mgr Gracjana Dutkiewicz Instytut Politologii Wydział Nauk Społecznych Uniwersytet Gdański Rozprawa doktorska pt. „Rola lokalnych elit politycznych w kształtowaniu samorządu terytorialnego Gdyni w latach 2010-2014” Streszczenie Rozprawa doktorska pt. „Rola lokalnych elit politycznych w kształtowaniu samorządu terytorialnego Gdyni w latach 2010-2014”, napisana pod kierunkiem naukowym Prof. dr hab. Grzegorza Piwnickiego w Zakładzie Europeistyki i Nauk o Cywilizacji Instytutu Politologii Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego stanowi prezentację i analizę roli lokalnych elit politycznych w kształtowaniu samorządu terytorialnego Gdyni w latach 2010-2014. Istotne jest przy tym ukazanie, czym jest i jaką funkcję pełni lokalna elita polityczna. W niniejszej dysertacji do lokalnych elit politycznych zaliczono organy wykonawcze i ustawodawcze samorządu terytorialnego. W tym znaczeniu podkreślono, że kluczowym elementem części składu lokalnej elity politycznej jest elita władzy, do której należą osoby decyzyjne, pełniące funkcje radnego, tzw. elity kadencyjne. W związku z powyższym charakterystykę gdyńskich elit politycznych ograniczono do reprezentantów organu stanowiącego samorządu. Badaniem objęto Radnych Rady Miasta Gdyni wybranych w elekcji w 2010 roku. Wybór wymienionej grupy podyktowany był tym, że radni są przedstawicielami lokalnych elit politycznych oraz jako osoby decyzyjne pełniące funkcje organu stanowiącego i kontrolnego samorządu terytorialnego są realizatorami i kreatorami miejskiego życia społeczno-gospodarczego, czyli mają rzeczywisty wpływ na lokalną władzę i politykę, tj. na podejmowane decyzje polityczne, społeczne, gospodarcze, ekonomiczne. W postępowaniu badawczym odwołano się do metody pozycyjnej określenia członków lokalnej elity politycznej na podstawie kryterium zajmowania stanowisk w strukturach władzy lokalnej. Do tego typu elity lokalnej zalicza się wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, starostów oraz radnych rad stanowiących. Rozprawa ma charakter teoretyczno-empiryczny składa się ze wstępu, czterech rozdziałów, zakończenia, bibliografii i aneksów. We wstępie ukazano problem badawczy, cel pracy, hipotezę badawczą i pytania badawcze, metody i techniki badawcze. Ponadto odwołano się do koncepcji teoretycznych przedmiotu badań, ich problematyki i literatury. Problemem badawczym w dysertacji jest analiza roli lokalnych elit politycznych w kształtowaniu samorządu terytorialnego Gdyni w latach 2010-2014. Natomiast jej celem jest opis, prezentacja i analiza działalności tych elit politycznych. Wspomnianą hipotezą badawczą w rozprawie jest stwierdzenie, że lokalne elity polityczne pełniły ważną rolę w kształtowaniu samorządu terytorialnego Gdyni w latach 2010-2014, jego specyfiki funkcjonowania na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego oraz determinowały wizerunek miasta w społeczeństwie lokalnym, regionalnym i wymiarze ogólnopolskim. W celu jej zweryfikowania sformułowano również dziesięć pytań badawczych. Uwzględniając powyższe zastosowano metody badawcze właściwe dla nauk społecznych, jak systemową, instytucjonalno-prawną, ujęcie ilościowe i jakościowe, behawioralną, historyczną. Ponadto wśród technik badań empirycznych wykorzystano badania ankietowe. Rozdział pierwszy zatytułowany Elity polityczne w ujęciu teoretycznym dotyczy kwestii usystematyzowania wiedzy o elitach politycznych w ujęciu teoretycznym. W jego treści zaprezentowano pojęcie, definicje i teorie elit politycznych, miejsce i funkcje elit politycznych w społeczeństwie, psychospołeczne aspekty działalności elit politycznych, mechanizmy wyłaniania tych elit oraz polskie elity polityczne w przeszłości i teraźniejszości. W rozdziale drugim pt. Wyłonienie gdyńskich elit politycznych VI kadencji samorządu terytorialnego omówiono zagadnienia związane z wyborami samorządowymi w 2010 roku, ich podstawy prawne i organizację, kampanię i rywalizację wyborczą. Przedstawiono także funkcjonowanie miasta w strukturze samorządu terytorialnego. Rozdział trzeci pt. Wpływ lokalnych elit politycznych na życie społeczne i gospodarcze Gdyni w latach 2010-2014 ukazuje rozważania na temat ogólnej sytuacji społecznogospodarczej miasta w tym czasie. W jego zakresie badaniu poddano strategię rozwoju Gdyni jako wyznacznik działania elit władzy, wybrane inwestycje i projekty współfinansowane ze środków Unii Europejskiej oraz współpracę międzynarodową Gdyni w tym okresie. W rozdziale czwartym noszącym tytuł Lokalna elita polityczna kadencji 2010-2014 w świetle badań własnych dokonano analizy przeprowadzonych badań własnych. Scharakteryzowano lokalną elitę polityczną oraz zaprezentowano sytuację społecznogospodarczą i kierunki rozwoju Gdyni według tej elity. Ponadto ukazano percepcję zmian w mieście w ocenie lokalnej elity politycznej oraz opinie tych elit na temat swojej pracy i kadencji. W zakończeniu przedstawiono najważniejsze ustalenia badawcze. Obejmują one między innymi próby zdefiniowania gdyńskich lokalnych elit politycznych wybranych w 2010 roku – kim są i jaką pełnią rolę, ich skład i strukturę, miejsce i funkcje w społeczności samorządowej, aspekty ich działalności, mechanizmy weryfikacji, wyłaniania, wymiany, rekrutacji, wejścia i awansu oraz ich wpływ na życie społeczne i gospodarcze Gdyni w latach 2010-2014. W tej perspektywie problematyka gdyńskiej elity politycznej kadencji 2010-2014 w świetle badań własnych odnosi się do przedstawienia składu, struktury i portretu radnych określonych na podstawie ich wyodrębnionych cech i właściwości, które miały wpływ na wynik rywalizacji wyborczej, podział mandatów w radzie miasta oraz układ sił na lokalnej scenie politycznej. Powyższa analiza zjawiska funkcjonowania elit politycznych VI kadencji gdyńskiego samorządu terytorialnego, uzupełniona wynikami badań przedstawicieli rady wyłonionych w elekcji w 2010 roku, wskazuje, że pełniły one ważną rolę w kształtowaniu samorządu terytorialnego Gdyni w latach 2010-2014. Aktywność tego środowiska była także ważnym czynnikiem wpływającym na stanowienie przez lokalne elity władzy istotnej grupy tworzącej samorząd terytorialny i kreującej jego rozwój. Na bibliografię niniejszej rozprawy złożyły się akty normatywne, akty z Archiwum Urzędu Miasta Gdyni, encyklopedie, leksykony, słowniki, publikacje zwarte, artykuły naukowe i źródła internetowe.