Stomatologia dziecięca

Stomatologia dziecięca
Konsultant krajowy w dziedzinie stomatologii dziecięcej
Dorota Olczak-Kowalczyk
STOMATOLOGIA DZIECIĘCA
WIELOSPECJALISTYCZNA SAMA W SOBIE
Monitoring stanu zdrowia jamy ustnej 2011 rok
PERIODONTOLOGIA
STOMATOLOGIA
ZACHOWAWCZA
31,5
30,3
%
30
25
5-latki
7-latki
24,7
ZDROWIE PUBLICZNE
20
15
10
11,1
10,3
8,7
8,5
10,6
9,1
10,6
6,4 6
5
0
nigdy nie byli u
dentysty
szczotkowanie
zębów < 1 raz
dziennie
cukierki lizaki kilka czekolada, batony
razy dziennie
kilka razy dziennie
słodzone napoje
gazowane kilka
razy dziennie
PEDIATRIA
STOMATOLOGIA
DZIECIĘCA
PROTETYKA
PSYCHOLOGIA
CHIRURGIA
STOMATOLOGICZNA
ORTODONCJA
słodzona herbata
kilka razy dzinnie
%
Frekwencja próchnicy w populacji
polskiej (badania 2009-2012)
wiek(lata)
Frekwencja próchnicy u dzieci 6-letnich
1995-2012
Frekwencja próchnicy u dzieci 12-letnich
w latach 1987-2012
95
90
85
80
89,9% 90,5%
88,9%
87,9%
86,8% 87,1%
83,6%
80,7%
79,6
75
1987 1995 1999 2000 2002 2003 2005 2007 2012
Intensywność próchnicy zębów stałych
u dzieci 12-letnich (1987-2012)
DMF=3,53
4,5
4,4 4,3
3
3,8
3,5
1,6
3,9
3,53
3,3
2,5
1987
1995
2000
2003
2005
3,07
2007
2012
2
0,03
1
1,9
0
F
M
D
Ważne dla stomatologii
• Programy zdrowotne i programy polityki zdrowotnej
• Ocena potrzeb zdrowotnych i tworzenie
„Map Regionalnych” i Mapy Ogólnopolskiej”
• Taryfikacja świadczeń opieki zdrowotnej
• Warunki zawierania umowy o udzielanie świadczeń
stomatologicznych
• Specjalizacja w dziedzinie stomatologii dziecięcej
Programy zdrowotne i programy polityki
zdrowotnej
Art. 7, 8, 9 - zadania własne gminy, powiatu,
województwa w zakresie zapewnienia równego
dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej
1. Opracowanie i realizacja oraz ocena efektów
programów polityki zdrowotnej wynikających z
rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu
zdrowia mieszkańców …..
Programy zdrowotne i programy polityki
zdrowotnej
Art. 48.
1. Programy zdrowotne może opracowywać,
wdrażać, realizować i finansować Fundusz, a
programy polityki zdrowotnej mogą
opracowywać, wdrażać, realizować i finansować
ministrowie oraz jednostki samorządu
terytorialnego. Fundusz realizuje programy
polityki zdrowotnej zlecone przez ministra
właściwego do spraw zdrowia.
• Nie wdrożono „wieloletniego programu polityki
zdrowotnej Ministra Zdrowia pod nazwą „Program
poprawy opieki stomatologicznej nad dziećmi
i młodzieżą”, tj. zadania wskazanego w NPZ ,
w związku z realizacją celu operacyjnego nr 11 –
ze względu na limit środków finansowych na realizację
programów polityki zdrowotnej”.
• Wyniki kontroli NIK
Programy zdrowotne i programy polityki
zdrowotnej
Art. 48.
1. Programy zdrowotne może opracowywaćuje,
wdrażać, realizowaćuje i finansowaćuje
Fundusz, a programy polityki zdrowotnej mogą
opracowywaćują, wdrażaćją, realizowaćują i
finansowaćują ministrowie oraz jednostki
samorządu terytorialnego. Fundusz realizuje
programy polityki zdrowotnej zlecone przez
ministra właściwego do spraw zdrowia.
Mapa potrzeb zdrowotnych
„skuteczne narzędzie planowania zabezpieczenia
właściwej dostępności do świadczeń opieki
zdrowotnej, z uwzględnieniem specyfiki potrzeb
zdrowotnych społeczności lokalnych”
Art. 95c na podstawie mapy Regionalnej wojewoda …..
ustala priorytety dla regionalnej polityki zdrowotnej …
Art. 131b dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu
sporządza plan zakupu świadczeń opieki zdrowotnej
na następny rok, uwzględniając mapę Regionalną i
stan dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej na
obszarze województwa.
• Sposób oceny potrzeb
• Sposób oceny dostępności
„dostępność, mierzona średnim czasem
oczekiwania”
• co czwarty pięciolatek nigdy nie był u dentysty
• istnieją regiony bez lekarza dentysty leczącego dzieci
• odległość od miejsca zamieszkania ogranicza leczenie do
stanów ostrych
Wskaźniki leczenia 2012
6-latki
zęby mleczne – 0,23
zęby stałe – 0,18
12-latki - 0,5
Rozmieszczenie
podmiotów realizujących
„świadczenia
ogólnostomatologiczne dla
dzieci młodzieży do
ukończenia 18-tego roku
życia” w powiatach
województwa
mazowieckiego
Kolor biały – powiaty
bez umowy z NFZ
(2013 rok)
Warunki umów o udzielanie świadczeń
opieki zdrowotnej
• Art. 139 ust 3
• Pkt. 3. wymagane kwalifikacje zawodowe i
techniczne świadczeniodawców
• Pkt. 5. określenie obszaru terytorialnego
(…zgodnie z planem zakupu świadczeń)
Art. 148
pkt. 1 kryteria wyboru ofert
• Jakość
• Kompleksowość
• Dostępność
• Ciągłość
• Cena
pkt. 3 szczegółowe kryteria wyboru ofert –
rozporządzenie Ministra
5-letni okres umowy na udzielanie
ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych
Obecnie
• Jakość i kompleksowość
– niewystarczająca liczba stomatologów dziecięcych
– brak wyodrębnionych procedur specjalistycznych
– brak procedur niezbędnych do realizacji podstawowej
opieki stomatologicznej nad dzieckiem
Konieczna zmiana koszyka stomatologicznych
świadczeń gwarantowanych
dla dzieci i młodzieży
Podjęto działania
• uszczelnianie bruzd pierwszych zębów
trzonowych stałych dzieciom do ukończenia
ósmego roku życia
Główne braki
(specyfika pacjenta w okresie rozwojowym)
• podstawowa diagnostyka radiologicznej - pantomogram
• ocena apeksyfikacji (dwa rtg zębowe)
• badań po urazie mechanicznym, właściwe
unieruchamianie zębów zwichniętych
• uszczelnianie bruzd II zębów trzonowych
• profesjonalna profilaktyka fluorkowa w okresie
uzębienia mlecznego!
• utrzymywacz przestrzeni i proteza dziecięca w
przypadku przedwczesnej utraty zębów mlecznych
Obecnie
• Dostępność i ciągłość
Ważna lokalizacja podmiotu leczniczego
i kompetencje lekarza
A nie
• stworzenie możliwości leczenia w sobotę
• wymagania aparaturowe
(małe gabinety w regionach priorytetowych,
jednostki specjalistyczne )
Konieczne zaangażowanie gmin, powiatów,
województw
Obecnie
Cena
• Wycena procedur z zakresu świadczeń
ogólnostomatologicznych dla dzieci i
młodzieży a utrzymanie gabinetu ???
• niewykonania w zakresie świadczeń dla dzieci i
młodzieży przy posiadaniu kontraktu także dla
dorosłych (chętniej przyjmowani dorośli)
„Dobry” dzień pracy dentysty dziecięcego
średnio 12 pacjentów
1.
2.
3.
4.
5.
wypełnienie zęba mlecznego
wypełnienie zęba mlecznego
wypełnienie zęba stałego (1 pow)
wypełnienie zęba stałego (2 pow)
ekstrakcja zęba wielokorzeniowego ze
znieczuleniem
6. leczenie endodntyczne z wypełnienie m
2 kanałów
7. amputacja miazgi zęba mlecznego ze
znieczuleniem
8. opatrunek czasowy
9. lakierowanie zębów stałych
10. konsultacja specjalistyczna
11. nie pozwolił na wykonanie zabiegu
12. Lakowanie 2 zębów
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
30
30
38
43
12+ 30
99 +20
28
14
20
22
0
2 x11
Łącznie – 408
Przykładowe problemy
• czasochłonność zabiegów u dzieci
• procedury wykonywane nie w znieczuleniu ogólnym u dzieci
niepełnosprawnych fizycznie i intelektualnie
• stopień trudności wykonania rozległego wypełniania u słabo
współpracującego pacjenta jest wyższy w porównaniu z
adekwatną procedurą wykonywaną w okresie uzębienia stałego
u dziecka starszego lub osoby dorosłej
• koszt wypełnień wykonywanych z materiałów
światłoutwardzalnych przesunięty na lekarza dentystę
udzielającego świadczenia
Kompetencje
• Liczba przyjmowanych pacjentów
w wieku rozwojowym przez 1 lekarza 12/dzień – około 2649 wizyt rocznie.
Cel - 2 stomatologów dziecięcych na 10 tys.
mieszkańców do 18 roku życia
liczba ta w 2015 roku będzie < 0,5
Zgłaszane zapotrzebowanie na miejsca szkoleniowe:
14
Lp.
1.
Województwo
dolnośląskie
Liczba lekarzy
niezbędna do
zaspokojenia
potrzeb
zdrowotnych
obywateli
74
15
16
17
razem na miejsca
szkoleniowe
w tym rezydentury
w tym miejsca
pozarezydenckie
13
10
3
11
8
3
58
2.
kujawsko-pomorskie
3.
lubelskie
78
16
10
6
4.
lubuskie
18
5
4
1
5.
łódzkie
86
18
15
3
6.
małopolskie
64
13
12
1
7.
mazowieckie
147
27
21
6
8.
opolskie
16
4
3
1
9.
podkarpackie
41
7
5
2
10.
podlaskie
33
5+3
3+4
2-1
11.
pomorskie
67
10+1
8+1
2
12.
śląskie
77
15
13
2
świętokrzyskie
22
5
4
1
5
4
1
18
15
3
6
5
1
182
145
13.
27
14.
warmińsko-mazurskie
15.
wielkopolskie
100-4
45
16.
zachodniopomorskie
RAZEM:
953
37
• Szacowana liczba stomatologów
dziecięcych w 2015 roku
~ 547
• Liczba miejsc specjalizacyjnych ~ 141
podjęto starania o zwiększenie liczby
miejsc specjalizacyjnych lecz
Specjalizacja -stomatologia dziecięca
• zainteresowanie lekarzy (nieopłacalność, brak
procedur specjalistycznych i naprawdę ciężka praca)
– zmiany dziedziny w trakcie specjalizacji (nawet po 2 latach)
• niedostateczna liczba miejsc specjalizacyjnych
– niewystarczające zainteresowanie podmiotów leczniczych
szkoleniem specjalizacyjnym (nieopłacalność umów z NFZ
na świadczenia dla dzieci i młodzieży, rezygnacje m.in. ze
względu na obciążenia finansowe) .
….jednostka wstrzymała przyjęcia lekarzy dentystów na szkolenie w ramach
rezydentury … zostało wszczęte postępowanie przez Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych. Zaczął on wliczać do grupy osób zatrudnionych przez
Lecznicę osoby szkolące się w ramach rezydentury…”
DOSTĘPNOŚĆ
ŚWIADOMOŚĆ PROZDROWOTNA
Monitoring Stanu Jamy Ustnej 2011
NOWE ROZWIĄZANIA – NOWE MOŻLIWOŚCI
LECZ
LECZENIE PRZYCZYNOWE
1. analiza danych z NFZ dotyczących rozmieszczenia
i odrzuconych ofert z regionów „priorytetowych”
2. stworzenie sieci jednostek (gminy/powiaty)
3. realna wycena procedur stomatologicznych dla dzieci
4. poszerzenie koszyka świadczeń z wyodrębnieniem procedur
specjalistycznych
5. weryfikacja zasad kontraktowania świadczeń stomatologicznych
dla dzieci
•
•
punkty dodatkowe za posiadaną specjalizację ?
punkty za lokalizację ?
• okresowe rozwiązanie (do czasu prawidłowej
wyceny procedur i zmian w koszyku świadczeń) wprowadzenie przelicznika (np. x 1,5)
• eliminacji obciążenia (PFRON) rezydentur w
dziedzinie priorytetowej jaką jest stomatologia
dziecięca.
Potrzebujemy ludzi i środków
• Dziękuję