpisu Konta przeciwstawne 760 750 851,853 201,221,234,240 750,760 Typowe zapisy strony Ma konta 290 „Odpisy aktualizujące należności” Lp Treść operacji 1. Odpis aktualizujący wątpliwe należności: a) zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych oraz środków specjalnych : - związanych z działalnością eksploatacyjną - związanych z operacjami finansowymi b) funduszy celowych Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Konta przeciwstawne 761 751 851, Strona 30 Zespół 3 - Materiały i towary Konto 310 -‘’Materiały’’ Konto 310 służy do ewidencji własnych materiałów. Na koncie 310 księguje się wszelkie przychody materiałów. Na stronie Ma ewidencjonuje się wszelkie rozchody materiałów. Do konta 310 prowadzi się ewidencję ilościowo-wartościową .Ewidencję ilościowo-wartościową prowadzi się w sposób umożliwiający ustalenie obrotów oraz stanu materiałów na koniec każdego okresu sprawozdawczego i na każdy termin inwentaryzacji. Inwentaryzację materiałów znajdujących się na stanie należy przeprowadzić co roku na ostatni dzień roku obrotowego. Konto 310 może wykazywać saldo Wn, które wyraża wartość materiałów. Typowe zapisy strony Wn konta 310 „Materiały" Lp. 1. 2. 5. 6. Treść operacji Przychód materiałów: - z zakupu od zewnętrznych dostawców (przy imporcie łącznie z podatkiem akcyzowym, cłem, opłatami manipulacyjnymi), Nieodpłatne otrzymanie materiałów: - od jednostek budżetowych oraz gospodarki pozabudżetowej, Zwrot materiałów wydanych do zużycia: - z działalności bieżącej, - z inwestycji - z działalności finansowanej z funduszy specjalnych. Ustalona w wyniku inwentaryzacji na koniec roku lub kwartału wartość materiałów, które były rozchodowane, a nie zużyte. Konta przeciwstawne 101, 130, , 201,225,234 800 401 080 851 401, 851, Typowe zapisy strony Ma konta 310 „Materiały" Lp. 1. 2. 3. Treść operacji Rozchód z magazynu materiałów przeznaczonych do zużycia: - w działalności bieżącej, - w działalności inwestycyjnej, - w działalności finansowanej z funduszy specjalnych. Rozchód materiałów z tytułu: - wydarzeń losowych, Nieodpłatne przekazanie: Konta przeciwstawne 401 080 851 860 761 Zespół 4 - Koszty według rodzajów i ich rozliczenie Konta zespołu 4 służą do ewidencji związanych z działalnością operacyjną: 1) kosztów prostych w układzie rodzajowym (konto 400), 2) kosztów amortyzacji (konto 401), 3) rozliczenia kosztów i zmiany stanu produktów (konto 490). Na stronie Wn kont zespołu 4 księguje się wszystkie poniesione w okresie koszty , a na stronie Ma zmniejszenia poprzednio ujętych kosztów oraz przeniesione salda kosztów występującego na koniec roku. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 31 Do kont zespołu 4 należy prowadzić szczegółową ewidencję pomocniczą według podziałek klasyfikacji budżetowej. Ewidencja analityczna jest dostosowana do potrzeb planowania, analizy i sprawozdawczości. Nie księguje się na kontach zespołu 4: 1) kosztów dotyczących środków trwałych w budowie lub nakładów wchodzących bezpośrednio w 2) 3) 4) 5) 6) wartość innych aktywów trwałych, kosztów działalności finansowanej z ZFŚS i z innych funduszy celowych, kosztów operacji finansowych, pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów związanych z usuwaniem szkód losowych i innymi stratami nadzwyczajnymi, kosztów poniesionych przez jednostkę, lecz obciążających (zgodnie z umową lub przepisami) inne podmioty (np. pokrywanie z sum na zlecenie). Konta zespołu 4 mogą wykazywać w ciągu roku saldo Wn , które wykazało poniesione od początku roku koszty. Salda kont 4 przenosi się w końcu roku obrotowego na konto 860. W szczególności na kontach zespołu 4 księguje się -wypłaty pieniężne wynagrodzeń oraz wartości świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty zaliczane do osobowego i bezosobowego funduszu płac -wydatki na służbowe podróże krajowe i zagraniczne dotyczące pracowników Urzędu -zużycie materiałów i pozostałych środków trwałych do prowadzonej działalności -faktury obce za zużycie energii elektrycznej ,cieplnej, wody , gazu -usługi budowlano montażowe w zakresie remontów, konserwacji, koszty dokumentacji -usługi transportowe, kominiarskie, usługi komunalne ,usługi w zakresie oświaty, wychowania, kultury, kultury fizycznej ,turystyki, opłaty ,prowizje ,-świadczenia z zakresu umów o dzieło, umów zlecenia ,składki FUS ,FP. Zespół 4 obejmuje następujące konta 400 Amortyzacja 401 zużycie materiałów i energii 402 usługi obce 403 podatki i opłaty 404 wynagrodzenia 405 ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 409 pozostałe koszty rodzajowe 490 rozliczenie kosztów Grupy rodzajowe kosztów prezentowane według planu kont „rozporządzenia" nie pokrywają się z zakresem kosztów wyodrębnionych w poszczególnych paragrafach wydatków. Tabela 1 Przyporządkowanie paragrafów wydatków bieżących do rodzaju kosztów wyszczególnionych w planie kont oraz w rachunku zysków i strat Nazwa konta kosztów rodzajowych Paragrafy klasyfikacji budżetowej wydatków 400 Amortyzacja 472 Amortyzacja 402 Usługi obce 421 Zakup materiałów i wyposażenia 424 Zakup pomocy naukowych, dydaktycznych i książek 426 Zakup energii Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 32 402 Usługi obce 427 Zakup usług remontowych 428 Zakup usług zdrowotnych 429 Zakup usług pozostałych 433 Zakup usług przez jst od innych jst 434 Zakup usług remontowo-konserwatorskich... 435 Zakup usług dostępu do sieci Internet 436 Opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych świadczonych w ruchomej publicznej sieci telefonicznej 437 Opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych świadczonych w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej 438 Zakup usług obejmujących tłumaczenia 439 Zakup usług obejmujących wykonanie ekspertyz, analiz i opinii 440 Opłaty za administrowanie i czynsze za budynki, lokale i pomieszczenia garażowe 403 Podatki i opłaty 448Podatek od nieruchomości 285wpłaty gmin na rzecz izb rolniczych 443Różne opłaty i składki 404 Wynagrodzenia 401 Wynagrodzenia osobowe pracowników 404Dodatkowe wynagrodzenia roczne 410 Wynagrodzenia agencyjno-prowizyjne 417 Wynagrodzenia bezosobowe 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 302 wydatki osobowe niezaliczone do wynagrodzeń 411Składki na ubezpieczenia społeczne 412Składki na Fundusz Pracy 414Wpłaty na PFRON 444 Odpisy na ZFŚS Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 33 409 Pozostałe koszty rodzajowe 303 Różne wydatki na rzecz osób fizycznych 441 podróże służbowe krajowe 442Podróże służbowe zagraniczne 443 Różne opłaty i składki 470 szkolenia pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej oraz koszty objęte pozostałymi paragrafami niewymienionymi przy kontach 400-405. Przy księgowaniu zmniejszeń uprzednio ujętych kosztów nie obowiązuje zasada „czystości obrotów", co oznacza, że księguje się je na kontach 400-405 i 409 po stronie Ma. Konta 400-405 i 409 mogą wykazywać w ciągu roku obrotowego saldo Wn, które wyraża poniesione od początku roku koszty działalności operacyjnej. W końcu roku obrotowego salda kont 400-405 i 409 przenosi się na konto 860. Konto 400 „Amortyzacja" Konto 400 służy do ewidencji naliczonych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych ewidencjonowanych na koncie 011 oraz tych wartości niematerialnych i prawnych, od których odpisy amortyzacyjne są naliczane stopniowo według przyjętych stawek amortyzacyjnych. Na podstawie ustaleń zawartych w § 6 ust. 2 „rozporządzenia" - środki trwałe (z wyjątkiem gruntów) oraz wartości niematerialne i prawne amortyzuje się według zasad przyjętych przez jednostkę zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Na stronie Wn konta 400 księguje się naliczone odpisy amortyzacyjne, a na stronie Ma ewentualne korekty zmniejszające odpisy amortyzacyjne oraz przeniesienie w końcu roku salda konta na wynik finansowy. W ciągu roku konto 400 może wykazywać saldo Wn, które wyraża wysokość kosztów amortyzacji naliczonej od początku danego roku. W końcu roku saldo konta 400 przenosi się na konto 860. Typowe zapisy strony Wn konta 400 „Amortyzacja" Lp. 1. Treść operacji Naliczona amortyzacja. Konta przeciwstawne 071 Typowe zapisy strony Ma konta 400 „Amortyzacja" Lp. Treść operacji Konta przeciwstawne 1. Zmniejszenie z tytułu korekty uprzednio naliczonych kosztów amortyzacji. 071 2. Przeniesienie rocznej sumy kosztów amortyzacji na koniec roku obrotowego. 860 Konto 401 „Zużycie materiałów i energii" Konto 401 służy do ewidencji kosztów: zużycia materiałów i wyposażenia oraz energii ponoszonych w podstawowej działalności operacyjnej, a także w działalności pomocniczej i ogólnego zarządu jednostki. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 34 Nie ujmuje się na nim materiałów i energii zużytych w działalności inwestycyjnej oraz w działalności finansowanej z ZFŚS i z funduszy celowych. Koszt zużycia materiałów ustala się w cenie zakupu, nabycia. Na tym koncie ujmuje się także równowartość umorzenia składników wyszczególnionych w § 6 ust. 3 pkt 1-6 „rozporządzenia", które podlegają umorzeniu w pełnej wartości początkowej w miesiącu wydania do używania (Wn 401 Ma 072). W szczególności na stronie Wn konta 401 ujmuje się zużycie: 1) materiałów wydanych do działalności podstawowej, ogólnej i pomocniczej, w tym także artykułów spożywczych i odpadków, 2) wyposażenia, 3) opakowań, 4) paliwa, 5) części zapasowych maszyn i urządzeń, 6) energii. Po stronie Wn tego konta księguje się także niedobory i szkody materiałów powstałe w wyniku błędnych pomiarów zużycia i ubytków naturalnych mieszczących się w granicach norm. Nie ujmuje się na koncie 401 odpisów z tytułu trwałej utraty wartości materiałów dokonywanej na dzień bilansowy. Odpis z tytułu obniżenia wartości zapasu materiałów do poziomu cen sprzedaży netto ujmowany jest na stronie Wn konta 761. Na stronie Ma konta 401 ujmuje się w szczególności zmniejszenie poniesionych kosztów zużycia materiałów i energii oraz nadwyżki materiałów mieszczące się w granicach dopuszczalnego błędu pomiaru. Na koniec roku obrotowego saldo konta przenosi się na stronę Wn 860. Konto nie wykazuje salda na koniec roku obrotowego. W rachunku zysków i strat wartość zużytych materiałów i energii ewidencjonowanych na koncie 401 wykazuje się w kosztach działalności operacyjnej w poz. B.II. Typowe zapisy strony Wn konta 401 „Zużycie materiałów i energii" Lp. Treść operacji 1. Koszty w wartości umorzenia wydanych do używania pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych w cenie nabycia nie wyższej niż 3 500 zł oraz zbiorów bibliotecznych (umarzanych w 100% w miesiącu oddania do używania). 2. Materiały wydane do zużycia w działalności operacyjnej: Konta przeciwstawne 072 101,201,234, - bezpośrednio z zakupu, 300, - z magazynu. Odchylenia debetowe od cen ewidencyjnych przypadające na zużyte materiały lub niedobory obciążające koszty. 310 340 4. Niedobory i szkody materiałów uznane za niezawinione, zwiększające koszty. 240 5. Zużycie energii według faktur: 7) zapłaconych gotówką, 8) do rozliczenia bezgotówkowego. 6. Korekta zwiększająca koszty naliczone w poprzednim roku, które dotyczyły dostaw niefakturowanych. 3. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości 101 201,234, 300 300 Strona 35 Typowe zapisy strony Ma konta 401 „Zużycie materiałów i energii" Treść operacji Lp. 1. 2. 3. 4. 5. Zmniejszenia kosztów z tytułu: - korekty obniżającej wartość w cenie zakupu (łącznie z niepodlegającymi odliczeniu VAT) materiałów wydanych bezpośrednio do zużycia (na podstawie korygujących dowodów sprzedaży otrzymanych od dostawców), - zwrotu materiałów i odpadków użytkowych do magazynu (pobranych do działalności) , - sprzedaży materiałów, których wartość księgowano w koszty bezpośrednio po przyjęciu od dostawcy, - wartości odpadków wydanych do sprzedaży bezpośrednio z produkcji . Nadwyżka materiałów uznana za zmniejszającą kosztyOdchylenia kredytowe od cen ewidencyjnych dotyczące zużytych materiałów. Odchylenia kredytowe od cen ewidencyjnych dotyczące zużytych materiałów. Wartość materiałów wydanych do zużycia, ale niezużytych (według spisu z natury odpowiednio na koniec okresu rozliczania podatku dochodowego lub roku) Przeniesienie salda konta występującego na koniec roku obrotowego. Konta przeciwstawne 201 310 761 761 240 340 310 860 Konto 402 „Usługi obce" Konto 402 służy do ewidencji kosztów usług obcych wykonanych na rzecz działalności operacyjnej jednostki. Koszty usług obcych ewidencjonuje się w cenie zakupu. Na koncie 402 ujmuje się w szczególności przyjęte: -usługi remontów, napraw i konserwacji środków trwałych używanych przez jednostkę, -usługi spedycyjne, składowania, transportowe, także przewozu pracowników, o ile koszty te nie są wliczane do kosztów podróży służbowych lub nie wiążą się z działalnością socjalną, -inne usługi (np. pocztowe, łączności, bankowe, pralnicze, komunalne, obliczeniowe, z tytułu najmu i dzierżawy, z tytułu leasingu operacyjnego, doradcze, tłumaczenia, informatyczne, telekomunikacyjne, dozoru mienia, utrzymania czystości i wywozu śmieci, ogłoszeń w środkach masowego przekazu, archiwów). Na stronie Wn konta 402 ujmuje się poniesione koszty, zaś po stronie Ma ich zmniejszenie wynikające z faktur lub rachunków korygujących. Na koniec roku obrotowego saldo konta przenosi się na stronę Wn 860. Konto nie wykazuje salda na konie roku obrotowego. W rachunku zysków i strat koszty usług obcych wykazuje się w kosztach działalności operacyjnej w poz. B.III. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 36 Typowe zapisy strony Wn konta 402 „Usługi obce" Treść operacji Lp. 1. Konta przeciwstawne Odebrane usługi według faktur lub rachunków wykonawców: - zapłacone gotówką, 101 - do zapłacenia w formie bezgotówkowej. 2. 201,234,300 Odebrane niefakturowane usługi. 300 Typowe zapisy strony Ma konta 402 „Usługi obce" Lp. 1. Treść operacji Konta przeciwstawne 201 Zmniejszenia kosztów z tytułu korekty obniżającej wartość usług w cenie zakupu na podstawie korygujących dowodów sprzedaży otrzymanych od wykonawców (łącznie z niepodlegającym odliczeniu podatkiem VAT). 2. Zmniejszenie wartości usług niefakturowanych o prze- wyżkę nad wartością fakturowaną. 300 3. Przeniesienie rocznej sumy kosztów usług obcych na koniec roku obrotowego. 860 Konto 403 „Podatki i opłaty" Konto 403 służy do ewidencji podatków i opłat o charakterze kosztowym, a w szczególności: - podatku akcyzowego, - podatku od nieruchomości, - podatku od środków transportu, - podatku od czynności cywilnoprawnych, - opłat o charakterze podatkowym (np. opłaty za czynności cywilnoprawne, opłaty z tytułu gospodarczego korzystania ze środowiska, opłaty za ochronę środowiska i na rzecz PFRON, - opłat: lokalnych, skarbowych, notarialnych, sądowych (niezwiązanych z dochodzeniem roszczeń, zakupem aktywów trwałych, niezaliczanych do wartości niematerialnych i prawnych), administracyjnych. Na koncie 403 nie księguje się opłat ponoszonych w działalności podstawowej mających charakter sankcji, które ujmuje się na stronie Wn konta 761, odsetek z tytułu zwłoki w zapłacie zobowiązań ewidencjonowanych na stronie Wn konta 751 oraz opłat sądowych z tytułu dochodzenia należności spornych ewidencjonowanych na stronie Wn konta 761. Nie ujmuje się na nim także podatku dochodowego od osób prawnych odprowadzanego przez samorządowe zakłady budżetowe (Wn 870 Ma 225), zaliczek pobranych przez płatnika z tytułu podatku dochodowego od wynagrodzeń, umów zlecenia i o dzieło (Wn 231 Ma 225). W ciągu roku podatki i opłaty zwiększające koszty działalności podstawowej ujmuje się na stronie Wn konta, zaś ich zmniejszenie po stronie Ma. Na koniec roku obrotowego saldo konta przenosi się na stronę Wn 860. Konto nie wykazuje salda na koniec roku obrotowego. W rachunku zysków i strat podatki i opłaty księgowane na koncie 403 wykazuje się w kosztach działalności operacyjnej w poz. B.1V. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 37 Typowe zapisy strony Wn konta 403 „Podatki i opłaty" Treść operacji Lp. Konta przeciwstawne Podatki i opłaty - zapłacone lub naliczone. 1. 101,130 225 Typowe zapisy strony Ma konta 403 „Podatki i opłaty" Treść operacji Lp. 1. Zmniejszenie naliczonych uprzednio podatków i opłat 2. Przeniesienie na koniec roku obrotowego ocznej sumy kosztów tytułu podatków i opłat Konta przeciwstawne 225 860 Konto 404 „Wynagrodzenia" Konto 404 służy do ewidencji kosztów działalności podstawowej z tytułu wynagrodzeń za pracę (pieniężnych i w naturze) dla pracowników i innych osób fizycznych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy agencyjnej i innych umów zgodnie z odrębnymi przepisami. Na koncie 404 ujmuje się zarówno wynagrodzenia zaliczane do osobowych, bezosobowych, jak i do honorariów. Na stronie Wn konta 404 ujmuje się kwotę wynagrodzeń brutto łącznie z wartością przysługujących świadczeń w naturze zaliczonych do wynagrodzeń (bez potrąceń z różnych tytułów dokonywanych w listach płac). Na koncie 404 nie ujmuje się: - wynagrodzeń niezwiązanych z działalnością operacyjną jednostki, naliczonych np. w związku z usuwaniem skutków zdarzeń nadzwyczajnych (pożaru, powodzi, kradzieży z włamaniem), które księguje się na stronie Wn konta 771, oraz dotyczących inwestycji (środków trwałych w budowie) księgowanych na stronie Wn konta 080, - wypłat ze środków funduszy celowych oraz świadczeń niezaliczanych do wynagrodzeń, które obciążają konta 405 lub 409, - wypłat z sum na zlecenie. Na stronie Ma konta 404 księguje się korekty zmniejszające uprzednio zaksięgowane wynagrodzenia brutto. Na koniec roku obrotowego saldo konta przenosi się na stronę Wn 860 i wobec tego nie wykazuje ono salda na koniec roku obrotowego. W rachunku zysków i strat koszty wynagrodzeń wykazuje się w kosztach działalności operacyjnej w poz. B.V. Typowe zapisy strony Wn konta 404 „Wynagrodzenia" Lp. 1. Treść operacji Naliczone wynagrodzenia łącznie z wartością przysługujących świadczeń w naturze zaliczanych do wynagrodzeń. Konta przeciwstawne 231 Typowe zapisy strony Ma konta 404 „Wynagrodzenia" Lp. Treść operacji Konta przeciwstawne 1. Zmniejszenia z tytułu korekty błędu w naliczeniu wynagrodzeń. 231 2. Przeniesienie rocznej sumy kosztów wynagrodzeń na koniec roku obrotowego. 860 Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 38 Konto 405„Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia" Konto 405 służy do ewidencji kosztów działalności operacyjnej z tytułu ubezpieczeń społecznych oraz różnego rodzaju świadczeń na rzecz pracowników i osób fizycznych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło i innych umów, które nie są zaliczane do wynagrodzeń. Na koncie 405 ujmuje się w szczególności: - koszty ubezpieczeń społecznych pracowników i podopiecznych, obciążających jednostkę, - koszty z tytułu różnych świadczeń wypłacanych pracownikom, ale nie zaliczanych do wynagrodzeń lub uposażeń, - zasądzone renty, - naliczone w ciężar kosztów odpisy na ZFŚS oraz świadczenia urlopowe wypłacane nauczycielom, - składki na Fundusz Pracy oraz PFRON, - dopłaty do biletów, kwater, wyżywienia, stołówek i bufetów pracowniczych, - koszty szkoleń pokrywane przez pracodawcę, - wydatki związane z bhp i ochroną zdrowia, - inne świadczenia na rzecz pracowników oraz innych osób uprawnionych. Na stronie Wn konta 405 ujmuje się naliczone koszty z tytułu ubezpieczeń społecznych oraz różnego rodzaju świadczeń na rzecz pracowników i innych osób fizycznych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę umowy o dzieło i innych umów, które nie są zaliczane do wynagrodzeń, oraz na rzecz innych osób uprawnionych. Na stronie Ma konta 405 księguję się zmniejszenia uprzednio ujętych kosztów. Saldo konta 405 na koniec roku obrotowego przenosi się na stronę Wn 860. Konto nie wykazuje salda na koniec roku obrotowego. W rachunku zysków i strat koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń wykazuje się w kosztach działalności operacyjnej w poz. B.VI. Typowe zapisy strony Wn konta 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia" Lp. 1. Treść operacji Naliczone składki na: Konta przeciwstawne 229 -ubezpieczenia społeczne (płacone przez jednostkę), fundusz pracy, PFRON -wartość przelanych lub naliczonych odpisów na ZFŚS -opłaty za udział w szkoleniach i konferencjach Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości 130,240 201,240,234 Strona 39 Zapisy konta Ma 405 1.zmniejszenie kosztów uprzednio ujętych (np. z tytułu błędów) Wn 240,851 2.Przeniesienie rocznej sumy kosztów 31.XII. Wn 860 Konto 409 Pozostałe koszty rodzajowe Konto 409 służy do ewidencji pozostałych kosztów działalności podstawowej , które nie są ujmowane na kontach 400-405 względnie podlegających zaliczeniu do kosztów ewidencjonowanych na 751 lub 761 Na koncie 409 ujmuje się :koszty podróży służbowych, ryczałtów, ubezpieczeń majątkowych , koszty reprezentacji , reklamy , ogłoszeń W rachunku zysków i strat ujmuje się w poz. BVII. Typowe zapisy strony Wn konta 409 „Pozostałe koszty rodzajowe" Treść operacji Lp. 1. Zwroty kosztów za używanie samochodów prywatnych do zadań służbowych: - wypłacone, 101, 130, 234 - naliczone zobowiązania. 2. Konta przeciwstawne Koszty podróży służbowych. \ - zapłacone, 234 101, 130, 135 - naliczone zobowiązania. 234, 240 3. Opłaty za ubezpieczenia majątkowe i osobowe. 101, 130,240 4. Koszty reprezentacji i reklamy. 101, 130, 201,234, 240 5. Odprawy z tytułu wypadków przy pracy: 6. - wypłacone, 101, 130, - naliczone. 234, 240 Ekwiwalenty za używanie przez pracowników własnej odzieży roboczej, środków czystości, narzędzi, sprzętu itp. 101, 130, 231,234 Typowe zapisy strony Ma konta 409 „Pozostałe koszty rodzajowe" Lp. Treść operacji 1. Zmniejszenie kosztów uprzednio ujętych. 2- Przeniesienie rocznej sumy kosztów na koniec roku obrotowego. Konta przeciwstawne Odpowiednie konta zespołu 1 i 2 860 . Konto 410 służy do ewidencji działalności operacyjnej jednostek budżetowych Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 40 1.diety dla radnych jst i członków komisji organów stanowiących jst 2.świadczenia społeczne/ zapomogi dla podopiecznych, rodziny zastępcze/ 3.dotacje celowe przekazane jednostce samorządu terytorialnego przez inna jednostke będącą instytucją wdrażającą na zadania bieżące realizowane na podstawie umów Strona Wn konta 410 Przypis diet Ma konto 240 Wypłacone świadczenia Ma konta 130 Przekazane dotacje Ma konta 130 Strona Ma konta 410 Przeniesienie rocznej sumy kosztów na koniec roku obrotowego Wn 860 Konto 411 pozostałe obciążenia Służy do ewidencji specyficznych kosztów Strona Wn konta 411 Wplaty gmin na rzecz izb rolniczych w wysokości 2% uzyskanych wpływów z podatku rolnego Strona Ma konta 411 Przeniesienie rocznej sumy kosztów na koniec roku obrotowego Wn 860 Jednostka nie prowadzi kont zespołu 5 i 6. Zespół 7 - „Przychody, dochody i koszty" Konta zespołu 7 przeznaczone są do ewidencji związanych z działalnością podstawową: 1) przychodów z tytułu dochodów budżetu (konto 720), z wyjątkiem ewidencjonowanych na kontach 700, 730, 750 i 760, 2) przychodów i kosztów finansowych (konta 750 i 751), na których podlegające ewidencji operacje finansowe mogą być związane z: a) przenoszeniem prawa własności do długo- i krótkoterminowych aktywów finansowych (np. akcji, obligacji, weksli i czeków obcych), 3) pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych (konta 760 ¡761). W zespole 7 ujmuje się także skutki zdarzeń nadzwyczajnych, losowych, występujących poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązanych z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia (konta 770 i 771). Przychody księgowane po stronie Ma wyżej wymienionych koni obejmują: - kwoty należne z tytułu operacji finansowych, np.: ze sprzeda/y papierów wartościowych, z posiadania udziałów w innych jednostkach, odsetki za nieterminowe regulowanie należności, oprocentowanie środków na rachunku bankowym, dyskonto przy zakupie weksli, czeków obcych i papierów wartościowych oraz dodatnie różnice kursowe, - kwoty przychodów z tytułu dochodów budżetowych pobieranych przez jednostki na podstawie ustaw (np. ceł, podatków, opłat administracyjnych) oraz z wszelkich innych tytułów wskazanych w ustawach lub rozporządzeniach, a także kwoty przychodów urzędu jednostki samorządu terytorialnego obejmujące te dochody jednostki samorządu terytorialnego, które nie są ujęte w planach finansowych innych niż urząd samorządowych jednostek budżetowych - pozostałe przychody operacyjne, w tym przede wszystkim z tytułu odpisania zobowiązań przedawnionych, zmniejszenia odpisów aktualizujących, otrzymania odszkodowań i kar oraz darowizn aktywów obrotowych. Na kontach zespołu 7 nie księguje się przychodów i kosztów działalności finansowanej z ZFŚS i państwowych funduszy celowych, które ewidencjonuje się na kontach 851. Konto 720„Przychody z tytułu dochodów budżetowych" Konto 720 służy do ewidencji przychodów z tytułu dochodów budżetowych. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 41 Na stronie Ma konta 720 ujmuje się przychody z tytułu dochodów jednostek budżetowych, stanowiących dochody publiczne wymienione w art. 5 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy o finansach publicznych, oraz z innych tytułów nie wymienionych przy pozostałych kontach zespołu 7. W Urzędzie Gminy ujmuje się także przychody z tytułu tych dochodów samorządu terytorialnego, które nie są ujęte w planach finansowych innych samorządowych jednostek budżetowych i te, które wpływają bezpośrednio na rachunek budżetu (konto 133). Przychody z tytułu wyżej wymienionych dochodów jednostek budżetowych obejmują: 1) wartość wszelkich należnych budżetów, podatków, składek, opłat ceł, wpłat z samorządowych zakładów budżetowych oraz z tytułu zwrotu wydatków budżetowych lat ubiegłych, a także z innych tytułów określonych przepisami. 2) równowartość tych dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego, które nie są ujęte w planach finansowych innych samorządowych jednostek budżetowych, bo wpływają bezpośrednio na rachunek budżetu (§ 7 „rozporządzenia"), a w szczególności: 3) subwencje i dotacje celowe z budżetu państwa, 4)udziały jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego, 5)dotacje celowe z państwowych funduszy celowych oraz dotacje celowe na zadania realizowane przez jednostkę samorządu terytorialnego na podstawie porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego. Na stronie Wn konta 720 ujmuje się odpisy (zmniejszenia uprzednio ujętych) dochodów budżetowych oraz na koniec roku przeniesienie salda na konto 860. Ewidencję analityczną przychodów ujmowanych na koncie 720 należy prowadzić, uwzględniając podziałki klasyfikacji budżetowej dochodów. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 720 powinna zapewnić wyodrębnienie przychodów z tytułu dochodów budżetowych według pozycji planu finansowego jednostki. W zakresie podatkowych i nie podatkowych dochodów budżetowych ewidencja szczegółowa jest prowadzona według zasad rachunkowości podatkowej, natomiast w zakresie podatków pobieranych przez inne organy szczegółowa ewidencja musi być dostosowana do wymogów obowiązującej z tego zakresu sprawozdawczości. Przychody z tytułu podatków i opłat pobieranych przez organy podatkowe samorządu terytorialnego podlegają ewidencji według zasad określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów wydanym na podstawie u i. 40 ust. 4 pkt Ib, zaś dla pobieranych przez organy podatkowe podległe Ministrowi Finansów zasady rachunkowości określone zostaną w zarządzeniu (art. 40 ust. 4 pkt 2). Prowadzona przez wydzielone w urzędzie jednostek samorządu terytorialnego komórki organizacyjne rachunkowość podatków i opłat stanowi integralną część ewidencji księgowej urzędu i wobec tego obroty i salda prowadzonych tam kont muszą znaleźć ujęcie w dziennikach i na kontach księgi głównej (ewidencji syntetycznej) urzędu będącego jednostką budżetową. Dochody finansowe, których ewidencja prowadzona jest według wyżej podanych przepisów, mogą być ujmowane na koncie 720 okresowo, na podstawie danych z ewidencji i sprawozdań podatkowych. W końcu roku obrotowego saldo konta 720 przenosi się na konto 860. Na koniec roku konto nie wykazuje salda. W rachunku zysków i strat przychody z tytułu dochodów budżetowych wykazywane są w poz. A.V. Przychody z tytułu dochodów budżetowych. Typowe zapisy strony Wn konta 720 Przychody z tytułu dochodów budżetowych" Lp. 1. 2. ' 3. Treść operacji Odpisy należności z tytułu podatków i opłat. Należne podatnikowi odsetki z tytułu nieterminowego zwrotu nadpłaty podatku. Przeniesienie na koniec roku osiągniętych przychodów z tytułu finansowych dochodów budżetowych. Konta przeciwstawne 221 221 860 Typowe zapisy strony Ma konta 720 „Przychody z tytułu dochodów budżetowych Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 42 Treść operacji Lp. 1. Konta przeciwstawne Przychody z tytułu dochodów budżetowych: - przypisanych jako należności, 221 - wpłaconych do kasy lub banku (nieprzypisanych uprzednio na koncie 221). Przypisanie wymagalnych odsetek należnych na koniec kwartału. 2. 3. 101, 130 221 Zmniejszenia odpisów aktualizujących należności dotyczących przychodów z tytułu dochodów budżetowych. 290 Konto 750 „Przychody finansowe" służy do ewidencji przychodów z tytułu operacji finansowych niestanowiących dochodów budżetowych wymienionych w art. 5 ust. 2 i 2 ustawy o finansach publicznych. Na stronie Ma konta 750 ujmuje się w szczególności: -przychody ze sprzedaży papierów wartościowych, -przychody z udziałów i akcji, -odsetki od udzielonych pożyczek, -dyskonto przy zakupie weksli, czeków obcych i papierów wartościowych, -odsetki za zwłokę w zapłacie należności, z wyjątkiem odsetek dotyczących należności z tytułu przychodów ujmowanych na koncie 720, W ewidencji szczegółowej prowadzonej do konta 750 należy wyodrębnić informacje w przekrojach koniecznych do sporządzenia planów ora/ sprawozdań budżetowych i finansowych, a także do analizy wykonania tych planów. Na koniec roku saldo konta przenosi się na stronę Ma 860. Konto 750 na koniec roku nie wykazuje salda. W rachunku zysków i strat przychody ewidencjonowane na koncie 750 wykazuje się w grupie G. Przychody finansowe. Typowe zapisy strony Wn konta 750 „Przychody finansowe" Lp. 1. Treść operacji Przeniesienie na koniec roku osiągniętych przychodów finansowych. Konta przeciwstawne 860 Typowe zapisy strony Ma konta 750 „Przychody finansowe" Lp. Treść operacji Konta przeciwstawne 1. Przychody9 ze sprzedaży aktywów finansowych (w cenie sprzedaży). 2. Dywidendy z tytułu udziałów w obcych podmiotach. 3. Otrzymane lub przypisane odsetki z tytułu zwłoki w zapłacie 130,201, 221,240 należności"*. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości 101, 130, 240 130, 221 Strona 43 4. Odsetki od papierów wartościowych: - skapitalizowane, 030, 140 - otrzymane. 101, 130, 131 5. Oprocentowanie własnych środków na rachunkach bankowych (o ile szczególne przepisy lub umowy nie stanowią inaczej)**. 130, 132, 139 6. Dyskonto przy zakupie weksli i czeków obcych. 7. Dodatnie różnice kursowe naliczone na koniec kwartału. 101, 139, 201, 240 (Na początku II, III i IV kwartału winny być stornowane). 140 8. Przypisanie wymagalnych odsetek należnych na koniec kwartału. 9. Zmniejszenia odpisów aktualizujących przychodów finansowych. należności 201, 221, 225, 229, 240 dotyczących 290 Konto 751 „Koszty finansowe" Konto 751 służy do ewidencji kosztów finansowych. Na koszty finansowe składają się przede wszystkim naliczone wymagalne od jednostek odsetki, w tym od kredytów, pożyczek i innych zobowiązań finansowych zaciągniętych przez urzędy jednostek samorządu terytorialnego na rzecz budżetu, a także wymagalne odsetki za zwłoki; w zapłacie zobowiązań, z wyjątkiem obciążających inwestycje w okresie realizacji, zapłacone dyskonto przy sprzedaży weksli, czeków obcych i pa pierów wartościowych, wartość sprzedanych aktywów finansowych (udziałów, akcji i papierów wartościowych) oraz ujemne różnice kursowe walut obcych, a także odpisy aktualizujące należności z tytułu przychodów finansowych, z wyjątkiem dotyczących inwestycji w okresie realizacji oraz ZFSS i funduszy celowych. Na stronie Wn konta księguje się koszty operacji finansowych obejmujące w szczególności: -wartość sprzedanych udziałów, akcji i papierów wartościowych, -odsetki od sprzedanych obligacji własnych, -odsetki od zaciągniętych kredytów i pożyczek, -odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązań, z wyjątkiem obciążających inwestycje w okresie realizacji oraz ZFŚS i funduszy celowych, -dyskonto przy sprzedaży weksli, czeków obcych i papierów wartościowych, -ujemne różnice kursowe, z wyjątkiem obciążających inwestycje w okresie realizacji, -odpisy aktualizujące wartość aktywów finansowych, -odpisy należności z tytułu operacji finansowych, -odpisy aktualizujące należności dotyczące przychodów finansowych. Ewidencję analityczną do konta 751 należy prowadzić według tytułów kosztów operacji finansowych, z uwzględnieniem podziałek klasyfikacji budżetowej. W celu sporządzenia rachunku zysków i strat ewidencja szczegółowa do konta 751 powinna zapewnić wyodrębnienie kosztów z tytułu zarachowanych odsetek od pożyczek i zwłoki w zapłacie zobowiązań. W rachunku zysków i strat koszty ujmowane na koncie 751 wykazuje się w grupie H. Koszty finansowe. Saldo konta 751 na koniec roku przenosi się na stronę Wn 860 i wobec lego konto nie wykazuje salda. Typowe zapisy strony Wn konta 751 „Koszty finansowe" Lp. Treść operacji 1. Wartość bilansowa sprzedanych aktywów finansowych. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Konta przeciwstawne 030, 140 Strona 44 2. Dyskonto przy sprzedaży weksli i czeków obcych. 140 3. Zapłacone odsetki od zobowiązań. 101, 130, 131, 132 4. Ujemne różnice kursowe wyliczane na koniec kwartału dotyczące: - należności, 201,240 - środków pieniężnych w walutach obcych. 101, 131, 139 5. Naliczone na koniec kwartału wymagalne odsetki od niezapłaconych w terminie 201,225,229, 240 zobowiązań*. 6. Odpisy aktualizujące należności dotyczące przychodów finansowych. 7. Zmniejszenie wartości finansowych aktywów trwałych w związku z aktualizacją ich 073 wartości. 8. Zmniejszenie wartości krótkoterminowych papierów wartościowych. 290 140 Typowe zapisy strony Ma konta 751 „Koszty finansowe" Lp. Treść operacji Konta przeciwstawne 1. Korekty zmniejszające uprzednio zaksięgowane koszty Różne konta uprzednio uznane. 2, Przeniesienie na koniec roku poniesionych kosztów finansowych 860 Konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne" Konto 760 służy do ewidencji przychodów niezwiązanych bezpośrednio ze zwykłą działalnością jednostki, w tym wszelkich innych przychodów niż podlegające ewidencji na kontach: 700, 720, 730, 750. Spośród pozostałych przychodów operacyjnych wymienionych w art. 3 ust. ł pkt 32 „ustawy" w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych w szczególności występują przychody związane: -ze zbyciem środków trwałych, inwestycji (środków trwałych w budowie), wartości niematerialnych i prawnych, -ze sprzedażą pozostałości po zlikwidowanych środkach trwałych, -ze sprzedażą materiałów w wartości ich ceny sprzedaży ustalonej na poziomie ceny zakupu lub nabycia, -z odpisaniem zobowiązań przedawnionych i umorzonych, z wyjątkiem zobowiązań o charakterze publicznoprawnym, nieobciążających kosztów działalności operacyjnej, -z rozwiązaniem rezerw (na zobowiązania), z wyjątkiem związanych z operacjami finansowymi (księgowanymi na koncie 750), -z korektami odpisów aktualizujących wartość aktywów, z wyjątkiem odpisów obciążających koszty finansowe, -z otrzymanymi odszkodowaniami (z wyjątkiem odszkodowań z tytułu strat spowodowanych zdarzeniami losowymi) i karami, -z otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny, aktywów obrotowych, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż nabycie gotowych środków trwałych, inwestycji oraz wartości niematerialnych i prawnych (bo te pod datą otrzymania księguje się: 1) wpływ Wn 139 Ma 240, a po ich wykorzystaniu równoległy do zapłaty zapis Wn 240 Ma 800), 2) z odpisaniem niewyjaśnionych nadwyżek aktywów obrotowych, 3) ujawnionych w trakcie inwentaryzacji (niepodlegających kompensacie z niedoborami oraz niekorygującymi kosztów na koncie 401), Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 45 4) z należnym jednostce wynagrodzeniem płatnika podatku dochodowego i składek ZUS (potrącanym w składanych deklaracjach), 5) z przepadkiem kaucji i wadiów, 6) z wynajmem środków trwałych jednostki, gdy nie stanowi to przedmiotu jej statutowej działalności, 7) ze złomowaniem zapasów aktywów obrotowych. Na stronie Ma konta 760 ujmuje się w szczególności: -przychody ze sprzedaży środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji, - pozostałe przychody operacyjne, do których zalicza się w szczególności odpisane przedawnione zobowiązania, otrzymane odszkodowania (z wyjątkiem dotyczących zdarzeń losowych), kary, darowizny i nieodpłatne otrzymane środki obrotowe (poza otrzymanymi w ramach centralnego zaopatrzenia i przejętymi ze zlikwidowanych jednostek, które księguje się na Ma 800), - zmniejszenie stanu produktów w korespondencji ze stroną Wn konta 490 (niezwiązanych ze sprzedażą lub wydaniem do własnej działalności wyodrębnionej). W końcu roku obrotowego wartość pozostałych przychodów operacyjnych przenosi się na stronę Ma konta 860 i wobec tego konto 760 nie wykazuje salda. Ewidencję szczegółową do konta 760 należy dostosować do potrzeb planowania, kontroli, sprawozdawczości . W rachunku zysków i strat pozostałe przychody operacyjne, z wyjątkiem przychodów z tytułu sprzedaży niefinansowych aktywów trwałych, wykazuje się w poz. D.III. „Inne przychody operacyjne", natomiast w poz. D. I wykazuje się zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych. Lp. ] Typowe zapisy strony Wn konta 760 „Pozostałe przychody operacyjne" Treść operacji Konta przeciwstawne 1. Korekty zmniejszające pozostałe przychody operacyjne ze sprzedaży materiałów, 201,221,234, środków trwałych, inwestycji (środków trwałych w budowie) oraz wartości 240 niematerialnych i prawnych. 2. Przeniesienie na koniec roku osiągniętych pozostałych przychodów operacyjnych. 860 Typowe zapisy strony Ma konta 760 „Pozostałe przychody operacyjne" Lp. Treść operacji Konta przeciwstawne 1. Przychody ze sprzedaży środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, 101, 130, inwestycji, materiałów i odpadów po likwidacji składników majątkowych oraz z 201,221,234, najmu, dzierżawy jednostek budżetowych i samorządowych zakładów 240 budżetowych, jeśli nie są one przychodami z ich działalności statutowej. 2 Odchylenia kredytowe od cen ewidencyjnych sprzedanych lub przekazanych nieodpłatnie materiałów. 3. Odpisanie przedawnionych zobowiązań. 4. 340 201,231,234, 240 Otrzymane lub należne odszkodowania* (niezwiązane ze zdarzeniami losowymi), 101, 130, 201, kary oraz uprzednio odpisane należności. 234, 240 Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 46 5. Otrzymane darowizny oraz nieodpłatnie przejęte do działalności operacyjnej materiały i środki pieniężne. 101, 310 6. Otrzymane nieodpłatnie z tytułu darowizny pozostałe środki trwałe (w aktualnej wartości według wyceny). 013 7. Rozliczone nadwyżki aktywów obrotowych, jeśli nie uznano ich za korygujące uprzednio ujęte koszty zużycia. 240 8. Odpisanie równowartości całości lub części uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego wartość należności wobec ustania przyczyn ich dokonania (z wyjątkiem dotyczących należności z tytułu przychodów finansowych). 290 9. Rozwiązanie uprzednio utworzonej rezerwy na przyszłe zobowiązania wobec ustania przyczyn jej dokonania. 840 10. Przyjęte do magazynu odpady z likwidacji majątku trwałego. 310 11. 12. 13. Przepadek otrzymanego wadium. Przysądzone koszty postępowania spornego. Przewyżka roszczenia ponad wartość netto niedoboru. 240 240 240 14. Należne jednostce wynagrodzenie płatnika podatku dochodowego i składek ZUS (potrącane w składanych deklaracjach)". 225, 229 Konto 761 „Pozostałe koszty operacyjne" Konto 761 służy do ewidencji kosztów niezwiązanych bezpośrednio ze zwykłą działalnością jednostki. W szczególności na stronie Wn konta ujmuje się: -wartość ewidencyjną sprzedanych materiałów, -pozostałe koszty operacyjne, do których zalicza się w szczególności: zapłacone kary, grzywny, odszkodowania, odpisane przedawnione, umorzone i nieściągalne należności, jeżeli nie są pokrywane z uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego, odpisy aktualizujące wartość należności od dłużników, koszty postępowania spornego i egzekucyjnego oraz nieodpłatnie przekazane środki obrotowe. Konto 761 służy ponadto do ewidencji zapisów uzupełniających związanych ze zmianą stanu produktów (w tym także rozliczeń międzyokresowych), dokonywanych w jednostkach ewidencjonujących koszty na kontach 400405 i 409 . Zmiany stanu produktów spowodowane różnicami inwentaryzacyjnymi ujmuje się także na kontach 490 i 761 W końcu roku obrotowego przenosi się: -na stronę Wn konta 490, w korespondencji ze stroną Ma konta 761 - koszty związane z zakupem i sprzedażą składników majątku, -na stronę Wn konta 860 pozostałe koszty operacyjne, w korespondencji ze stroną Ma konta 761. Na koniec roku konto nie wykazuje salda. Ewidencję szczegółową do konta 761 należy dostosować do potrzeb kontroli, sprawozdawczości i analizy. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 47 rachunku zysków i strat pozostałe koszty operacyjne, z wyjątkiem kosztów bezpośrednio związanych ze sprzedażą niefinansowych aktywów trwałych'3, wykazuje się w poz. E.I. „Pozostałe koszty operacyjne". Typowe zapisy strony Wn konta 761 „Pozostałe koszty operacyjne" Treść operacji Lp. Konta przeciwstawne 1. Wartość sprzedanych materiałów (w cenie ewidencyjnej). 2. Odchylenie debetowe od cen ewidencyjnych dotyczące materiałów sprzedanych lub przekazanych nieodpłatnie. 3. Wartość darowizn obrotowych: 4. 5. i przekazanych nieodpłatnie 310, 401 rzeczowych 340 aktywów - wartość ewidencyjna, 310, - należny VAT 225 Niezawinione niedobory aktywów obrotowych. 240 Zapłacone lub naliczone kary, odszkodowania i koszty postępowania spornego 101, 130, , 132, związane z działalnością operacyjną. 201,225, 234, 240 6. Odpisane, przedawnione, umorzone należności inne niż związane z przychodami 201,231,234, finansowymi lub funduszami celowymi, jeżeli wcześniej nie dokonano odpisu 240 aktualizującego. 7. Odpisanie weksli obcych przedawnionych lub nieściągalnych. 140 8. Zapisy uzupełniające z tytułu nadwyżek inwentaryzacyjnych produktów. 490 9. Odpisy aktualizujące należności wątpliwe (z wyjątkiem należności z tytułu przychodów finansowych). 290 10. Koszty likwidacji środków trwałych (z wyjątkiem likwidacji związanych z 101, 130, prowadzoną inwestycją oraz zdarzeniami losowymi). 201,234, 240 11. Obniżenie wartości zapasów materiałów w wyniku uszkodzenia, zepsucia, utraty przydatności itp., z wyjątkiem wynikających ze zdarzeń losowych. 310 12. Rezerwy na przewidywane zobowiązania. 840 Koszty związane ze sprzedażą środków trwałych i inwestycji. 101, 130, , 201 Typowe zapisy strony Ma konta 761 „Pozostałe koszty operacyjne" l.p-. 1. Treść operacji Korekty zmniejszające operacyjne. uprzednio Konta przeciwstawne zaksięgowane Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości pozostałe koszty 130, 131, 132, 201,225,234, 240,310, 340 Strona 48 2. Zapis uzupełniający z tytułu niedoboru lub nieodpłatnego przekazania produktów. 490 3. Przeniesienie na koniec roku poniesionych pozostałych kosztów operacyjnych. 860 Konto 770 „Zyski nadzwyczajne" Konto 770 służy do ewidencji zysków nadzwyczajnych, czyli dodatnich skutków finansowych zdarzeń trudnych do przewidzenia, które wystąpiły poza działalnością operacyjną jednostki i nie są związane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia14. Na stronie Ma konta 770 ujmuje się wyłącznie niewątpliwe zyski nadzwyczajne, co oznacza, że do wyniku finansowego danego roku zali cza się tylko zrealizowane zyski15. W szczególności na stronie Ma konta 770 ujmuje się przyznane łub otrzymane odszkodowania z tytułu wystąpienia zdarzeń losowych (powodzi, pożaru, huraganu, gradobicia, itp. zdarzeń). Na stronie Wn konta 770 ujmuje się korekty (zmniejszenia) zysków nadzwyczajnych. Na koncie 770 ujmu je się zyski nadzwyczajne dotyczące także działalności socjalnej i inwestycji (środków trwałych w budowie). W ewidencji szczegółowej zyski nadzwyczajne ujmuje się według poszczególnych tytułów ich powstania. Na koniec roku obrotowego saldo konta przeksięgowuje się na stronę Ma konta 860. Typowe zapisy strony Wn konta 770 „Zyski nadzwyczajne" Treść operacji Lp. Konta przeciwstawne 1. Korekty (zmniejszenie) kwoty zysków nadzwyczajnych. 240 2. Przeksięgowanie zrealizowanych zysków nadzwyczajnych na koniec roku obrotowego. 860 Typowe zapisy strony Ma konta 770 „Zyski nadzwyczajne" Treść operacji Lp. Konta przeciwstawne 1. Przyznane odszkodowania za straty spowodowane zdarzeniami losowymi objętymi ubezpieczeniami. 240 2. Wpłata przyznanego od ubezpieczyciela odszkodowania z tytułu strat nadzwyczajnych bez wcześniejszego przypisania należności. 130 Konto 771 „Straty nadzwyczajne" Konto 771 służy do ewidencji strat nadzwyczajnych, czyli ujemnych skutków finansowych zdarzeń trudnych do przewidzenia, które wystąpiły poza działalnością operacyjną jednostki i nie są związane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia. Na stronie Wn konta 771 ujmuje się wszystkie poniesione straty nadzwyczajne. W jednostkach i samorządowych zakładach budżetowych do strat nadzwyczajnych zalicza się w szczególności szkody w aktywach obrotowych spowodowane zdarzeniami losowymi, takimi jak np. powódź, pożar, huragan, gradobicie oraz koszty usunięcia skutków tych zdarzeń, zarówno w majątku trwałym, jak i obrotowym. Straty ujmuje się w Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 49 ewidencji w tym roku, w którym wystąpiły, jeżeli wiadomość uzyskano do dnia rzeczywistego zamknięcia ksiąg rachunkowych tego roku. Na stronie Ma konta 771 ujmuje się korekty (zmniejszenia) strat nadzwyczajnych. Na koncie 771 ujmuje się straty nadzwyczajne dotyczące także działalności socjalnej i inwestycji (środków trwałych w budowie). W ewidencji szczegółowej straty nadzwyczajne ujmuje się według poszczególnych tytułów ich powstania. Na koniec roku obrotowego saldo konta przeksięgowuje się na stronę Wn konta 860. Lp. 1. Typowe zapisy strony Wn konta 771 „Straty nadzwyczajne" Treść operacji Niedobory i szkody powstałe w majątku obrotowym Konta przeciwstawne 101,240, w wyniku zdarzeń losowych (w dacie ich stwierdzenia). 2. 080 Koszty poniesione przy usuwaniu skutków zdarzeń losowych dotyczące: - wynagrodzeń zatrudnionych osób, 231 - zużytych materiałów w cenie ewidencyjnej, 201 - usług obcych. 201,240 Typowe zapisy strony Ma konta 771 „Straty nadzwyczajne" Lp. Treść operacji 1. Korekty (zmniejszenie) kwoty strat nadzwyczajnych. 2. Przeksięgowanie strat nadzwyczajnych na koniec roku obrotowego. Konta przeciwstawne 080, 201,231, 240 860 Zespół 8 - Fundusze , rezerwy i wynik finansowy Konto 800 służy do ewidencji równowartości majatku trwałego i obrotowego jednostki i ich zmian. Konto 800/1 - Fundusz środków trwałych Na koncie tym ewidencjonuje się majątek trwały i obrotowy. Na stronie Wn księguje się : - wartość netto środków trwałych wycofanych na skutek zużycia - wartość nie umorzoną środków trwałych nieodpłatnie przekazanych - zmniejszenie wartości środków trwałych na skutek aktualizacji wyceny według wartości netto. - umorzenie środków trwałych. -pokrycie amortyzacji podstawowych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych -różnice z aktualizacji środków trwałych -wartość sprzedanych i nieodpłatnie przekazanych podstawowych środków trwałych Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 50 Na stronie Ma księguje się : - zwiększenie wartości środków trwałych na skutek zakupu, zakończenia inwestycji bądź aktualizacji wyceny środków trwałych. - otrzymane nieodpłatnie od innych jednostek niż budżetowe i gospodarki pozabudżetowej środki trwałe według wartości netto lub według wyceny - otrzymane od jednostek budżetowych oraz z gospodarki pozabudżetowej środki trwałe według wartości brutto. - zmniejszenie wartości dotychczasowego umorzenia w związku z obniżką wartości początkowej podstawowych środków trwałych. -różnice z aktualizacji środków trwałych 800/2- Fundusz środków inwestycyjnych Na stronie Wn księguje się : - zmniejszenie funduszu z tytułu przekazanych środków na nakłady inwestycyjne realizowane przez inwestorów prowadzących zadanie inwestycyjne - zmniejszenie funduszu z tytułu niewykorzystanych środków dla zadań zakończonych -wartość sprzedanych i nieodpłatnie przekazanych inwestycji Przeksięgowanie w końcu oku obrotowego dotacji z budzetu i srodków budżetowych wykorzystanych na inwestycje z konta 810 Na stronie Ma księguje się : - otrzymane środki budżetowe / dotacje / na finansowanie inwestycji - wpływy z innych środków otrzymanych na finansowanie inwestycji - nieodpłatne otrzymanie inwestycji 800/3 - Fundusz środków obrotowych Na stronie Wn księguje się : - Przeksięgowanie salda konta 860 - Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy / księgowanie w roku następnym pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego / -Przeksięgowanie, pod data sprawozdania budżetowego zrealizowanych dochodów budżetowych z konta 222 -przeksięgowanie w roku następnym pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego, rozliczenia wyniku finansowego z konta 820 - Przeksięgowanie dotacji przekazanych z konta 810 - Dotacje budżetowe / księgowanie w końcu roku pod datą 31 grudnia /. Na stronie Ma konta księguje się : - Przeksięgowanie salda konta 860 / księgowanie w roku następnym pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego /. - Zrealizowane wydatki budżetowe , rozliczenie wydatków budżetowych / wg sprawozdania /. - wpływy środków z lat ubiegłych. -przeksięgowanie pod data sprawozdania finansowego zrealizowanych wydatków budżetowych z konta 223 Typowe zapisy strony Wn konta 800 „Fundusz jednostki" Lp. Treść operacji 1. Ujemny wynik finansowy roku ubiegłego". 2. Przeksięgowanie przekazanych w danym roku dotacji budżetowych (pod datą 31 grudnia). 3.. 4. 5. 6. 7. Wartość brutto środków trwałych wycofanych z eksploatacji na skutek zużycia (pod datą postawienia środków trwałych w stan likwidacji). Dotychczasowe umorzenie podstawowych środków trwałych otrzymanych nieodpłatnie od innych jednostek i zakładów budżetowych. Wartość brutto sprzedanych środków trwałych. Wyksięgowanie kosztów sprzedanych inwestycji. Nieodpłatne przekazanie: Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Konta przeciwstawne 860 810 011 071 011 080 Strona 51 8. 9. 10. 11 12. - środków trwałych (wartość początkowa), - dzieł sztuki i zbiorów muzealnych, - inwestycji, 011 016 080 Przeksięgowanie rozliczenia wyniku finansowego i równowartości sfinansowanych ze środków Nie inwestycyjnych dzieł sztuki oraz eksponatów muzealnych. Umorzenie podstawowych środków trwałych Oraz wartości niematerialnych i prawnych naliczane stopniowo według stawek. Zwiększenie wartości dotychczasowego umorzenia związane z podwyższeniem wartości początkowej środków trwałych w związków z aktualizacją ich wartości początkowej. Dotychczasowe umorzenie otrzymanych nieodpłatnie środków trwałych od innych jednostek i zakładów budżetowych wykonujących uprawnienia właścicielskie (przyjętych w dotychczasowej wartości początkowej). Zmniejszenie wartości ewidencyjnej środków trwałych na skutek zarządzonej aktualizacji wyceny/wartość brutto/ 820 071 071 071 011 240 13 Wartość nieumorzona środków trwałych /niedobory niezawinione/ Typowe zapisy strony Ma konta 800 „Fundusz jednostki" Treść operacji Lp. 1. Dodatni wynik finansowy roku ubiegłego przeksięgowanie w roku następnym Konta przeciwstawne 860 pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego. 2. Umorzenie dotychczasowe rozchodowanych podstawowych środków trwałych oraz wartości niematerialnych 3. 4. 071 020 i prawnych z tytułu postawienia w stan likwidacji, sprzedanych lub przekazanych nieodpłatnie. 131 Równowartość wydatków budżetowych jednostki budżetowej na 810 sfinansowanie własnych inwestycji 5. Otrzymanie nieodpłatne od innych jednostek niż budżetowe i gospodarki pozabudżetowej: 6. - środków trwałych (w wartości wynikającej z wyceny), 011, - inwestycji (koszty ujęte w dowodzie przekazującego). 080 Otrzymanie nieodpłatne od jednostek budżetowych oraz z gospodarki pozabudżetowej: 7. - środków trwałych (wartość brutto), 011 - inwestycji, 080 - materiałów, 310 Zwiększenie wartości środków trwałych na skutek 011 zarządzonej aktualizacji wyceny (wartość brutto). Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 52 przeznaczonej na zwiększenie funduszu obrotowego gospodarstwa. 071 Konto 810 - Dotacje budżetowe oraz środki z budżetu na inwestycje Na koncie 810 dokonuje się księgowań : - dotacji przekazanych z budżetu na finansowanie działalności zakładu budżetowego - środków przekazanych z budżetu na finansowanie inwestycji - innych dotacji przekazanych z budżetu Na stronie Wn konta 810 ujmuje się : - dotacje przekazane na finansowanie inwestycji oraz inne dotacje Na stronie Ma konta 810 ujmuje się : - zwroty dotacji przekazanych w tym samym roku budżetowym - przeksięgowanie na koniec roku na konto 800 fundusz jednostki stanu dotacji przekazanych. Ewidencja analityczna do konta 810 prowadzona jest według klasyfikacji budżetowej i według jednostek , którym dotacje przekazano. Na koniec roku konto 810 nie wykazuje salda. Konto 840 Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów Konto 840 –Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów służy do ewidencji zaliczanych do przyszłych okresów oraz innych rozliczeń międzyokresowych. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 840 powinna zapewnić możność ustalenia stanu rozliczeń międzyokresowych przychodów z poszczególnych tytułów oraz przyczyn ich zwiększeń i zmniejszeń. Zapisy na stronie Wn – zmniejszenia międzyokresowych przychodów poprzez zaliczenie ich do przychodów roku obrotowego . Zapisy na stronie Ma - powstanie i zwiększenie rozliczeń międzyokresowych przychodów. Saldo - konto może wykazywać saldo Ma ,które oznacza stan rezerw i rozliczeń międzyokresowych przychodów. Konto 851 - Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych służy do ewidencji zwiększeń i zmniejszeń stanu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Środki tego funduszu ewidencjonowane są na odrębnym rachunku bankowym , które ujmuje się na koncie 135 - Rachunki środków funduszy specjalnych. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzy się : - z odpisów obciążających koszty działalności jednostki - odsetek od naliczonych pożyczek na cele mieszkaniowe Ewidencja szczegółowa do konta 851 zapewnia ustalenie : - stanu zwiększeń i zmniejszeń z podziałem według žródeł powstawania - wysokość poniesionych kosztów i uzyskanych przychodów przez poszczególne rodzaje działalności socjalnej Saldo Ma konta 851 wyraża stan zakładowego funduszu świadczeń socjalnych będącego w dyspozycji jednostki. Konto 860 - wynik finansowy służy do ustalenia wyniku finansowego jednostki i zakładów budżetowych , a w ciągu roku obrotowego do ewidencji strat i zysków nadzwyczajnych. W ciągu roku na stronie Wn konta 860 ujmuje się straty nadzwyczajne , a na stronie Ma zyski nadzwyczajne . Pod datą 31 grudnia na stronie Wn konta 860 księguje się sumy : - poniesionych kosztów w korespondencji z kontem 400 - dotacje przekazane w korespondencji z kontem 740 a na stronie Ma sumę : - uzyskanych dochodów w korespondencji z kontami zespołu 7 Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 53 - dotacji otrzymanych w korespondencji z kontem 740 Na stronie Ma konta 860 ujmuje się : - przychody ze sprzedaży produktów ( Wn konta 700 ) - przychody finansowe ( Wn konta 750 ) - pozostałe przychody (Wn konta 760 ) - otrzymane dotacje przedmiotowe i podmiotowe na działalność podstawową ( Wn konta 740 ) Saldo konta 860 wyraża na koniec roku wynik finansowy , saldo Wn - stratę , a saldo Ma - zysk. W roku następnym pod datę przyjęcia sprawozdania finansowego saldo konta zostaje przeniesione na konto 800 - Fundusz zasadniczy jednostki. Typowe zapisy strony Wn konta 860„wynik finansowy Treść operacji Lp. 1. - przeniesienie poniesionych w końcu roku poniesionych kosztów działalności (wg rodzaju) Konta przeciwstawne 400,401,402,403,404, 405,409 - przeniesienie kosztów operacji finansowych, - przeniesienie pozostałych kosztów, -przeniesienie w końcu roku strat nadzwyczajnych 751 761 771 -przeksięgowanie dodatniego wyniku finansowego za rok ubiegły 800 Typowe zapisy strony Ma konta 860„wynik finansowy" Treść operacji Lp. 1 2 Konta Przeciwstawne Ustalenie wyniku finansowego w końcu roku obrotowego: -przeniesienie w końcu roku przychodów z tytułu dochodów budżetowych 720 - przeniesienie przychodów finansowych, - przeniesienie pozostałych przychodów, 750 760 produktów i rozliczeń międzyokresowych Przeksięgowanie ujemnego wyniku finansowego (straty netto) za rok ubiegły (pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego). 800 2. Konta pozabilansowe Konto 975 - Wydatki strukturalne Konto słuzy do ewidencji wydatków strukturalnych Na koncie Ma ewidencjonuje się wartość wydatków strukturalnych na koniec roku obrotowego na podstawie ewidencji analitycznej złozonej przez referaty i samodzielne stanowiska urzędu. Konto 980 – Plan finansowy wydatków budżetowych Konto 980 służy do ewidencji planu finansowego wydatków budżetowych dysponenta środków budżetowych . Na stronie Wn konta 980 ujmuje się plan finansowy wydatków budżetowych oraz jego korekty. Na stronie Ma konta 980 uujmuje się : -równowartość realizowanych wydatków budżetowych -wartość planu niewygasajacych wydatków budżetowych do realizacji w roku następnym Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 54 -wartość planu niezrealizowanego i wygasłego . Ewidencja szczegółowa do konta 980 jest prowadzona w szczegółowości planu finansowego wydatków budżetowych . Konto 980 nie wykazuje na koniec roku salda . Konto 981 – Plan finansowy niewygasających wydatków Konto 981 służy do ewidencji planu finansowego niewygasających wydatków budżetowych . Na stronie Wn 981 ujmuje się plan finansowy niewygasajacych wydatków budżetowych . Na stronie Ma konta 981 ujmuje się równowartość zrealizowanych wydatków budżetowych obciązających plan finansowy niewygasających wydatków budżetowych oraz wartość planu niewygasających wydatków budżetowych w części niezrealizowanej lub wygasłej . Ewidencję szczegółową do konta 981 prowadzi się w szczegółowości planu finansowego niewygasających wydatków budżetowych . Konto 981 nie powinno wykazywać salda na koniec roku . Konto 998 – Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego Konto 998 służy do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków budżetowych ujętych w planie finansowym jednostki budżetowej danego roku budżetowego. Na stronie Wn konta 998 ujmuje się: 1) równowartość sfinansowanych wydatków budżetowych w danym roku budżetowym, 2) równowartość zaangażowanych wydatków, które będą obciążały wydatki roku następnego. Na stronie Ma konta 998 ujmuje się zaangażowanie wydatków, czyli wartość umów, decyzji i innych postanowień, których wykonanie spowoduje konieczność dokonania wydatków budżetowych w roku bieżącym. Ewidencja szczegółowa do konta 998 prowadzona jest według podziałek klasyfikacyjnych planu finansowego. Na koniec roku konto 998 nie wykazuje salda. W Urzędzie Gminy Kłaj stosuje się następujące zasady ewidencji na koncie 998 zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego : 1.Na stronie Ma konta 998 ujmuje się: a/w dniu 1.01.roku bieżącego zaangażowanie wydatków budżetowych : -wynagrodzenia osobowe, pochodne od wynagrodzeń , odpis funduszu świadczeń socjalnych – na podstawie dokumentu otrzymanego ze stanowiska ds. kadr urzędu gminy -wartość umów inwestycyjnych , remontowych , umów wieloletnich , umów wynikających z ustawy o zamówieniach publicznych , decyzji i innych postanowień - na podstawie dokumentu otrzymanego od pracowników merytorycznie odpowiedzialnych za prowadzenie zadania b/wartość wydatków za media : energię , wodę , gaz , centralne ogrzewanie księguje się zgodnie z otrzymaną fakturą za zużycie – pod datą zaksięgowania zobowiązania c/wartość wydatków /zakupy materiałów , wyposażenia , drobnych usług remontowych ,pozostałych , delegacje i inne jednorazowe wydatki, niepoprzedzone umowami lub decyzjami/ - pod datą zaksięgowania zobowiązania. 2.Zdarzenia zmniejszające uprzednio zaksięgowane zaangażowanie wydatków danego roku, wynikające z aneksów, zmian decyzji są ujmowane zapisem czerwonym na stronie Ma konta 998 . Na koniec roku księguje się na stronie Wn konta 998 : -równowartość wydatków wykonanych w danym roku budżetowym -różnicę między sumą zaangażowania wykazanego na stronie Ma konta 998 a równowartością wydatków wykonanych w danym roku budżetowym . Lp. 1. 2. Typowe zapisy strony WN konta 998 Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego Treść operacji Równowartość zrealizowanych w danym roku wydatków budżetowych Przewyżka zaangażowania ponad zrealizowane wydatki danego roku - saldo Ma konta 998, które 31 grudnia przeksięgowuje się na konto 999 Typowe zapisy strony Ma konta 998 Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 55 Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Treść operacji Zaangażowanie z lat poprzednich przeksięgowanie z konta 999 na początku roku. Zaangażowanie wynikające z zawartych umów o dostawy i usługi, których termin płatności przypada na dany rok. Zaangażowanie wynikające z wydanych decyzji i innych postanowień z terminem płatności w danym roku. Zaangażowanie wydatków wynikające z zawartych umów o pracę lub decyzji o zatrudnieniu oraz umów o dzieło lub zlecenia : płatne do 31 grudnia danego roku. Zaangażowanie wydatków z tytułu pochodnych od wynagrodzeń wymagalnych w danym roku. Zwiększenie lub zmniejszenie (zapisem minusowym ) uprzednio zaksięgowanego zaangażowania wydatków danego roku w wyniku aneksu do umowy lub zmiany decyzji, w tym także z tytułu przesunięcia terminu wykonania lub płatności na rok następny. Zaangażowanie w wysokości dokonanych wydatków związanych z operacjami niepoprzedzonymi umowami lub decyzjami, a więc niezaewidencjonowanymi wcześniej na tym koncie. Zobowiązania występujące na koniec kwartału a niewynikające z wcześniej ujętych na tym koncie umów lub decyzji ( np. kosztów podróży służbowych, doraźnych dostaw i usług, odsetek za zwłokę w zapłacie zobowiązań, kar umownych i odszkodowań ). Konto 999 - Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat Konto 999 służy do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków budżetowych przyszłych lat. Na stronie Wn konta 999 się równowartość zaangażowanych wydatków budżetowych w latach poprzednich, a obciążających plan finansowy roku bieżącego jednostki budżetowej. Na stronie Ma konta 999 ujmuje się wysokość zaangażowanych wydatków lat przyszłych. Na koniec roku konto 999 może wykazywać saldo Ma oznaczające zaangażowanie wydatków budżetowych lat przyszłych. III. EWIDENCJA PODATKÓW I OPŁAT W URZĘDZIE GMINY ZABIERZÓW Ewidencja podatków i opłat funkcjonuje jako wyodrębniony system kont ksiąg pomocniczych, służący uszczegółowieniu zapisów kont księgi głównej. Stanowi integralną część ewidencji księgowej urzędu gminy – ale w ramach kont ksiąg pomocniczych (ewidencji analitycznej). Księgi pomocnicze ewidencji podatków i opłat obejmują wyodrębnione zapisy na kontach syntetycznych urzędu jednostki samorządu terytorialnego. Ewidencja podatków i opłat jest prowadzona techniką za pomocą komputera. Dowody źródłowe mają mieć postać dokumentów papierowych. Zapisów w księgach rachunkowych dokonuje się według zasad określonych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości / Dz.U. z 2002 e. nr 76 poz.694 z późniejszymi zmianami / Ewidencję rozliczeń prowadzi się na kontach bilansowych księgi głównej i kontach analitycznych oraz kontach szczegółowych ksiąg pomocniczych . Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 56 W Urzędzie Gminy stosuje się: 1) prowadzenie kont podatników zobowiązania pieniężnego w komputerowej bazie danych, 2) automatyczne wystawianie decyzji na zobowiązanie pieniężne (nakazu płatniczego), dla każdego podatnika oddzielnie, które następnie są dostarczane podatnikom, Księgi rachunkowe organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego obejmują: 1) dziennik, 2) konta ksiąg pomocniczych (ewidencji analitycznej). Dla prowadzenia ewidencji z tytułu podatków i opłat korzysta się z kont syntetycznych Urzędu Gminy: 1.Konto o11 Środki trwałe 2.Konto 020 Wartości niematerialne i prawne 3.Konto 101 Kasa 4.Konto 130 Rachunek bieżący urzędu 5.Konto221 Należności z tytułu dochodów budżetowych 6.Konto 226 Długoterminowe należności budżetowe 7.Konto 310 Materiały 8.Konto 720 Przychody i koszty finansowe. Konta analityczne prowadzone są wg rodzajów podatków .Szczegółowo prowadzi się rozrachunki z inkasentami , Dziennik Dziennik służy do zapisywania w porządku chronologicznym, dzień po dniu, danych o operacjach gospodarczych. Zapisy w dzienniku muszą być kolejno numerowane ,a sumy zapisów (obroty) – liczone w sposób ciągły w skali roku. Jeżeli stosuje się podział na dzienniki częściowe, grupujące operacje według rodzajów podatników, to należy sporządzać zestawienie obrotów tych dzienników za każdy miesiąc. Konta pomocnicze Do kont ewidencji syntetycznej prowadzi się konta ksiąg pomocniczych (ewidencji analitycznej) obejmujące: 1) prowadzone w urzędzie konta służące do rozrachunków: - podatnikami - z tytułu podatków i opłat, - z osobami trzecimi, określonymi w art. 107-118 ustawy - Ordynacja podatkowa z tytułu odpowiedzialności solidarnej z podatnikami z tytułu podatków i opłat, - z inkasentami - z tytułu poboru podatków i opłat od podatników, - z bankami - z tytułu nieprzekazania wpłat dokonanych przez podatników przelewem do banku, - konta zbiorcze zobowiązania pieniężnego wsi - z tytułu zobowiązania pieniężnego, Konta ksiąg pomocniczych dla rozrachunków z podatnikami, osobami trzecimi, inkasentami, bankami prowadzi się w następujący sposób: 1) dla każdego podatnika, osoby trzeciej i inkasenta prowadzi się odrębne konto w każdym podatku, płaconym przez niego bezpośrednio do kasy urzędu lub na rachunek bankowy urzędu, Na kontach podatników zobowiązania pieniężnego prowadzi się ewidencje rozrachunków z podatnikami z tytułu zobowiązania pieniężnego wpłaconego do rąk inkasenta zobowiązania pieniężnego. Ewidencję księgową na kontach ksiąg pomocniczych prowadzi się z uwzględnieniem podziałek klasyfikacji budżetowej. Typowe księgowania podatków i opłat na kontach księgi głównej Urzędu Gminy 221/72 0 Należności z tytułu dochodów budżetowych, przypis należności z tytułu podatków i opłat. 720/221 Zmniejszenie należności z tytułu dochodów budżetowych, odpis należności z tytułu podatków i opłat, należne podatnikowi oprocentowanie za nieterminowy zwrot nadpłaty. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 57 101/221 Wpływ należności z tytułu dochodów budżetowych do kasy urzędu. 221/101 Zwroty nadpłaconych podatków i opłat z kasy urzędu. 130/221 Wpływ należności z tytułu dochodów budżetowych na rachunek bieżący urzędu. 221/130 Zwroty nadpłaconych podatków i opłat z rachunku bieżącego urzędu. 201/221 Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych podatnika w trybie art. 66 o.p. - potrącenie należności z zobowiązaniami. 310/221 Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych podatnika w trybie art. 66 o.p. - przeniesienie własności materiałów. 330/221 Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych podatnika w trybie art. 66 o.p. - przeniesienie własności towarów. 011/221 Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych podatnika w trybie art. 66 o.p. - przeniesienie własności środków trwałych. 012/221 Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych podatnika w trybie art. 66 o.p. - przeniesienie własności pozostałych środków trwałych przyjętych do magazynu. 013/221 Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych podatnika w trybie art. 66 o.p. - przeniesienie własności pozostałych środków trwałych w używaniu. 020/221 Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych podatnika w trybie art. 66 o.p. - przeniesienie własności lub praw majątkowych wartości niematerialnych i prawnych. 030/221 Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych podatnika w trybie art. 66 o.p. - przeniesienie własności lub praw majątkowych finansowego majątku trwałego. Załącznik Nr 3 do Szczegółowych zasad rachunkowości Strona 58