Czysta energia: rekomendacje branży ciepłowniczej Czysta energia w kontekście wytwarzania, sieci, budynków, kosumentów Wytwarzanie: zakres unijnych zmian legislacyjnych wpływający na generację energii Rewizja Dyrektywy ETS art. 10b(3) wpisujący ciepłownictwo (district heating) jako sektor uprawniony do 30% bezpłatnych uprawnień do emisji CO2 od roku 2021 art. 10c wpisujący „district heating networks” jako uprawnione do przejściowego przydziału uprawnień na modernizację sektora energii.; art. 10d wpisujący ciepłownictwa jako sektor uprawniony do korzystania z Funduszu Modernizacyjneg. art. 27: rozszerzenie na instalacje obsługiwane przez małe i średnie przedsiębiorstwa (SMEs) emitujące poniżej 50 000 ton ekwiwalentu CO2 wyłączenie ciepłownictwo ze stosowania linearnego współczynnika redukcyjnego (LRF) na poziomie 2.2%. niższy Liniowy Współczynnik Redukcyjny – Linear Reduction Factor (LRF) - 2.2%. Raport ENVI zawierał LRF na poziomie 2.4% stopa wycofywania (double withdrawal rate) dla Rezerwy Stabilności Rynkowej (MSR) - zwiększenie z 12% do 24% dla pierwszych czterech lat funkcjonowania (2019-2022) MSR (Market Stability Reserve) – odrzucenie poprawki redukującej liczbę uprawnień do skasowania z 800 mln uprawnień (jak przyjęła komisja ENVI) do 300 Fundusz Modernizacyjny – odrzucenie poprawki przyznającej zarządzanie funduszem przez państwa będące beneficjentami Pakiet Zimowy Clean Energy for All Europeans o o o o o Electricity market and consumers Energy Efficiency Directive Energy efficiency of buildings Ecodesign Renewables & bioenergy sustainability Governance Energy prices and costs Energy funding Innovation Transport o o o o o Wytwarzanie: finalizacja wdrażania Dyrektywy IED mechanizmy związane z nowymi konkluzjami KE dotyczącymi BAT Zakończono proces ustalania kształtu konkluzji BAT; Uchwalone zostaną w tym roku; Wejdą w życie w 2021 roku Ustanawiają wyśrubowane standardy emisyjne z instalacji dla znanych zanieczyszczeń oraz nowych: rtęć, chlor, fluor, tlenek węgla a także hałasu, ścieków oraz efektywności energetycznej; Zwolnienie z wdrażania standardów konkluzji BAT dla instalacji wykorzystujących derogacje: ciepłowniczą i 17500 ; Dla jednostek pracujących awaryjnie lub szczytowych – czasy pracy poniżej 500 godzin na rok lub pomiędzy 500 a 1500 godzin na rok – istnieją możliwości udzielania odstępstw od standardów emisyjnych oraz sprawności minimalnej – warunek : wskazuje się jednostkę , która tak ma pracować!!! Zakończono realizację wspólnego projektu TGPE, PTEZ oraz IGCP, który dotyczył wszystkich aspektów mechanizmów konkluzji BAT. • Przeprowadzono działania na poziomie Grupy Roboczej nad ostateczna konsultacją rozwiązań konkluzji BAT, mające na celu najkorzystniejsze rozwiązania dla branży energetycznej w Polsce. • Przygotowano materiały edukacyjne dla prowadzących instalacje oraz organów odpowiedzialnych za wydawanie zezwoleń związane z trybem udzielania odstępstw na podstawie uprawnień z art. 15 IED – analiza kosztów i korzyści. Wytwarzanie: Dyrektywa MCP wartość standardów emisyjnych dla spalania węgla MOC ŹRÓDŁA (MWt) SO2 NOX PYŁ 1100 650 50 1500 400 200 4001 650 302 1500 400 100 1-5 5 - 50 11100 dla instalacji pomiędzy 5 a 20 MW; 2 50 dla instalacji pomiędzy 5 a 20 MW Obiekty szczytowe do 500, a w szczególnych przypadkach do 1000 godzin rocznie bez konieczności dostosowanie się do standardów siarki i NOx. Należy dotrzymać jedynie standardu pyłów 200 dla istniejących i 100 dla nowych. Do 01.01.2030 r. można zwolnić obiekty o nominalnej mocy cieplnej powyżej 5 MW z przestrzegania norm emisji, pod warunkiem, że co najmniej 50% ciepła dostarczane jest publicznej, miejskiej sieci ciepłowniczej. W przypadku takiego zwolnienia, dopuszczalne wartości emisji nie przekraczają 1100 mg/Nm3 w przypadku SO2 i 150 mg/Nm³ w przypadku pyłu. Rozwój kogeneracji w Polsce wpływ na środowisko i bezpieczeństwo energetyczne Racjonalność wykorzystania lokalnych zasobów naturalnych Utrzymanie bezpieczeństwa i ciągłości dostaw ciepła dla odbiorców końcowych w miastach Utrzymanie bilansu mocy w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym Zwiększenie bezpieczeństwa lokalnych systemów energetycznych i obniżenie strat przesyłu Zmniejszenie skutków wyłączeń awaryjnych bloków o dużych mocach Dodatkowa produkcja energii elektrycznej Dodatkowa moc zainstalowana w krajowym systemie elektroenergetycznym 33- 47 TWh 7,5 -10 GW Oszczędność emisji CO2 15-26 mln Mg/rok Korzyść społeczna 92-120 mld PLN Źródła powstawania pyłów zawieszonych w Polsce Źródła powstawania benzo(a)pirenu w Polsce Stężenie rakotwórczego benzo(a)pirenu w miastach Sieci: regulowanie stanów prawnych infrastruktury liniowej „… problematyka nieuregulowanych stanów prawnych nie jest związana ze sferą prawa administracyjnego ( inwestycyjnego ), lecz powinna być przedmiotem osobnych prac legislacyjnych” Struktura wiekowa sieci 100% 4% 90% 16% 80% Projekt ustawy o korytarzach przesyłowych Kodeks cywilny Projekt Kodeksu UrbanistycznoBudowlanego 70% 24% Pow yżej 40 lat 60% Od 31 do 40 lat 50% 40% Od 21 do 30 lat 29% Do 10 lat 30% Uporządkowania prawnego wymaga ok. 80% sieci ( czyli ok. 17 000 km ) 20% 10% Od 11 do 20 lat 27% 0% rurociągi Sieci: realizacja programów pomocowych środki unijne, środki krajowe Stworzeniu jak najbardziej korzystnych warunków wsparcia dla inwestycji modernizacyjnych i rozwojowych w ciepłownictwie w konsekwencji regulacji odnoszących się do „efektywnych systemów ciepłowniczych”. Dotychczasowy efekt: modyfikacja systemu pomocy w ramach działania 1.5, gdzie warunek efektywności bada się na moment zakończenia realizacji projektu. Realizacja programów: • Zakończono tryb pozakonkursowy w ramach 1.5 dedykowanego dla inwestycji w ramach ZIT oraz pierwszą turę konkursową. Ogłoszona drugą; • Zakończono tryb pozakonkursowy w ramach 1.6.2 dla wsparcia rozwoju sieci ciepłowniczych dla kogeneracji oraz tryb konkursowy. Przygotowanie do prenotyfikacji nowego programu pomocowego dedykowanego dla systemów „nieefektywnych” oraz opracowanie założeń dla wsparcia likwidacji „smogu” jako kontynuacja „Kawki”. Sieci: nowelizacja ustawy o OZE zmiana regulacji ustawowej w zakresie realizacji obowiązku zakupu ciepła ze źródeł odnawialnych Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się w obszarze danej sieci ciepłowniczej obrotem ciepłem lub wytwarzaniem ciepła i jego sprzedażą odbiorcom końcowym dokonuje zakupu oferowanego mu ciepła wytworzonego w przyłączonych do tej sieci instalacjach: 1) termicznego przekształcania odpadów, 2) odnawialnego źródła energii, innych niż instalacja termicznego przekształcania odpadów, wytworzonego z odnawialnych źródeł energii z wyłączeniem ciepła wytworzonego w instalacjach spalania wielopaliwowego innego niż ciepło użytkowe wytworzone w wysokosprawnej kogeneracji – w ilości nie większej niż zapotrzebowanie odbiorców końcowych tego przedsiębiorstwa, przyłączonych do tej sieci. Przedsiębiorstwo energetyczne, jest obowiązane do wyrażenia zgody na przyłączenie takiej instalacji do sieci ciepłowniczej. Ostatni projekt rozporządzenia przewiduje: przyłączenie po stronie dystrybutora, na zasadach równego traktowania, po spełnieniu warunków i za opłatą za przyłączenie; zakup w pierwszej kolejności, po cenie nie wyższej niż RPI (bez deflacji) od ceny innych źródeł w systemie, na podstawie taryfy zatwierdzonej przez URE Wyłączenie z obowiązku dla efektywnych systemów ciepłowniczych Budynki: nowelizacja ustawy o efektywności energetycznej zmiana filozofii realizacji działań proefektywnościowych Podmioty zobowiązane - przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem lub obrotem ciepłem, i sprzedające je odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci, są obowiązane: 1) zrealizować przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej u odbiorcy końcowego, w wyniku których uzyskuje się oszczędności energii finalnej w wysokości określonej w ustawie, potwierdzone audytem efektywności energetycznej, lub 2) uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi URE świadectwo efektywności energetycznej. Obowiązek nie dotyczy przedsiębiorstw ciepłowniczych w których moc zamówiona przez odbiorców nie przekracza 5 MW. Obowiązek podmiot 1) 30% tego 2) 20% tego 3) 10% tego zobowiązany może zrealizować, uiszczając opłatę zastępczą w zakresie: obowiązku za 2016 r., obowiązku za 2017 r., obowiązku za 2018 r. Wielkość obowiązku to 1,5% każdego roku, który ustala się za dany rok na podstawie rocznej wielkości fizycznej sprzedaży energii (ciepła) w okresie rozliczeniowym. Świadectwa wydaje Prezes URE na wniosek podmiotu u którego będzie realizowane przedsięwzięcie ee, albo podmiotu upoważnionego przez taki podmiot - wydawane są one „ex ante”, czyli przed realizacją przedsięwzięcia. Minimalna wartość oszczędności z przedsięwzięcia zgłoszonego dla uzyskania świadectwa to 10 toe ( 419 GJ) średnio w ciągu roku. Do wszystkiego audyty – efektywności energetycznej dla przedsięwzięć i energetyczne dla przedsiębiorstw dużych. Budynki: przepisy wpływające na sposób zaopatrywania w ciepło Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej Wskaźnik rocznego obliczeniowego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji, chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej EP zależy od izolacyjności przegród i rodzaju źródła ciepła Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie Rodzaj budynku Mieszkalny wielorodzinny Cząstkowe maksymalne wartości wskaźnika EP [kWh/(m2rok)] od 1 stycznia 2014 r. od 1 stycznia 2017 r. od 1 stycznia 2021 r. 105 85 65 EP = EK * WPK, PC WPK, PC - współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej odpowiedni dla danego nośnika energii finalnej, stosownie do wykorzystywanego paliwa lub źródła energii EP - Nieodnawialna energia pierwotna EK - Energia końcowa dostarczana do budynku EU - Energia użytkowa c.o., c.w.u., wentylacja, chłodzenie Rozporządzenia Ministra Gospodarki ws. szczegółowego zakresu i sposobu sporządzania audytu energetycznego wzoru karty audytu efektywności energetycznej oraz metod obliczania oszczędności energii „Duży potencjał oszczędności energii w sektorze budownictwa oraz fakt, że sektor ten odpowiada za 40 % końcowego zużycia energii w Unii Europejskiej powoduje, że inwestycje w poprawę efektywności energetycznej w tym sektorze są szczególnie interesujące” Konsumenci: skala działania 150 Lokalizacje, w których dostarczane jest ciepło systemowe w kraju Działalność edukacyjna postawy konsumentów Wygoda i komfort użytkowania oraz możliwość regulacji temperatury to zdaniem badanych najważniejsze cechy idealnego ogrzewania. Wskazało na to 52% badanych. Ekologia to druga z wymienianych cech (14%). Przed dziesięcioma laty była dziesiątą wskazywaną Cena jest trzecią wg ważności cechą (10%). W 2007 roku wskazywana była jako najważniejsza (47%) Pani/Pana zdaniem ciepło systemowe jest? 91% 86% 45% 12% WYGODNE BEZPIECZNE EKOLOGICZNE DROGIE Certyfikacja systemów ciepłowniczych Współpraca z Instytutem Certyfikacji Emisji Budynków przy realizacji procesu. Ocena redukcji zanieczyszczeń dla danego systemu w zależności od wykorzystywanej struktury paliw i sposobu wytwarzania ciepła - w odniesieniu do obiektu referencyjnego. Metodologia opracowana przez ICEB i realizowana przez ich przedstawiciela. Certyfikaty dla systemu oraz budynków/inwestycji przyłączonych do systemu. Działania edukacyjne Europejska Strategia Rozwoju dla Branży (DHC) zakłada prowadzenie działań edukacyjnych na rzecz świadomości ekologicznej w temacie wykorzystania energii. Dlatego przygotowujemy materiały edukacyjne: klasy 1-2 książeczki „Czerwony Kapturek” + konspekty lekcji; Klasy 4-5 - konspekty lekcji o smogu - nauka o środowisku; Klasy 7-8 - konspekty lekcji - podejście naukowe do tematu niskiej emisji - fizyka, chemia. Czysta energia: rekomendacje branży ciepłowniczej Dziękuję za uwagę Jacek Szymczak