Terapia radioizotopowa bolesnych przerzutów do kości
Na czym polega radioizotopowa terapia przerzutów do kości?
Radioizotopowa terapia bolesnych przerzutów do kości to jedna z alternatywnych metod leczenia
pacjentów z zaawansowaną chorobą nowotworową, wykorzystuje się w niej energię promieniowania
beta izotopów strontu-69 lub samaru-153.
Jest to metoda leczenia paliatywnego i może być stosowana u pacjentów z przerzutami
osteoblastycznymi, które uwidoczniły się w badaniu scyntygraficznym kości. Podanie leku izotopowego
może być przeprowadzone komplementarnie do terapii onkologicznej, przeciwbólowej czy
hormonalnej. Leczenie samarem-153 może być stosowane łącznie z leczeniem bifosfonianami.
Skuteczność leczenia izotopowego – uśmierzenie bólu, zmniejszenie dawek leków przeciwbólowych,
w tym opioidowych, poprawa jakości życia – występuje u 61-90% pacjentów w zależności od typu i
zaawansowania klinicznego nowotworu.
Efekt przeciwbólowy pojawia się najczęściej po 1-2 tygodniach od podania izotopu i utrzymuje się
przez 4-6 miesięcy. Terapię można powtórzyć po pół roku.
Jacy pacjenci kwalifikują się do leczenia bolesnych przerzutów nowotworowych metodą izotopową?
Do leczenia izotopowego kwalifikują się pacjenci z silnymi bólami kostnymi pochodzenia
nowotworowego. Najczęściej bolesne przerzuty do kości występują w przebiegu raka prostaty u
mężczyzn, raka pęcherza moczowego, raka piersi i raka jajnika u kobiet oraz w przebiegu szpiczaka,
raka nerki, raka płuc, raka tarczycy i raka jelita grubego.
Do leczenia mogą być zakwalifikowani pacjenci, którzy spełniają następujące warunki kliniczne:
przewidywany czas przeżycia – powyżej 4 tygodni
bez kompresyjnego złamania kręgów
Biorąc pod uwagę skojarzenie z innymi terapiami:
pacjent pozostaje na tym samym schemacie leczenia nie krócej niż przez ostatnie 3 miesiące
bez radioterapii przez ostatnie 8 tygodni
bez chemioterapii przez ostatnie 8 tygodni
możliwa jest kontynuacja leczenia hormonalnego
miesięczna przerwa w leczeniu bifosfonianami, następnie można kontynuować terapię
kontynuacja dotychczasowej farmakoterapii bólu i innych schorzeń poza nowotworowych
Przeciwwskazania do radiizotopowej tearpii przerzutów do kości
Z uwagi na zastosowanie pierwiastków promieniotwórczych leczenie izotopowe jest bezwzględnie
przeciwwskazane u kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Przygotowanie pacjenta do podania radiofarmaceutyku
Pacjent nie wymaga specjalnego przygotowania, nie musi być na czczo, jeżeli przyjmuje leki z powodu
innych schorzeń nie musi ich odstawiać, powinien jednak powiadomić o tym lekarza kwalifikującego
do terapii izotopowej. Pacjent będzie przebywał w zakładzie medycyny nuklearnej kilka godzin, dobrze
zatem być w luźnym ubraniu, z łatwym dostępem do żyły.
Jak przebiega zabieg terapii izotopowej kości?
W Poradni Nukleomed zazwyczaj stosuje się radiofarmaceutyk z izotopem samaru-153.
Po przybyciu do Poradni pacjent jest badany przez lekarza specjalistę medycyny nuklearnej. Następnie
jest zakładany wenflon i pacjent przechodzi do osobnego pokoju. We wlewie dożylnym podawane jest
500ml płynu (5% glukoza lub w przypadku cukrzycy – płyn wieloelektrolitowy), następnie w powolnej
jednominutowej iniekcji dożylnej – lek izotopowy, w po nim ponownie kroplówka z płynem
wielkoelektrolitowym. Pacjent pozostaje w lecznicy około 6 godzin lub do momentu trzykrotnego
oddania moczu.
W dniu zabiegu zalecane jest dodatkowe przyjmowanie jak największej ilości płynów doustnie, by
przyspieszyć wydalanie niezwiązanego w kościach izotopu. Zmniejsza to ogólnoustrojowe
napromieniowanie pacjenta. Zaleca się by przez dwie doby spłukiwać toaletę dwukrotnie.
Zalecenia po leczeniu izotopowym przerzutów do kości:
Z powodu potencjalnej możliwości przejściowej supresji szpiku, 2 tygodnie po podaniu leku
izotopowego należy wykonać kontrolne badanie morfologii krwi i wynik skonsultować z lekarzem
leczącym. Nie powinno się stosować radioterapii ani chemioterapii przez 8 tygodni od momentu
podania izotopu. Zaleca się osobne wypranie pościeli i bielizny osobistej. Prosi się o nieprzebywanie w
miejscach publicznych ani w środowisku dzieci i młodzieży przez tydzień po terapii.
Jakie są możliwe objawy niepożądane i powikłania w przebiegu terapii Sm-153
Najczęstsze działania niepożądane to przejściowa supresja szpiku, uczucie gorąca i nudności.
Podsumowanie:
Pacjenci mogą być leczeni w ramach ubezpieczenia lub prywatnie. Leczenie jest refundowane przez
Narodowy Fundusz Zdrowia w ramach wysokospecjalistycznych procedur leczniczych odrębnie
kontraktowanych (kontrakt na leczenie jest zawierany bezpośrednio pomiędzy NFZ i jednostką leczącą
np. Nukleomedem). Skierować na terapię izotopową może każdy specjalista kliniczny prowadzący
leczenie (urolog, radioterapeuta, chemioterapeuta, specjalista medycyny paliatywnej).
Opracowała: dr n. med. Dorota Jurgilewicz
NUKLEOMED NZOZ ul. Żegańska 46 a, 04-736 Warszawa
www.nukleomed.pl
[email protected]
tel. 22/613-05-10
dojazd autobusami 525, 119, 125, 147, 305 (przystanek na żądanie „Bielszowicka”)
