badania grzybów owadopatogenicznych w ramach działalności

advertisement
BADANIA GRZYBÓW OWADOPATOGENICZNYCH
W RAMACH DZIAŁALNOŚCI PRACOWNI
MYKOLOGICZNEJ ZSIGR UW
I
K O N F E R E N C J A Z Z A K R E S U P A T O L O G I I O W A D Ó W
I N S T Y T U T B A D A W C Z Y L E Ś N I C T W A
S Ę K O C I N S T A R Y , 6 – 7 M A R C A 2 0 1 2
NASZ PATRON
Andrzej Batko
PRACOWNIA MYKOLOGICZNA SKŁADA
SIĘ Z DWÓCH POMIESZCZEŃ I KOMORY
SZCZEPIEŃ
I WYKORZYSTUJE
J PRACOWNIĘ
Ę
MOLEKULARNĄ ZAKŁADU
ZESPÓŁ
JULIA PAWŁOWSKA
MATEUSZ WILK
MARTA WRZOSEK
WSPÓŁPRACA
Cezary
y Tkaczuk
Katedra Ochrony Roślin
UPH w Siedlcach
Stanisław Bałazy
Instytut Badań Środowiska Rolniczego i
Leśnego PAN w Poznaniu
OFERTA NASZEJ PRACOWNI ZWIĄZANA Z
PROJEKTAMI DOTYCZĄCYMI GRZYBÓW
ENTOMOPATOGENICZNYCH
• Identyfikacja molekularna grzybów
• Badanie pokrewieństwa pomiędzy
grzybami na podstawie danych
molekularnych
• Badania fizjograficzne
CHARAKTERYSTYKA GRZYBÓW
OWADOBÓJCZYCH (ENTOMOPHTHORALES
(ENTOMOPHTHORALES,
CLAVICIPITALES)
• Uczestnictwo w Europejskim programie
współpracy w dziedzinie badań
naukowo
technicznych COST : akcja nr
naukowo-technicznych
842 „Biological Control of pest insects
and mites with special reference to
Entomophthorales”2000-2005, Anna
Muszewska, Joanna Piątkowska)
OBECNE WIZJE FILOGENEZY W OBRĘBIE KRÓLESTWA FUNGI RÓŻNIĄ SIĘ OD
TRADYCYJNYCH UJĘĆ
D. Hibbett et al. A higher
level
higher-level
phylogenetic classification of
the Fungi, Mycological Research, 5
(111), 2007
DNA JĄDROWE
• Genom haploidalny, dikariotyczny, diploidalny
(rzadko)
• DNA genowy 25%
2 % (geny
(
bi ł k geny kwasów
białek,
k
ó
rybonukleinowych, transpozony i retrotranspozony)
• DNA pozagenowy (75%) – DNA międzygenowy,
międzygenowy
minisatelitarny, centromerowy, telomerowy
• Sekwencje unikatowe (45%): geny struktury
(białka i RNA), pseudogeny
• Sekwencje powtarzalne (55%): transpozony i
retrotranspozony, DNA minisatelitarny,
y telomerowy,
y centromerowy
y
mikrosatelitarny,
DNA MITOCHONDRIALNE
• U grzybów
bó w mtDNA
tDNA powszechnie
h i występują
t
j introny,
i t
stanowiące główny czynnik zmienności
międzygatunkowej Również obszary niekodujące mogą
międzygatunkowej.
zajmować istotna część genomu, nieosiągając jednak
takich rozmiarów, jjak w p
przypadku
mtDNA roślin.
yp
• DNA mitochondrialny grzybów jest zdolny do
rekombinacji. U wielu grzybów stwierdzono w
mitochondriach odstępstwa od uniwersalnego kodu
genetycznego.
Jakie geny wykorzystuje się do badań
filogenetycznych?
ITS
18 S rDNA
28 S r DNA
C
Czynnik
ik elongacji
l
ji 1 a (t
(teff 1)
Polimeraza II RNA (rpb1) 9
(rpb2)
B-tubulina (tub)
Mitochondrialne ATP6
B locus
A t 1 (aktyna)
Act
( kt
)
B-locus – g
gen uczestniczący
ą yw
rozpoznawaniu partnera
seksualnego
Tubulina - białko globularne
tworzące protofilament mikrotubul.
Białka te w mikrotubulach występują
w postaci heterodimerów
składających się z tubuliny alfa i
tubuliny beta.
Hypocreales - rząd grzybów workowych, z klasy Sordariomycetes, na który składa się 7
rodzin, 237 rodzajów, 2647 gatunków. Grzyby z Hypocreales wyróżniają się jaskrawymi
kolorami podkładek w których znajdują się perytecja. Są często żółte, pomarańczowe
lub czerwone.
Cordyceps sp.
Fragment drzewa genealogicznego szczepów Cordyceps - C i Hirsutella
–H:
Hirsutella
minnesotensis na
roztoczu
t
Tarsonemus sp.
Hirsutella rostrata na roztoczu
Dendrolaelaps sp.
Zmienność szczepów gatunku
Hirsutella thompsonii w kulturach
pożywkowych:
UCZESTNICTWO W GRANTACH W LATACH
20072012
GRANT (wykonawca) MNiSW NN305433933, 2007-2010 „Wpływ pożaru wgłębnego
y na zmiany
y hydrologicznych
y
g
y siedlisk
torfowiska w Biebrzańskim Parku Narodowym
glebowych oraz kierunki sukcesji zespołów roślinnych, grzybów i zwierząt, kierownik
Marcin Brzeziński
GRANT (wykonawca) MNiSW NN304418633,
NN304418633 2007-2010 „Ocena
Ocena bioróżnorodności
nicieni oraz grzybów entomopatogenicznych występujących w naturalnych
ekosystemach Polski”, realizowany wspólnie z Katedrą Zoologii SGGW w
Warszawie, kierownik Joanna Matuska
GRANT(wykonawca)MNiSWNN303548839,2010-2013, „Filogeneza i taksonomia
rodziny Thamnidiaceae na podstawie danych morfologicznych, molekularnych i
fi j l i
fizjologicznych”,
h” ki
kierownik:
ik B
Bożena
ż
Z k ś
Zakryś,
BADANIA FIZJOGRAFICZNE: SYNNEMATIUM JONESII?
ISARIA
STANISŁAW BAŁAZY IBŚRIL PAN
CEZARY TKACZUK UPH
Isaria -
LECANICILLIUM
STANISŁAW BAŁAZY IBŚRIL PAN
CEZARY TKACZUK UPH
SCHEMAT POSTĘPOWANIA…
POSTĘPOWANIA
REZULTATY
Uzyskano
U
k
porównywalne
ó
l
struktury
t kt
drugorzędowe
d
d
dla
dl b
badanych
d
h
szczepów oraz pozostałych gatunków z grupy taksonomicznej
dawnego Verticillium sect. Prostrata
Lecanicillium muscarium
Pochonia chlamydosporia
Haptocillium complanatum
PĘTLA DRUGA ITS2 JAKO WYZNACZNIK
SEKWENCJI CHARAKTERYSTYCZNYCH
U GRZYBÓW
• Została wyznaczona przez porównanie krok po
kroku kolejnych fragmentów ITS2 jako dająca
najlepsze statystycznie wyniki na różnicowanie
gatunków (patrz: Landis 2007)
• W niektórych przypadkach wyznaczenie sekwencji
charakterystycznych
c
a a e ys yc yc z pętli
pę 2 ITS2
S daje dobre
dob e
rezultaty, przydatne w pracy z gatunkami
Lecanicillium i grup pokrewnych.
• Struktura drugorzędowa ITS2 potwierdza odrębność
grup wyznaczonych po rewizji rodzaju Verticillium.
SEKWENCJE
J CHARAKTERYSTYCZNE
WYZNACZONE ZA POMOCĄ PĘTLI DRUGIEJ:
Gatunek
Sekwencja charakterystyczna L2 ITS2
Lecanicillium fungicola
TTGGGGACCGGCCTCTACCGCCGCCCCCGA
Lecanicillium wallacei
TTGGGGACCGGCACTAACACCGCCGGCCCCGA
Lecanicillium flavidum
TTGGGGACCGGCAGCTACCGCCGACCCCGA
Lecanicillium antillanum
TTGGGGACCGGCAGCACACTGAGCCGACCCCGA
Lecanicillium psalliotae
TTGGGGACCGGCAGTATACCGCCGGCCCCGA
Lecanicillium aranearum
TTGGGGATCGGCAGCACCGCCGGCCCCGA
Lecanicillium tenuipes
TTGGGGTCGGCAGCTACCGCCGGCCCCGA
Lecanicillium fusisporum
TTGGGGATCGGCAGCACTAGCCGGCCCCGA
>04
04 TTTCTTGGTCATTTAGAGGAAGTAAAAGTCGTAACAAGGTCTCCGTTGGTGAACCAGCGGAGGGATCATTACC
GAGTTATCCAACTCCCAACCCCTGTGAACTATACCTGTAACTGTTGCTTCGGCGGGACTTCGCGCCCGCCGGGGA
CCCAAACCTTCTGAATTTTTTTTATGAGTATCTTCTGAGTGGTAAAAAAATGAATCAAAACTTTCAACAACGGATCTC
TTGGTTCTGGCATCGATGAAGAACGCAGCGAAATGCGATAAGTAATGTGAATTGCAGAATTCAGTGAATCATCGAAT
CTTTGAACGCACATTGCGCCCGTCAGTATTCTGGCGGGCATGCCTGTTCGAGCGTCATTACGCCCCTCAAGTCCCC
TGTGGACTTGGTGTTGGGGATCGGCGAGCGCTGTCTTTTCAGCACGCCGTCCCCCAAATTTATTGGCGGTCTCGCCG
TGGCCCTCCTCTGCGCAGTAGTAAAACACTCGCAACAGGAGCCCGGTGAGGTCCACTGCCGTAAAACCCCCCAACTT
TTTATAGTTGACCTCGAATCAGGTAGGACTACCCGCTGAACTTAAGCATATCAATAAGCGGAGGAAAA
METARHIZIUM
J. DŁUGOŃSKI, SYLWIA RÓŻALSKA UŁ
CEZARY TKACZUK UPH
BEAUVERIA
JOANNA MATUSKA UJK
CEZARY TKACZUK UPH
• niewiele wiadomo o czynnikach kształtujących zmienność genetyczną wewnątrz i pomiędzy niewiele wiadomo o czynnikach kształtujących zmienność genetyczną wewnątrz i pomiędzy
populacjami;
• zrozumienie czynników kształtujących wewnątrzgatunkową zmienność genetyczną jest kl
dl
i i
żli
h f kó
d i bi
d do środowiska;
d ś d ik
kluczowe dla zrozumienia możliwych efektów wprowadzenia biopestycydu
• co może ją kształtować?
położenie geograficzne
żywiciel
rodzaj siedliska
• 75 szczepów z całego świata
• patogeny Hypothenemus hampei (Coleoptera) pasożytującego na ziarnach kawy
• sekwencje Bloc oraz EFutr nuclear sekwencje Bloc oraz EFutr nuclear
intergenic region (bardziej zmienne niż ITS)
• Na podstawie analiz filogenetycznych można wyróżnić 11 gatunków w obrębie B bassiana
kryptycznych w obrębie B. bassiana
• analiza zmienności genetycznej polskiej populacji B. bassiana
określenie związku zmienności genetycznej szczepów z siedliskiem ich pochodzenia
• określenie związku zmienności genetycznej szczepów z siedliskiem ich pochodzenia (las, łąka, pole)
• określenie związku zmienności genetycznej szczepów z ich rozmieszczeniem geograficznym
• określenie częstości występowania sugerowanych przez Rehner
et al. 2006 gatunków k śl
ś
h
h
l
kó
kryptycznych w polskiej populacji B. bassiana s.l.
% izzolatów z danego
o
sied
dliska
20
10
las
łąka
Azja
Ameryk
a
Ameryk
a
40
Azja
50
Euro
opa
Euro
opa
Euro
opa
90
80
70
60
30
0
pole
ENTOMOPHTHORALES
STANISŁAW BAŁAZY IBŚRIL PAN
CEZARY TKACZUK UPH
Pogrubione nasze
sekwencje.
Niebiesko typy dla
rodzajów.
d jó Brak
B k sekwencji
k
ji
typów dla Furia
(F.virescens) i Erynia (E.
ovispora).
i
)
Brak też sekwencji typów
dla Z. lanceolata, F.
shandongensis.
shandongensis
ANNA MUSZEWSKA
JOANNA MAŁAGOCKA
Download