AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. JERZEGO KUKUCZKI w KATOWICACH Kierunek studiów: FIZJOTERAPIA poziom drugi tytuł zawodowy absolwenta: magister Profil kształcenia: Treści do wyboru w sem 2, 3 lu 4 obowiązkowy Moduł / przedmiot: X wybieralny (0) W6 -Przedmioty do swobodnego (W) wyboru W6.7 Fizjoterapia osób z zespołem Downa Liczba godzin w semestrze I rok 1 semestr II rok 2 semestr 3 semestr 4 semestr Studia stacjonarne 38 W 26 (ćw) 12 (praca wł.) W 26 (ćw) 13 (praca wł.) W 26 (ćw) 13 (praca wł.) Studia niestacjonarne 38 13 (ćw) 25(praca wł.) 13 (ćw) 25(praca wł.) 13 (ćw) 25(praca wł.) Katedra Podstaw Fizjoterapii Zakład Kinezyterapii i Metod Specjalnych w Fizjoterapii Koordynator przedmiotu wykładowcy JĘZYK dr Anna Gogola Mgr Iwona Doroniewicz polski FORMA ZAJĘĆ wykłady/ćwiczenia/samodzielna praca bez kontaktu z nauczycielem ECTS 1,5 FORMA ZALICZENIA: zaliczenie na ocenę CELE PRZEDMIOTU C1. Zapoznanie studenta z genetycznymi uwarunkowaniami zespołu Downa. C2. Przygotowanie studenta do nabycia umiejętności oceny psychomotorycznej na podstawie wybranych testów i obserwacji. C3. Przygotowanie studenta do analizy wyników oceny psychomotorycznej, kreowania celów terapii oraz programowania procesu usprawniającego. C4. Przygotowanie studenta do prowadzenia terapii neurorozwojowej oraz stosowania innych środków wspomagających terapię u dzieci z zespołem Downa w różnym wieku. C5. Przygotowanie studenta do bezpiecznego i etycznego prowadzenia terapii neurorozwojowej C.6. Przygotowanie studenta do oceny i dyskutowania na temat dostosowywania różnych nowych metod oraz środków terapeutycznych w procesie usprawniania dzieci z zespołem Downa oraz do przestrzegania zasad etyki. EFEKTY KSZTAŁCENIA SPOSOBY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA WERYFIKACJI NAKŁAD PRACY STUDENTA (w godzinach dydaktycznych 1h dyd.=45 minut)** Studia stacjonarne udział w wykładach udział w ćwiczeniach - 26 udział w ćwiczeniach klinicznych przygotowanie do ćwiczeń/ćwiczeń klinicznych - Studia niestacjonarne udział w wykładach udział w ćwiczeniach – 13 udział w ćwiczeniach klinicznych przygotowanie do ćwiczeń/ćwiczeń klinicznych 8 21 przygotowanie do egzaminu - 2 przygotowanie do egzaminu -2 realizacja zadań projektowych realizacja zadań projektowych e-learning e-learning egzamin/zaliczenie - 2 egzamin/zaliczenie -2 inne (określ jakie) inne (określ jakie) RAZEM: 38 RAZEM: 38 WW1 wiedza i umiejętności z zakresu neurologii dziecięcej WARUNKI WW2 wiedza i umiejętności z zakresu klinicznych podstaw fizjoterapii WSTĘPNE Wiedza: Wiedza: K_W01. Zna podstawy genetyki człowieka ze szczególnym uwzględnieniem genetyki klinicznej. Zna uwarunkowania genetyczne zespołu Downa. Rozumie zasady dziedziczenia cech, zna czynniki mutagenne oraz skutki mutacji chromosomowych człowieka. K_W07. Potrafi dobrać badania diagnostyczne i funkcjonalne do oceny stanu pacjenta dla potrzeb wykonywania zabiegów fizjoterapeutycznych. 1. Pozytywne oceny cząstkowe z poszczególnych zajęć (z wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych). 2. Pozytywna ocena z testów wyboru w poszczególnych semestrach. K_W24. Potrafi wymienić oraz kontrolować efektywność procesu rehabilitacji niemowląt oraz dzieci z trisomią 21 pary chromosomów. Umiejętności: M2_W09. Potrafi dobrać i uzasadnić odpowiednią formę Umiejętności: 1. Ocena przygotowanego przez studenta programu postępowania dla aktywności ruchowej dla osób ze specjalnymi potrzebami. wskazanego dziecka. K_U07. Potrafi planować, weryfikować, modyfikować program usprawniania w dysfunkcjach narządu ruchu i chorobach genetycznych. 2. Ocena sposobu wykonania przez studenta wybranych technik torowania i technik specjalnych, zastosowania wybranych środków K_U08. Potrafi prowadzić badania funkcjonalne niezbędne wspomagających. dla doboru środków fizjoterapeutycznych, wykonywania zabiegów z zastosowaniem odpowiednich metod terapeutycznych. K_U18. Posiada umiejętność wykorzystania wiedzy w rozpoznawaniu problemów psychologicznych u dzieci i młodzieży z zespołem Downa. Kompetencje społeczne: Kompetencje społeczne: K_K01. Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie i potrzebę organizowania uczenia się innych osób. Arkusz obserwacji zachowań studenta w trakcie zajęć K_K04. Potrafi podejmować samodzielne decyzje i brać za nie odpowiedzialność K_K06. Potrafi określić priorytety i przestrzega zasad etycznych w stosunku do pacjenta. TREŚCI PROGRAMOWE nr TREŚĆ ZAJĘĆ ST liczba godzin BK NST BK ĆW. 1 Podstawy kliniczne zespołem Downa. 3 2 ĆW. 2 Analiza wpływu dodatkowego 21 chromosomu na rozwój ośrodkowego układu nerwowego. ĆW. 3 Genetyczne uwarunkowania rozwoju psychomotorycznego oraz jego wpływ na mechanizm antygrawitacyjny. ĆW. 4 Rozwój psychomotoryczny dziecka z zespołem Downa w okresie niemowlęcym. ĆW. 5 Rozwój motoryki dużej, integracji czynności zmysłowych, procesów poznawczych u dzieci i młodzieży z zespołem Downa. ĆW. 6 Analiza motoryki dzieci z zespołem Downa. Określenie celów i planu terapii. ĆW. 7 Analiza czynności zmysłowych u dzieci z zespołem Downa Określenie celów i planu terapii. ĆW. 8 Podstawy terapeutyczne usprawniania neurorozwojowego, 2 1 1 2 1 2 3 3 2 2 2 2 2 2 2 1 1 3 2 2 2 3 3 2 1 2 integracji sensorycznej, dynamicznej ortezy Dunag w terapii niemowląt i dzieci z zespołem Downa. ĆW. 9 Podstawowe zagadnienia dotyczące planowania procesu rehabilitacji w systemie oświatowym (wczesne wspomaganie rozwoju małego dziecka, przedszkole, szkoła specjalna). ĆW. Opracowywanie indywidualnych programów 10 terapeutycznych z uwzględnieniem odpowiednich metod oraz środków wspomagających terapię. ĆW. Omówienie i ocena przygotowanych przez studentów programów postępowania usprawniającego dla dzieci w różnym wieku z 11 1 1 1 3 2 1 2 3 2 zepołem Downa. CW 12 Zaliczenie praktyczne. 2 26 2 12 13 25 PODSUMOWANIE 2 SEM LITERATURA PODSTAWOWA 1. Cunningham C.: Dzieci z zespołem Downa, WSiP, Warszawa 1992. 2. Drewa G., Ferenc T. (red.): Genetyka medyczna. Elsevier Urban & Partner. Wrocław 2011. 3. Kasperczyk T.: Wady postawy ciała diagnostyka i leczenie. Firma Handlowo-Usługowa „Kasper” s. c. Kraków 2001. 4. Mass Violet F.: Uczenie się przez zmysły, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1998. 5. Matyja M., Domagalska M.: Podstawy usprawniania neurorozwojowego według Berty i Karela Bobathów. ŚLAM Katowice 1997, 1998, AWF Katowice 2005. 6. Matyja M., Gogola A: Edukacja sensomotoryczna niemowląt, AWF Katowice, 2011. 7. Matyja M.: Neurorozwojowa analiza wad postawy ciała u dzieci. Monografia habilitacyjna. AWF Katowice 2012 (praca w druku) 8. Sadowiska L., Mysłek M., Gruna-Ożarowska A., Wieczor.: Aktualne informacje o zespole Downa w świetle piśmiennictwa i własnych badań naukowych. Samodzielna Pracownia Rehabilitacji Rozwojowej, I Katedra Pediatrii, Akademia Medyczna we Wrocławiu 2004. 9. Sadowska L., Mysłek M., Gruna-Ożarowska A.: Problemy kliniczne dzieci z zespołem Downa. Essentia Medica 2003. nr 5 s. 32-37. 10. Skowroński W.: Sprawność motoryczna osób niepełnosprawnych intelektualnie w 1993 i 2004 roku w Polsce, AWF, Warszawa 2006. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA METODY NAUCZANIA 1. Korniszewski L.: Opieka nad dziećmi z zespołem Downa, Medipress Pediatria Vol.1 No 1.1995, 5. 2. Kuś A., Sadowiska L., Mysłek M.: Usprawnianie korekcyjne dzieci i młodzieży z zespołem Downa w świetle dysharmonii rozwoju somatycznego. W: Postępy Rehabilitacji, 2002. 3. Matyja M., Saulicz E., Kokosz M., Syryjczyk M.: Zaburzenia kontroli miednicy w siadzie i podczas siadania, jako przejaw hipotonii posturalnej u dzieci w wieku przedszkolnym, Fizjoterapia Polska, Vol. 4, nr1,2004 4. Matyja M., Żmudzka-Wilczek E., Karasz B.: Neurorozwojowa analiza ćwiczeń korekcyjnych. Fizjoterapia Polska 2006. 5. Pietrzyk J.: Postępy w genetyce w 2007 roku. Medycyna Praktyczna, pediatria. 4 (58) lipiec-sierpień 2008, s.22-26. 6. Sadowska L., Gruna-Ożarowska A., Krefft A., Badowski R.: Syntetyczna ocena zmian strukturalnych mózgu w badaniu magnetycznym rezonansem jądrowym (MRI) u leczonych osób z zespołem Downa, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2005, 3, s.252-261. 7. Sadowska L., Wójcik E.: Czy w świetle współczesnych badań zespół Downa jest genetycznym przeznaczeniem? Medycyna Biologiczna, styczeń – marzec (1), 1997, s. 10-18. 8. Szymańska E., Bońkowska Z.: Zaburzenia motoryczne u dzieci z zespołem Downa z uwzględnieniem dodatkowych czynników obciążających rozwój. Prz. Med.. Uniw. Rzesz. 2005: 3 (1) s.58-62. wykład, dyskusja dydaktyczna, metoda eksponująca (filmy), metody praktyczne, metoda problemowa rzutnik multimedialny, lalki terapeutyczne, podstawowy sprzęt rehabilitacyjny do terapii neurorozwojowej PROJEKT (o ile jest Samodzielne opracowanie przez studenta programu postępowania neurorozwojowego dla wskazanego dziecka. realizowany w ramach modułu zajęć) Zaliczenie na ocenę FORMA ZALICZENIA WARUNKI ĆW1, ĆW 2, ĆW3, ĆW4, ĆW5, ĆW6, ĆW7, ĆW8, ĆW9, Odpowiedź ustna lub kolokwium sprawdzające O ZALICZENIA ĆW10, ĆW11, Sprawdzian umiejętności praktycznych U ODNIESIENIE DO EFEKTÓW KSZTAŁCENIA kod efektu obszar treści programowe cel przedmiotu sposób kształcenia kształcenia oceny K_W01 M2_W01 Ćw. 1 - Ćw. 3 C.1 O K_W07 M2_W03 Ćw. 6 – Ćw. 8 C.2 O K_W24 M2_W09 Ćw. 8 –Ćw. 11 C.3 O/U POMOCE NAUKOWE M2_W09 K_U07 K_U08. K_U18 K_K01 K_K04 K_K06 Ćw. 8 – Ćw. 11 Ćw. 8 – Ćw. 11 Ćw. 6, Ćw. 7 Ćw. 4, Ćw. 5 Ćw. 10, Ćw. 11 Ćw. 9 – Ćw. 11 Ćw. 9 – Ćw. 11 C.4, C.5 C.2 - C.5 C.2 C.2, C.5 C. 6 C.6 C.6 O/U O/U O O U O/U O/U