KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO DOTYCZĄCY AKTUALNEJ SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ GRYPY PTAKÓW NA ŚWIECIE z dnia 11 sierpnia 2009 r. (Źródło: WHO, ECDC, CDC, OIE) A. WIRUS GRYPY PTAKÓW WYSOCEPATOGENNA GRYPA PTAKÓW U ZWIERZĄT NA ŚWIECIE Naturalnym gospodarzem wirusów grypy ptaków jest drób i dzikie ptactwo. Ich patogenność jest bardzo zróżnicowana – na podstawie zdolności do wywołania choroby dzieli się je zasadniczo na 2 grupy. Wysoce zjadliwe wirusy (highly pathogenic avian influenza – HPAI) powodują grypę ptaków o ciężkim przebiegu, która jest ostrą chorobą ogólnoustrojową ze śmiertelnością dochodzącą do 100% u ptaków grzebiących (najbardziej wrażliwe są indyki, kury i inne gatunki drobiu grzebiącego). Do tej grupy należą niektóre podtypy H5 (np. H5N1) i H7 (nie wszystkie wirusy tych podtypów są jednak wysoce zjadliwe). Wirusy HPAI mogą się namnażać w całym organizmie gospodarza i uszkadzać narządy ważne dla życia, co jest zwykle przyczyną śmierci. Drugą grupę tworzą liczne wirusy charakteryzujące się małą zjadliwością (low pathogenic avian influenza – LPAI) i należą one do wszystkich podtypów, w tym również H5 i H7. Wywołują zwykle łagodną postać grypy ptaków z objawami ze strony układu oddechowego i pokarmowego. Ryzyko zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków określa się jako minimalne. Główną drogą zakażenia jest transmisja wirusa z drobiu na człowieka, w niemal wszystkich przypadkach podczas bliskiego, bezpośredniego kontaktu z żywymi, zakażonymi zwierzętami, bądź z powierzchniami skażonymi ich odchodami. Ryzyko niesie kontakt z odchodami i wydzielinami drobiu (inhalacja) oraz surowym mięsem, pozyskanym poza nadzorem weterynaryjnym (ubój, patroszenie i porcjowanie mięsa, zwłaszcza w domowych warunkach); nie wykluczona jest rola pośrednich gatunków (np. świń). Dotychczas nie odnotowano zakażenia wirusem grypy ptaków, drogą pokarmową. (wg „Grypa ptasia – czy pandemia jest realnym zagrożeniem?” A. Gładysz, K. Fleischer, A.Wieliczko, E. Marszałkowska-Krześ) B. GRYPA PTAKÓW (H5N1) U LUDZI EGIPT - 11 sierpnia 2009 r. Ministerstwo Zdrowia Egiptu zgłosiło 2 nowe przypadki zakażenia wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u 8-letniej dziewczynki i 18-miesięcznego chłopca. Dzieci obecnie przebywają w szpitalu, a ich stan jest stabilny. Dochodzenie wykazało, że mieli oni kontakt z chorym i martwym drobiem. - 1 lipca 2009 r. Ministerstwo Zdrowia w Egipcie poinformowało o trzech kolejnych potwierdzonych przypadkach zakażenia wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u dwóch 1-rocznych chłopców i 4-letniej dziewczynki, którzy po otrzymaniu stosowanego leczenia wyzdrowieli. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż dzieci te miały kontakt z chorym i/lub martwym drobiem. - 2 czerwca 2009 r. Ministerstwo Zdrowia w Egipcie poinformowało o kolejnym potwierdzonym przypadku zakażenia wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u 4-letniej dziewczynki, a jej stan pozostaje stabilny. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż miała ona kontakt z chorym i martwym drobiem. - 1 czerwca 2009 r. Ministerstwo Zdrowia Egiptu poinformowało o nowym potwierdzonym przypadku zakażenia wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u 14-miesiecznej dziewczynki, która obecnie przebywa w szpitalu, a jej stan jest stabilny. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, że miała ona kontakt z chorym i martwym drobiem. - 28 maja 2009 r. Ministerstwo Zdrowia Egiptu poinformowało o dwóch nowych przypadkach zakażenia wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u 4-letniej dziewczynki i 4-letniego chłopca, którzy obecnie przebywają w szpitalu, a ich stan jest stabilny. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, że mieli oni kontakt z chorym i martwym drobiem. - 22 maja 2009 r. – w okresie od 13 do 20 maja br. Ministerstwo Zdrowia Egiptu zarejestrowało 5 nowych potwierdzonych przypadków zakażenia wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u chłopców w wieku 3-4 lata oraz 4 letniej dziewczynki. Wszyscy chłopcy przebywają obecnie w szpitalu, a ich stan jest stabilny. Dziewczynka na skutek zakażenia zmarła 18 maja br. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, że wszystkie zakażone osoby miały kontakt z chorym i martwym drobiem. - 23 kwietnia 2009 r. Ministerstwo Zdrowia Egiptu poinformowało o kolejnym przypadku zakażenia człowieka wirusem H5N1. Do zakażenia doszło u 4-letniego chłopca, który obecnie w stanie stabilnym przebywa w szpitalu. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, że miał on kontakt z chorym i martwym drobiem. Skumulowana liczba potwierdzonych przypadków grypy ptaków (H5N1) u ludzi, które zgłoszone zostały do WHO (stan na 11 sierpnia 2009 r.) Kraj 2003 LP LZ Azerbejdżan 0 0 Bangladesz 0 0 Chiny 1 1 Dżibuti 0 0 Egipt 0 0 Indonezja 0 0 Irak 0 0 Kambodża 0 0 Laos 0 0 Myanmar 0 0 Nigeria 0 0 Pakistan 0 0 Tajlandia 0 0 Turcja 0 0 Wietnam 3 3 Razem 4 4 wg WHO ( www.who.int ) 2004 LP LZ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 17 12 0 0 29 20 46 32 2005 LP LZ 0 0 0 0 8 5 0 0 0 0 20 13 0 0 4 4 0 0 0 0 0 0 0 0 5 2 0 0 61 19 98 43 2006 LP LZ 8 5 0 0 13 8 1 0 18 10 55 45 3 2 2 2 0 0 0 0 0 0 0 0 3 3 12 4 0 0 115 79 2007 LP LZ 0 0 0 0 5 3 0 0 25 9 42 37 0 0 1 1 2 2 1 0 1 1 3 1 0 0 0 0 8 5 88 59 Wyjaśnienie: 1. LP – liczba przypadków 2. LZ – liczba zgonów 3. Liczba przypadków zawiera liczbę zgonów 4. WHO podaje przypadki wyłącznie potwierdzone laboratoryjnie 2008 LP LZ 0 0 1 0 4 4 0 0 8 4 24 20 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6 5 44 33 2009 LP LZ 0 0 0 0 7 4 0 0 32 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 4 43 12 Razem LP LZ 8 5 1 0 38 25 1 0 83 27 141 115 3 2 8 7 2 2 1 0 1 1 3 1 25 17 12 4 111 56 438 262