Badania parazytologiczne kału Cryptosporidium parvum

Badania parazytologiczne kału
Cryptosporidium parvum – popularny pasożyt zwierząt domowych w szczególności cieląt.
Infekcje u pacjentów z poprawnie działającym układem odpornościowym występują
bezobjawowo lub z samoograniczającą się biegunką trwającą 3-10 dni. U pacjentów z
niewydolnym układem odpornościowym może mieć przebieg bardzo poważny i doprowadzić
do odwodnienia organizmu. Dzienna utrata wody w wyniku biegunek może być 3-10 l.
Infekcja może być przenoszona od zwierząt do ludzi poprzez zanieczyszczoną wodę lub
brudne ręce. Szczególnie narażone są osoby z kontaktu z chorym, dzieci w przedszkolach,
osoby z grup zwiększonego ryzyka, czyli homoseksualiści i pacjenci cierpiący na AIDS.
Giardia lamblia (intestinalis) – wykonujemy badania tradycyjne na obecność cyst w kale
oraz immunoenzymatyczne na obecność antygenu wydzielniczego GSA65 również w kale.
Lamblioza objawia się biegunką, skurczami brzucha, jadłowstrętem, nudnościami, złym
wchłanianiem i w konsekwencji utratą masy ciała, ogólnym osłabieniem mogącymi trwać od
kilku tygodni do kilku miesięcy. Zakażenie Giardia lamblia może być również bezobjawowe.
Zarażenie następuje postacią cysty znajdującej się w wodzie, w glebie, na zabrudzonych
warzywach i owocach a także przez brudne ręce.
Entamoeba histolytica sensu lato – pierwotniak występujący w strefie tropikalnej i
subtropikalnej. Badania molekularne wykazały, że znany wcześniej gatunek Entamoeba
histolytica występuje w dwóch morfologicznie nierozróżnialnych formach jajo gatunek
patogenny, czyli Entamoeba histolytica sensu stricte i nie patogenny Entamoeba dispar.
Objawami jest biegunka często z domieszką krwi, ból brzucha, nudności. Nie leczona może
doprowadzić do perforacji jelita i pełzakowych ropni w wątrobie. Zakażenie następuje drogą
doustną wodą lub świeżymi owocami i warzywami oraz przez brudne ręce. Przebywając w
krajach strefy tropikalnej należy unikać kontaktu spożywczego z nieprzegotowaną wodą
(tylko do czynności higienicznych) Również zęby nie należy myć wodą wodociągową.
Wykonujemy badania tradycyjne poszukując w świeżym do 0,5 godz od defekacji kale
żywych trofozoitów oraz cyst a także test immunochromatograficzny.
Ascaris lumbricoides (glista ludzka) - nicień o barwie kremowobiałej wielkości od 15-35
cm żyjący w świetle jelita cienkiego. Samica glisty jest bardzo płodna i wydala w ciągu doby
około 200 000 jaj nieinwazyjnych. Aby mogło nastąpić zarażenie glistą jaja muszą przejść
rozwój w środowisku zewnętrznym w glebie. Zakażenie następuje pokarmem zabrudzonym
ziemią, w którym znajdują się jaja inwazyjne. Glista żyje około 1,5 roku, po tym czasie
obumiera i jest wraz z ruchem perystaltycznym wydalona na zewnątrz. Leki stosowane w
leczeniu askaridiozy nie rozpuszczają glisty i zostaje ona wydalona w niezmienionej postaci .
Jeżeli nie nastąpiło wydalenie robaka to oznacza, że laboratorium wydające wynik dodatni
pomyliło się i za jaja glisty uznało pyłki czy artefakty roślinne.
Enterobius vermicularis (owsik ludzki) – mały nicień wielkości 2 -13 mm. Samica w
godzinach nocnych wypełza z odbytu i w jego fałdach składa jaja. Wykrywa się je wymazami
lub odciskami okołoodbytniczymi. W kale jaja znajduje się rzadko, można natomiast w
porannym kale zaobserwować samice owsika.
Tasiemczyce
Znanych jest wiele gatunków tasiemców stanowiących pasożyty człowieka.
- Bruzdogłowiec szeroki (Diphyllobothrium latum ) – jaja znajdujemy w kale, nie wydala
członów, zarażenie surowym mięsem ryb drapieżnych
- Tasiemiec nieuzbrojony ( Taenia saginata) – w kale znajdujemy człony (proglotydy) oraz
jaja. Pojedyncze człony sa ruchliwe i mogą wydostawać się przez odbyt samoistnie w
godzinach wieczornych lub nocnych. Celem zróżnicowania z tasiemcem uzbrojonym do
laboratorium musi być dostarczony nieuszkodzony człon najlepiej zanurzony w wodzie. Jaja
nie zarażją człowieka , są inwazyjne tylko dla bydła. Zarażenie następuje przez spożycie
surowego mięsa wołowego.
- Tasiemiec uzbrojony ( Taenia solium) - w kale znajdujemy jaja i kilkuczłonowe odcinki
strobili. Człony tego tasiemca sa nieruchome i wydalane z reguły po kilka połączonych
razem. Jaja są inwazyjne i mogą wywoływać u człowieka wągrzycę różnych narządów
( badanie krwi w wyspecjalizowanych laboratoriach). Do rutynowej diagnostyki niezbędne są
wydalone człony. Zarażenie przez spożycie surowego mięsa wieprzowego.
- Tasiemiec karłowaty (Hymenolepis diminuta) – W kale znajdujemy tylko jaja. Zarażenie
pokarmem zabrudzonym odchodami gryzoni.
Nicienie tropikalne
- Tęgoryjec dwunastnicy ( Ancylostoma duodenale) – niewielki nicień 0,8-1,3 mm żyjący
w na południu Europy i w krajach tropikalnych. W kale świeżym znajdujemy jaja, w
przetrzymanym dłużej larwy. Zarażenie formą larwalną następuje przez skórę lub
zanieczyszczonym pokarmem. W miejscu wniknięcia larw na skórze powstaje
zaczerwienienie i świąd. W fazie jelitowej obserwuje się bóle brzucha, biegunka, osłabienie.
- Węgorek jelitowy – (Strongyloides stercoralis) – pasożyt górnego odcinka jelita cienkiego.
Żyje głownie w tropikalnym i subtropikalnym klimacie, są doniesienia o występowaniu na
wschodzie Polski. W kale znajdujemy żywo poruszające się larwy. Zarażenie formą larwalną
następuje przez skórę. W miejscu wniknięcia rumieniowe swędzące zmiany. W fazie jelitowej
obserwuje się biegunkę, wymioty, nudności.