„NOWA LOGOPEDIA” Biologiczne uwarunkowania rozwoju i zaburzeń mowy Spis treści Wstęp (Mirosław Michalik)………………………………………………………………………………….…………………6 Część I – Biologiczne uwarunkowania rozwoju i zaburzeń mowy – zagadnienia ogólne Mirosław Michalik Nowa Logopedia a biologiczne uwarunkowania rozwoju i zaburzeń mowy………………………….10 Jagoda Cieszyńska-Rożek Terapia neurobiologiczna zaburzeń komunikacji językowej……………………………………………….21 Tomasz Zyss Neurofizjologiczne podłoże procesu mówienia – rola somatosensorycznej kontroli zakrętów zarodkowych…………………………………………………………………………….….…..31 Sławomir Śniatkowski Nabywanie wiedzy o języku w świetle współczesnych teorii funkcjonowania umysłu…………..41 Marzena Błasiak-Tytuła Kilka uwag na temat bilingwizmu…………………………………………………………………………………..50 Ewa Bradlińska Neurobiologiczne podłoże czytania…………………………………………………………………………….….64 Część II – Endogenne determinanty wybranych zaburzeń komunikacji językowej Dominika Kamińska Wpływ formuły lateralizacji na kształtowanie się systemu fonetyczno-fonologicznego………….76 3 Ewa Jeżewska-Krasnodębska Obwodowe uwarunkowania zaburzeń artykulacji spółgłosek u dzieci 7-letnich……………………87 Marta Korendo Specyfika postrzegania wzrokowego u dzieci z dysleksją…………………………………………………105 Halina Pawłowska-Jaroń Sfery zaburzonego rozwoju u dzieci z FASD…………………………………………………………………..116 Mirosław Michalik Biologiczne determinanty rozwoju i zaburzeń mowy w mózgowym porażeniu dziecięcym………………………………………………………………………………………………….133 Anna Siudak Neurobiologiczne uwarunkowania terapii osoby z afazją…………………………………………………157 Część III – Kompensacyjny wymiar biologii w terapii zaburzeń mowy Zdzisława Orłowska-Popek Neurobiologiczna stymulacja funkcji słuchowych……………………………………………………………179 Anna Skoczek Stymulacja rozwoju mowy i myślenia u dzieci ze specyficznymi zaburzeniami rozwoju językowego……………………………………………………….187 Danuta Pluta-Wojciechowska Język lata jak łopata, czyli o ćwiczeniach tzw. pionizacji języka……………………………………….196 Katarzyna Sedivy Uruchamianie wzorca artykulacyjnego u dzieci niemówiących………………………………………….209 Joanna Mąka Zależności pomiędzy zaburzeniami procesów przetwarzania słuchowego a specyficznymi zaburzeniami rozwoju językowego. Próbki testów dla języka polskiego w ocenie CAPD i SLI………………………………………………….214 Część IV – Studia przypadków Małgorzata Krajewska Afazja postępująca w przebiegu otępienia czołowo-skroniowego (na przykładzie studium przypadku)……………………………………………………………………………..232 Paulina Wójcik Zaburzenia mowy w afazji transkorowej mieszanej. Studium przypadku……………………………………………………………………………….……………………246 4 Halina Pawłowska-Jaroń Zaburzenia funkcjonowania językowego u dziecka we wczesnej fazie terapii padaczki wyłączeniowej………………………………………………………….256 Monika Sarota Biologiczne determinanty rozwoju i zaburzeń mowy w zespole łamliwego chromosomu X…………………………………………………………………………….263 Izabela Malicka O współpracy logopedy i chirurga w przypadku ankyloglosji……………………………………………280 Karolina Nowak, Anna Ogorzałek Agenezja ciała modzelowatego – logopedyczny punkt widzenia……………………………………….288 5