Średniowieczni doktorzy Kościoła
advertisement
Doktorami Kościoła nazywa się tych świętych, którzy wnieśli znaczący wkład w pogłębienie zrozumienia misterium Boga i wydatnie powiększyli bogactwo doświadczenia chrześcijańskiego. Tytuł doktora stosowany jest do świętych każdej epoki. Ich wpływ na doktrynę katolicką jest ważny nie tylko ze względów religijnych, ale i historycznych – wpływając na doktrynę, wpływali bowiem na całą Europę. (347- 419 lub 420) Ogłoszony Doktorem Kościoła w 1295 roku. Patron krótkowidzów, archeologów, bibliotekarzy, uczonych i tłumaczy. Jego atrybuty to lew, czaszka, krucyfiks i okulary. Św. Hieronim urodził się ok. 347 r. w Strydonie. W 360 r. Udał się do Rzymu, gdzie uczęszczał do szkoły Eliusza Donata. W 366 r. w Rzymie otrzymał chrzest. Po jego przyjęciu zawitał do Trewiru, a następnie wraz ze swoimi przyjaciółmi Rufinem i Heliodorem do ośrodka życia ascetycznego w Akwilei, gdzie czytał i kopiował dzieła Hilarego z Poitiers oraz podjął decyzję o rozpoczęciu ascezy i wstąpieniu do klasztoru. W 372 r. Udał się do Antiochii. Spędził kilka lat na pustyni Chalkis. Został wyświęcony na prezbitera przez biskupa Antiochii, Paulina. W latach 379– 381 przebywał w Konstantynopolu, gdzie studiował dzieła Orygenesa. W 382 r. Udał się do Rzymu. Tam odbywał spotkania z papieżem Damazym i dedykował mu przekłady niektórych homilii Orygenesa. W 384 r. Rozpoczął tłumaczenie Ewangelii i Psałterza. Założył ośrodek biblijny na rzymskim wzgórzu, Awentynie. W sierpniu 385 roku opuścił Rzym i osiedlił się w klasztorze w Betlejem. Od 393 roku zaczął narastać jego konflikt poglądowy z pelagianami (jak również byłym przyjacielem Hieronima, Rufinem), dotyczący nauk Orygenesa, których Hieronim bronił. W 416 r. grupa mnichów, prawdopodobnie pelagian, zniszczyła klasztor i bibliotekę Hieronima. 30 września 419 lub 420 r. Hieronim zmarł. - Hieronim stworzył Wulgatę – przekład Biblii na język łaciński; - Przetłumaczył wiele dzieł o tematyce biblijnej, m. in.: „Kronikę” Euzebiusza z Cezarei, homilie Orygenesa, księgę geograficzną Euzebiusza, „Księgę imion hebrajskich” Filona z Aleksandrii; - Położył podwaliny pod zachodni ruch pustelniczy, pisząc dzieło „Życie Pawła pustelnika”; - Zredagował dzieło „Adversus Helvidium” (Przeciw Helwidiuszowi), broniąc tezy wiecznego dziewictwa Maryi; -Napisał wiele komentarzy biblijnych (m. in. do listów św. Pawła, do ksiąg Starego Testamentu, do Ewangelii); -- Napisał „De viris illustribus”, uznawane za pierwszy podręcznik patrologii; … św. Hieronima: - „Jeśli o mnie chodzi, nie tylko dopuszczam, lecz w całkowicie wolny sposób oświadczam, że przekładając greckich autorów – z wyjątkiem Pisma Świętego, gdzie nawet kolejność słów podlega mistycznej regule – nie tłumaczę słowo w słowo, ale sens w sens.” - „Pragniemy tłumaczyś słowa na czyny; nie chcemy mówić świętych rzeczy, chcemy je robić.” - „Nieznajomość Pisma Świętego to nieznajomość Chrystusa.” … o św. Hieronimie: - „Pisma Hieronima, mistrza katolików, przemierzają świat niczym jakieś boskie lampy.” – Jan Kasjan - „Najwybitniejszy doktor w dziedzinie egzegezy Pisma Świętego, który nie szczędził sił, by dotrzeć do jak najpełniejszego sensu słowa Bożego” – Benedykt XV (1090 – 1153) Został ogłoszony Doktorem Kościoła w 1830 r. Patron pszczół, pszczelarzy, Ligurii i Gibraltaru. Jego atrybuty to pastorał i księga. Św. Bernard urodził się w 1090 roku w Fontaines-Les-Dijon. W młodości uczęszczał do szkół prowadzonych przez kanoników świeckich, uzyskując biegłość w dyscyplinach trivium. W 1107 r. zmarła jego matka, a cztery lata później Bernard zamieszkał w Chatillon. W roku 1108 wraz z kilkoma krewnymi wstąpił do klasztoru Citeaux, pierwszego opactwa cystersów, którzy zachowywali regułę św. Benedykta w pełnym ubóstwie. W 1115 roku Bernard z 12 mnichami został wysłany do Szampanii, gdzie w Clairvaux, niedaleko od Troyes, założył nowe opactwo. Kiedy w 1130 roku doszło do „podwójnego” wyboru papieża , Bernard stanął za Innocentym. W latach 1133 i 1135 przebywał we Włoszech, by zdobyć dla Innocentego Pizę, Genuę i Mediolan. W 1140 r. starał się o uzyskanie od synodu w Sens potępienia Piotra Abelarda. W 1148 r. podczas synodu w Reims usiłował uzyskać potępienie biskupa Poitiers, Gilberta Porretano, kolejnego po Abelardzie prekursora teologii scholastycznej. Św. Bernard zmarł 20 sierpnia 1153 roku. -Najbardziej kojarzoną z Bernardem zasługą jest reforma monastyczna cystersów w ramach zakonu benedyktyńskiego; -Przez większość swojego życia św. Bernard opiekował się i przyczyniał do rozwoju i powiększania się zakonu cystersów; - Jego najbardziej znany traktat – „De consideratione” jest adresowany do papieża Eugeniusza III, mówiący o potrzebie przyznania należnego miejsca Bogu i człowiekowi; - Inne dzieła o dużej wartości duchowej, m. in. cztery kazania o Cissus est (zwiastowaniu Maryi), kilkaset kazań, w tym 86 komentarzy do Pieśni nad Pieśniami, traktaty (o stopniach pokory i pychy, o miłości do Boga). - „Moją najgłębszą filozofią jest znać Chrystusa i to Chrystusa ukrzyżowanego.” - „Miłość wystarcza sama sobie. Gdy zawładnie jakimś sercem, skupia w sobie wszystkie inne uczucia. Dusza, która kocha... kocha i nie myśli o niczym innym.” - „Większa mądrość znajduje się w przyrodzie niż w książkach.” (672 – 735) Ogłoszony Doktorem Kościoła w 1899 r. Patron naukowców. Jego atrybuty to księga, pióro i zwój pergaminu. Beda urodził się ok. 672-673 roku w Northumbrii. W 674 św. Benedykt Biscop założył opactwo benedyktyńskie, do którego w 682 r. dołączyło opactwo św. Pawła Apostoła w Jarrow. W Jarrow właśnie Beda spędził całe życie. W wieku dziewiętnastu lat został diakonem, a w wieku lat trzydziestu przyjął święcenia kapłańskie. W swoim życiu Beda poświęcił się głównie tłumaczeniu, przepisywaniu pism innych autorów oraz pisaniu własnych. Tworzył pisma egzegetyczne, ascetyczne czy edukacyjne, ale najważniejsze i najlepsze były jego dzieła literackie o charakterze historycznym. Zmarł 25 maja 735 r. i zaraz po śmierci był w swej ojczyźnie czczony jako święty. Doktorem Kościoła został ogłoszony przez papieża Leona XIII. -Praktycznie cały dorobek św. Bedy to dzieła literackie; najważniejszym z nich jest „Historia ecclesiastica gentis Anglorum”, dzięki któremu otrzymał miano „ojca historii Anglii”– zawiera ono opis kraju oraz procesu chrystianizacji narodu ; -- Napisał także inne dzieła historyczne, m. in. dzieje opatów klasztorów w Wearmourh i Jarrow, żywoty świętych Kuberta, Feliksa z Noli i Anastazego, „Martyrologium” (rodzaj encyklopedii hagiograficznej), „Kronikę sześciu wieków świata”; - Tworzył pisma ascetyczne, takie jak „Penitencjał Bedy”, „Excerptiones Patrum”,; - Tworzył pisma egzegetyczne: komentarze do ksiąg biblijnych, kazania; - Sformułował teorię czterech sensów interpretacji Pisma Świętego: sensu historycznego, moralnego, alegorycznego i mistycznego; (400 – 461) Data ogłoszenia Doktorem Kościoła: 1754 r. Patron Sperlongi. Jego atrybuty to księga i kielich. Pontyfikat sprawował od 29 .09.440 r. do 10.11.461 r. Urodził się prawdopodobnie ok. 400 r. w Turcji lub w Rzymie, zaś jego rodzice pochodzili z Toskanii. Był przedstawicielem rzymskiego kleru i jako diakon piastował funkcję męża zaufania. Galla Placydia wysłała go do Galii, aby pełnił rolę mediatora pomiędzy dwoma generałami, walczącymi o tytuł wodza armii. Po powrocie do Rzymu 29 września 440 roku został wyświęcony na papieża. Oprócz swojej wielkiej roli religijnej, jaką spełniał podczas pontyfikatu, broniąc wierności doktrynom i utrzymując odpowiednie kontakty z Kościołem wschodnim, Leon I odgrywał też ważne kwestie w polityce. W 452 r. Attyla, wódz Hunów, po zdobyciu Akwilei zaczął zbliżać się ku centralnym regionom Italii, Leon I wysłał poselstwo, któremu sam przewodził, aby spotkać się z barbarzyńskim królem. Po tym spotkaniu Attyla opuścił Italię. Gdy w 455 r. Rzym napadli Wandale, nie udało mu się zapobiec zajęciu i splądrowaniu miasta, ale nie dopuścił do rzezi mieszkańców. Zmarł 10 listopada 461 r. - Przydomek św. Leona I „Wielki” został mu nadany za mądrość, jaką papież wykazywał w obronie wiary oraz gorliwość w sprawowaniu swej misji nad powierzonymi jego opiece mieszkańcami Rzymu i całym Kościołem zachodnim; - Dzięki niemu powstały pierwsze redakcje oficjalnych zbiorów modlitw Kościoła, wzbogacone 96 mowami papieskimi i 143 listami św. Leona I; - Na podstawie wytycznych pozostawionych przez niego sporządzono „Sacramentario Leonino”, jeden z bardziej znanych tekstów liturgicznych; (1033 – 1109) Ogłoszony Doktorem Kościoła w 1720 przez papieża Klemensa XI Św. Anzelma zwykle przedstawia się w szatach biskupich z piórem lub z księgą w dłoni. Jego atrybutem jest także zając znak tułaczego życia podczas dwukrotnego zesłania na wygnanie. Św. Anzelm urodził się w Aoście. Rodzina, z której się wywodził, należała do stanu rycerskiego. W wieku dwudziestu czterech lat Anzelm udał się do Burgundii i Francji. Po kilku latach przybył do Avranches w Normandii, gdzie rozpoczął studia. W 1063 objął stanowisko kierownika szkoły klasztornej. W roku 1065 ostatecznie wstąpił do klasztoru benedyktyńskiego w mieście Le Bec. Opactwo to zostało założone przez niejakiego Herulina, po którego śmierci w 1078 Anzelm przejął stanowisko opata. W roku 1089 popadł w poważny konflikt z władzą świecką. Nasilił się on jeszcze bardziej po mianowaniu Anzelma arcybiskupem Canterbury w roku 1093. W 1095 św. Anzelm otwarcie sprzeciwił się Wilhelmowi II Rudemu, który usiłował zakazać angielskim hierarchom bezpośrednich kontaktów z Rzymem. Łamiąc królewski zakaz, św. Anzelm opuścił Anglię w roku 1097, udając się do Francji i Włoch. Do Anglii wrócił w roku 1100, na zaproszenie nowego króla Henryka I. Katedra w Canterbury Wkrótce jednak między nim a nowym władcą wybuchł spór o inwestyturę. W latach 1102-1104 Anzelm ponownie udał się na emigrację. Dzięki zawarciu ugody z nowym królem, św. Anzelm wrócił do Anglii, gdzie spędził ostatnie trzy lata życia jako biskup Canterbury. Zmarł 21 kwietnia 1109 roku. - Stworzył podstawę do rozważań wzajemnego stosunku wiary i rozumu, które nie wykluczają się, ale uzupełniają ( "Nie pragnę wiedzieć, aby móc wierzyć, ale wierzę, aby móc rozumieć"); -Ustalił etapy dochodzenia do prawdy: wiara, miłość, świadomość dystansu, tęsknota za Bogiem, oczyszczenie duszy, łaska; -Anzelm rozwinął dialektyczne myślenie o świecie i Bogu dalej niż który ktokolwiek ze scholastyków kierując się zasadą racjonalności Boga i świata; - Przedstawił dowody na istnienie Boga; -Najważniejsze dzieła: „O dziewiczym poczęciu”, „List o wcieleniu Słowa”, „O pochodzeniu Ducha Świętego”, „Dlaczego Bóg stał się Człowiekiem”, „O grzechu pierworodnym”; - Relikwie św. Anzelma po dzień obecny spoczywają w katedrze w Canterbury, mimo że jest ona obecnie w ręku prymasów anglikańskich; - Kult jego osoby rozwinął się już na przełomie XII i XIII wieku; - Formalna kanonizacja Anzelma nastąpiła za pontyfikatu Aleksandra VIII, w roku 1690; - Nazywany jest "Doctor magnificus" ("Nauczyciel wspaniały"); - Określenie „ojciec scholastyki” przypisali mu XIX i XX-wieczni mediewiści; (1217 – 1274) Ogłoszony Doktorem Kościoła został w 1588. Patron franciszkanów, matek oczekujących potomstwa, dzieci, robotników i teologów. W ikonografii przedstawiany jest w habicie franciszkańskim z biskupim krzyżem na piersiach, jako kardynał lub jako teolog nad pulpitem. Jego atrybutami są anioł przynoszący mitrę, kapelusz kardynalski trzymany przez anioła lub leżący u stóp, księga, krzyż w dłoniach, drzewo Krzyża Świętego, zwój. Bonawentura, a właściwie Jan di Fidanza, urodził się około 1218 r. w Bagnoregio. Pierwsze nauki odbył w rodzinnym miasteczku. Po ukończeniu szkoły średniej udał się na uniwersytet do Paryża, na studia filozoficzne (1242-1248). Tu wstąpił do franciszkanów, gdy miał 25 lat. Otrzymał imię zakonne Bonawentura. Po odbytym nowicjacie studiował teologię w Paryżu (1243-1248) pod kierunkiem słynnych franciszkańskich teologów. Po otrzymaniu stopnia magistra studiował jeszcze dalsze trzy lata , a równocześnie wykładał Pismo Święte i Sentencje Piotra Lombarda. Następne lata Bonawentura spędził w różnych klasztorach franciszkańskich w charakterze wykładowcy. Został wybrany przełożonym generalnym zakonu 2 lutego 1257 r. Przez 16 lat swoich rządów doprowadził zakon do niebywałego rozwoju. Papież Grzegorz X w 1273 r. mianował go kardynałem oraz biskupem Albano pod Rzymem. Bonawentura musiał zrzec się urzędu przełożonego generalnego zakonu, a oddać się wyłącznie sprawom publicznym. Zmarł 15 lipca 1274 r. podczas trwania soboru w Lyonie. -Występował w obronie zakonów żebraczych - franciszkanów i dominikanów; -Zajął się filozoficznym problemem poznania ludzkiego. Odszedł w tej kwestii od nauk Arystotelesa i św. Tomasza z Akwinu, a zbliżył się do Platona i św. Augustyna; -Pozostawił po sobie wiele traktatów i dzieł teologicznych. Składają się na nie konstytucje, liczne traktaty i komentarze teologiczne, 440 kazań i wiele innych; -Stworzył własną szkołę teologiczną; - Najważniejsze dzieła: „Lignum vitae”, „Itinerarium mentis in Deum” („Wędrówka duszy do Boga”), „Illuminationes Ecclesiae”; - Podanie głosi, że jako dziecko został przyniesiony do św. Franciszka z Asyżu, który w natchnieniu miał powiedzieć: O, buona ventura! - co znaczy: O, szczęśliwe narodziny!; - Był jednym z duchownych, którzy włożyli najwięcej pracy w przygotowanie soboru w Lyonie; - Bywa nazywany "Doktorem Serafickim", ponieważ jego twórczość przeniknięta była ideą miłości, którą w średniowieczu symbolizował chór Serafinów; (1347- 1380) Ogłoszona Doktorem Kościoła w 1970 Patronka Europy, pielęgniarek, strażników i strażaków. W ikonografii przedstawiana jest w habicie dominikanki, w koronie cierniowej, z krzyżem w dłoniach, z różańcem. Ukazywana bywa także z Dzieciątkiem Jezus, które podaje jej pierścień - znak mistycznych zaślubin, których dostąpiła. Jej atrybutami są także czaszka, diabeł u stóp, krucyfiks, lilia i serce. Katarzyna Benincasa urodziła się 25 marca 1347 r. w Sienie. Była przedostatnim dzieckiem z dwudziestu pięciu, w mieszczańskiej rodzinie Jakuba Benincasy i Lapy Piangenti. Przyszła na świat jako bliźniaczka, ale jej siostra zmarła zaraz po urodzeniu. W wieku 7 lat Katarzyna złożyła Bogu w ofierze swoje dziewictwo. Pięć lat później wbrew woli rodziców zaczęła prowadzić życie pokutne.Pomimo wielu trudności ze strony rodziny, w 1363 roku wstąpiła do Sióstr od Pokuty św. Dominika w Sienie. W 1367 roku, gdy Katarzyna spędzała czas na nocnej modlitwie, objawił się jej Chrystus, który dokonał z nią mistycznych zaślubin, zostawiając jej jako trwały znak obrączkę. W Jego imieniu pisała listy i przemawiała do najznamienitszych postaci ówczesnej Europy, co przysporzyło jej wielu wrogów. 21 maja 1374 roku została postawiona przed obliczem trybunału inkwizycji we Florencji, sąd inkwizycyjny nie dopatrzył się jednak żadnej herezji w jej pismach i wypowiedziach. Po powrocie do Sieny poświęciła się pomocy chorym na dżumę. 1 kwietnia 1375 roku na jej dłoniach pojawiły się stygmaty. Podczas konfliktów na terenie Włoch nawoływała duchownych do utrzymania pokoju w Kościele. Umarła 29 kwietnia 1380 r. w Rzymie w wieku 33 lat. -Pozostawiła po sobie trzy dzieła, które zawierają jej naukę: "Dialog o Bożej Opatrzności", "Listy" oraz "Modlitwy"; -Podczas rozłamu w Kościele, gdy oprócz papieża Urbana VI wybrano także antypapieża, Klemensa VII, Katarzyna robiła wszystko, by jak najwięcej zwolenników skupić koło osoby prawowitego następcy św. Piotra; -Domagała się od kolejnych papieży powrotu z Awinionu do Rzymu. Gdy w końcu uczynił to Grzegorz XI, przypisano to właśnie jej pośrednictwu; - Jej kult rozpoczął się zaraz po jej śmierci; - W roku 1383 Rajmund z Kapui, ówczesny generał dominikanów, za zezwoleniem Stolicy Apostolskiej przeniósł jej ciało do kaplicy kościoła dominikanów w Rzymie S. Maria della Minerva i wybudował tam dla niej grobowiec; -Jest jedną z trzech kobiet, które otrzymały tytuł Doktora Kościoła; Grobowiec św. Katarzyny (1007 – 1072) Ogłoszony Doktorem Kościoła w 1828 przez papieża Leona XII. Patron ludzi cierpiących na bóle głowy. W ikonografii św. Piotr przedstawiany jest jako biskup w mitrze, jako kardynał w cappa magna lub jako mnich w habicie. Atrybuty: anioł trzymający kapelusz kardynalski, czaszka, krucyfiks. Piotr urodził się w 1007 roku w Rawennie, w licznej i niezamożnej rodzinie. Po zbyt wczesnej śmierci rodziców Piotrem zaopiekowało się rodzeństwo: siostra Rozelina i brat, Damian. Studiował w Rawennie, Faenzie i Parmie. Po przyjęciu święceń kapłańskich został wykładowcą w jednej ze szkół parafialnych. Po pewnym czasie udał się na pustkowie, a potem do klasztoru benedyktynóweremitów. Został mnichem, a następnie w 1043 r. opatem eremu w Ponte Avellana. Dla swoich uczniów założył dwa nowe opactwa i ułożył dla nich osobną Regułę. Piotr Damiani był przyjacielem cesarzy i doradcą papieży, m.in. Stefana II, który mianował go w 1057 r. biskupem Ostii i kardynałem. Wielokrotnie bywał legatem papieskim na synodach oraz wielokrotnie pełnił funkcję mediatora. W roku 1069 udał się do Frankfurtu nad Menem, gdzie zdołał przekonać cesarza Henryka IV, by nie opuszczał swojej prawowitej małżonki, Berty. W roku 1071 jako legat papieski współuczestniczył w konsekracji kościoła benedyktynów na Monte Cassino, w roku 1072 przybył do Rawenny, by tamtejszego biskupa, Henryka, pojednać ze Stolicą Apostolską. Zmarł w drodze powrotnej w nocy z 22 na 23 lutego 1072 r. w klasztorze benedyktynów w Faenzie. -Nazwał filozofię "służebnicą teologii”; -Pracował nad wewnętrzną odnową Kościoła, walczył z symonią i inwestyturą; - Pisał rozprawy o stanie Kościoła i jego naprawie. Piętnował w nich zakorzenione nadużycia i symonię; -Napisał rozprawę o życiu pustelniczym, która zachęciła do niego wielu ludzi; -Zostawił po sobie ok. 240 utworów poetyckich, 170 listów, 53 kazania, 7 życiorysów i kilka rozpraw; -Jego relikwie znajdują się w katedrze w Faenzie; -Dante Alighieri umieścił go w swojej „Boskiej komedii” w Raju – pisze o nim w 21 Pieśni; Katedra w Faenzy -Jako pierwszy biskup i teolog zaczął głosić teorię o dwóch mieczach, które Chrystus przekazał papieżowi i cesarzowi, w związku z czym władza świecka i duchowna są sobie równe; (354-430) Ogłoszony Doktorem Kościoła w 1295. Patron Kartaginy, drukarzy, augustianów, kanoników regularnych, teologów, wydawców. Augustyn, mimo wychowania na klasycznych wzorcach łacińskich, początkowo odrzucił doktrynę katolicką. Od roku 373 był zwolennikiem manicheizmu – średniowiecznej herezji gnostyckiej – a także stał się wykładowcą retoryki na kartagińskim uniwersytecie, później przenosząc się do Rzymu i Mediolanu. Tam Augustyn kolejno zmieniał poglądy. Przez jakiś czas był zwolennikiem sceptycyzmu, następnie wyznawał neoplatonizm, by ostatecznie przejść na chrześcijaństwo. W 387 roku został ochrzczony, a następnie założył wspólnotę, która zrzeszała jego przyjaciół. Cztery lata później powrócił do Afryki, gdzie przyjął święcenia kapłańskie, a już w 396 roku otrzymał święcenia biskupie w Hipponie. Pozostawił po sobie sporą spuściznę filozoficzno-teologiczną, co zostało docenione poprzez wyniesienie go do godności Doktora i Ojca Kościoła. - Najważniejszymi dziełami św. Augustyna są „Civitas Dei” („O państwie Bożym”) a także „Confessiones” („Wyznania”), gdzie w trzynastu księgach filozof opisuje swoje życie, mieszając to z modlitwą do Boga oraz rozważaniami teologicznymi i filozoficznymi; -„Civitas Dei” jest dziełem o genezie apologetycznej. Kiedy 24 sierpnia 410 roku Goci wkroczyli do Rzymu, zwolennicy pogaństwa uznali, że przyczyną klęski jest przyjęcie przez Cesarstwo wiary chrześcijańskiej. Myśl ta szybko zdobywała popularność. Wobec tego jeden z rzymskich urzędników, Marcelin, namówił swego przyjaciela – św. Augustyna właśnie – do obrony przed tymi zarzutami i tego zagadnienia dotyczą pierwsze trzy księgi dzieła. Siedem kolejnych to krytyka i wskazanie licznych błędów logicznych w doktrynach pogańskich. Od księgi jedenastej następuje zestawienie chrześcijaństwa z religiami pogańskimi, wykazując przewagę religii świętego. - Bis orat, qui cantat –Kto śpiewa, dwa razy się modli; - Dilige et quod vis fac - Kochaj i czyń, co chcesz; - Quia fecisti nos ad te et inquietum est cor nostrum, donec requiescat in te - Stworzyłeś nas bowiem jako skierowanych ku Tobie. I niespokojne jest nasze serce, dopóki w Tobie nie spocznie; - Dubito ergo sum – Wątpię, więc jestem; - In lacte matris praebibere – Wyssać z mlekiem matki; (1225 – 1274) Ogłoszony Doktorem Kościoła w 1567. Patron księgarni, dominikanów, studentów, teologów. Opiekun podczas sztormów. Urodził się w okolicach Akwinu, w rodzinie hrabiowskiej. Studiował w Neapolu, w 1244 roku wstąpił do zakonu dominikanów. Był uczniem Alberta Wielkiego. Następnie został wykładowcą teologii na uniwersytecie w Paryżu, uczył takze we Włoszech. Kilkakrotnie oferowano mu godność biskupią, za każdym razem odmawiał.Pozostawił po sobie niesamowitą ilość dzieł. „Summa contra Gentiles” („Suma przeciwko poganom”), napisana w 1264 roku, była podręcznikiem dla dominikańskich misjonarzy, którzy stawiali czoła islamowi. W dziele tym zbadał pod kątem rozumowym wszystkie dogmaty wiary. Swoim zdolnościom poetyckim dał wyraz w tekstach liturgicznych do brewiarza oraz mszału stosowanego podczas Bożego Ciała. W marcu 1274 roku św. Tomasz umarł w drodze na sobór powszechny w Lyonie. -„Summa teologiczna” jest syntezą całej nauki Kościoła oraz traktatem filozoficznym, w którym wszystkie zagadnienia Akwinata rozwiązuje stosując dwa charakterystyczne elementy dla jego filozofii: rozum i zgodność z nauczaniem katolickim; - Ilość dzieł świętego Tomasza i ich precyzja są niebywale zaskakujące. „Summa teologiczna” w wydaniu polskim zajęła 35 opasłych tomów; -Równocześnie powstawały „Streszczenie teologii” i „O substancjach czystych”; -Akwinata pracował nad paroma komentarzami do dzieł Arystotelesa; - Łącznie św. Tomasz podyktował kilkanaście tysięcy stron tekstu podczas ostatniego roku życia. Wygłosił także – w ciągu dwóch miesięcy życia – około 60 kazań, które tłumaczyły wers po wersie wszystkie modlitwy pacierza; -Habet homo rationem et manus – Człowiek ma rozum i rękę; - Nihil est in intellectu, quod non sit prius in sensu - Nie ma nic w umyśle, czego nie byłoby przedtem w zmysłach; - „Piękno polega na właściwej proporcji i blasku.” - „Sprawiedliwie nie oznacza po równo.” - „Przyjemności cielesne przeszkadzają w używaniu rozumu z trzech powodów – rozpraszają go, krępują i są mu przeciwne.” (1193/1205 – 1280) Ogłoszony Doktorem Kościoła w 1931. Patron studentów kierunków przyrodniczych i górników. Urodził się w rodzinie hrabiowskiej, jednak dokładna data narodzin nie jest znana. Studiował nauki przyrodnicze w Padwie, gdzie zafascynował się tekstami Arystotelesa. Następnie wstąpił do zakonu dominikanów, dzięki czemu rozpoczął studia teologiczne w Bolonii. Od 1223 roku nauczał w Kolonii, w 1245 roku zaczął wykładać teologię na uniwersytecie w Paryżu. Tam spotkał św. Tomasza, który był jego uczniem. Razem stworzyli Uniwersytet w Kolonii w 1248 roku. Od 1254 roku był prowincjałem Zakonu Dominikańskiego na terenie Niemiec. Sześć lat później został biskupem Ratyzbony. Gdy podczas obrad drugiego soboru w Lyonie w 1274 roku dowiedział się o śmierci swojego genialnego ucznia, popadł w przygnębienie i ogłosił, że zgasło światło Kościoła. Od tamtej pory miał płakać na każde wspomnienie o św. Tomaszu. Zmarł sześć lat po swoim uczniu, w 1280 roku. -Św. Albert był filozofem scholastycznym, który zafascynował się pismami Arystotelesa; - Odegrał istotną rolę apologetyczną, broniąc nauki Kościoła przed herezjami. Szczególnie mocno występował przeciwko awerroizmowi; - Dziś św. Albert pozostaje w cieniu św. Tomasza, który przerósł mistrza, wiadomo jednak, że odegrał on istotną rolę w kształtowaniu Awkinaty; Cytaty -Veritas est adequatio rerum et intellectum. - Prawda to równoważność rzeczy i umysłów. - Creatio est factio alicuius do nihilo - Tworzenie jest robieniem czegoś z niczego. (540-604) Otrzymał tytuł Doktora Kościoła w 1295. Patron Anglii, uczniów, studentów, nauczycieli, chórów, muzyków i piosenkarzy. Święty pochodził z Rzymu, gdzie urodził się w rodzinie religijnej. Jego matka, Sylwia, także została kanonizowana, podobnie jak dwie spośród trzech jego sióstr. Po śmierci ojca wstąpił do benedyktyńskiego zakonu. W 590 roku został wybrany papieżem, jednak wahał się czy przyjąć tę godność aż do września, gdy ostatecznie zgodził się. Należał do przeciwników symonii i nepotyzmu oraz do zwolenników celibatu. Po śmierci został nazwany jednym z największych reformatorów Kościoła. Kanonizowany został wkrótce po śmierci, poprzez aklamację Santo Subito (święty natychmiast). -Postanowił rozpocząć kościelną działalność misyjną, co do jego czasów było pozostawiane władcom świeckim; - Miał zlecić uporządkowanie liturgii i śpiewu kościelnego, dzięki czemu później nazwano go chorałem gregoriańskim; - Ustalił ostatecznie Kanon rzymski, wprowadził łacinę jako język liturgiczny; -Największą jego zasługą teologiczną jest natomiast rozpoczęcie nauki o czyśćcu; Św. Antoni z Padwy Otrzymał tytuł Doktora Kościoła w 1946 roku. Patron zakonów: franciszkanów, antoninek oraz bractw, dzieci, górników, małżeństw i narzeczonych, położnic, ubogich, podróżnych, rzeczy zgubionych i zaginionych ludzi, Padwy, Lizbony, Padeborn i Splitu. (1195-1231) Urodził się w Lizbonie, najprawdopodobniej w roku 1195, jego imię chrzcielne brzmiało Ferdynand. W roku 1210 wstąpił do zakonu kanzoników św. Augustyna. Po nasileniu się na Półwyspie Iberyjskim herezji katarów został wyznaczony do jej zwalczania. W wieku 25 lat został wyswięcony na kapłana. Pod wpływem wieści o śmierci franciszkańskich misjonarzy w Maroko postanowił przywdziać habit zakonu św. Franciszka. Wyruszył, aby chrystianizować Maroko, jednak choroba i morska burza spowodowały, że musiał zatrzymać się we Włoszech. Trafił do eremu w górach. Tam prowadził wraz z towarzyszami życie ascety, wykonując najpodlejsze obowiązki. Następnie podjął się misji nawracania południowej Francji, która zafascynowana była ruchami heretyckimi. Z tego okresu pochodzi wiele opisów cudów związanych ze świętym - bilokacje, uzdrowienia, wskrzeszenia. -Był orędownikiem odnowy wśród kapłanów i kaznodziejów. ''Jeśli chcesz być kaznodzieją, musisz stać się przede wszystkim człowiekiem modlitwy'' zwykł powtarzać za św. Franciszkiem. -Był nazywany ''młotem na heretyków'' oraz ''Arką testamentu'' - ze względu na niesamowitą pamięć i znajomość Pisma. -Św. Antoni został kanonizowany niecały rok po śmierci; (560-636) Otrzymał tytuł Doktora Kościoła w 1722 roku. Patron Hiszpanii, Internetu, internautów, programistów, informatyków, miasta Cres. Św. Izydor urodził się około roku 560 w szlachetnej rodzinie hiszpańsko-rzymskiej, z której pochodzili także św. Leander, Fulgencjusz i Florentina. W roku 601 otrzymał sakrę biskupią Sewilli. Zakładał szkoły i domy zakonne, prowadził działalność misyjną wśród Wizygotów i walczył z jedną z herezji -arianizmem. Zyskał sławę m.in. dzięki swej dobroczynności. Bliski śmierci, przywdział wór pokutny, posypał głowę popiołem i przeprowadził publiczną spowiedź. Oddał swe dobra materialne ubogim i wezwał wszystkich do modlitwy. Umarł 4 kwietnia 636 roku. -Jest autorem takich dzieł jak: „Etymologia , czyli początki” – podjął w niej próbę syntezy wiedzy, jaką udało się zgromadzić do VII wieku naszej ery; „Chronica Maiora” – omówienie historii świata od jego stworzenia do czasów współczesnych Izydorowi. - Jest też autorem wielu innych dzieł z zakresu teologii, geografii, astronomii. - Reformował reguły klasztorne; -„Herezja pochodzi od greckiego słowa oznaczającego 'wybór'. (...) Ale nie wolno nam wierzyć w cokolwiek, co tylko zechcemy uznać za stosowne, ani też wybierać tego, co ktoś inny uznał za godne wierzenia. Naszymi autorytetami są Apostołowie Boży, którzy (...) nie wybierali tego, w co chcą wierzyć, ale wiernie przekazywali naukę Chrystusa. Tak więc nawet gdyby anioł z nieba nauczał czegoś innego, jest godzien wyklęcia„ - "Na początku słuchaj. Zabieraj głos jako ostatni. Ostatnie słowo jest więcej warte niż pierwsze." (315-386) Otrzymał tytuł Doktora Kościoła w 1882. Urodził się w Jerozolimie. Jako młodzieniec wstąpił do zakonu. Święcenia diakonatu otrzymał z rąk św. Makarego, 10 lat później został wyświecony na kapłana przez św. Maksyma. W 348 Cyryl został obrany biskupem Jerozolimy. Musiał walczyć z wieloma herezjami, szerzącymi się w Kościele szczególnie po edykcie mediolańskim. Zwalczał nestorianizm, monofizytyzm, obrazoburstwo; przede wszystkim zaś arianizm. W związku z konfliktem z ariańskim metropolitą Akcjuszem był trzykrotnie zsyłany na wygnanie. Brał udział w powszechnym Soborze Konstantynopolitańskim I w roku 381. Zmarł 18 marca 386 roku. -Jest autorem 24 katechez. Zachowała się także homilia na temat uzdrowienia głuchoniemego i fragmenty 4 innych. Przypisuje mu się autorstwo kolejnej homilii, listu do cesarza Konstansa o ukazaniu się w roku 351 w Jerozolimie świetlistego krzyża oraz jednej z 80 syryjskich anafor jakobitów. -Dzieła św. Cyryla należą do najwybitniejszych przykładów nauczania Kościoła w IV wieku o chrzcie, bierzmowaniu i eucharystii. Święty bardzo mocno akcentował rzeczywistą obecność Chrystusa w Najświętszym Sakramencie, co wykorzystywano w wieku XVI w polemice z protestantami. (ok. 675-750) Otrzymał tytuł Doktora Kościoła w 1890 roku. Ostatni spośród ojców Wschodnich Kościoła, jeden z najznamienitszych pisarzy chrześcijańskich Wiadomości o życiu tego ojca Kościoła są skąpe i niepewne, gdyż pochodzą z Żywotów, które powstały dopiero na przełomie X i XI w. i zawierają wiele elementów legendarnych. Jan urodził się około 650 roku w Damaszku. Pochodził z chrześcijańskiej rodziny arabskiej. Ojciec był ministrem finansów kalifa. Jan otrzymał staranne wykształcenie w duchu hellenistycznym. Znał także dobrze religię muzułmańską i kulturę arabską. Wobec narastającej wrogości do chrześcijan, zrezygnował z urzędu w administracji kalifa i jeszcze przed 700 rokiem został mnichem w klasztorze św. Saby koło Jerozolimy. Po przyjęciu święceń kapłańskich poświęcił się modlitwie, kaznodziejstwu i teologii. -Był zaangażowany w spory z nestorianami, jakobitami, monoteletami, ikonoklazmem; -Najważniejszym jego dziełem jest Źródło wiedzy (Fons scientiae). Cytat: - „''Ponieważ niektórzy mają nam za złe, że adorujemy i czcią otaczamy obrazy Zbawiciela i naszej Pani oraz innych świętych i sług Chrystusa, niech uprzytomnią sobie, że na początku Bóg uczynił człowieka na swój własny obraz. Dlaczego wzajemnie okazujemy sobie cześć, jeśli nie ze względu na ten obraz Boży, który w sobie nosimy? Bo jak mówi bogomyślny i biegły w sprawach Bożych Bazyli, cześć okazywana obrazowi przechodzi na jego prototyp, a prototypem jest to, czego podobiznę przedstawia obraz.'' 1. 2. 3. 4. Św. Augustyn – Państwo Boże; Antyk, 2002. Św. Tomasz z Akwinu – Traktat o człowieku; Antyk, 2006. Św. Tomasz z Akwinu – Traktat o cnotach; Antyk, 2006. Opracowanie zbiorowe - I Santi nella Storia (pl: Święci na każdy dzień); JEDNOŚĆ, Kielce 2009. Autorzy: Zosia Lipińska, Maciej Morawski, Adrian Wolski, Marcin Wierciński, klasa 1 i.
