Działania stowarzyszeń pielęgniarskich na rzecz pielęgniarstwa w

„Działania stowarzyszeń pielęgniarek na rzecz pielęgniarstwa w Parlamencie Europejskim na
podstawie Dyrektywy 32/2010"
Ramy prawne obowiązujące w UE w 2004 r. (Dyrektywa Ramowa 89/391/EEC i Dyrektywa
2000/54/EC w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na
działanie czynników biologicznych w miejscu pracy) nie określały postępowania w sytuacji
zranienia ostrymi narzędziami jak np. igły. Wspólna inicjatywa EFN (Europejska Federacja
Stowarzyszeń Pielęgniarek - European Federation of Nurses Assotiation) i organizacji
zaangażowanych w ochronę zdrowia obywateli UE spowodowała wysłuchanie w Parlamencie
Europejskim grupy pielęgniarek, które w wyniku zranienia uległy ekspozycji na czynniki
biologiczne i w związku z tym ich życie uległo radykalnej zmianie.
Zrozumiano, że jest to znaczący problem. Na wniosek Parlamentu Komisja Europejska
przeprowadziła badania, których wynikiem było oszacowanie liczby zranień w UE, które
określono na 1 mln rocznie. Problem stał się ważnym dla Komisji o tyle, że w sektorze ochrony
zdrowia pracuje 10% pracowników Unii i są oni grupą najbardziej narażoną na ryzyko
zachorowania w związku z wykonywaną pracą. Wprowadzanie zmian w praktyce jest istotne z
uwagi na zmieniającą się rzeczywistość i oczekiwania nie tylko pacjentów, ale także nowej
generacji pracowników. Konieczne jest stworzenie systemu zachęt, które spowodują, że
środowisko pracy stanie się atrakcyjne nie tylko pod kątem wynagradzania, ale bezpieczeństwa i
obciążenia pracą. Przyszłe pielęgniarki nie tylko podejmą pracę, ale przede wszystkim zostaną w
zawodzie w miejscu pracy, które będzie dla nich przyjazne. Zmiana sytuacji to konieczność i
zadania dla lidera – przywódcy. Generał Burke powiedział, że “Przywództwo to rozumienie ludzi
i obejmowanie ich pomocą w pracy ”. Określił także cechy Lidera:
 umiejętność integracji,
 zaangażowanie dla realizacji celów,
 bezinteresowność,
 wiedza,
 umiejętności przywódcze,
 determinacja w działaniu oraz
 umiejętność przyjmowania niepowodzeń”
Wśród wielu argumentów wskazano także, że wprowadzenie bezpiecznego sprzętu to redukcja
kosztów na podstawie dostępnych danych – Ryc. nr 1
17 lipca 2009 EPSU i HOSPEEM podpisało "Umowę ramową w sprawie zapobiegania
ostrym urazom w szpitalu i w sektorze opieki zdrowotnej”
Następnie Komisja Europejska przeprowadziła konsultacje z partnerami społecznymi w UE
nt:
 Możliwego kierunku działania Wspólnoty
 Treści wniosku
 Zamiarze rozpoczęcia negocjacji w celu wprowadzenia umowy na poziomie UE
 Zorganizowania Seminarium technicznego
Treść porozumienia ramowego obejmuje:
 Cel
 Zakres
 Definicje
 Zasady
 Ocena Ryzyka
 Likwidacja ryzyka, zapobieganie i ochrona
 Informacje i podnoszenie świadomości
 Szkolenia
 Sprawozdawczość (Raportowanie)
 Reagowania i obserwacja
 Wdrożenie
Umowa ramowa ma na celu:
 osiągnięcie możliwie najbezpieczniejszego środowiska pracy;
 zapobieganie urazom pracowników spowodowanym ostrymi narzędziami
medycznymi (w tym ukłuciem igły);
 ochrona pracowników przed ryzykiem;
 ustanowienie zintegrowanego podejścia poprzez kształtowanie polityk: oceny i
zapobiegania ryzyku, szkolenia, informacji, budowania świadomości i
monitorowania;
 ustanowienie procedur odpowiedzi i obserwacji;
EPSU i HOSPEEM wezwała następnie Komisję Europejską do przedłożenia decyzji
dotyczącej Umowy do Rady, zgodnie z Artykułem 139 (2) Traktatu WE, w celu nadania
mocy prawnej umowie ramowej.
Ryzyko biologiczne podczas zranień narzędziami ostrymi : nowa Dyrektywa EU przyjęta
przez Radę 10 Maja 2011 i opublikowana w oficjalnym publikatorze UE dnia 1 czerwca
2010r.:
Dyrektywa Rady 2010/32/UE - Tło nowej dyrektywy
 Rezolucja Parlamentu Europejskiego 2006
 Konsultacje z partnerami społecznymi 2006 – 2007
 HOSPEEM i EPSU negocjacji 2008-2009
 Podpisanie umowy 17 lipca 2009
 wniosek Komisji dotyczący dyrektywy Rady 26 października 2009
Dyrektywa Rady wprowadzająca Umowę Ramową podpisaną przez HOSPEEM i EPSU:
Wprowadza prawnie wiążące porozumienie w całej Unii Europejskiej oraz ustanawia zasady
dotyczące sankcji mających zastosowanie do naruszeń Dyrektywy. Dyrektywa zostanie
wprowadzona w życie: trzy lata po przyjęciu
Następny krok: ułatwienie skutecznego wdrożenia nowej dyrektywy, z udziałem wszystkich
zainteresowanych stron
Fakty dotyczące infekcji spowodowanych NSI (zranieniami narzędziami ostrymi) z Niemiec
to:
 około 90% zakażeń HIV związanych z pracą w opiece zdrowotnej w Niemczech i Europie
następuje w wyniku zranień igłą;
 prawie 1% pracowników szpitala zarażało się każdego roku WZW mimo, że
wprowadzono szczepienia przeciwko WZW typu B!
 obecnie zapalenie wątroby typu C jest najczęściej związanym z pracą zakażeniem
występującym w Niemczech. Szczepienia nie są jeszcze dostępne.
Wnioski z wprowadzenia Dyrektywy 32/2010:
 Nowa dyrektywa stanowi prawdziwy przełom w profilaktyce ostrych urazów.
 Realizacja umowy poprzez nową Dyrektywę ma na celu nadać mu charakter wiążący w
całej UE.
 Obecnie wyzwaniem jest skuteczne wdrożenie dyrektywy.
 Kluczowa rola wszystkich interesariuszy w sektorze szpitali i opieki zdrowotnej
Zadaniem nas wszystkich jest budowanie świadomości naszych koleżanek, aby poddawały się
postępowaniu poekspozycyjnemu. Za bezpieczeństwo personelu i kształtowanie przyjaznego
środowiska pracy odpowiada personel zarządzający jednostek ochrony zdrowia, które powinien
dążyć do eliminacji czynników ryzyka ze środowiska pracy i pomagać personelowi osiągać cele
organizacji, w której pracują.
Dorota Kilańska, mgr pielęgniarstwa
Prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego
Członek Rady Narodowych Reprezentantów Międzynarodowej Rady Pielęgniarek i Europejskiej
Federacji Stowarzyszeń Pielęgniarek