8 sierpnia 1940 r

DZIAŁANIA WOJENNE 19391943
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Atak Niemiec na kraje skandynawskie
Agresja niemiecka na Francję
Bitwa o Wielka Brytanię
Bitwa o Atlantyk
Wojna na Bałkanach
Wojna w Afryce 1940-43
ZSRR w latach 1939-41
Działania wojenne na froncie wschodnim 1941-43
Wojna na Dalekim Wschodzie
ATAK NIEMIEC NA KRAJE SKANDYNAWSKIE 9 IV – 10 VI 1940
•
•
•
•
9 kwietnia 1940 r. Hitler zajął Danię po
kilkugodzinnych walkach.
Walki obronne w Norwegii trwały do 10
czerwca 1940 r, a ich celem strategicznym
było zajęcie ważnych dla Niemiec
strategicznych portów morskich ( Narwik ,
Bergen ) , które ułatwiłyby atak na Anglię
oraz dawały kontrolę nad handlem rudami
żelaza ze Szwecji.
Alianci zachodni wysłali do Norwegii
pomocniczy korpus ekspedycyjny , który
toczył walki o Narwik
Norwegia upadła a Niemcy stworzyli
marionetkowy rząd profaszystowski
Vidkuna Quislinga
Duńscy żołnierze w czasie niemieckiej inwazji
Narwik w czasie walk
niemieckie czołgi w Oslo
ORP „Grom”
Vidkun Quisling
KAMPANIA FRANCUSKA V-VI 1940
•
10 maja 1940 r. ruszyła następna niemiecka
ofensywa w Europie Zachodniej w kierunku
Francji przez Belgię , Holandie i
Luksemburg .
- armia niemiecka ominęła w ten sposób
umocnienia granicy niemiecko – francuskiej (
tzw. ,,linie Maginota ‘’ ) - fortyfikacje o
długości 450 km
- Atak Niemców polegał na przeprowadzeniu
szybkich i zmasowanych uderzeń
zmotoryzowanych dywizji pancernych
wspieranych przez lotnictwo ( nawiązanie do
wojny błyskawicznej czyli ,,blitzkriegu)
- Atak Niemiecki wiódł przez góry Ardeny z
pominięciem linii Maginota.
•
10 maja 1940 r. Niemcy wkroczyli do
Holandii i Belgii.
•
Po zbombardowaniu Amsterdamu 15 maja
skapitulowała Holandia a Belgia 27 maja.
Linia Maginota
Zbombardowany
Rotterdam
KAMPANIA FRANCUSKA V-VI 1940
•
Agresja na Francję 12 maja 1940 r
- Niemcy sforsowali rzekę Mozę i ruszyli na
Sedan idąc dalej w kierunku kanału La
Manche gdzie doszło do tzw. ,, bitwy
flandryjskiej ‘’. Po jej zakończeniu 27
maja z plaży w Dunkierce ewakuowano
do Anglii niedobitki wojsk
sprzymierzonych
•
Niemcy wkroczyli do Paryża 14 czerwca
1940 r.
•
Zawiszene broni 22 VI (Philippe Petain)
Na jego mocy Alzacja i Lotaryngia
zostały włączone do III Rzeszy a Francję
podzielono na dwie części Północna wraz
z wybrzeżem atlantyckim i okręgami
przemysłowymi znalazła się pod okupacją
niemiecką , zaś z centralnej i południowej
części utworzono państwo francuskie
zależne od III Rzeszy ze stolicą w
Vichy , na czele z kolaborującym
marszałkiem Petain.
•
gen. Charles de Gaulle tworzy Komitetu
Wolnej Francji
Ewakuacja
aliantów
W Dunkierce
BITWA O ANGLIĘ VIII – X 1940
•
•
•
•
•
Nowy premier brytyjski Winston Churchill
zapowiedział jednak że ,, prędzej zawrze
sojusz z diabłem niż z Hitlerem ‘’ a swym
rodakom zapowiedział , .ze ,,czekają ich pot ,
krew i łzy ‘’.
8 sierpnia 1940 r niemieckie siły powietrzne (
Luftwaffe ) rozpoczęły naloty na Anglię ,
atakując w pierwszej kolejności lotniska i
porty.
Wobec wysokich strat Luftwaffe 19 sierpnia
rozpoczęto realizację drugiej fazy operacji
dokonując masowych nalotów na zakłady
przemysłu zbrojeniowego. Jednak i to nie dało
zwycięstwa
Od połowy września rozpoczęto
bombardowanie miast. Obrona trwała do
października 1940 r.
Zwycięstwo Anglików możliwe było dzięki
posiadaniu lepszych samolotów , jak również
rozszyfrowaniu niemieckich kryptogramów
dzięki maszynie szyfrującej ,,Enigma ‘’ a także
posiadaniu radarów wczesnego ostrzegania.
Zasięg brytyjskich radarów
BITWA O ATLANTYK 1940-43
•
•
•
•
Niemcy walczyły przy wykorzystaniu floty
podwodnej ( U – bootów ) -czyli okrętów
podwodnych.
Do 1943 r. Konwoje brytyjskie z
dostawami broni , surowców , lekarstw i
żywności z kolonii i USA ponosiły
ogromne straty ( najtrudniejszym
miesiącem XI 1942 – zatopienie 150 statków
alianckich)
Przełom nastąpił kiedy do aktywniejszych
działań na Atlantyku przystąpiły Stany
Zjednoczone
Konwoje z USA pływały od października
1941 r ( podpisanie Karty Atlantyckiej
przez ZSRR ) do portów radzieckich we
Władywostoku , Murmańsku i
Archangielsku.
niemiecki U-Boot
aliancki konwój
•
•
•
27 września 1940 r w Berlinie przedstawiciele
Niemiec , Włoch i Japonii podpisali tzw.
,, Pakt Trzech ‘’ , o podziale wpływów na
świecie po II wojnie światowej. Według tego
porozumienia Włochy miały podporządkować
sobie rejon Morza Śródziemnego.
Do państw osi przyłączyły się pod naciskiem
również :Węgry , Rumunia , Bułgaria i Słowacja.
28 października 1940 r wojska włoskie
wkroczyły do Grecji , ale opanowały ją dopiero
dzięki pomocy niemieckiej. Korpus brytyjski
wycofał się na Kretę skąd został wyparty w
maju 1941 r.
Niemiecki desant na Krecie
WOJNA NA BAŁKANACH 1940-41
WOJNA NA BAŁKANACH 1940-41
•
•
•
•
•
•
w marcu 1941 r. regent Jugosławii
książę Paweł zadeklarował
przystąpienie tego kraju do paktu
trzech , ale za to został obalony przez
pucz wojskowy.
Nowy proangielski rząd Jugosławii
wycofał Jugosławii z sojuszu z Hitlerem
i 5 kwietnia 1940 r. zaczęła się agresja
niemiecka .
Po dwunastu dniach walk Niemcy
wspierani przez wojska włoskie ,
bułgarskie , węgierskie oraz
separatystów chorwackich zwyciężyli.
Zwycięstwo nad Jugosławią ułatwiła
postawa Chorwatów , którym Hitler
obiecał niepodległe państwo po upadku
Jugosławii (chorwaccy faszyści –
ustasze )
Część terytoriów Jugosławii zagarnęła
jako rekompensatę Bułgaria i Węgry, a
resztę Niemcy i Włosi.
Mimo klęski w górzystych terenach
Jugosławii rozwinął się najsilniejszy w
Europie ruch partyzancki . Jeden
prozachodni pod dowództwem Draży
Mihailovicia i drugi komunistyczny
Josifa Broz -Tito
•
•
•
•
•
•
•
•
Po wyparciu Brytyjczyków z Krety przed Niemcami
otworzyły się perspektywy opanowania Bliskiego
Wschodu ( ważnych szlaków komunikacyjnych oraz
złóż ropy naftowej ).
Jesienią 1940 r. wojska włoskie podjęły próbę
zdobycia angielskiego Egiptu i Sudanu atakując ze
swych posiadłości w Libii i Etiopii.
Jednak ofensywa włoska została zatrzymana , gdy
przybyły brytyjskie wojska kolonialne z Kanady ,
Nowej Zelandii , oraz polska Brygada Karpacka.
Tak jak w przypadku Grecji ,Mussolini musiał
prosić Hitlera o pomoc wojskową.
Na przełomie 1940 / 41 roku brytyjczycy odebrali
Włochom ich kolonie : Erytreę , Somalię i Etiopię.
W początkach 1941 r sytuacja zmieniła się na
korzyść faszystów dzięki zwycięstwom Niemieckiego
Korpusu Afrykańskiego ( ,, Afrikakorps ‘’ ) – gen
Erwina Rommla.
Korpus Rommla odzyskał większość terytorium Libii ,
oprócz portu morskiego w Tobruku.
We wrześniu 1941 r wojska brytyjskie i radzieckie
wkroczyły do Iranu , aby zająć pola naftowe nad
Zatoką Perską. ( szach perski Reza otwarcie
sprzyjał Hitlerowi ).- obawa przed faszyzacja
regionu.
KAMPANIA AFRYKAŃSKA 19401943
TOBRUK
•
•
•
•
•
Kontrrofensywa niemiecko – włoska na terenie
Afryki Północnej rozpoczęta w 1941 r.
wypchnęła wojska angielskie z Libii . Zdobycie
twierdzy Tobruk w lipcu 1942 i pozwoliło
Niemcom już wkroczyć Niemcom do Egiptu..
Podejmując drugą próbę opanowania kanału
Sueskiego doszło do decydującej bitwy w
wojnie afrykańskiej pod El -Alamein ( 19
października - 3 listopada 1942 r ). Gdzie 8
Armia Brytyjska gen. Bernarda Montgomery ‘
ego odniosła zwycięstwo.
Ocalałe odziały Afrika Korps gen. Erwina
Rommla wycofały się do Tunisu ( Tunezji ).
W początkach listopada 1942 r. na terenie
Maroka i Algierii pozostających pod władzą
Vichy wylądowała 100 tysięczna armia
brytyjsko – amerykańska pod dowództwem
gen., którym podporządkowały się francuskie
wojska kolonialne.
W maju 1943 r. siły niemiecko – włoskie
otoczone przez nacierającą z Egiptu 8 Armię
Brytyjską a od zachodu przez wojska
Eisenhowera poddały się.
El Alamein XI 1942
KAMPANIA AFRYKAŃSKA
1940-1943
Afrikakorps w plnocnej Afryce 1942
•
•
•
•
atak ZSRR na Finlandię był
realizacją rosyjskich planów
strategicznych w Europie oraz
postanowień układu Ribbentrop Mołotow z sierpnia 1939 r. o podziale
stref wpływów w Europie Środkowo –
Wschodniej.
Stalin wysunął wobec rządu fińskiego
najpierw propozycję a potem
stanowcze żądanie korekty granicy w
rejonie Leningradu. ( Finowie mieli
oddać część Karelii , Półwysep Hanko
i kilka strategicznych wysp w Zatoce
Fińskiej )
Finlandia nie zgodziła się. W tej
sytuacji doszło do wojny. ( 30
listopada 1939 r)
12 marca 1940 r po zaciekłym
oporze małej armii fińskiej zawarto
układ pokojowy w Moskwie : na jego
mocy Finlandia przekazała ZSRR
przygraniczne terytorium o szerokości
około 150 km. Ponadto rząd fiński
wydzierżawił Rosjanom Płw. Hanko na
30 lat.
WOJNA ZIMOWA XI 1939-III 1940
•
•
•
•
•
ANEKSJA REPUBLIK NADBAŁTYCKICH
na przełomie września i października
1939 r. ZSRR narzucił Estonii , Łotwie i
Litwie układy gwarancyjne , na mocy
których w państwach tych oficjalnie
jeszcze niepodległych stacjonowała
Armia Czerwona.
W czerwcu 1940 r. Stalin zarzucił
państwom bałtyckim , że zbliżają się
politycznie do Anglii i nie realizują
swoich zobowiązań wobec ZSRR.
Rządy tych państw pod groźbą
agresji sowieckiej rozpisały nowe
wybory parlamentarne ( fikcja ) pod
osłona wojsk rosyjskich , a parlamenty
Litwy , Łotwy i Estonii zadecydowały o
przystąpieniu swych państw do ZSRR
jako kolejne republiki radzieckie.
Przyłączenie rumuńskiej Besarabii i
północnej Bukowiny do ZSRR
W czerwcu 1940 r. Związek Radziecki
wystosował ultimatum wobec Rumunii.
A ta zgodziła się na oddanie 50
tysięcy kilometrów kwadratowych z 4
milionami ludzi ( Besarabię i płn
Bukowinę ).
Stalin doskonale znał dokładna datę ataku Niemiec
na ZSRR bo :
1). Donosił o tym wywiad radziecki w Niemczech
( Die Rote Kapele – Czerwona Orkiestra )
2). Informował o tym słynny ,, szpieg stulecia ‘’
Richard Sorge
3). Ostrzeżenie niemieckiego ambasadora w
Moskwie Otto von Schulenburg
•
22 czerwca rozpoczęło się uderzenie
niemieckie w trzech kierunkach
1). Grupa Północna – na Leningrad
2). Grupa Środkowa w kierunku Moskwy
3). Grupa Południe wspólnie z oddziałami
rumuńskimi , i węgierskimi zająć miała żyzną
rolniczo Ukrainę, a potem złoża naftowe nad
morzem Czarnym.
•
Ofensywa trwała do jesieni 1941 r.
•
We wrześniu 1941 r rozpoczęło się 900 set
dniowe oblężenie Leningradu.
•
W październiku 1941 wojska niemieckie były
już na przedpolach Moskwy
•
Na południu w tym samym czasie został zajęty
Krym i rozpoczęło się oblężenie Sewastopola.
•
W pierwszych 5 -ciu miesiącach wojny armia
niemiecka zajęła terytorium na którym
mieszkało około 40 % ludności ZSRR.
•
Do niewoli niemieckiej dostało się około 3
miliony żołnierzy radzieckich
Rosjanie kopią
rowy przeciwczołgowe
Pod Moskwą
ATAK NA ZSRR VI-XII 1941
PRZYCZYNY NIEMIECKICH SUKCESÓW
Przyczyn początkowych klęsk Rosjan upatruje
się w :
1). Wiarę Stalina w sojusz z Hitlerem ( trwały
bowiem jeszcze rokowania w sprawie
przystąpienia ZSRR do ,, Paktu Trzech ‘’ (
inaczej ,,Paktu Osi ‘’).
2). Słabości wyszkolenia radzieckiej kadry
oficerskiej w związku z wymordowaniem
doświadczonych dowódców frontowych przez
Stalina podczas tzw. ,,wielkich czystek ‘’ w
roku 1937
3). Sprzyjaniu Niemcom przez zniewolone narody
Rosji : Łotyszy , Litwinów , Estończyków i
Ukraińców liczących na uniezależnienie od
ZSRR. ( stąd proniemieckie formacje :
Ukraińska Dywizja SS Galizien, kozackie ,
turkmeńskie , tatarskie , czy nawet Rosyjska
armia Wyzwoleńcza ( ROA ) gen. Andrieja
Własowa.
• Wojna na terenie ZSRR była ,, wojna totalną
‘’ ( na wyniszczenie narodu rosyjskiego )
• Pomoc amerykańska dla Rosjan w ramach
Leand – Lease - Act , trudne warunki
klimatyczne ( rosyjska zima ) oraz wewnętrzny
terror stalinowskich sił bezpieczeństwa (
działalność NKWD tzw. organizacji ,, Smiersz ‘’
) zmuszających Rosjan do walki z Niemcami
przyczyniły się do powstrzymania postępów
niemieckich na froncie wschodnim.
PRZEŁOM NA FRONCIE WSCHODNIM 1942-43
a) Bitwa pod Stalingradem ( wrzesień 1942 – luty
•
•
•
•
•
1943 )
Po przegranej bitwie o Moskwę i cofnięciu części
środkowej frontu dowództwo niemieckie
przygotowało wielkie uderzenie na południu.
Ofensywa niemiecka rozpoczęła się na wiosnę 1942
Niemcy zdobyli Sewastopol na Krymie i ruszyli w
stronę rzeki Don i Wołga by opanować
roponośne obszary Zagłębia Donieckiego oraz
linii wyjściowych do powtórnego ataku na Moskwę
od południa. Chcieli również dotrzeć do granic
Turcji i Iranu ( aby także opanować roponośne
obszary nad morzem Kaspijskim ).
Do decydującej bitwy II wojny światowej na
froncie wschodni doszło pod Stalingradem ( nad
rzeka Wołgą ) – ( 14 września 1942 do 2 lutego
1943 r)
Walki pod Stalingradem wiązały siły 330 tysięcznej
6 Armii feldmarszałka Friedricha von Paulusa (
która to armia dostała się w okrążenie rosyjskie ).
W walkach o Stalingrad zginęło i dostało się do
niewoli rosyjskiej około 500 tysięcy żołnierzy
niemieckich i rumuńskich.
PRZEŁOM NA FRONCIE WSCHODNIM 1942-43
b). Bitwa na Łuku Kurskim ( 5 lipca 23 sierpnia 1943 r ) :
• Po przełomie stalingradzkim Niemcy
podjęli jeszcze jedną próbę
przełamania linii radzieckich tym
razem na odcinku frontu
środkowego w rejonie Łuku
Kurskiego pod wsią Prochorowka .
• Była to największa bitwa pancerna
w historii świata. Brało w niej udział
po kilka tysięcy czołgów z obu
stron.
• Niemcy ponieśli w niej klęskę a
armia Czerwona ruszyła do
kontrrofrensywy na całej linii frontu.
• W październiku 1943 r Niemcy
zostali odepchnięci na ponad 300
km. , a Rosjanie przekroczyli Dniepr
i wyzwolili Kijów
• Od bitew pod Stalingradem i
Kurskiem inicjatywa na froncie
wschodnim przeszła całkowicie w
ręce Rosjan i wiadomym się stało ,
że III Rzesza poniesie klęskę w
wojnie.
WOJNA NA PACYFIKU
•
•
•
•
•
•
•
W marcu 1941 r kongres USA zgodził się na
wydanie ustawy lend – lease – act ( pożyczka i
dzierżawa ) , która upoważnia prezydenta do
udzielania różnych form pomocy państwom
walczącym z faszystowskimi Niemcami.
W sierpniu 1941 r. doszło do podpisania tzw. Karty
Atlantyckiej
o bezpośrednim przystąpieniu USA do wojny
zdecydował atak Japonii na amerykańską bazę
marynarki wojennej na Pacyfiku w Paearl Harbor ( 7
grudnia 1941 r ).
Celem Japonii było zdobycie dominacji w rejonie
Pacyfiku i uczynienie z tego terenu swojej bazy
surowcowej.
Sytuacja ta denerwowała USA , które propagowały
politykę tzw. ,,otwartych drzwi ‘’ zgodnie z układem
waszyngtońskim z 1922 r
Plan ataku japońskiego przewidywał zniszczenie
amerykańskiej floty , której odbudowa miał zająć USA
około 2 – 3 lat . W tym czasie Japonia ugruntowałby
swoje panowanie w regionie
Mimo olbrzymich strat ( 2.400 żołnierzy 8, pancerników )
nietknięte zostały lotniskowce – najważniejsza sił
bojowa na morzu., stąd też amerykanie odbudowali
swe siły morskie w 7 miesięcy.
WOJNA NA PACYFIKU
do 1942 r.
Japończycy
opanowali na
dalekim
Wschodzie :
Hongkong ,
Filipiny ,
Indochiny , Syjam
, Malaje , Birmę ,
Indii
Holenderskie z
wyspami Jawą i
Sumatrą , Nowa
Gwineę , a od
maja 1942
atakiem
japońskim
zagrożone
zostały : Australia
i Nowa Zelandia.
WOJNA NA PACYFIKU
•
•
•
•
ofensywa Japończyków została
zatrzymana w połowie 1942 r , kiedy
to dwie wielkie bitwy : jedna w maju
na Morzu Koralowym a druga w
czerwcu pod Midway przyniosły
przewagę amerykanom. ( cel zdobycie baz amerykańskich na
Midway przecięcie szlaków z USA
na Daleki Wschód.
po klęsce Japończycy musieli
zrezygnować z zaatakowania
Australii.oo
od sierpnia 1942 r. rozpoczęły się
roczne walki w rejonie Wysp
Salomona
w listopadzie 1942 r amerykanom
udało się pokonać Japończyków w
bitwie pod Guadalcanal