Choroby układu krążenia Co to jest układ krążenia? Układ krążenia czyli układ krwionośny możemy porównać do systemu wodociągowego lub układu transportującego wodę i substancje odżywcze w drzewie. Składa się on z: -serca (najważniejszy element) -naczyń krwionośnych (tętnice i żyły) Nasz układ krwionośny odpowiedzialny jest za transportowanie krwi w naszym organizmie , a wraz z nią tlenu i składników odżywczych, które dostarcza do każdej komórki naszego ciała. Dzięki temu układowi nasze komórki zostają dotlenione i odżywione, a zbędne i szkodliwe produkty wydalane. Krew jest tkanką płynną o czerwonym kolorze, barwa jej zależy od barwnika krwi - hemoglobiny. Krew przepływa bez przerwy we wnętrzu układu krążenia, dostarczając do wszystkich komórek ciała tlen, składniki odżywcze i inne elementy potrzebne komórką do metabolizmu. Jednocześnie krew transportuje dwutlenek węgla. W organizmie znajduje się zgromadzona krew (w wątrobie i śledzionie), która normalnie nie krąży. Włączana jest ona do krążenia tylko w przypadkach konieczności uzupełnienia utraconej przez organizm krążącej krwi. odczyn krwi na ogół jest stały, lekko zasadowy. Serce składa się z czterech jam: dwóch komór i dwóch przedsionków. Wyróżniamy więc odpowiednio prawą komorę i prawy przedsionek oraz lewą komorę i lewy przedsionek. Struktury te oddzielone są od siebie przegrodą i w rzeczywistości tworzą dwie niezależne pompy, tłoczące krew do krążenia dużego (serce lewe) oraz krążenia małego, czyli płucnego (serce prawe). Przedsionki przegrodzone są od komór zastawkami, nie pozwalającymi na cofanie się krwi. Podobne, jednokierunkowe zastawki znajdują się pomiędzy komorami a wychodzącymi z nich tętnicami. u dorosłego człowieka ma masę około 300 g i kształt stożka. Jest ukryte w worku osierdziowym, a na jego powierzchni znajduje się warstwa tłuszczu nadająca mu żółtą barwę. Wewnątrz wyściełane jest tzw. wsierdziem, gładką błoną pokrywającą również zastawki. Choroby układu krążenia: Najczęstszą chorobą układu krążenia w Polsce jest nadciśnienie tętnicze, w naszym kraju cierpi na nią aż ponad 50% osób po 65 roku życia. Drugą w kolejności jest choroba wieńcowa czyli choroba niedokrwienia mięśnia sercowego-jedna z najczęstszych przyczyn zgonu w Polsce. Trzecia to niewydolność krążenia (w tym niewydolnośc serca) Występują też takie choroby jak: Miażdżyca; Żylaki; Choroba wieńcowa; Zawał mięśnia sercowego; Choroba nadciśnieniowa; Choroba Raynauda; Dusznica bolesna; Arytmia; Zakrzepica Miażdżyca Miażdżyca jest chorobą układu krwionośnego. Wewnętrzne ścianki naczyń krwionośnych pokrywają się zwapniałymi tłuszczowymi blaszkami (cholesterolem), zmniejszając przepływ krwi. Ich tworzeniu sprzyja nieprawidłowa dieta zawierająca zbyt duże ilości nasyconych tłuszczów oraz palenie tytoniu. Szczególnie groźne są te płytki miażdżycowe, w których wnętrzu toczy się proces zapalny. W toku zapalenia może dojść do osłabienia i ostatecznie pęknięcia błony oddzielającej zawartość płytki od krwi. Odsłonięcie substancji tłuszczowych znajdujących się we wnętrzu płytki pobudza układ krzepnięcia krwi i prowadzi do powstania zakrzepu. Zakrzep ten może z kolei spowodować całkowite zamknięcie naczynia. Płytka miażdżycowa, w której toczy się proces zapalny grożący jej pęknięciem nosi nazwę niestabilnej. Miażdżyca może rozwinąć się we wszystkich narządach. Na przykład miażdżyca powodująca zwężenie tętnic wieńcowych prowadzi do choroby niedokrwiennej serca (choroby wieńcowej), której najpoważniejszą postacią jest zawał serca. Jeśli chorobą dotknięte zostaną tętnice prowadzące krew do mózgu wówczas może dojść do niedokrwienia mózgu i udaru. Miażdżyca ograniczająca przepływ w tętnicach zaopatrujących kończyny dolne powoduje ich niedokrwienie objawiające się chromaniem przestankowym, czyli bólem w czasie chodzenia, zmuszającym chorego do regularnego przerywania marszu. Miażdżycy nie da się wyleczyć, można natomiast spowolnić jej postęp dzięki stosowaniu odpowiedniej diety ubogiej w cholesterol i tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, przyjmowanie leków normalizujących stężenie cholesterolu, leczenie nadciśnienia tętniczego, zaprzestanie palenia papierosów oraz regularny wysiłek fizyczny. Żylaki Żylaki to pogrubione, poskręcane i zmienione chorobowo odcinki żył. Wśród rodzajów choroby wyróżnia się żylaki kończyn dolnych i górnych, żylaki powrózka nasiennego, przełyku i hemoroidy. Żylaki kończyn dolnych to pogrubione, poskręcane i zmienione chorobowo odcinki żył powierzchownych, wyczuwalne pod skórą i widoczne przez skórę jako nabrzmiałe powrózki, ewentualnie guzki ( niewydolne połączenia pomiędzy układem żył głębokich i powierzchownych tzw. perforatory). Przyczyną choroby jest genetyczna lub nabyta niewydolność zastawek żył powierzchownych, skutkiem czego jest upośledzenie odpływu krwi, zastój żylny i wzrost ciśnienia hydrostatycznego w naczyniach powierzchownych, co sprawia że wiotkie ściany żył ulegają odkształceniu. Przewlekła niewydolność żylna prowadzi do zaburzeń odżywiania tkanek, co powodować może owrzodzenia podudzi ( trudno gojące rany wokół kostek ) Przyczyną żylaków jest odziedziczona skłonność do tego schorzenia a także styl życia wpływający na obniżenie sprawności naczyń żylnych: brak ruchu, częste gorące kąpiele, nawyki żywieniowe oraz ważne w przypadku choroby występującej u kobiet: ciąża, poród oraz przebyta kuracja hormonalna osłabiają nasze żyły. Zawał mięśnia sercowego Zawał mięśnia sercowego polega na martwicy wycinka mięśnia sercowego i w ostateczności na ustaniu dopływu krwi z powodu niedrożności naczyń wieńcowych. W ten sposób serce zostaje niedotlenione i powstaje obszar martwicy. Typowe objawy dla zawału to ból w klatce piersiowej, duszności, poty, uczucie lęku i nudności. Inne mechanizmy zawału to kurcz tętnicy wieńcowej, zatory, zapalenie tętnic wieńcowych, wady wrodzone naczyń wieńcowych, przyjmowanie kokainy. Przepływ krwi ograniczony o 50%-60% to niedokrwienie tolerowane które po poprawie przepływu przywraca kurczliwość , ograniczenie przepływ 60%-80% natomiast jest niedokrwieniem krytycznym i po nieustaniu niedokrwienia w przeciągu 1-2 godz. powstaje martwica mięśnia. Leczenie osób z zawałem serca polega na walce z bólem który może mieć nieodwracalne skutki, podawaniu dożylnie narkotycznych leków przeciwbólowych oraz monitorowaniu zaburzeń przepływu krwi za pomocą EKG w celu uchwycenia zaburzeń rytmu. W trybie pilnym, po zebraniu wywiadu od chorego i wykluczeniu przeciwwskazań, wdrażane jest leczenie fibrynolityczne. Najczęściej podawanym lekiem "rozpuszczającym" skrzeplinę, która zatkała tętnicę wieńcową, jest streptokinaza. Rzadziej (z powodu kosztów) podaje się aktywator tkankowy plazminogenu. Jest też preparat będący kompleksem streptokinazy i aktywatora plazminogenu, tzw. APSAC i urokinaza, otrzymywana z moczu ludzkiego. Lek fibrynolityczny może w krótkim czasie doprowadzić do tzw. reperfuzji, czyli przywrócenia drożności tętnicy wieńcowej i zapewnienia ukrwienia odpowiedniego fragmentu mięśnia Choroba nadciśnieniowa Choroba nadciśnienia polega na zbyt wysokim ciśnieniu krwi. Choroba ta jest bardzo rozpowszechniona, głównymi jej czynnikami jest wiek powyżej 60 lat, pleć męska, obciążenie rodzinne, cukrzyca typu 2, palenie papierosów, otyłość, nadużywanie alkoholu, zmniejszona aktywność fizyczna. Przebiega często bez żadnych objawów klinicznych a poznać można ją po wielokrotnym uzyskaniu pomiaru ciśnienia. W przebiegu tej choroby można wyróżnić 3 okresy: 1) Wstępny , przednadciśnieniowy, w którym nadciśnienie ujawnia się rzadko 2) Drugi, gdy ciśnienie jest na ogół podwyższone, ale wraca jeszcze do stanu prawidłowego po dłuższym odpoczynku 3)trzeci, ciśnienie ustalone w granicach 2,7/13,3- 33,3/16,0 kPa (170/100-250/120 mm Hg) lub wyżej, z wyraźnymi zmianami narządowymi w zakresie serca, 4) Zejściowy, charakteryzujący się zmianami wewnętrznymi, zwłaszcza w sercu (np. Zawały serca) Choroba Raynauda Symetryczne, napadowe skurcze naczyń krwionośnych: tętniczych i włosowatych, następnie rozkurczu naczyń włosowatych, przede wszystkim palców rąk spowodowane zaburzeniami unerwienia przez układ sympatyczny. Objawami tej choroby jest mrowienie opuszków a następnie całych dłoni, blednięcie skóry, brak czucia, po ustąpieniu tych objawów utrzymuje się bolesna przeczulica a na skórze pojawiają się białe, czerwone lub sine placki. Choroba Raynauda występuje głównie u kobiet. Przygotował: Patryk Kasperkowiak Informacje wykorzystywane były z: www.portalwiedzy.pl www.resmedica.pl http://pl.wikipedia.org/wiki/Zawa %C5%82_mi%C4%99%C5%9Bnia_ sercowego