drukuj ten dokument - BIP UWM w Olsztynie

Załącznik do Uchwały Senatu Nr 40
z dnia 22 listopada 2016 roku
I. Priorytetowe tematy badawcze w obszarze nauk o życiu:
Cel:
osiągnięcie rozwiązań pozwalających na implementację interdyscyplinarnych wyników
badań z zakresu nauk o życiu realizowanych przez Wydziały UWM obejmujących nauki
podstawowe, nauki o środowisku, nauki rolnicze, nauki medyczne i weterynaryjne
do produkcji roślinnej i zwierzęcej, przemysłu żywnościowego, chemicznego
i energetycznego, profilaktyki i leczenia chorób cywilizacyjnych, warunkujących jakość
życia człowieka i zwierząt z poszanowaniem środowiska naturalnego.
1) Środowisko - ekologia:
Stabilność środowiska i zachowanie różnorodności biologicznej w ekosystemach
naturalnych i antropogenicznych.
Proekologiczne gospodarowanie zasobami przyrody.
Zachowawcza i aktywna ochrona zasobów przyrody nieożywionej i ożywionej, monitoring
przyrodniczy i środowiskowy.
Bezpieczne zarządzanie odpadami.
Problemy cząstkowe:
 Doskonalenie metod ochrony i rekultywacji zbiorników wodnych;
 Badania zanieczyszczenia środowisk naturalnych i kształtowanych antropogenicznie;
 Podnoszenie poziomu odporności i zdrowotności roślin (identyfikacja i transfer genów
odporności na patogeny, czynników tolerancji na stresy środowiskowe);
 Monitorowanie niekorzystnych zmian w środowisku;
 Kształtowanie postaw proekologicznych w ramach kultury masowej
 Ocena bioróżnorodności w różnych systemach gospodarowania w aspekcie zapewnienia
równowagi oraz ograniczania patogenów i szkodników;
 Doskonalenie metod oczyszczania ścieków i unieszkodliwiania odpadów;
 Rozwój technologii wykorzystujących odnawialne źródła energii, w tym produkcji
biopaliw i biogazu;
 Opracowanie innowacyjnych i bezinwazyjnych metod szerokiej identyfikacji zagrożeń
zoohigienicznych w środowisku bytowania zwierząt;
 Badania zmierzające do opracowania zintegrowanych, wieloparametrycznych modeli
oceny środowiska glebowo-wodnego warunkującego i gwarantującego wysoką jakość
plonów, w tym stworzenia zintegrowanego systemu automatycznej rejestracji
i
przetwarzania danych o środowisku glebowo-wodnym z zastosowaniem nowoczesnej
technologii.
2) Surowce – technologia – żywność – bioprodukty –energia odnawialna:
Doskonalenie metod selekcji surowców roślinnych i zwierzęcych oraz wytwarzanie
tradycyjnych produktów spożywczych oraz innowacyjnych produktów prozdrowotnych.
Problemy cząstkowe:
 Ocena wpływu operacji agrotechnicznych i całych technologii produkcji rolniczej
na zawartość związków odżywczych, biologicznie aktywnych ze szczególnym
uwzględnieniem białek alergennych oraz związków antyżywieniowych w surowcach
służących do produkcji bezpiecznej żywności;
 Biotechnologiczne i hodowlane metody doskonalenia zwierząt gospodarskich
utrzymywanych w zróżnicowanych warunkach środowiska;
 Rozwój nowoczesnej akwakultury;
 Identyfikacja i pozyskiwanie roślinnych substancji aktywnych (metodami
biotechnologicznymi i biochemicznymi) celem wykorzystania jako środki ochrony
roślin, przy produkcji pasz, w przemyśle spożywczym (nutraceutyki)
lub
farmaceutycznym;
 Hodowla i wdrażanie nowych gatunków i odmian roślin na cele żywnościowe,
przemysłowe i energetyczne oraz opracowanie bezpiecznych dla środowiska
i
człowieka łańcuchów technologicznych, ich produkcji i wykorzystania;
 Pozyskiwanie metodami tradycyjnymi i biotechnologicznymi nowych, naturalnych
substancji bioaktywnych pochodzenia roślinnego, zwierzęcego i mikrobiologicznego,
które wykazują działanie nutraceutyczne, profilaktyczne i terapeutyczne;
 Poprawa jakości upraw i dobrostanu zwierząt oraz analiza szkodliwych i toksycznych
zanieczyszczeń środowiska pochodzących z produkcji rolniczej;
 Monitoring
patogenów
roślinnych,
określenie
gatunków
żywicielskich
oraz wykorzystanie modeli prognostycznych pojawiania się agrofagów;
 Wpływ patogenów na zmianę szlaków metabolicznych i tworzenie niepożądanych
związków stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa żywności;
 Wykorzystanie drobnoustrojów i ich metabolitów do modyfikacji właściwości
i
utrwalania żywności, gwarantujących bezpieczeństwo żywność;
 Badanie struktury wewnętrznej (mikro- i nanostruktury) surowców i produktów
spożywczych, z uwzględnieniem jej oddziaływania na bezpieczeństwo żywności;
 Zastosowanie enzymatycznych i chemicznych reakcji oraz procesów w technologii
żywności;
3) Zdrowie - jakość życia:
Bezpieczeństwo żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego w całościowym łańcuchu
następstw procesu produkcyjnego - od warunków środowiskowych, poprzez produkcję,
obróbkę, przechowywanie, magazynowanie, dystrybucję do zdrowia i jakości życia.
Problemy cząstkowe:
 Badania procesów zachodzących w organizmach zwierząt w stanie zdrowia i choroby,
prowadzonych na poziomie molekularnym, komórkowym, tkankowym, narządowym,
układowym i behawioralnym;
 Diagnostyka, leczenie i profilaktyka chorób;
 Bioetyczne aspekty postępu medycznego;
 Jakość zdrowotna i bezpieczeństwo żywności, na wszystkich etapach łańcucha
produkcyjnego;
 Zastosowanie niekonwencjonalnych technik w aspekcie ich wpływu
na
bezpieczeństwo żywności; wpływ sposobów wytwarzania energii z różnych surowców
na komfort życia mieszkańców;
 Wykorzystanie szybkich analiz przesiewowych, np. spektralnych i komputerowej analizy
obrazu 2D i 3D do oceny składu chemicznego i jakości surowców i produktów
spożywczych oraz ich bezpieczeństwa;
 Badania z uwzględnieniem metod aktywności fizycznej, w tym rekreacji mającej
na celu wspieranie kondycji, higieny psychicznej człowieka;
 Badania metodami z obszaru turystyki i rekreacji w celu realizacji skutecznej terapii
chorób cywilizacyjnych (np. chorób układu oddechowego, sercowo-naczyniowych,
metabolicznych oraz otyłości).
II. Priorytetowe tematy badawcze w obszarze nauk ścisłych i technicznych:
Cel:
osiągnięcie wysokiego poziomu interdyscyplinarnych badań z zakresu nauk ścisłych
i technicznych oraz ich zastosowania w naukach o Ziemi, życiu i ekonomii.
1) Modelowanie matematyczne, symulacje komputerowe i przetwarzanie zbiorów
danych - w naukach o Ziemi, technicznych, ekonomicznych i fizyce.
Problemy cząstkowe:
 Szeroko rozumiana geometria z zastosowaniami do analizy obrazów, grafiki
komputerowej i fizyki;
 Metody matematyczne informatyki, w szczególności wnioskowania w warunkach
niepełnej informacji, robotyki i sztucznej inteligencji;
 Numeryczne i symulacje komputerowe w mechanice technicznej i budownictwie;
 Metody numeryczne i symulacje komputerowe w medycynie;
 Technologie NMR;
 Monitoring i modelowanie globalnych procesów na Ziemi i w jej otoczeniu;
 Geoinformatyka i analizy geoinformacyjne;
 Modelowanie, optymalizacja i projektowanie procesów technologicznych;
 BIM - modelowanie informacji budowlanych;
 Modelowanie i analizy statystyczne w gospodarowaniu nieruchomościami;
 Modelowanie i analizy procesów urbanistycznych i ruralistycznych;
 Inżynieria Informacji.
2) Budowa i eksploatacja obiektów technicznych.
Problemy cząstkowe:
 Instalacje odnawialnych źródeł energii;
 Maszyny i urządzenia techniczne;
 Konstrukcje budowlane.
III. Priorytetowe tematy badawcze w obszarze nauk społecznych, humanistycznych
i prawnych, oraz sztuki i twórczości artystycznej:
Cel:
wykreowanie i aplikacja rozwiązań umożliwiających identyfikację oraz ocenę
instytucjonalno-organizacyjnych, polityczno-społeczno-edukacyjnych, kulturowych oraz
prawnych aspektów innowacji społeczno-gospodarczych.
1) Instytucjonalny i organizacyjny wymiar innowacji społeczno-gospodarczych
Priorytety badań w tym obszarze dotyczą: możliwości wsparcia innowacji społecznych
przez instytucje, identyfikacji i oceny wykorzystania innowacyjnych form zatrudnienia
i aktywizacji bezrobotnych oraz określenia organizacyjnych uwarunkowań innowacyjności
przedsiębiorstw.
Problemy cząstkowe:
1. Znaczenie instytucji w rozwoju innowacji społecznych:
 identyfikacja instytucji wspierających innowacje społeczne w regionie;
 określenie narzędzi, za pomocą których organizacje oddziałują na rozwój innowacji
społecznych;
 ocena skuteczności działań podejmowanych przez instytucje zaangażowane
we wspieranie innowacji społecznych;
 określenie źródeł finansowania innowacji społecznych w regionie;
 identyfikacja dobrych praktyk w zakresie wspierania innowacji społecznych
w
regionie.
2. Innowacyjne
rozwiązania
w zakresie zatrudnienia i aktywizacji zawodowej
bezrobotnych:
 zakres wykorzystania innowacyjnych form zatrudnienia i aktywizacji bezrobotnych;
 stymulanty i destymulanty wprowadzania innowacyjnych rozwiązań w zatrudnieniu;
 efektywność innowacyjnych rozwiązań stosowanych na rynku pracy;
 preferencje pracodawców i pracobiorców w zakresie wykorzystania typowych
i atypowych rozwiązań w sferze zatrudnienia;
 branżowe preferencje wykorzystania innowacyjnych rozwiązań na rynku pracy.
3. Kultura organizacyjna a innowacyjność przedsiębiorstw:
 ilościowy i jakościowy pomiar innowacyjności przedsiębiorstw;
 wymiary kultury organizacyjnej a poziom innowacyjności podmiotów gospodarczych;
 determinanty proinnowacyjnej kultury organizacyjnej;
 zależności między satysfakcją pracowników i klientów a proinnowacyjną kulturą
organizacyjną;
 cechy proinnowacyjnej kultury organizacyjnej.
2) Przemiany w obszarze polityki, społeczeństwa obywatelskiego i edukacji
w kontekście innowacyjnych procesów
Priorytety badań w tym obszarze obejmują: ocenę innowacyjnych rozwiązań w obszarze
polityki gospodarczej i regionalnej, określenie poziomu i znaczenia społeczeństwa
obywatelskiego jako czynnika rozwoju innowacji społecznych oraz identyfikację
innowacyjnych rozwiązań w edukacji.
Problemy cząstkowe:
1. Społeczeństwo obywatelskie:
 aktywność obywatelska młodych ludzi, jako czynnik rozwoju innowacji społecznych
(rozwój i hamowanie aktywności, niechęć polityczna, edukacja obywatelska, rodzaje,
poziom i wymiary aktywności, wzorce kształtowania aktywności);
 rola czynników warunkujących innowacyjność społeczeństwa (procesy migracyjne,
edukacja zawodowa dostosowana do potrzeb gospodarki, edukacja obywatelska osób
niepełnosprawnych, nierówności społeczne);
 umiejętne wykorzystanie gospodarczego potencjału rozwojowego na rzecz
innowacyjności społecznej (słabe strony rozwojowe, negatywne zjawiska, połączenie
zasobów naukowych i technicznych, zwiększenie zdolności do wdrażania
innowacyjności);
 wpływ kapitału społecznego i kulturowego na aktywność obywatelską (sektor
pozarządowy, współpraca i rywalizacja obywatelska).
 komunikacyjna rola sztuki w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego
2. Edukacja:
 procesy innowacyjne w edukacji (społeczne tworzenie wiedzy, odpowiedzialność
za wspólną wiedzę);
 obszary zainteresowań innowacji edukacyjnych (źródła budowania obywatelskości,
tworzenie wiedzy i praktyki obywatelskiej);
 innowacje programowe i organizacyjne w placówkach edukacyjnych, jako element
rozwijania;
 wzrost znaczenia kapitału społecznego, jako podłoże rozwoju kapitału intelektualnego
(formy kapitału intelektualnego, rodzaje znaczeń edukacyjnych, kapitał społeczny a
produkt gospodarczy).
3. Polityka i bezpieczeństwo:
 współczesne państwo w obliczu wyzwań i zagrożeń (kryzys demokracji
i
nowoczesnego państwa, deterytorializacja, geopolityka, globalizacja versus
glokalizacja, problemy globalne, migracje, terroryzm, współczesne wojny i konflikty
zbrojne, polityka zagraniczna, państwa upadłe);
 nowy regionalizm jako innowacyjny paradygmat rozwojowy (paradyplomacja
- miasta i regiony jako podmioty polityki światowej, regiony peryferyjne, enklawy,
pogranicze jako przestrzeń dialogu i rywalizacji, współpraca transgraniczna);
 e-demokracja i społeczeństwo sieciowe jako odpowiedź na wyzwania współczesności;
 neoinstytucjonalizm w XXI wieku (stymulatory endogeniczne i egzogeniczne życia
politycznego, rola partii politycznych, demokracja wewnątrzpartyjna, innowacje
wyborcze, administracja publiczna wobec nowych wyzwań, procesy modernizacyjne
w samorządzie terytorialnym, zarządzanie wielopoziomowe).
3) Przemiany i innowacje w dziejach oraz w kulturze
Priorytety badań w tym obszarze odnoszą się do: poznania przemian i innowacji
w kulturze, dziejach, mentalności, postawach społecznych oraz ich praktycznych
konsekwencji, przejawiających się w życiu społeczeństw znajdujących się w ich zakresie.
Problemy cząstkowe:
 Relacje między kategorią innowacji (rozwoju, postępu) oraz pojęciami stagnacji,
kryzysu, regresu w nauce (science) oraz w humanistyce i naukach społecznych,
 Ciągłość kultury europejskiej (tradycji) a innowacje technologiczne (postęp
technologiczny, cywilizacyjny),
 Historiozoficzne ujęcie innowacji,
 Terytorialny zakres kategorii innowacji (postępu) - stosunek do innowacji w kulturze
europejskiej i w kulturach pozaeuropejskich,
 Dziedzictwo kulturowe dawnych ziem pruskich (spuścizna piśmiennicza, instytucje
oświatowe, architektura świecka, sakralna i obronna) wobec kwestii społecznych,
politycznych, gospodarczych i militarnych a innowacje dokonujące się w wyniku
przenikania wpływów europejskich,
 Tradycyjne życie codzienne regionu (domena higieny, konsumpcji, przyjemności)
w obliczu imperatywu innowacji; innowacje technologiczne a bezpieczeństwo
wewnętrzne i zewnętrzne Rzeczpospolitej,
 Przemiany w relacjach Polski z krajami Europy Wschodniej,
 Polska we współczesnych procesach gospodarczych a imperatyw innowacji w kulturze
ekonomicznej świata,
 Gramatyczne, semantyczne oraz kulturologiczne innowacje w systemach języków krajów
ościennych na obszarze badanego regionu,
 Wpływ zewnętrznych zjawisk artystycznych, filozoficznych, teologicznych i literackich
na rozwój kultury regionu (ujęcie aksjologiczne, psychologiczne i historyczne),
 Wpływ literatury na świadomość społeczną (powstawanie stereotypów) oraz zależności
między przekazem literackim, faktem historycznym a świadomością społeczną,
 Tradycja i starość w perspektywie literatury współczesnej oraz źródeł teologicznych,
 Język polski w ujęciu synchronicznym i diachronicznym (frazeologia, gramatyka,
stylistyka i fonetyka) wobec przemian (innowacji) społecznych i kulturowych; innowacje
cywilizacyjne a przekład literacki i audiowizualny,
 Dyskurs mediów lokalnych i krajowych wobec innowacji,
 Aksjologiczne aspekty komunikacji społecznej w odniesieniu do zagadnienia innowacji,
 Stereotypy międzykulturowe w mediach europejskich wobec innowacji,
 Media elektroniczne i sieci społeczne w kształtowaniu kultur pamięci i cywilizacyjnego
imperatywu innowacyjności.
 Wyzwania egzegezy i teologii biblijnej w epoce historycyzmu,
 Religijne obszary kultury w perspektywie imperatywu innowacji środowiska i badań
naukowych,
 Współczesna rodzina wobec innowacyjnych potrzeb społeczeństwa, gospodarki i nauki,
 Integralny rozwój badań sfery społecznej, kultury i humanistyki w perspektywie korelacji
między zakorzenieniem w tradycji a przyszłym rozwojem,
 Współdziałanie dla dobra człowieka i dobra wspólnego w działalności Kościoła
i Państwa.
 Lokalne i europejskie tradycje artystyczne i ich współczesne kontynuacje,
 Życie artystyczne jako obszar przemian i utrwalania tradycyjnego systemu wartości,
dzieło sztuki jako nośnik pamięci,
 Zjawiska artystyczne i kontakty artystyczne z krajami sąsiednimi.
 Wartości tradycyjne wobec nowych technologii – blog, www, media społecznościowe
jako teksty kultury.
4) Regulacje prawne innowacji społeczno-gospodarczych
Priorytety badań w tym obszarze dotyczą: identyfikacji rodzajów instrumentów
finansowych i ustalenie w jakim zakresie wspierają rozwój polskiego rynku odnawialnych
źródeł energii, doradztwa prawnego i popularyzacji nowych narzędzi prawnych oraz
regulacji prawnych na każdym z etapów działalności innowacyjnej podmiotów
gospodarczych.
Problemy cząstkowe:
1. Prawne aspekty instrumentów finansowych na rynku odnawialnych źródeł energii:
 podstawy prawne w zakresie odnawialnych źródeł energii (OZE) na rynku
wewnętrznym UE oraz kierunki rozwoju regulacji prawnych;
 określenie znaczenia OZE dla sektora energetycznego przez kwalifikację rynków
energii odnawialnej, jej znaczenie w rozwoju zrównoważonym oraz zobowiązania
wynikające z pakietu klimatycznego;
 typologia instrumentów finansowania OZE przez pryzmat instrumentów finansowych
w znaczeniu krótkoterminowym, średnioterminowym, długoterminowym, jak też
instrumentów zarządzania finansowego energią odnawialną;
 instytucje pomocy publicznej oraz regulacje promujące inwestycje w odnawialne
źródła energii w Polsce;
 gazyfikacja jako instrument rozwoju gospodarczego i zwiększania bezpieczeństwa
energetycznego regionu;
 etyczne aspekty relacji człowieka ze środowiskiem.
2. Doradztwo prawne i popularyzacja nowych narzędzi prawnych nastawionych
na
innowacyjność i dywersyfikację dochodu z działalności rolniczej i gospodarczej:
 identyfikacja zmian w przepisach prawa uelastyczniających i dostosowujących
dotychczasowe rygory sanitarne oraz weterynaryjne do działalności gospodarczej
prowadzonej przez rolników;
 pomoc prawna wpierająca innowacyjność właścicieli gospodarstw rolnych.
3. Podstawa i ochrona prawna, prawo dostępu oraz komercjalizacja innowacji społecznogospodarczych:
 regulacje prawne promujące współpracę jednostek naukowych z przedsiębiorcami,
z jednej strony a które umożliwiają uzyskanie dofinansowania ze środków publicznych
na działalność badawczo-rozwojową;
 szkolenia i informacje patentowe umożliwiające skierowanie wysiłków badawczych
na obszary o potencjale innowacyjnym;
 ochrona prawna i podmioty uprawnione do innowacji społeczno-gospodarczych;
 prawa dostępu do innowacji społeczno-gospodarczych;
 komercjalizacja innowacji społeczno-gospodarczych.