Soteriologiczny i formacyjny charakter praktyk pokutnych w bratnich religiach Św. Tomasz z Akwinu wyróżnia dwa zasadnicze rodzaje powołania: powołanie powszechne i indywidualne. Powołanie powszechne jest wspólne dla wszystkich chrześcijan. Powołanie indywidualne ma charakter jednostkowy, tzn. jest formą życia służącą realizacji powołania powszechnego (małżeństwo, kapłaństwo; życie w samotności lub życie zakonne). Istnieją trzy rzeczy, na których stoi wiara, wspiera się pobożność i trwa cnota. Są to: modlitwa, post i uczynki miłosierdzia. To, o co kołata modlitwa, zjednywa post, a osiąga miłosierdzie. Modlitwa, uczynki miłosierdzia i post - te trzy rzeczy stanowią jedno i dają sobie wzajemnie życie. Duszą bowiem modlitwy jest post, a życiem postu miłosierdzie. Niech ich nikt nie rozłącza, gdyż nie znają podziału. Jeśli ktoś ma tylko jedno z nich lub nie posiada wszystkich razem, ten nic nie ma. Kto się więc modli, niech pości, a kto pości, niech spełnia uczynki miłosierdzia, niech wysłucha proszącego, który chce być słyszany. W ten sposób otwiera dla siebie uszy Boga, który nigdy się nie zamyka na głos błagającego. Wiara opiera się na poście, modlitwie i uczynkach miłosierdzia. Modlitwa, post i uczynki miłosierdzia dają jedno życie wieczne. Post jest duszą modlitwy. Post rodzi się z miłosierdzia. Pomiędzy praktykami istnieje pełna łączność i zależność : módl się i przestrzegaj postu pełniąc uczynki miłosierdzia, a wtedy usłyszysz głos Boga. Osobista samoświadomość: Wszystkie formy chrześcijańskiej pokuty muszą rodzić się z wiary, nadziei i miłości. Mają tę samą podstawową strukturę: uświadomienie sobie i uznanie swojej winy; żal za zło popełnione i zło zaniedbania; wyznanie wiary; gotowość do zmiany życia połączona z gotowością do zadośćuczynienia; prośba o przebaczenie; przyjęcie Bożego daru pojednania; dziękczynienie za nie; nowe życie w posłuszeństwie Bogu Pismo Święte i Ojcowie Kościoła akcentują szczególnie trzy praktyki pokutne: post, modlitwę i jałmużnę oraz pojednanie z bliźnim, łzy żalu, troskę o zbawienie drugich, wstawiennictwo świętych i miłość. Modlitwa – najważniejszy rytuał i jedna z podstawowych form kultu religijnego, służąca pogłębieniu relacji z rzeczywistością sacrum. Rodzaje modlitw: Modlitwa uwielbienia Modlitwa przebłagania (pokutna) Modlitwa dziękczynienia Modlitwa prośby Modlitwa wstawiennicza Formy modlitwy: Modlitwa prywatna Modlitwa powszechna Charakter modlitwy: Ustna Medytacyjna Kontemplacyjna Modlitwa ustna włącza ciało i ducha w wewnętrzną modlitwę serca” (KomKKK 569). Rozmyślanie z kolei ma prowadzić do przyswojenia sobie w wierze rozważanego przedmiotu, odniesionego do naszego życia (por. KKK 2723). Kontemplacja jest „spojrzeniem wiary utkwionym w Jezusa, słuchaniem słowa Bożego, milczącą miłością” (KKK 2724). „Uczynkami miłosierdzia są dzieła miłości, przez które przychodzimy z pomocą naszemu bliźniemu w potrzebach jego ciała i duszy" (KKK 2447). Uczynki miłosierdzia względem duszy: 1. Grzeszących upominać. 2. Nieumiejętnych pouczać. 3. Wątpiącym dobrze radzić. 4. Strapionych pocieszać. 5. Krzywdy cierpliwie znosić. 6. Urazy chętnie darować. 7. Modlić się za żywych i umarłych. Uczynki miłosierdzia względem ciała: 1. Głodnych nakarmić. 2. Spragnionych napoić. 3. Nagich przyodziać. 4. Podróżnych w domu przyjąć. 5. Więźniów pocieszać. 6. Chorych nawiedzać. 7. Umarłych pogrzebać. Podstawą judaizmu jest wiara w jednego i jedynego Boga (osobowego, niepodzielnego, będącego bytem niematerialnym, bezcielesnym i wiecznym), będącego nie tylko stwórcą świata, także jego stałym "nadzorcą", czy też "opiekunem". Bóg ten zawarł z ludem Izraela wieczyste przymierze, obiecując ochronę i pomoc w zamian za podporządkowanie się nakazom Boga. Realizować nakazy i zakazy(248 nakazów i 365 zakazów) Wypełnianie przykazań. Modlitwa. Pokuta (związana z postem). Dobre uczynki. Możni prześladują mnie bez powodu, moje zaś serce odczuwa lęk przed Twoimi słowami. Raduje się z mów Twoich jak ten, co zdobył wielki łup. Nienawidzę i wstręt czuję do kłamstwa, a Prawo Twoje miłuję. Siedemkroć na dzień wysławiam Ciebie z powodu sprawiedliwych Twych wyroków. Obfity pokój dla miłujących Twe Prawo, nie spotka [ich] żadne potknięcie. Czekam, o Panie, Twojej pomocy i wypełniam Twoje przykazania. Moja dusza strzeże Twych napomnień i bardzo je miłuje. Przestrzegam Twoich postanowień i napomnień, bo wszystkie moje drogi są przed Tobą. Szahada (wyznanie wiary) - Muzułmanie dają świadectwo jedyności Boga recytując wyznanie wiary "Nie ma boga prócz Allaha a Mahomet jest jego prorokiem". Salat (modlitwa) - Podstawę islamu stanowi przekonanie, że jednostka posiada bezpośredni kontakt z Bogiem. Formy modlitwy: Modlitwa prywatna Modlitwa powszechna Właściwy kierunek zanoszenia modlitwy. Pięciokrotne zwrócenie się do Boga. Piątkowa modlitwa wspólna. Zakat (jałmużna) Społeczna odpowiedzialność jest uważana za część służby Bogu. Obowiązkowy akt jałmużny zawiera w sobie tę powinność. Zakat obliguje wiernego do płacenia ustalonej procentowo kwoty od stanu posiadania na rzecz całej społeczności, a w szczególności na rzecz tych, którzy znajdują się w potrzebie. Kwota ta odpowiada 2,5% całkowitej wartości stanu posiadania jednostki, po odliczeniu zobowiązań i wydatków na rodzinę. Post (Salm) Hadżdż (pielgrzymka do Mekki) - Jest to piąty filar islamu a jednocześnie najdonioślejsza manifestacja wiary muzułmańskiej i jedności na świecie. Dla tych muzułmanów, którzy posiadają fizyczną i finansową możliwość odbycia podróży do Mekki, hadżdż jest najważniejszym obowiązkiem, który należy wypełnić raz w życiu. Uświęcenie Zbawienie Własna formacja Są formą manifestacji wiary Ukazują duchowy sens trudzenia się Spotkanie 5 Czym w swojej istocie jest zbawienie i jak je osiągnąć? Czwartek 22 marca, godz. 19.00