prof. Jolanta Kurkiewicz

Prof. UEK dr hab. Jolanta Kurkiewicz
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Komitet Nauk Demograficznych PAN
Wybrane społeczno-ekonomiczne skutki
starzenia się ludności w Polsce
Starzenie się ludności jest zjawiskiem typowym dla demograficznego obrazu
współczesnych społeczeństw rozwiniętych. Jest to proces nieuchronny, ponieważ jego
powodem jest nie tylko obniżanie się płodności, ale w znacznej mierze wydłużanie się życia.
Będzie on zatem ulegał wzmocnieniu w rezultacie świadomych działań mających na celu
obniżanie umieralności1. W dyskusjach nad społeczno-ekonomicznymi konsekwencjami
demograficznego starzenia się wskazuje się między innymi jego wpływ na stabilność systemu
emerytalnego, opieki społecznej i zdrowotnej, na sytuację na rynku pracy oraz na poziom
życia ludności2.
Celem prezentacji jest wskazanie niektórych możliwości łagodzenia skutków starzenia
się populacji. Najpierw przedstawione będą zmiany struktury ludności Polski według
funkcjonalnych grup wieku do 2050 roku. Następnie zostaną przedyskutowane możliwości
utrzymania poziomu życia ludności dzięki wzrostowi aktywności zawodowej kobiet i
starszych pracowników w warunkach starzenia się i zmniejszania zasobów pracy w Polsce do
2050 roku. W tym celu wykorzystano współczynnik wsparcia, w którym uwzględniono wagi
aktywności zawodowej i profile płac kobiet i mężczyzn w zależności od wieku3. Opracowano
dwa scenariusze umożliwiające ocenę wpływu wzrostu aktywności zawodowej rozważanych
populacji na kształtowanie się relacji między populacją producentów i konsumentów.
Przedstawione będą także opinie pracodawców o starszych pracownikach oraz zadowolenie z
pracy starszych pracowników w kontekście wydłużania okresu ich obecności na rynku pracy.
1
np. Lee R. D., (1994), The formal demography of population aging, transfers, and the economic life cycle, [in]:
Martin L. G., Preston S. H., (eds.), Demography of Ageing, National Academy Press, Washington, D.C.,
Coleman D., (2001), Population Ageing: an unavoidable future, Social Biology and Human Affairs nr 66, the
journal of the Biosocial Society, Lutz W., Skirbekk V., Testa M. R., (2006), The Low Fertility Trap Hypothesis:
Forces that may lead to further postponement and fewer births in Europe, Vienna Yearbook of Population
Research.
2
np. Börsch-Supan A., (2002), Labor Market Effects of Population Aging, Review of Labour Economics and
Industrial Relations, vol. 17.
3
zob. Cutler D., Potreba J., Sheiner L., Summers L., (1990), An Ageing Society: Opportunity or Challenge,
Brookings Papers on Economic Activity, vol. 1990, nr 1.