Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Rektora UKW Nr 48/2009/2010 z dnia 14 czerwca 2010 r. OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Wprowadzenie do pedagogiki Kod przedmiotu Wydział Instytut/Katedra Kierunek Wydział Pedagogiki i Psychologii Katedra Pedagogiki Społecznej w Instytucie Pedagogiki praca socjalna Specjalizacja/specjalność Poziom organizacyjny studia pierwszego stopnia studiów Niestacjonarne System studiów Rok/semestr I 1 Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł prof. dr hab. Teresa Hejnicka-Bezwińska zawodowy, imię i nazwisko prowadzącego/ prowadzących przedmiot Liczba godzin dydaktycznych Liczba punktów ECTS Opisywana forma zajęć Rygor Typ przedmiotu Język wykładowy Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne wykładów - 30; konwersatoriów – 20 wykład, konwersatoria zaliczenie, zaliczenie z oceną, egzamin przedmiot podstawowy (w standardach odpowiada treściom „Kształcenie w zakresie pedagogiki” język polski Brak 1. Poznanie procesu przejścia od pedagogiki jako dyscypliny Założenia i cele przedmiotu (w formie efektów kształcenia) Treści programowe przedmiotu naukowej do pracy socjalnej jako kierunku kształcenia akademickiego. 2. Zrozumienie związków pomiędzy społeczną praktyką w zakresie pracy socjalnej a wiedzą o edukacji, oferowaną przez współczesną pedagogikę. 3. Kształtowanie umiejętności wykorzystywania wiedzy pedagogicznej do opisu, wyjaśniania i interpretacji zdarzeń, procesów i mechanizmów obecnych w obszarze pracy socjalnej. 4. Umiejętność poprawnego posługiwania się językiem współczesnej pedagogiki. 1. Źródła wiedzy o edukacji jako przedmiocie pedagogiki. 2. Powstanie i rozwój wiedzy naukowej o edukacji: - Kontekst polityczny, społeczny, ekonomiczny i kulturowy powstania modelu nauki nowoczesnej, wyodrębnienia się w procesie dyferencjacji grupy nauk humanistycznych, w tym także pedagogiki, - Procesy instytucjonalizacji i dyscyplinaryzacji pedagogiki w obszarze niemieckojęzycznym. - Procesy instytucjonalizacji i dyscyplinaryzacji pedagogiki w Polsce. 2. Społeczna praktyka edukacyjna jako jedna z dziedzin kultury. 3. Idee edukacyjne i oświatowe XIX i XX wieku. 4. Powstanie i rozwój systemów oświaty w cywilizacji euroamerykańskiej. 5. Najważniejsze doktryny pedagogiczne: - nauczania wychowującego Johanna Herbarta, - uczenia się przez działanie Johna Deweya. 6. Struktura i recepcja doktryn pedagogicznych w „późnej nowoczesności”. 7. Wybór koncepcji człowieka i koncepcji społeczeństwa jako źródło założeń przyjmowanych przez twórców i zwolenników określonych doktryn pedagogicznych. 8. Wyzwania edukacyjne i naukowe w warunkach respektowania zasady pluralizmu w organizacji życia społecznego i podmiotowości uczestników „gry” o edukację. 9 Wyzwania wynikające z przejścia od nauczania do uczenia się. 10. Napięcia i konflikty w funkcjonowaniu najważniejszych instytucji edukacyjnych (rodziny – szkoły – państwa) jako źródło problemów edukacyjnych i obszar możliwości pracy socjalnej. 11. Tworzenie i wykorzystywanie wiedzy pedagogicznej o procesach edukacyjnych i dyskursach edukacyjnych w pracy socjalnej. Metody dydaktyczne wykład, dyskusja, pogadanka, debata, krytyczna ocena i analiza, analiza dokumentów, analiza materiałów źródłowych, prezentacje multimedialne, praca z książką, obserwacja Forma i warunki zaliczenia przedmiotu – wymagania i system oceniania - aktywność na ćwiczeniach + referat + pisemna praca zaliczeniowa + prezentacja multimedialna + zdanie lektury + kolokwium - egzamin pisemny i ustny Literatura podstawowa 1. Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008 (szczególnie część I i III). 2. Pogranicza pedagogiki i nauk pomocniczych. S. Palka (red.), Kraków 2004. 3. Rubacha K., Pedagogika jako nauka, w: Pedagogika podręcznik akademicki. Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.) Warszawa 2003. 4. Pedagogika społeczna, podręcznik akademicki, t.2, Ewa MarynowiczHetka (red.), Warszawa 2007, Wydawnictwo Naukowe PWN. 5. Irena Wojnar, Agnieszka Piejka, Mariusz Samoraj, Idee edukacyjne na rozdrożu XX wieku, Warszawa 2008, Wydawnictwo Akademickie „Żak”. Literatura uzupełniająca (w tym portale internetowe) 5.10.2010 ..................................................... data W bibliografii lektur podstawowych. prof. dr hab. Teresa Hejnicka-Bezwińska ......................................................................................................................................... podpis prowadzącego przedmiot/ koordynatora przedmiotu* * 1. opis przedmiotu jest podpisywany przez prowadzącego przedmiot w przypadku, gdy dany przedmiot jest prowadzony wyłącznie przez jedną osobę 2. opis przedmiotu jest podpisywany przez koordynatora przedmiotu w przypadku, gdy dany przedmiot jest prowadzony przez więcej niż jedną osobę np. ze względu na różne formy realizacji przedmiotu (wykład + ćwiczenia) 3. przez koordynatora przedmiotu należy rozumieć osobę odpowiedzialną za przeprowadzenie całego przedmiotu niezależnie od jego formy. Załącznik Nr 2 do Zarządzenia Rektora UKW Nr 48/2009/2010 z dnia 14 czerwca 2010 r. PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Wprowadzenie do pedagogiki Opisywana forma zajęć Wykład Liczba godzin dydaktycznych 30 Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł zawodowy, imię i nazwisko prowadzącego/ prowadzącego dana formę zajęć prof. dr hab. Teresa Hejnicka-Bezwińska Szczegółowa tematyka zajęć 1. Źródła wiedzy o edukacji jako przedmiocie pedagogiki. 2. Powstanie i rozwój wiedzy naukowej o edukacji: - Kontekst polityczny, społeczny, ekonomiczny i kulturowy powstania modelu nauki nowoczesnej, wyodrębnienia się w procesie dyferencjacji grupy nauk humanistycznych, w tym także pedagogiki, - Procesy instytucjonalizacji i dyscyplinaryzacji pedagogiki w obszarze niemieckojęzycznym. - Procesy instytucjonalizacji i dyscyplinaryzacji pedagogiki w Polsce. 2. Społeczna praktyka edukacyjna jako jedna z dziedzin kultury. 3. Idee edukacyjne i oświatowe XIX i XX wieku. 4. Powstanie i rozwój systemów oświaty w cywilizacji euroamerykańskiej. 5. Najważniejsze doktryny pedagogiczne: - nauczania wychowującego Johanna Herbarta, - uczenia się przez działanie Johna Deweya. 6. Struktura i recepcja doktryn pedagogicznych w „późnej nowoczesności”. 7. Wyzwania edukacyjne wynikające z przejścia od nauczania do uczenia się. 8. Wybór koncepcji człowieka i koncepcji społeczeństwa jako źródło założeń przyjmowanych przez twórców i zwolenników określonych doktryn pedagogicznych. 9. Wyzwania edukacyjne i naukowe w warunkach respektowania zasady pluralizmu w organizacji życia społecznego i podmiotowości uczestników „gry” o edukację. 10. Napięcia i konflikty w funkcjonowaniu najważniejszych instytucji edukacyjnych (rodziny – szkoły – państwa) jako źródło problemów edukacyjnych i obszar możliwości pracy socjalnej. 11. Tworzenie i wykorzystywanie wiedzy pedagogicznej o procesach edukacyjnych i dyskursach edukacyjnych w pracy socjalnej. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu – wymagania i system oceniania Egzamin – zgodnie z regulaminem studiów – pisemny i ustny. 1. Podstawowym warunkiem jego zaliczenia przedmiotu jest opanowanie systemu podstawowych kategorii pojęciowych oraz poprawne posługiwanie się nimi. 2. Wiedza z zakresu szczegółowej problematyki. 3. Umiejętność wskazania źródeł swojej wiedzy. 1. Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008 (szczególnie część I i III). Literatura podstawowa 2. Pogranicza pedagogiki i nauk pomocniczych. S. Palka (red.), Kraków 2004. 3. Rubacha K., Pedagogika jako nauka, w: Pedagogika podręcznik akademicki. Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.) Warszawa 2003. 4. Pedagogika społeczna, podręcznik akademicki, t.2, Ewa MarynowiczHetka (red.), Warszawa 2007, Wydawnictwo Naukowe PWN. 5. Irena Wojnar, Agnieszka Piejka, Mariusz Samoraj, Idee edukacyjne na rozdrożu XX wieku, Warszawa 2008, Wydawnictwo Akademickie „Żak”. Literatura uzupełniająca (w tym portale internetowe) W bibliografii lektur podstawowych. ..................................................... data ...................................................................................................................................... podpis prowadzącego daną formę zajęć ..................................................... data ...................................................................................................................................... podpis koordynatora przedmiotu Załącznik Nr 2 do Zarządzenia Rektora UKW Nr 48/2009/2010 z dnia 14 czerwca 2010 r. PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Opisywana forma zajęć Wprowadzenie do pedagogiki konwersatoria Liczba godzin dydaktycznych 20 Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł zawodowy, imię i nazwisko prowadzącego/ prowadzącego dana formę zajęć prof. dr hab. Teresa Hejnicka-Bezwińska Szczegółowa tematyka zajęć 1. Instytucjonalizacja i dyscyplinaryzacja pedagogiki T. Hejnicka-Bezwińska , Pedagogika ogólna, Warszawa 2008, rozdział 2. Danuta Urbaniak-Zając, Przemiany myśli społeczno-pedagogicznej w Niemczech, w: Pedagogika społeczna, podręcznik akademicki, t.2, Ewa Marynowicz-Hetka (red.), Warszawa 2007, Wydawnictwo Naukowe PWN 2. Koncepcja człowieka jako podmiotu i przedmiotu Przygotowanie w formie: eseju, bibliografii, prezentacji multimedialnej i inne (zawsze ze wskazaniem i krytyczną oceną źródła/źródeł). 3. Edukacyjne konsekwencje przyjęcia określonej koncepcji społeczeństwa (rekonstrukcja koncepcji i przewidywanie społecznych potrzeb edukacyjnych): - „sp. Masowe” (José Ortega y Gasset – lata 30.; Marshall McLuhan – lata 60.) - „sp. późnej nowoczesności” (Anthony Giddens), - „ sp. ryzyka” (Ulrich Beck), - „sp. sieci” (Manuel Castells), - „sp. spektaklu” (Guy Debord), - „ sp. konsumpcyjne” (Jean Baudrillard), - „sp. postindustrialne” (Daniel Bell), - „ społeczeństwo pokapitalistyczne” (Peter F. Drucker), - „sp. otwarte” (Karl Popper), - „sp. informacyjne (Marek S. Szczepański) - „sp. obywatelskie” (Maria Magowska). 4. Recepcja doktryn pedagogicznych. Pedagogika podręcznik akademicki. Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.) Warszawa 2003, część III. S. Wołoszyn (wybór i opracowanie), Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej t. III, wydanie drugie zmienione, Kielce 1998. Myśliciele o wychowaniu, t. I i II, Warszawa 1996, 2000. 5. Edukacyjne konsekwencje przejścia od nauczania do uczenia się T. Hejnicka-Bezwińska, Pedagogika ogólna, Warszawa 2008, rozdział 3. M. Malewski, Od nauczania do uczenia się. O paradygmatycznej zmianie w andragogice, Wrocław 2010, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. 6. Diagnozowanie możliwych napięć, zagrożeń, sprzeczności i konfliktów pomiędzy najważniejszymi podmiotami edukacji: rodzina - szkoła – państwo (krytyczna analiza źródeł danych, informacji i wiedzy). - aktywność na ćwiczeniach + referat + pisemna praca zaliczeniowa Forma i warunki zaliczenia przedmiotu – wymagania i system oceniania + prezentacja multimedialna + zdanie lektury + kolokwium 1. Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008 (część I). 2. M. Malewski, Od nauczania do uczenia się. O paradygmatycznej zmianie w andragogice, Wrocław 2010, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. Literatura podstawowa 3. S. Wołoszyn (wybór i opracowanie), Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej t. III, wydanie drugie zmienione, Kielce 1998. 4. Myśliciele o wychowaniu, t. I i II, Warszawa 1996, 2000. 5. Pedagogika podręcznik akademicki. Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.) Warszawa 2003. 6. Pedagogika społeczna, podręcznik akademicki, t.2, Ewa MarynowiczHetka (red.), Warszawa 2007, Wydawnictwo Naukowe PWN. Literatura uzupełniająca (w tym portale internetowe) Książki autorów wymienionych w punkcie 3., szczegółowej tematyki zajęć. ..................................................... data ...................................................................................................................................... podpis prowadzącego daną formę zajęć ..................................................... data ...................................................................................................................................... podpis koordynatora przedmiotu