Żydzi, Arabowie, Chrześcijanie-różne religie i kultury Izraela

advertisement
Chrześcijaństwo (gr. Χριστιανισμóς , łac.
Christianitas) – religia monoteistyczna i
rodzina związków wyznaniowych
głoszących nauczanie o mesjaństwie i
synostwie Bożym Jezusa Chrystusa, jego
męczeńskiej i odkupieńczej śmierci oraz
zmartwychwstaniu. Świętą księgą
chrześcijan jest Biblia. Największa
religia na świecie pod względem liczby
wyznawców (około 1/3 ludności
świata), biorąc pod uwagę wszystkie
odłamy wchodzące w jej skład. Zgodnie
z Dziejami Apostolskimi (11,26) "W
Antiochii po raz pierwszy nazwano
uczniów chrześcijanami" (gr.
Χριστιανός).
Określenie to pochodziło
prawdopodobnie z kręgów pogańskich i
miało początkowo negatywny
wydźwięk. Z czasem zaczęło wyrażać
odrębność wiernych. Pierwsze użycie
terminu chrześcijaństwo (gr.
Χριστιανισμός) odnotowano w Liście do
Magnezjan Ignacego z Antiochii.
Pojawia się ono również u Tertuliana,
Grzegorza z Nyssy i u innych pisarzy
wczesnochrześcijańskich
Symbol-krzyż
Pierwotnie symbolem
Chrześcijaństwa była ryba,
zaś w III w. stał się nim
krzyż. Nawiązano w ten
sposób do dwóch
pierwszych liter greckich
słowa Christos (chi i ro), a
następnie również do
ukrzyżowania Jezusa
Chrystusa.
Podstawowym przykazaniem etycznym
chrześcijan oprócz przykazań Dekalogu
jest przykazanie miłości Boga oraz
bliźniego (nawet nieprzyjaciół). Miłość
polega nie na akceptacji grzechu, ale
nieżywieniu negatywnych uczuć
względem źle czyniących,
krzywdzących, nieszukaniu odwetu, ale
pozostawieniu człowiekowi prawa do
wyboru własnej drogi, do wolności,
którą każdy powinien szanować,
podobnie jak Pan Bóg to czyni
względem każdego człowieka. W
żadnym wypadku nie oznacza to jednak
wspierania człowieka w jego czynieniu
zła. Jeżeli jednak zechce czynić dobro,
jest bratem, któremu chrześcijanin
winien nieść podstawową pomoc w
zależności od możliwości, nie
zaniedbując własnego zbawienia. To
dobro każdy chrześcijanin ma mnożyć w
codziennym życiu, w każdym miejscu,
w każdym czasie, dając przykład życia
uczciwego, mówiąc prawdę, na zło
odpowiadając życzliwą stanowczością,
pokonując własny lęk, słabość,
doskonaląc się w dobroci i życzliwości,
odcinając się odważnie od wszelkich
złych zachowań, nawet gdyby to miało
kosztować wiele.
Na świecie istnieje również
wiele wyznań uznających się
za chrześcijańskie, ale nie
uznawanych przez inne
wspólnoty za chrześcijańskie.
Przykładem może być
antropozofia Rudolfa Steinera,
przyjmująca reinkarnację. Z
kolei w Stanach
Zjednoczonych powstał
Kościół Jezusa Chrystusa
Świętych w Dniach Ostatnich,
którego wyznawcy nazywani
są mormonami, gdyż obok
Biblii uznają jeszcze Księgę
Mormona, którą rzekomo
spisali żydzi, którzy
wywędrowali z Jerozolimy do
Ameryki w VI wieku przed
Chrystusem
Pierwsze wzmianki o
Arabach pojawiają się w
Biblii już ok. 1000 p.n.e, a w
kronikach asyryjskich ok. VII
wieku p.n.e. – przez ok. 1600
lat zamieszkiwali głównie
rejon Półwyspu Arabskiego
aby w VII wieku n.e.
rozpocząć ekspansję i
zmieszać się z ludnością
mieszkającą na zajętych przez
nich terenach, która uległa w
znacznej części arabizacji.
Najczęstszym wyznaniem
wśród Arabów jest islam
sunnicki, ale jest również
wielu szyitów (głównie w
Iraku, Jemenie, Syrii i
Libanie) oraz chrześcijan
(głównie w Libanie, Syrii i
Egipcie).
Według przekazów Biblii i
Koranu, Arabowie są
potomkami Sema. Praojcami
tego ludu, według
średniowiecznych historyków,
byli Kahtan, od którego
wywodzą się al-`Arab al`ariba – mieszkańcy
południowej części Półwyspu
Arabskiego, posługujący się
językiem
południowoarabskim – i
Adnan, od którego wywodzą
się północni Arabowie
(musta`riba), pod względem
antropologicznym i
językowym bardziej zbliżeni
do północnych Semitów takich
jak Żydzi i Fenicjanie.
Migracje Kahtanitów na
północ doprowadziły do
zlania się obu grup etnicznych
w jedną
Żydzi, (dosł. 'chwalcy
/Jahwe/' lub 'czciciele
/Jahwe/' z hebr. Jehudim,
‫יהודים‬, jid. Jidn, ‫ייִ דן‬, ladino
‫ ג׳ודיוס‬Djudios) – naród
wywodzący się od plemion
semickich,
zamieszkujących Palestynę,
określanych jako
Hebrajczycy albo Izraelici,
posługujący się
początkowo językiem
hebrajskim.
W średniowieczu najliczniejsza była
diaspora europejska. Pierwszym
wielkim ośrodkiem osadnictwa
żydowskiego była Andaluzja muzułmańska Hiszpania (stąd
sefardim, hebr. "Hiszpanie"), gdzie
warunki dla Żydów do przybycia
Almorawidów w 1086 r. były tak
korzystne, że często sprawowali
najważniejsze funkcje państwowe.
Diaspora andaluzyjska uległa
rozproszeniu po reszcie Europy i po
Bliskim Wschodzie po wypędzeniu
Żydów z Hiszpanii i Portugalii w
latach 1492-1497. Wtedy
największym ośrodkiem osadnictwa
żydowskiego w Europie stały się
kraje niemieckie (stąd aszkenazim,
hebr. "Niemcy"). Natomiast w Polsce
Żydzi masowo osiedlali się od XIII
wieku. Niedługo po odkryciu
Nowego Świata zaczęło się
osadnictwo żydowskie w Ameryce.
W drugiej połowie XIX i XX
wieku wśród Żydów
europejskich powstały dwie
przeciwstawne koncepcje:
dążenie do asymilacji Żydów
w miejscu ich zamieszkania
oraz odrodzenia więzi
narodowych i utworzenia
własnego państwa (syjonizm).
Narastające nastroje
antysemickie w Europie oraz
wzrastająca popularność ruchu
syjonistycznego przyczyniły
się do zapoczątkowania, a
potem do emigracji kolejnych
grup Żydów do Palestyny.
Stany Zjednoczone są dziś siedzibą
pierwszej co do wielkości diaspory
żydowskiej; wedle badań
przeprowadzonych w 2005 roku
liczba Żydów w poszczególnych
krajach wynosiła (wielkości
przybliżone):
* Stany Zjednoczone: > 6 155 000
(więcej niż w samym Izraelu; ponad
połowa nie należy do żadnej
wspólnoty religijnej)
* Rosja: 800 000
* Francja: 606 561
* Ukraina: 500 000
* Kanada: 394 000
* Argentyna: 300 000
* Wielka Brytania: > 300 000
* Niemcy: > 220 000
* Brazylia: 130 000
* Australia: 120 000
* Republika Południowej Afryki:
106 000
* Belgia: 52 000
* Meksyk: 50 000
* Iran: 40 000
* Holandia: 40 000
* Turcja: 30 000
* Włochy: 45 000
Download