MIEJSCE PSYCHOTERAPII W SYSTEMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ UE i USA Bohdan W. Wasilewski, Instytut Psychosomatyczny, Warszawa PSYCHOTERAPIA - USA • Ilość praktykujących psychoterapeutów >300.000 osób, w tym: - 35 tys. psychiatrów, - 73 tys. psychologów, - 192 tys. pracowników socjalnych (za Insel TR. 2004) SZKOLENIE PSYCHOTERAPEUTYCZNE - USA Badania M.M. Weissmana i wsp.(2006) z Columbia University dotyczące 552 ośrodków szkolących w zakresie psychoterapii w USA wykazały, iŜ jedynie w 20% przypadków program szkolenia spełniał wystarczający standard dydaktyczny i kliniczny (kryteria EBT). • PSYCHOTERAPIA – WIELKA BRYTANIA • Ilość praktykujących psychoterapeutów >38.000 osób (2006), w tym: - psychiatrzy, psycholodzy, pielęgniarki, pracownicy socjalni lub inni przedstawiciele zawodów medycznych z dalszym szkoleniem psychoterapeutycznym. • Wielka Brytania dysponuje 3 narodowymi rejestrami psychoterapeutów i doradców SZKOLENIE PSYCHOTERAPEUTYCZNE – W. BRYTANIA • Nie ma jednorodnej drogi kształcenia, istnieje ok.570 kursów szkolących, z których 2/3 nie zapewnia niezbędnego minimum dydaktycznego. • Ponad 2/3 psychoterapeutów oraz 1/3 doradców pracuje w sektorze prywatnym. Za S. Priebe 2006 PSYCHOTERAPIA - NIEMCY • Ilość praktykujących psychoterapeutów >19.500 osób (2006), w tym: - 3,5 tys. psychiatrów, - 16 tys. psychologów, - --- pracowników socjalnych (ustawa o zawodzie psychoterapeuty rezerwuje tą nazwę jedynie dla leczenia) DEFINICJA ZAWODU PSYCHOTERAPEUTY - NIEMCY • Realizowanie naukowo sprawdzonej i dopuszczonej metody psychoterapeutycznej prowadzącej do rozpoznania, leczenia, redukowania zaburzeń definiowanych jako chorobowe u osoby, u której jest to uzasadnione z punktu widzenia jej zdrowia. SZKOLENIE PSYCHOTERAPEUTYCZNE - NIEMCY • • • Szkolenie nadzorowane jest przez organy samorządu zawodowego (Izby Lekarskie i Izby Psychoterapeutyczne), które ściśle współpracują z państwem. Dostęp do zawodu psychoterapeuty jest limitowany i ograniczony do zawodów medycznych. Z psychoterapii wyłączone są: poradnictwo socjalne, zawodowe, rodzinne i osobiste. KRAJE, W KTÓRYCH PSYCHOTERAPIA NA MOCY USTAWY ZOSTAŁA ZASTRZEśONA DLA LECZENIA MEDYCZNEGO • • • • • Niemcy Francja Szwajcaria Rosja Ukraina ? MEDYCYNA SYMBOLEM POSTĘPU CYWILIZACYJNEGO • • • • Znaczące przedłuŜenie Ŝycia Fascynacja moŜliwościami technicznymi Powszechność dostępu Złuda wszechmocy WYZWANIA, KTÓRE STOJĄ PRZED WSPÓŁCZESNĄ MEDYCYNĄ (1) • • • Uzyskany postęp w zakresie leczenia stanów ostrych, nie równowaŜy szybkiego narastania stanów przewlekłych. Sukcesy terapeutyczne często osiągane są nieproporcjonalnym kosztem przewlekłego upośledzenia zdrowia. Narasta znaczenie czynników psychologicznych dla utrzymania jakości zdrowia i przeciwdziałania niepełnosprawności. WYZWANIA, KTÓRE STOJĄ PRZED WSPÓŁCZESNĄ MEDYCYNĄ (2) • • Atomizacja medycyny spowodowała, iŜ pacjent zagubił się wśród aparatów i procedur. Wśród róŜnych specjalistów od organów, psychoterapeuta ma być kolejnym specjalistą od umysłu. • Tradycja konsylium lekarskiego została zastąpiona przez procedury i skierowania oraz pacjenta poszukującego informacji o chorobie w Internecie. LEKARZ NASZYCH OBAW Zimny medyk, dbający głównie o siebie, asystent śmierci PSYCHOTERAPIA JAKO ŚWIADCZENIE ZDROWOTNE • • • Wymóg spełnienia analogicznych kryteriów efektywności i bezpieczeństwa stosowania jak inne świadczenia zdrowotne. Komplementarność z innymi formami świadczeń zdrowotnych. Analogiczny do innych dyscyplin medycznych system szkolenia i nadzoru zawodowego. PSYCHOTERAPIA MEDYCZNA (1) To zdolność leczenia pacjenta z uŜyciem technik psychoterapeutycznych jako składowej kompleksowego leczenia medycznego PSYCHOTERAPIA MEDYCZNA (2) • Psychoterapia jest dominującym elementem terapii – leczenia w placówkach psychoterapeutycznych • Psychoterapia jest dopełniającym elementem terapii – leczenia z współudziałem psychoterapeuty w róŜnych placówkach leczniczych i rehabilitacyjnych PSYCHOTERAPIA MEDYCZNA (3) to wiedza i umiejętności wspólne dla kaŜdego solidnego wykształcenia psychoterapeutycznego uzupełnione o: • • zdolność diagnozy choroby podlegającej leczeniu z głównym udziałem psychoterapii zdolność rozpoznawania chorób somatycznych i psychicznych przebiegających pod maską objawów psychologicznych • zdolność współpracy z innymi specjalistami medycznymi równolegle leczącymi chorego • dysponowanie wystarczającą wiedzą o czynnikach somatycznych i lekach znacząco wpływających na stan psychiczny • umiejętność funkcjonowania w ramach struktury słuŜby zdrowia wraz z jego mechanizmami nadzoru fachowego, szkolenia podstawowego i doskonalącego oraz odpowiedzialności prawnej DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ !